11
A Rabu na Nivasileki
(Mateo 6:9-15; 7:7-11)
Na tanga tara e Isu i vasileki. Na tahuna i vasileki lobo, lakea a murimuri vona tara i takia, “Bakovi Dagi, o tovo mia na nivasileki, i manga e Ioanes i tovo e huriki a murimuri vona.”
Lakea e Isu i koli i ta maea, “Na tahuna mu vasileki mu ta maea,
‘Tamane mia,
mi ngaru e huriki ri gi togoa a ramu,
a harikianga vomu ge valai.
O habi a maki ni kani ne mia na parava vakaroro.
O puga vuroki a naro hale ne mia,
a vuhuna mia ranga mi puga vuroki a naro hale ne huriki lobo ri rata hale mia vona.
Naha ni tuli mia mi gi dili na nitoni.’ ”
Muri e Isu i tuverei, i ta maea, “A bakovi tara i mahita. Na kuru rodo, i valai ngane e turana, i ta maea, ‘Turagu, o habi taro nau a bret ge tolu. A mosi nau i bele ngane kunana, pali a bala a kinani ga vakania vona.’
“Lakea a viri i mahita i kaha, i ta maea, ‘Naha ni vakapae ke. A tukaria pali a logo. E huriki e tugu ri mahita turagu pali. O vano. I uka ma ga pesi rike ga habia vomu tara maki.’ ”
Muri e Isu i taki ria, i ta maea, “A taki mua, ra bakovi i mahita, i uka ma ge koria ra turana i ngaru hatekea. Pali na tahuna e turana i nana hinituhana, bara i pesi rike i habi a maki ni kani vona, bara i vakalobo a ningaru vona. A taki muholi mua, mu nana a maki mu ngaru, lakea a Vure bara i habi ne mua. Mu matakana a maki mu ngaru, lakea a Vure bara i kori mua mu bole. Mu tutulidi, a Vure bara i talea a hinebi, bara mu dili. 10 Mu rata mavonga, a vuhuna e huriki ri nana a maki, bara ri bole visi. E huriki ri matakana a maki, bara ri matavisi. E huriki ri tutulidi, bara ri dili visi.”
11 Muri e Isu i ta maea tabu, “E rei ne mua, ge nana a manu ge kani e tuna, ge habi a mata vona? 12 Pali e tuna ge ngarua a kio ge kani, ge habia vona a baneko? 13 Mua e huriki a bakovi hale, pali mu matakari kamumu e huriki e tune mua. E Tamane hita meli na hunu i kamumu hateka. Pali i navai mu luhoia i uka ma ge habi a Hanu Kiripiripi ne huriki ri nanea?”
A Nitora ne Isu i Valai na Vure
(Mateo 12:22-30; Markus 3:20-27)
14 Na parava tara e Isu i lili talea a hanitu i dili na bakovi, i ratea i keri ni ta. Na tahuna a hanitu i ha tala, a bakovi ngane i ta, lakea e huriki ri masia ri ngapa. 15  * Mat 9:34; 10:25Pali e huriki ranga ri ta maea, “I lili tala a hanitu na nitora ne Belsabub,* E Belsabub, a rana tara e Satan. a hariki ne huriki a hanitu.” 16  * Mat 12:38E huriki ranga ri ngaru ni tonia, ri taki tora ia ge rata a nivakasiri, ge vakasiria a nitora vona i valai na Vure.
17 Pali i lohoka na niluhoi ne ria, i ta maea, “A tanga dagi, e huriki a bakovi a ngatavine ri vaubi pololilo vona, bara i lobo tavula. E rei a kabu i uka ma ri pesi taku, ri vaubi mule ne ria, bara i lobo tavula a kabu iea. 18 Ra mua, mu taki iau ta a lili tala e huriki a hanitu na nitora ne Belsabub. Pali e Satan bara i lili tala mulea, a harikianga vona bara i lobo tavula. 19 Mu taki iau ta a lili tala a hanitu na nitora ne Belsabub. Pali e huriki a murimuri ne mua, a nitora ne rei ri lili tala a hanitu? Ngane e huriki a murimuri ne mua bara ri vakasiri mua mu varoru. 20 Pali iau a lili tala e huriki a hanitu na nitora na Vure. I vakasiri manga a harikianga na Vure i bele pali ne mua.
21 “Na tahuna a bakovi hateka tara i bole a lebo na vaubinga i tagaria a roho vona, a mahala vona bara i tabuli kamumu kunana. 22  * Kol 2:15Pali na tahuna a viri tara i gao hateka vona i vaubi turana, i ratapilea, bara i radi a maki na vaubinga vona ra i tagaria, i bole a mahala vona, i veru lae.
23  * Luk 9:50“A viri i uka ma i turagu, i marikoi iau. A viri i uka ma i leho turagu ni tuli e huriki ri gi valai na Vure, i vakaha e huriki na Vure.”
A Hanitu i Hamule Tabu
(Mateo 12:43-45)
24 E Isu i ta maea tabu, “Na tahuna a hanitu i pagitala na bakovi, i lakea na hini ngeki, i matakana a hini ge malo vona. Pali na tahuna i uka ma i matavisia tara hini ge malo vona, bara i ta maea, ‘Ga hamule lakea na ruma a pea.’ 25 Na tahuna i bele, i masia a ruma ni kovo tala, ni rata kamumu. 26 Lakea i vano i tuli valai a hanitu ala polorua ri hale hateka, lakea ri dili ri made vona. Muga, a nimadena bakovi i hale. Pali ngane a nimadena i hale liu.”
E Rei e Huriki Ri Gi Vivi?
27  * Luk 1:28,42,48Na tahuna e Isu i ta ta na ngava nga, a ngatavine tara vonga na vaponga i gale tala i ta maea, “Ge vivi ra ngatavine i poda ioe i vakaruru ioe.”
28 Pali e Isu i koli i ta maea, “I uka. E huriki ri gi vivi, re huriki ri longo a nitana Vure, ri muri mai a ngavana.”
A Naro ne Iona
(Mateo 12:38-42; Markus 8:12)
29  * Mat 16:4Ngane i kupo hateka e huriki ri vapesihi ri longoa e Isu i ta ta. Lakea e Isu i taki ria i ta maea, “E huriki na tahuna mona ri hale. Ri nana ta ri gi matai a nivakasiri. Pali i uka ma ri gi masia tara nivakasiri. A nivakasiri i taku kunana bara ri masia, a nivakasiri ne Iona. 30 Iau, a Tuna Bakovi, iau a nivakasiri ne huriki a bakovi a ngatavine na tahuna mona, i manga e Iona hosi ia a nivakasiri ne huriki a bakovi a ngatavine o Ninive. 31  * 1Ki 10:1-10Hosi a hariki ngatavine o Siba E Siba a tanga o Aprika. i havai valai ge longo a lohokanga ne Solomon. Iau a dagi hateka ne Solomon, pali mua i uka ma mu longototoa a lohokanga nau. Lakea muri ma na tahuna a Vure ge pelekado e huriki, a hariki ngatavine iea bara i pesi rike, i taki mua, ‘A Vure ge pelekado mua.’ 32  * Iona 3:5-10Hosi e huriki a bakovi a ngatavine o Ninive ri pulo a vilone ria na tahuna e Iona i vara ria. Pali iau a dagi hateka ne Iona, a vara mua, pali mua i uka ma mu pulo a vilone mua. Muri ma na tahuna a Vure ge pelekado e huriki, e huriki a Ninive bara ri pesi rike, ri taki mua, ‘A Vure ge pelekado mua.’
A Nipara na Kakaina Viri
(Mateo 5:15; 6:22-23)
33  * Mrk 4:21; Luk 8:16“I uka tara viri ge namia a lam, muri ge kavitagua na ulo. A lam ni vakatavore, lakea e huriki ri dili na ruma bara ri masia a hini palala. 34 A matamu a nipara na kakaimu. Na tahuna a matamu i kamumu, a nipara i kori a kakaimu lobo. Na tahuna a matamu i hale, a kakaimu lobo i tabuli na uvo. 35 I mavonga kunana mu matakari kamumu a nipara pololilo ne mua i uka ma ge uvo. 36 Bara a kakaine mua i vonu vona a nipalala, pali i uka hini ge uvo vona, ngane bara mu palala manga a nipara i para langa ne mua.”
E Isu i Tahate e Huriki a Pariseo
(Mateo 23:1-36; Markus 12:38-40; Lukas 20:45-47)
37 Na tahuna e Isu i vara lobo, a Pariseo tara i takia ge kani turana. Lakea i vano, i dili na ruma, i made puru. 38 A Pariseo i turutu vona e Isu i uka ma i vahilolo a limana muga na nikani.
39 Pali e Bakovi Dagi i takia, i ta maea, “Mua o huriki a Pariseo mu paki ni ramai a maka vinara na kinani, na nininu, mu luhoi ta i rata mua mu malamala na matana Vure. Pali a hatene mua i katoki, mu kau a maki, mu rata a naro hale. 40 Mu manga! A Vure i rata varago a hini polovavo, a hini pololilo. 41 Pali bara mu kori e huriki a matasia na hatene mua, bara mu kabakaba na matana Vure.
42 “Mua o huriki a Pariseo, a Vure bara i ratapile mua, a vuhuna i uka ma mu rata a naro kamumu ne huriki a bakovi, i uka ma mu ngaru a Vure na hatene mua. Mu paki kunana ni veru na naguna i ravulu a maka maki kiroko vilihaliha, mu habi a naguna i taku i lakea na Vure. Bara mu ngaru ni habi a maki lakea na Vure, naha ni lohopile a vinara nga: mu vangaru, mu ngarua a Vure na hatene mua.
43 “Mua o huriki a Pariseo, a Vure ge pele­kado mua, a vuhuna mu ngaru ni made mugamuga na gula dagi na roho na vaponga, mu ngaru e huriki ri gi tagui mua na tahuna ri matai mua na mada.
44 “A Vure bara i ratapile mua, a vuhuna mu manga a lovo na viri i mate, i uka ma ni ru a kilakilana. E huriki ri laho langa, i uka ma ri lohoka vona.” Na tahuna e huriki a bakovi ri matai a Pariseo, ri matai a hini polovavo i mata kamumu hateka. E huriki a Pariseo ri ramai kamumu a maka vinara, ri mata manga a bakovi na Vure. Pali e huriki a Pariseo ri naro hale na hatene ria. I uka tara bakovi ge matakilala. I manga a lovo na viri i mate, i uka ma ni ru a kilakila vona. E huriki a bakovi a ngatavine bara ri laho langa, ri luhoi a malala kamumu kunana, i uka ma ri matakilaka vona a podana bakovi i mavuru polotano.
45 A mari na vinara tara i koli a nitane Isu i ta maea, “Mari ni tovo, na tahuna o taki e huriki a Pariseo na ngava nga, o vakahale mia ranga.”
46 Lakea e Isu i koli i ta maea, “Pali mua ranga, a Vure bara i ratapile mua, a vuhuna mu rata a maka vinara i madihi hateka ni ramai, mu taki e huriki ri gi ramai, pali i uka ma mu tuhori popote ria.
47 “A Vure bara i ratapile mua, a vuhuna mu vakabagetu a lovo ne huriki a propet. Re huriki a propet e huriki e tubune mua ri rabalaki ria. 48 I mavonga mu vakasiri manga mu do rike a narone huriki e tubune mua, ri rabalaki e huriki a propet. Ria ri rabalaki, mua mu vakabagetu a lovo ne ria. 49 I mavonga, a lohokanga na Vure i ta maea, ‘Iau ga rudu lakea ne ria e huriki a propet, a apostolo, lakea bara ri rata tuhare ranga, ri rabalaki ranga.’ 50 I mavonga kunana, mua bara mu bole a vuranga na matenga ne huriki a propet lobo, i vakatubu na nitubu na malala. 51 Bara mu bole a vuranga na matenga ne huriki a propet, i vakatubu ne Abel i vano i harena ne Sakarias, ra viri i mate na kurukuruna dede, a tabeke ni gamai na roho na Vure. Iau a taki mua, a nimatene huriki a propet lobo, bara mu bole a vuranga ne ria.
52 “Mua o huriki a mari na vinara, a Vure bara i ratapile mua a vuhuna mu vakatoku ne huriki a lohokanga na Vure. Mua i uka ma mu ramai a nitana Vure, pali mu pupukari tabu e huriki ranga ri ngaru ni ramai.”
53 Na tahuna e Isu i pagitala na ruma, e huriki a Pariseo turana mari na vinara, ri vakatubu ni biu pilea. Ri rata a maka ninana viliha, 54 ri ngaru ni tamia, ge ratea tara ngava ri gi padi virihia vona.

*11:15: Mat 9:34; 10:25

*11:15: E Belsabub, a rana tara e Satan.

*11:16: Mat 12:38

*11:22: Kol 2:15

*11:23: Luk 9:50

*11:27: Luk 1:28,42,48

*11:29: Mat 16:4

*11:31: 1Ki 10:1-10

11:31: E Siba a tanga o Aprika.

*11:32: Iona 3:5-10

*11:33: Mrk 4:21; Luk 8:16

11:44: Na tahuna e huriki a bakovi ri matai a Pariseo, ri matai a hini polovavo i mata kamumu hateka. E huriki a Pariseo ri ramai kamumu a maka vinara, ri mata manga a bakovi na Vure. Pali e huriki a Pariseo ri naro hale na hatene ria. I uka tara bakovi ge matakilala. I manga a lovo na viri i mate, i uka ma ni ru a kilakila vona. E huriki a bakovi a ngatavine bara ri laho langa, ri luhoi a malala kamumu kunana, i uka ma ri matakilaka vona a podana bakovi i mavuru polotano.