4
Burrbi-rrimarra Birta (Peter) Rrapa Jon
Gun-gata waypa Birta (Peter) rrapa Jon abirri-wena burrwa abirri-ni wurra gama gorlk, aburr-werranga aburr-garlmunapa yi-gurrepa aburr-negiyana butula — aburr-gata junggay yerrcha, rrapa an-gata minypa Wangarr gun-nika bala gun-japurra jaga a-ganana a-workiyana, rrapa aburr-werranga burr-guta aburr-gata Jejuchi (Sadducee) yerrcha — aburr-gurdiya wupa; wurpa lika minypa aburr-bachirramiyana butula Birta rrapa Jon. Minypa birripa gala jal aburr-nirrarna gun-gata minypa bitipa Birta rrapa Jon gata wurra gama gorlk marn․gi burrbi-negarra abirri-ni, abirri-wena burrwa abirri-ni Jesus nipa jarra a-juwuna, wurra nipa Wangarr ana-nyala a-jarrkarrana rrapa wanngu a-negarra, rrapa minypa gu-galiya yerrcha aburr-yirdiya barra nipa Wangarr ana-nyala burr-jarrkarra ngardawa minypa birripa rrapa nipa Jesus gu-ngardapa aburr-negiyana. Gun-narda birripa Jejuchi yerrcha gala jal aburr-nirrarna janguny. Ngardawa birripa jarra gubu-borrwurra jimarna gala ana-nga barrwa a-molamiya, mu-ngoyurra a-juwuna. Ganapiya, lika burrbi-rrimarra Birta rrapa Jon. Lika burrbu-ganyja, wupa burrbu-barrbuna, rrapa ngardawa gun-gata gugu balngga gu-ni, gubu-malapuna aburr-ni, nuwurra ngulam burrbu-wenggana barra. Wurra aburr-gata wurra gama gorlk mu-ngoyurra aburr-galiyana butula Birta rrapa Jon gubirri-ngurrjinga burrwa janguny, birripa marr aburr-balcha aburr-jaranga. Minypa mu-ngoyurra aburr-werranga aburr-jaranga marr aburr-balcha nula Jesus rrapa mola jurdach aburr-werranga, minypa aburr-jaranga aburr-negiyana aburr-bamuna, minypa 5,000 gu-galiya yerrcha gugu aburr-ni.
Birta Rrapa Jon Abirri-wena Burrwa Ju Yerrcha Mu-ngoyurra Aburr-jirra Burrwa
Gun-gata waypa nuwurra guna-gepana, aburr-gata Ju yerrcha mu-ngoyurra aburr-jirra burrwa birripa aburr-garlmuna, gu-ngardapa aburr-negiyana — minypa aburr-gata joborr marn․gi aburr-gunega, rrapa Anach (Annas) an-gata wana an-babalapa junggay rrapa Gayapach (Caiaphas), rrapa Jon, rrapa Alikchénda (Alexander), rrapa aburr-werranga burr-guta Anach burr-yika aburr-borrmunga — aburr-gurdiya wupa minypa aburr-bamagutuwiyana. Lika burrbu-menga Birta rrapa Jon, lika burrbu-ganyja gurda gojilapa burrbi-negarra. Lika burrbu-wengganana aburr-ni, aburr-yinanga butula, “A-lay, ana-gotipa nyirri-yinmiya nyirri-jarlapurda an-guna an-nyarlkuch? Minyja ana-nga nyjirri-wucha barlmarrk? Ana-nga an-nelangga nyirri-ngurrjinga?”
Aburr-yinagata burrbu-wengganana. Lika minypa Mern An-mawunga wugupa nula nipa Birta a-garlmuna, a-wena burrwa, “A-lay, nyiburr-gurda mu-ngoyurra nyiburr-jirra arrburrwa rrapa mola nyiburr-gurda mu-murna yerrcha, buburr-galiya apula. Minyja gun-narda nula ana-goyburrpa nyirrbu-wengganacha nyiburr-nirra minypa ngatipa nyirri-gunggajinga nula an-guna an-nyarlkuch rrapa nipa a-yinmiya a-molamiya, 10 lika gun-guna ngu-wengga barra ana-gorrburrwa barra marn․gi nyiburr-ni — ana-goyburrpa nyiburr-gurdiya rrapa barrwa aburr-jaranga Yichrayal nguburr-bapurr. Marn․gi buburr-ni gun-guna: An-guna ana-goyburrpa nyibi-nacha nyiburr-nirra nipa warrpam wanngu a-nirra ngardawa Jesus Christ nipiya an-nelangga wana an-babalapa — an-gata Nejarach (Nazareth) an-guyinda minypa ana-goyburrpa nyibu-buna, a-juwuna, wurra nipa Wangarr a-jarrkarrana rrapa wanngu a-negarra. 11 Nipa an-nardiya Jesus Christ, minypa janguny gu-yurra gun-maywapa ranginy gun-gata minypa gu-yinaga,
‘Ana-goyburrpa minypa bala nyibu-gupuna jandarra gu-maya,
wurra gun-ngardapa jandarra gun-gata ana-goyburrpa minypa nyiburr-ngoyurra nyibi-yerrnyjinga.
Wurra gun-narda barrwa Wangarr gu-menga,
wana gun-babalapa gugu gu-jirra;
jechinuwa gu-nenga gu-nirra rrawa.’ Psalms 118:22
12 Gu-yinagata gu-yurra janguny minypa gun-burral Jesus, minypa wanngu arr-nenga nipa ngardapa niya. Minypa gurdiya rrawa gala ana-nga mola an-nelangga Wangarr arr-wucharna barra nguburr-molamiya, wurra jarra nipa nyanma Jesus.” A-yinagata Birta a-wena burrwa.
13 Rrapa gun-gata waypa birripa gubi-nana butula Birta rrapa Jon minypa bitipa abirri-jinyjapa rrapa gala abirri-gurkujarna burrwa, rrapa mola gun-gatiya waypa gubu-borrwurra butula minypa gala mu-jurra marn․gi abirri-nirrarna, wurra jarra aburr-mujama wupa, lika birripa aburr-gatiya ganychila (councillor) yerrcha gochila aburr-barrjinga butula. Lika gubu-borrwurra butula gun-gata minypa mu-ngoyurra Jesus wugupa aburr-rrigirrgarra. 14 Wurra gala aburr-yinmiyarna mari gubu-garrajarna butula; jarra an-gata abi-nana an-nyarlkuch a-molamiyana Birta rrapa Jon wugupa aburr-ji, lika aburr-jurnjinga. 15 Lika aburr-wena aburr-mujama burrbu-ganyja aburr-bena yarlanga, lika birripa ganychila yerrcha ngardapa aburr-wengganachichiyana aburr-ni. 16 Minypa aburr-yinanga, “A-lay, nguburr-yinmiya barra arrbu-jobujoba abirri-guna? Minyja gurdiya rrawa Jirúchalam (Jerusalem) aburr-jaranga marn․gi butula minypa burr-barlmarrk jama abirri-jirra, abirri-jarlapurda an-guna an-nyarlkuch. Gala nguburr-yinmiya gu-galiya yerrcha nguburr-yinda burrwa, ‘Gala gun-burral.’ 17 Wurra abirri-gunaga ngana nguburr-ngurrjiya barra butula jarra. Gala barra mola an-nelangga abirri-ngurrja an-gata; gala yapa gu-barrjeka janguny rrapa mola an-jaranga marr a-balcha.”
18 Ganapiya, lika burrbu-menga Birta rrapa Jon, lika burrbu-ganyja gurda wupa. Lika aburr-wena butula gala barra mola Jesus an-nelangga abirri-ngurrja, wurra gama gorlk marn․gi burrbi-nega burr-guta, wurra ngika wupa ganapiya. 19 Wurra bitipa Birta rrapa Jon abirri-yinanga burrwa, “A-lay, bubu-borrwa nipa Wangarr gun-nga jal a-nirra barra nyirri-yirda? Waygaji ana-goyburrpa nyirri-galiya barra ana-gorrburrwa, o nipa barra nyirri-galiya nula, ya? 20 Wurra gun-gata ngatipa gipa nyirri-nana rrapa nyirri-galiyana gala nyirri-yinmiya nyirri-jordaja. Ngika. Jarra nyirri-ngurrja barra burrwa nyirri-boy.” Abirri-yinagata abirri-wena bitipa Birta rrapa Jon. 21 Lika birripa ganychila yerrcha mola burr-guya aburr-wena butula, lika burrbi-jerrmarra yarlanga abirri-bena. Minypa gala aburr-yinmiyarna burrbu-burndarna, jarra wurra gama gorlk Wangarr an-nelangga an-molamola abi-negarrapa aburr-ni minypa nipa jama a-ji. 22 Ngardawa an-gata an-nyarlkuch burr-ganyjarr minypa a-molamiyana, nipa jemberr gun-jaranga nula minypa 40.
Jesus Burr-yika Jawina Wangarr Abu-wengganana
23 Gun-gata waypa bitipa Birta rrapa Jon abirri-bena yarlanga, lika abirri-bona, abirri-bena burrwa aburr-bitipa aburr-borrmunga. Lika gubirri-ngurrjinga burrwa gun-gata minypa birripa aburr-gata wana junggay yerrcha rrapa mola mu-murna yerrcha aburr-yinmiyana aburr-wena butula. 24 Rrapa gun-narda waypa aburr-galiyana butula, lika Wangarr abu-wengganana aburr-ni wugupa. Minypa aburr-yinanga, “Anya, ny-jurdiya nginyipa wana ny-babalapa Bunggawa, gun-nardiya rrawa nginyipa wupa ny-jarlapuna — nguparr, jel, bugula, gun-ganaka gun-nga — rrapa mola gurdiya wupa rrawa gu-jirra gu-boya ngatipa nyirri-nirra nginyipa wupa nyjirri-jarlapuna. Exodus 20:11; Nehemiah 9:6; Psalms 146:6 25 Nginyipiya ny-yena arrburrwa wola minypa gun-gata ny-yuna arrburrwa janguny an-ngayburrpa nyanyapa arrburra Daybit, an-gata an-nginyipa an-mujama. Minypa Mern An-mawunga wugupa nula nipa a-wena, a-yinanga,
‘An-nga nula gu-werranga gu-rrawa wenga Jentayl (Gentile) yerrcha wana aburr-negiya nula?
Rrapa Yichrayal (Israel) aburr-bapurr an-nga nula wengga gubu-burnda
jimarna barra ay-mungbiyapa?
Wurra gun-narda gala aburr-yinmiya.
26 Minypa gurdiya rrawa bunggawa yerrcha aburr-garlmuna,
an-dakal aburr-nirra butula Wangarr rrapa an-nigipa an-gata nipa a-menga arrburrwa Wanngu An-gunega.’ Psalms 2:1-2
27 A-yinagata a-wena Daybit an-gata an-nginyipa an-mujama. Rrapa gu-gurda ngacha minypa gun-guna rrawa gu-ngardapa aburr-negiyana birripa Ayrat (Herod) rrapa Bontiyach Baylat (Pontius Pilate) rrapa gu-werranga gu-rrawa wenga Jentayl yerrcha rrapa gu-guna burr-yika gu-rrawa Yichrayal aburr-bapurr burr-guta, minypa aburr-bachirramiyana nula Jesus an-gata an-nginyipa An-mujama an-molamola warrpam, an-nardiya nginyipa ny-menga arrburrwa Wanngu An-gunega. Metiyu 27:1-2; Mark 15:1; Luk 23:1,7-11; Jon 18:28-29 28 Birripa aburr-yinagata nula Jesus minypa gipa mu-ngoyurra nginyipa ny-borrwurra barra gu-yirda gu-ni nula. 29 Wurra gun-guniya gugu barra nyirr-borrwa, Anya, minypa mari gubu-garraja arrburrwa. Wurra ngayburrpa nyiburr-mujama nggula ganyjarr nyirr-wu gun-nginyipa janguny barra nyibu-ngurrja nyiburr-boy, rrapa minypa gala barra gun-nga nyiburr-gurkuja. 30 Rrapa nginyipa mernda ny-jirra ny-jerrjangardawiya barra wanngu burr-nega aburr-gata aburr-gurderda, rrapa minypa burr-barlmarrk jama ny-ji barra nipiya an-nelangga an-nginyipa An-mujama an-molamola warrpam barra minypa marn․gi aburr-ni nula.”
31 Aburr-yinagata aburr-wena, Wangarr abu-wengganana aburr-ni. Lika gun-gatiya rrawa aburr-bamagutuwiyanapa nipa gugu rrawa gu-ngorrkiyana, rrapa aburr-gatiya wupa abu-wenggananapa aburr-ni nipa Mern An-mawunga wugupa burrwa mola derta burr-negarra. Lika Wangarr gun-nika janguny gubu-ngurrjinga aburr-workiyana rrapa gala gun-nga aburr-gurkujarna.
Aburr-wuchichiyana Aburr-workiyana
32 Aburr-gata marr aburr-balcha nula Jesus, birripa gun-burral gu-ngardapa aburr-negiyana. Minypa gala ana-nga a-weyarna jimarna nipa mu-rrimarra mun-nigipiya wupa. Wurra jarra aburr-wuchichiyana aburr-workiyana gun-nga burr-guta gubi-rrimarra. Jama Aburr-ji 2:44-45 33 Rrapa Jesus burr-yika aburr-mujama, birripa wana gubi-rrimarra ganyjarr minypa mu-nguy abu-ngurrjinga aburr-workiyana nipiya jarra Bunggawa a-juwuna, wurra nipa Wangarr ana-nyala a-jarrkarrana rrapa wanngu a-negarra. Rrapa aburr-jaranga aburr-gata Jesus burr-yika jawina, nipa Nyanyapa arrku wugupa burrwa a-gunggajinga burrwa a-workiyana. 34 Rrapa gala ana-nga an-nyagara a-nirrarna minypa balaja rrapa mola gun-nga birripa jal aburr-ni. Wurra aburr-werranga aburr-gata minypa bala wurra waygaji rrawa gu-ji burrwa gun-jaranga, birripa jarra wolawola aburr-bona aburr-workiyana, jalim aburr-ni aburr-workiyana minypa bala rrapa rrawa. Lika rrupiya mbi-menga, mbi-ganyja gurda aburr-workiyana, 35 Jesus burr-yika aburr-mujama burrbu-wuna. Lika aburr-gata aburr-nyagara, birripa Jesus burr-yika aburr-mujama aburr-gunggajinga burrwa aburr-workiyana, burrbu-wuna aburr-workiyana mu-yinmiyapa birripa aburr-gata jal aburr-ni.
36-37 Rrapa an-ngardapa an-gata an-nelangga Jochap (Joseph), nipa a-yinagatiya, rrawa gu-rrimarra jalim a-ni, rrapa rrupiya mu-menga, muna-ganyja, burr-wuna Jesus burr-yika aburr-mujama. Minypa Jochap nipa Libay (Levi) an-bapurr, Jayprach (Cyprus) an-guyinda an-gata wolawola Jesus burr-yika aburr-mujama an-nelangga abu-ngurrjinga aburr-workiyana Barnabach (Barnabas), an-narda an-nelangga minypa an-gugunggaja meyali.

4:11 Psalms 118:22

4:24 Exodus 20:11; Nehemiah 9:6; Psalms 146:6

4:26 Psalms 2:1-2

4:27 Metiyu 27:1-2; Mark 15:1; Luk 23:1,7-11; Jon 18:28-29

4:32 Jama Aburr-ji 2:44-45