20
Yeisu yana veimeya vuvuna faina tonagonayavo itoliluveluvena.
Mad 21:23-27; Mak 11:27-33
Tova seyana manuwa tabu wagaine Yeisu givewavewala ada valeya iwakana gilulumamalena kaliva wagaidiya, aku veyavo anatovegugai lakaidiyavo ada veimeya anatovewalayavo ke kaliva lakaidiyavo ielai Bana wagaine. Ada ivonena, “Una vonema, gava veimeya wagaine gaitoma-dina taidei ugugaiyedi? Gaito veimeya taidei giveleni?”
Ada Banae gilufata, “Iya kaduwe gana tolidadanemi gaitoma seyana faine. Wana voneku, Iyoni Tobabitaiso ani gaito veimeya givele ke kaliva gikivebabitaisodi? Yaubada o kaliva?”
Ada taudiyavo iveifuifufuyena, ivona, “Gavaiyamu kanavona? Kai kanavona, ‘Yaubada veimeya givelena,’ aga ginavona, ‘E ada gavana faina Iyoni yana vona keke wada vetumagane?’ Aku kai kanavona, ‘Kaliva veimeya ivelena,’ aga kaliva moyaidi ina tutuvealikada kabala wagaidiya, faina badi inuwaveyalaina vaita Iyoni banae Yaubada yana falofita seyana.”
E ada badi ilufata, ivona, “Keke ada alamane gadedeku veimeya givai.”
Bana givona, “E ada Iya kadu keke gana vonemi gaito yana veimeya wagaine ida gaitoma-dina gagugaiyedi.”
Bakula anatoitaveyabina koyodiyavo adivona matalivulivuna.
Mad 21:33-46; Mak 12:1-12
Ada Yeisu badi tonagona-dina nodi ivevonavona giavaina aku yoo wagaidiya ani givona matalivulivuna, givona, “Kaliva seyana yana babi wagaine gileifi bulavadi analoi gibakulina. Ada muliya kaliva tufodi nodi iveimeya ke bakula ina kidewedewena, ada ina itaveyabina aku ikolu anatoveya toni bakula-nai anavutuvutuga guwa ina velevelena. Aku tauna ani yana melala gisege ginau mali fafaliya gimiya tova manamanawena. 10 Ada imiyami aku gileifi anaikolu anatova giyegemona, ada tonibakula-nai yana togugai seyana giimilina ginanau bakula anatoitaveyabina wagaidiya vaita anavutuvutuga gileifi guwana ina velena, anafaiweya gavaiyamu yadi awaegena tova-nai veimeya ibubuna wagaine. Ada ginau wagaidiya aku toitaveyabina togugai ikiveyabi ilumalimaliwavuna, ada keke idavele aku makagekagena iimili giyewa. 11 Ada kadu togugai seyana giimilina. Aku kaduwe banae ilumalimaliwavuna ke idewa koyo-moena wagaine ada ikivevovomumuna, ada au makagekagena iveyewana. 12 Kaduwe togugai anaveto giimilina aku imunu iivekimana ada ibatuge giyegemona kali domone.
13 “E ayo tonibakula ginuwanuwa, givona, ‘Gavana ganagai? Tauku natuku gana imilina, banae natu aseaseku. Kai banae ina vemoimoinena.’
14 “Aku natuna ani tova-nai giyegemona ada toitaveyabina-dina iitana, taudiyavo iveifuifufu, ivona, ‘Ida tau-moena toni laova, ada aimo bakula taidei ginavai gina veimeyena. E ada wanaela kana luvealikana ada yana bakula kana vaina.’ 15 Ada au itai iyegemonena gileifi anabakula wagaine ada iluvealikana.”
Yeisu yana vona matalivulivuna giluyabuna aku gitolidadanedi, givona, “E ada tonibakula-nai ani gavaiyamu gina dewedi? 16 Ginaelai ada bakula toitaveyabina-dina gina luvealikadi aku gileifi anabakula-nai ani toitaveyabina evagudi nimadiya ginasena.”
Aku kaliva gaitoma taidei inogalina ada ivona, “Keke-bamowa taide gaitoma-nai gina yegemona!” **Badi gavega inoganogala Yeisu yana vona matalivulivuna ani ananuwanuwa nuwadi gimalina. Ialamanena Aiseya faifi anaifufu wagaine ani gileifi anabakula taine anafaiweya meIsileli, ada toni bakula anafaiweya Yaubada. E ada badi yadi vona taidei maita-nai wagaine iivemogatalina vaita Yeisu yana ifufu-nai idibudibusoyogena.
17 Ada Yeisu giita tunutunugina wagaidiya aku gitolidadana, givona, “Ada kai tainei anafaiweya, aga gavana vona-nai anaalamana ivetokilumina Buki Tabu wagaine, givonaga,
 
‘Ogola-nai manuwa toiyogona idibusoyogena ani
banae gimidinagona ogola velugadiyavo wagaidiya’? **Yeisu veyawa taidei Same wagaine givonayena ani giluvefosena Tauna faine, ada Tauna giawaluveluveyena ogola wagaine. Banae Tauna ogola-nai meIsileli idibusoyogena. (Sam 118:22)
 
18 Moyaidi gavega inabeu ogola-nai wagaine ani ina bidobodobodi kabiso kabiso, aku badi gavega wagaidiya ogola-nai ginabeu gina lutagodi ani gina lufuwafuwadi vaita avu anafaiweya.” Ais 8:14-15, Lom 9:32-33, 1Pi 2:7-10 Taidei anafaiweya Yeisu givona.
19 Aku badi Mosese yana veimeya anatovewalayavo ke veyavo anatovegugai lakaidiyavo nuwadi gimalina vaita badi faidiya givona matalivulivuna. Tainei faina wai ilelena vaita maduga-mowa Yeisu ina kiveyabina, aku yoo imatausedi.
Takesi anayaudi faina Yeisu itolidadanena.
Mad 22:15-22; Mak 12:13-17
20 Ada taidei faina Yeisu iitaita venanauna, e ayo toitavagivagiya tufodi iimilidi, badi kaliva-dina ani inadewa vaita kaliva velemoena iwakadiyavo. Badi inuwanuwa evona gavana tamo Yeisu ginavona sidamane, e ada wagaine ina kiveyabina ke kabemali toveimeya nimane inasena yana veimeya toyogina nafone. 21 Ada badi toitavagivagiya ielai Yeisu wagaine itolidadanena, ivona, “Tovewala, ime aalamanena gavana uifuifufuyedi ada uvevewala ani velemoena tunutunugina. Ada kai kaliva anayegana lakaina o kai keke, Oye ani keke uda nuwanuwa faine aku au Yaubada yana wai faina uvevewala tunutunugina. 22 E ada gavaiyamu, ide meIsileli adaveimeya Mosese wagaine ani giawaegeda ada Sisa**Sisa banae toveimeya lakaina meLoma wagaidiya. Aku Yeisu yana tova wagaine ani meLoma ielai meIsileli iveiveimeyedi ada yadi veimeya seyana isena ani ina takesi Sisa wagaine. wagaine takesi kana lufata o kai keke?”
23 Aku Yeisu giitaluku ke yadi nuwanuwakavu giitana ada givona, 24 “Wana vewaleku mani siliva.” Ada mani-moena ialiye ivelena. Ada gitolidadanedi, givona, “Gaito taidei anununa? Ada gaito anayegana ivetokilumi dobone?” **Badi gavega Yeisu itolitolidadanena ani wagaidiya anaita keke anafata Banae gida vewainagona. MeIsileli moyaidi keke maita nuwanuwadi meLoma ina lemelemedi, biyavo-dina ani meIsileli iveiveimeyedi. Kai Yeisu gida lufata “Ika”, aga ida nuwakoyo Bana wagaine. Aku kai gida lufata “Keke”, aga Falisiyavo gida kivemwamwalidi aku Loma kabemali ida kaiyanogala Yeisu yana laufata faine ada idaela ida kiveyabina.
25 Badi ilufata, ivona, “Sisa.”
Banae givona wagaidiya, givona, “E ada gavana Sisa yana gaitoma aga wana velena Sisa, aku gavana Yaubada yana gaitoma aga wana velena Yaubada.”
26 E ada badi keke adifaiweya Yeisu ina vebavu gavavona tamo koyona gina vonaye yoo matadiya. Au yana laufata wagaine meyadi gisidobodobona ada gikulu-moedi.
Yawa-vagila muline, nagi o keke?
Mad 22:23-33; Mak 12:18-27
27 E ada Sadusi tufodi ielai Yeisu wagaine, badi ivetumagana evona kaliva yadi alika muline keke inayawa-vagila.Gug 23:8 Ada biyavo-dina itolidadanena, ivona, 28 “Tovewala, Mosese veimeya seyana givetokilumina faideya, givona, ‘Kai kaliva seyana vavinena gina alikalovena aku keke natunavo, aga gilubodana kaliva-nai anatubuluga sikwana gina nagina e ada tubuiyana fatana faina natunavo gina vetubudi. Taidei wagaine ada toalika yana tubudelideli ina miyamiya.’ ” 2Vei 25:5 29 Ada ebaita ivelena, ivona, “Seyana kaliva anatubulugayavo nodi adiseveni. Ada tomoinagona ginagi ada natunavo keke aku gialika. 30 Ada sikwana ani taina anavelu ginagina ada gialika, keke natunavo. 31 Ada anafaiweya taina anaveto, ginagina vavine-nai, natunavo keke aku gialika. Ada dewa-nai seyana kaliva-dina adiseveni wagaidiya, natudiyavo keke aku ialika. 32 Muline-mwane vavine kaduwe gialika. 33 E ada, yawa-vagila anatoveya ani gavakaliva vavinena? Faina adiseveni-dina vavine-nai inagina.”
34 Yeisu gilufata, givona, “Badi kaliva ke vevine tova malinai babiya imiyamiya ani inaginagi ada isisivenagi. 35 Aku aimo keke anafaiweya yawa-vagila anatoveya. Tova tayuwe wagaine badi gavega Yaubada giawaveiwakanedi ke ginuwenuwedi vaita adilauboda inayawa-vagila alikeya ke Banae nodi inamiya, ani keke ina naginagi kadu keke ina vevenagi. 36 Ada keke aimo ina alialika, faina badi yadi miya vaita Yaubada yana aneloseyavo anafaiweya. Ada kaduwe biyavo-dina ani Yaubada natunavo, faina gina siveyawadi alikeya. 37 Aku toalika inayawa-vagila faina, kana itana ai kabisona giyabeyabela ifufuna wagaine. Mosese Yaubada givewagana ani ‘Ebelaamo yana Yaubada, Aisake yana Yaubada, ke Iyakobo yana Yaubada.’ Iyeg 3:1-6 38 Yaubada ani keke kaliva alialikadiyavo yadi Yaubada, aku velemoena Banae ani kaliva wayawaidi yadi Yaubada. Faina kai kaliva wayawaidi o kai bademowa ialika, e aku Yaubada matane ani moyaidi wayawaidiyavo.”
39 Ada Mosese yana veimeya anatovewalayavo tufodi ilufata, ivona, “Tovewala, ulufata iwakana.” 40 Ada tayuwe yadayada-nai wagaine-deya, keke tamo gaito kaduwe gida asevatu ke Bana gida tolidadane. Au iilovau.
Mesaiya ani gaito natuna?
Mad 22:41-46; Mak 12:35-37
41 Ada Yeisu givona wagaidiya, givona, “Gavaiyamu-yo ivona evona Banae Mesaiya ani Deivida yana tubudelideli seyana? 42 Faina Deivida tauna giawatalatalaina Buki Same wagaine, givona,
 
‘Banae KAUVEYA Yaubada ani Iya yaku Kauveya givonena,
givona, “Aiyatagikuya una vetoga
43 analaba nibaimomo gana seobuyedi
ada yadi toyogina gina avaina velemoena.”; Sam 110:1
 
44 Au taidei anafaiweya Deivida ani Mesaiya givewagana ‘yaku Kauveya’, aku gavaiyamu-yo Mesaiya aimo gitubuga Deivida yana tubudelideli seyana?”
Yeisu Mosese yana veimeya anatovewala giawavekoyoyedi.
Mad 23:1-36; Mak 12:38-40; Luk 11:37-54
45 Ada kaliva moyaidi aimo ivanevanenega yana tolidadana-nai faina, aku Yeisu givona yana tonogalayavo wagaidiya, givona, 46 “Wana itaveyabimi Mosese yana veimeya anatovewalayavo yadi dewa wagaine. Badi nuwanuwadi adinuya manamanawedi ina osedi aku ina nunudadana, ada nuwanuwadi kaliva wa yadi vemoimoina ina vesiuleyedi maketi wagaine. Kaduwe nuwanuwadi manuwa ebavewala wagaidiya ina vetovetoga fafali-dina kaikaiwabudi wagaidiya, ada kaduwe kanibutu lakaidi aditoveya ani nuwanuwadi ina vetovetoga ebavetoga-dina isedi kaliva wa adivemoimoina faidiya. 47 Badiyavo tova ke tova kaliva matadiya iveoveola-faila e ada kaliva ina veitadi ke ina kaiyedi, aku kaduwe sikwasikwa ifwayafwayadi e ada yadi manuwa ke yadi giba ilemalemadi. Biyavo-dina taidei adimatavuloga vitana velemoena ina nuwagana.”

**20:16 Badi gavega inoganogala Yeisu yana vona matalivulivuna ani ananuwanuwa nuwadi gimalina. Ialamanena Aiseya faifi anaifufu wagaine ani gileifi anabakula taine anafaiweya meIsileli, ada toni bakula anafaiweya Yaubada. E ada badi yadi vona taidei maita-nai wagaine iivemogatalina vaita Yeisu yana ifufu-nai idibudibusoyogena.

**20:17 Yeisu veyawa taidei Same wagaine givonayena ani giluvefosena Tauna faine, ada Tauna giawaluveluveyena ogola wagaine. Banae Tauna ogola-nai meIsileli idibusoyogena. (Sam 118:22)

20:18 Ais 8:14-15, Lom 9:32-33, 1Pi 2:7-10

**20:22 Sisa banae toveimeya lakaina meLoma wagaidiya. Aku Yeisu yana tova wagaine ani meLoma ielai meIsileli iveiveimeyedi ada yadi veimeya seyana isena ani ina takesi Sisa wagaine.

**20:24 Badi gavega Yeisu itolitolidadanena ani wagaidiya anaita keke anafata Banae gida vewainagona. MeIsileli moyaidi keke maita nuwanuwadi meLoma ina lemelemedi, biyavo-dina ani meIsileli iveiveimeyedi. Kai Yeisu gida lufata “Ika”, aga ida nuwakoyo Bana wagaine. Aku kai gida lufata “Keke”, aga Falisiyavo gida kivemwamwalidi aku Loma kabemali ida kaiyanogala Yeisu yana laufata faine ada idaela ida kiveyabina.

20:27 Gug 23:8

20:28 2Vei 25:5

20:37 Iyeg 3:1-6

20:43 Sam 110:1