Valeya Iwakana Madiu Givetokilumina
Kivemala
Yeisu yana tonogalayavo ani adiyoo tuwelo, ada wagaidiya seyana ani anayegana Madiu, aku Malika ke Luke yadi valeya ivetokilumina wagaine ani anayegana anavelu Livai. Banae kwana Isileli, aku meLoma kabemali gilemelemedi ada takesi givaivaina faidiya tauna yana kalivamomo meIsileli wagaidiya. Taidei faina meIsileli ani Madiu iagougena, aku Yeisu ginuwakalikaliyena ada gidouwena ke givetonogala wagaine. Aku aimo Madiu ani Yeisu valeyana givetokilumina ada giawatalatalainena evona Banae Mesaiya-moena Tauna. Ada vona-nai ‘Mesaiya’ ani vona Ibeliu, aku anakivila vona Giliki wagaine ani ‘Keliso’, aku ide bonadeya ani tainei ‘Banae Kikivebutana’. Banae Mesaiya ani meIsileli iveitabodebodena gavatoveya gidaelai ke gida kibababaledi. Ada matawa-nai Madiu givetokilumina ke giifufuyena ani Valeya Iwakana Banae Yeisu faine, tainei Yaubada givonadabadabayena yana kalivamomo wagaidiya Buki Tabu wagaine ani giyegemona velemoena. Ada Yeisu gitubuga ke gimiya meIsileli wagaidiya, aku anavaleya iwakana taidei ani keke badi meIsileli-gaga faidiya aku ide tomiyababi matatabuna faideya.
Madiu yana vetokiluma wagaine ani gisedewedewena velemoena. Faina givevuvu Yeisu yana tubuga wagaine, ada gikivemalina Yeisu yana babitaiso ke anaaladibidibi Seitani wagaine, ada giifufu yana laumamala balawalilivuga faidiya, ada kaduwe yana vewala ke yana kivebwaina Galili wagaine. Nagona gaitoma-dina taidei, muliya valeya iwakana anaebalauyabu ani Yeisu yana tauya Galili-deya ada ginau Yelusalema wagaine, ada yana gugai-dina anaebalauyabu velemoena anawiki ani au gilunuwagana, ani tainei anakivebolagalaga ke yana yawa-vagila alikeya.
1
Yeisu yana tubudelideliyavo badi gavega nagona itubuyegemona.
Luk 3:23-38
Yeisu Keliso yana gabuyavo ifufudi taidei anafaiweya. Banae ani Deivida unumina wagaine gitubuyegemona, aku Deivida ani Ebelaamo unumina wagaine gitubuyegemo.
 
Ebelaamo banae natuna Aisake,
Aisake natuna Iyakobo,
ada Iyakobo natuna Iyuda, aku wa tubuiyanavo nodi.
Ada banae Iyuda natunavo Felesi ke Sala, aku inadi ani Temali.
Ada Felesi natuna Esiloni,
aku Esiloni natuna Lama,
ada Lama natuna Aminadaba,
aku Aminadaba natuna Nasoni,
ada Nasoni natuna Salamoni,
ada Salamoni natuna Bowasa aku Bowasa inana ani Leyabi.
Bowasa natuna Obedi aku Obedi inana ani Luti,
ada Obedi natuna Iyese.
Aku Iyese natuna Kini Deivida, ada banae Deivida natuna Solomoni aku inana ani nagona Ulaiya vavinena.
Ada Solomoni natuna Leoboamu,
aku Leoboamu natuna Abaiya,
aku Abaiya natuna Asa.
Ada Asa natuna Iyeosafadi,
aku Iyeosafadi natuna Iyolama,
ada Iyolama natuna Usaiya.
Usaiya natuna Iyotama,
aku Iyotama natuna Eyasi,
ada Eyasi natuna Esekaiya.
10 Ada Esekaiya natuna Manasa,
aku Manasa natuna Emoni,
ada Emoni natuna Iyosaiya.
11 Iyosaiya natuna Iyekonaiya wa tubuiyanavo. Ada badiyavo imiyamiya aku meBabiloni ielai ada tufona moyaidi meIsileli ikiveyabidi inauwedi yadi fafaliya.
12 Ada yadi nau-nai Babiloni muline, Iyekonaiya natuna Salatiyeli gitubuga,
ada Salatiyeli natuna Selubabeli.
13 Ada Selubabeli natuna Ebeuda,
aku Ebeuda natuna Eliakimu,
ada Eliakimu natuna Eso,
14 aku Eso natuna Sadoki,
ada Sadoki natuna Ekimu,
aku Ekimu natuna Eliuda.
15 Ada Eliuda natuna Eliesa,
aku Eliesa natuna Madani,
ada Madani natuna Iyakobo.
16 Iyakobo natuna Iyosefa banae Meli moganedi,
ada Meli ivenatunena Yeisu Banae ivewagana Keliso.**Vewaga-nai ‘Keliso’ ani vona Giliki, aku vona Ibeliu wagaine ani ‘Mesaiya’. Ada vona-dina iluwei ani adialamana seyana, taine ‘kaliva-nai banae Yaubada gikivebuvebutana’. Ada ‘gikivebuvebutana’ anaalamana ani Yaubada givenuwadadanena, giseliyena, ke gitoyogivelena yana gugai faine. Tova tuwaina badi meIsileli wagaidiya, kai Yaubada kaliva gina venuwadadanena ke gina vekini o kai gina vefalofita o kai Yaubada yana veyavo anatovegugai anaivi gina vaina, aga ina kivebutana, taine kuluwana wagaine bunama ina iwana. Tayuwe anaiyaiyaya yana gugai ke anaivi Yaubada givelena faina.
 
17 Ada Yeisu Keliso yana unuma-dina adiyegana anafaiweya, aku givevuvu Ebelaamo wagaine ada gielai Deivida wagaine ani adiyoo fotini, aku Deivida wagaine ada gielai tova-nai meIsileli moyaidi ikiveyabidi inauwedi Babiloni wagaine ani kaduwe adiyoo fotini. Ada tova-nai meIsileli inauwedi Babiloni wagaine ada gielai Yeisu Banae Mesaiya wagaine, ani kadu adiyoo fotini.**Madiu ke Luke yadi vetokiluma wagaine Yeisu yana tubudelideliyavo adiyegana Buki Tabu wagaine iyegemona ani iinanadi. Madiu givevuvu ani meIsileli tamadi Ebelaamo wagaine aku Luke ani giyewa ginau kaliva moyaida tamada Adama wagaine.
Yeisu Keliso yana tubuga ifuifufuna.
Luk 2:1-7
18 Ada taidei anafaiweya Yeisu Keliso yana tubuga ifuifufuna. Inana Meli ani Iyosefa gisetago-moena aku aimo keke ida miyaluga ke nodi idada aku Meli gilutovonina giveifuga, ada tainei ani Aluwaluwa Tabuna yana toyogina wagaine.Luk 1:27,35 19 Aku moganena Iyosefa ani bana kaliva iwakana ke yana dewa bikana, ada keke nuwanuwana yoo matadiya Meli gina kivevovomumu faina, ginuwanuwa vaita ikavuya-deya gina viyoliliyena.**Tova-nai kai kwana Isileli o vine Isileli ina setagodi aimo inanagi faina aga vovodi keke ina venuwaga, aku aimo ayo nagi wagaine ada vovodi ina venuwaga. E ada Iyosefa gilubodana ani viyolili anafefe gida vetokilumi ada Meli gida velena, faina adiselu vovodi keke ida venuwaga aku giveifuga. 20 Ada aimoina ginuwanuwa anafaiweya aku Yaubada yana anelose seyana gienoavaisena, ani gielai wagaine ada givonenaga, “Iyosefa, oyeni Deivida yana tubudelideli, keke una matauta Meli faine aku auwe una vagaulena ke una nagina, faina kwamana kamone ani Aluwaluwa Tabuna giveifugena. 21 Ada kaduwe aimo natuna kaliva gina venatunena ke una vewagana ‘Yeisu’,Luk 1:31 faina Banae yana kalivayavo yadi dewa koyona wagaine gina kibababaledi.”
22 Aku gaitoma taidei giyegemona velemoena, faina tova tuwaina Yaubada yana vona gavaiyamu yana falofita**Falofitayavo ani badi Yaubada yana tomatawa. Ada gavaiyamu Yaubada gina vonedi ani anafaiweya Yaubada anayeganeya ina awamogatalena kaliva wagaidiya. givonayena ani anafaiweya gina yegemona. 23 Ada falofita-nai givonaga, “Wana itana, vavine seyana akeduna matabolana gina veifuga ada natuna kaliva gina venatunena, ada ina vewagana Imanueli.”Ais 7:14 E, yegana taidei anakivila ani ‘Yaubada ide nodi kamiyamiya’.
24 E ada Iyosefa gienovilana ada Yaubada yana anelose giveimeyena anafaiweya gigugai. Ginau Meli givagaulena ada ginauwena yana manuweya. 25 Aku nodi imiyamiya ada vovona keke gida kiluvaluva aku givenatuna natuna kaliva. Ada Iyosefa kwamana givewagana Yeisu.Luk 2:21

**1:16 Vewaga-nai ‘Keliso’ ani vona Giliki, aku vona Ibeliu wagaine ani ‘Mesaiya’. Ada vona-dina iluwei ani adialamana seyana, taine ‘kaliva-nai banae Yaubada gikivebuvebutana’. Ada ‘gikivebuvebutana’ anaalamana ani Yaubada givenuwadadanena, giseliyena, ke gitoyogivelena yana gugai faine. Tova tuwaina badi meIsileli wagaidiya, kai Yaubada kaliva gina venuwadadanena ke gina vekini o kai gina vefalofita o kai Yaubada yana veyavo anatovegugai anaivi gina vaina, aga ina kivebutana, taine kuluwana wagaine bunama ina iwana. Tayuwe anaiyaiyaya yana gugai ke anaivi Yaubada givelena faina.

**1:17 Madiu ke Luke yadi vetokiluma wagaine Yeisu yana tubudelideliyavo adiyegana Buki Tabu wagaine iyegemona ani iinanadi. Madiu givevuvu ani meIsileli tamadi Ebelaamo wagaine aku Luke ani giyewa ginau kaliva moyaida tamada Adama wagaine.

1:18 Luk 1:27,35

**1:19 Tova-nai kai kwana Isileli o vine Isileli ina setagodi aimo inanagi faina aga vovodi keke ina venuwaga, aku aimo ayo nagi wagaine ada vovodi ina venuwaga. E ada Iyosefa gilubodana ani viyolili anafefe gida vetokilumi ada Meli gida velena, faina adiselu vovodi keke ida venuwaga aku giveifuga.

1:21 Luk 1:31

**1:22 Falofitayavo ani badi Yaubada yana tomatawa. Ada gavaiyamu Yaubada gina vonedi ani anafaiweya Yaubada anayeganeya ina awamogatalena kaliva wagaidiya.

1:23 Ais 7:14

1:25 Luk 2:21