13
Ri c'ambel-tzij chirij ri ija'tz
Chupan c'a ri k'ij ri' ri Jesús e rachibilan ri rutijoxela' xel-el pa jay y xbetz'uye' chuchi-ya'.* Mr. 4:1. Y e janíla c'a q'uiy vinek ri xquimol-apo-qui' riq'uin. Lc. 8:4. Romari' rija' xoc-apo pa jun canoa y xtz'uye-ka chiri' y nubij c'a pe ri ruch'abel ri Dios chique ri vinek. Lc. 5:3. Y conojel c'a ri vinek e pa'el chuchi-ya' nicac'axaj-apo ri Jesús. Rija' q'uiy c'a ri xubij chique y ruyon riq'uin c'ambel tak tzij. Y jun c'a chique ri c'ambel-tzij ri xrucusaj, jare': C'o c'a jun achin ri xbe pa jopin ija'tz. Y tok ri achin c'o chic pa samaj, nijopin ija'tz, juba' c'a chire ri ija'tz pa bey xka-vi. Y xepe c'a ri aj-xic' tak chicop xquitej-el ri ija'tz ri'. Juba' chic c'a chire ri ija'tz cojol abej§ Ez. 11:19. xka-vi y chiri' xa man q'uiy ta ri ulef c'o. Y can chanin c'a xe'el-pe roma man pin ta ri ulef. Xa jac'a tok xpe ruvech ri k'ij, xemayamo' y xechaki'j-ka. Roma c'a ri xa man nej ta benek-ka quixe',* Col. 2:7. romari' xechaki'j-ka chanin. Y juba' chic ija'tz xka' cojol k'ayis c'o quiq'uixal. Y tok xe'el-pe, junan xeq'uiy quiq'uin ri q'uix. Pero roma ri q'uix janíla xeq'uiy, ri tico'n xejik' pa quik'a'. Jac'a ri ch'aka' chic ija'tz xka' pa jun utzilej ulef, y ri tico'n jebel xeq'uiy y xevachin chuka' jebel. Roma c'o ija'tz xquiyala' a treinta quivech, c'o xquiyala' a sesenta y c'o ri xquiyala' a cien quivech. Gn. 26:12. Ri c'o c'a rac'axabal, can trac'axaj c'a ri xinbij, xcha' ri Jesús. Mr. 4:9.
Ri nic'atzin-vi jun c'ambel-tzij
10 Y jac'ari' tok ri tijoxela' xebe-apo riq'uin ri Jesús y xquic'utuj chire: ¿Achique c'a roma tok richin xach'on chiquivech ri vinek xe'acusaj c'ambel tak tzij? xecha' chire.
11 Xpe c'a ri Jesús xubij chique: Man jun bey can ta bin can jebel chirij tok ri vinek ye'oc pa ruk'a' ri Dios o chupan ri aj-chicajil ajavaren, pero chive rix yo'on c'a k'ij chi nivetamaj.§ 1 Co. 2:10; Col. 1:26; 1 Jn. 2:27. Jac'a ri vinek ri man yeniman ta vichin, riq'uin c'ambel tak tzij yich'on-vi quiq'uin,* Mr. 4:11. roma chiquivech rije' can man nik'alajirisex ta vi. Mt. 11:25; 16:17. 12 Roma ri can c'o c'a ruyacon pa ránima, xtuc'ul c'a más y queri' q'uiy xtic'oje' riq'uin. Jac'a ri xa man q'uiy ta ruyacon, xtelesex c'a ri juba' ri' chire. Mr. 4:25; Lc. 8:18; 19:26. 13 Xa roma c'a ri' tok yin yencusaj c'ambel tak tzij richin yich'on quiq'uin. Roma xa can man nicajo' ta nik'ax chiquivech, stape' can niquitzu' y nicac'axaj. 14 Can ja vi c'a re' nibanatej ri tz'ibatel can roma ri Isaías, ri jun ri xk'alajirisan ri ruch'abel ri Dios ojer can. Y que c'a re' ri rutz'iban can rija':
Rix xaxe c'a choj xtivac'axaj y man xtik'ax ta chivech ri xtivac'axaj.
Rix xaxe ta c'a choj xtitzu' ri' y man xtitz'et ta jebel ri nitzu'.§ Is. 6:9; Ez. 12:2; Mr. 4:12; Jn. 12:40; Hch. 28:26, 27; Ro. 11:8; 2 Co. 3:14.
15 Roma ri cánima re vinek re' xa xquicovirisaj.
C'ayef c'a chi noc pa quixiquin ri nicac'axaj.
Ri runak' tak quivech, quimoyin, roma man nicajo' ta yetzu'un.
Rije' can man jun nicajo',
can man nicajo' ta nicac'axaj,
can man nicajo' ta nika' pa tak cánima,
man nicajo' ta nitzolin-pe quic'u'x, richin chi yin ninchojmirisaj ri quic'aslen.* Hch. 28:27.
Queri' ri xubij ri Dios, ri tz'ibatel can roma ri Isaías.
16 Jac'a rix nutijoxela', can jebel vi ruva-ik'ij, Mt. 16:17; Jn. 20:29. roma ri runak' tak ivech can yetzu'un-vi jebel. Ri ixiquin can ye'ac'axan-vi. Lc. 10:23, 24. 17 Roma can tivac'axaj na pe' jebel ri ninbij chive vacami, chi e q'uiy chojmilej tak vinek y ri achi'a' ri xek'alajirisan ri ch'abel ri xbix chique roma ri Dios, ojer can, janíla xcajo' xquitz'et ta ri nitz'et rix vacami, pero man xquitz'et ta el.§ He. 11:13. Can janíla chuka' xcajo' xcac'axaj ta ri nivac'axaj rix vacami, pero man xcac'axaj ta el chuka'.* Lc. 10:24; Jn. 8:56; Ef. 3:5; 1 P. 1:10.
Ri Jesús nubij achique nic'ulun-vi chi tzij ri c'ambel-tzij chirij ri ija'tz
18 Y ri Jesús xubij c'a chique: Tivac'axaj c'a achique nubij ri c'ambel-tzij ri nich'on chirij ri achin ri xbe pa jopin ija'tz. Mr. 4:14; Lc. 8:11. 19 Ri ija'tz ri xka' can pa bey, jari' ri ch'abel ri nich'on chirij tok ri vinek ye'oc pa rajavaren o pa ruk'a' ri Dios. Pero chiquicojol c'a ri vinek ri nicac'axaj ri ch'abel ec'o ri man nicajo' ta niquiq'uen-ka ri pa tak cánima. Y romari' tok ri itzel 2 Co. 2:11. norelesaj-el ri ch'abel ri ticon-ka.§ Mr. 4:15; Lc. 8:12. 20 Ri ija'tz ri xka' can cojol tak abej, can nich'on-vi c'a chirij ri ruch'abel ri Dios ri nac'axex roma jun vinek. Ri vinek ri' can janíla c'a niquicot* Jn. 5:35. tok nuc'ul ri ruch'abel Ez. 33:31. ri Dios pa ránima. Is. 58:2; Mr. 4:16; Hch. 8:13. 21 Pero roma c'a ri can man nuq'uen ta ka ruxe' jebel ri ruch'abel ri Dios pa ránima, can man niyaloj ta c'a ri quicoten riq'uin, xa jun ca'i-oxi' oc k'ij ri utz c'o riq'uin ri Dios. Y tok yepe c'a tijoj-pokonal y netzelex roma ri runiman ri ruch'abel ri Dios, nitzak can chanin. 22 Y ri ija'tz ri xka' can cojol tak k'ayis ri c'o ruq'uixal,§ Jer. 4:3. can nich'on-vi c'a chirij ri ruch'abel ri Dios ri nac'axex roma jun vinek. Pero ri vinek ri' roma xa ja ri nrajo' re tiempo ri nrajo' nuben, nijik' c'a ri ruch'abel ri Dios ri c'o riq'uin. Nijik' pa ruk'a' ri beyomel* Mt. 19:23; Mr. 10:23; Lc. 18:24; 1 Ti. 6:9. ri achi'el xa c'o utz nuq'uen-pe nik'alajin y xa man que ta ri'. Y ri vinek ri' can man jun bey c'a xtivachin jebel ri ruch'abel ri Dios pa ruc'aslen. 23 Jac'a ri ija'tz ri xka' pa jun utzilej ulef, can nich'on-vi c'a chirij ri ruch'abel ri Dios ri nac'axex roma jun vinek, y ri vinek ri' can nuq'uen-vi-ka ri ruch'abel ri Dios y ri ruc'aslen nivachin jebel. Can nivachin-vi c'a achi'el niquiben ri ija'tz. Roma c'o ija'tz niquiya' c'a treinta quivech, ec'o niquiya' a sesenta quivech y ec'o can a cien c'a quivech niquiya'. Can que c'a ri' nuben ruc'aslen ri vinek ri nuq'uen-ka ri ruch'abel ri Dios pa ránima, xcha' ri Jesús.
C'ambel-tzij chirij ri trigo y ri pach'un-k'os (q'uexevach-trigo)
24 Y ri Jesús xuya' chic c'a jun c'ambel-tzij chiquivech, y xubij c'a: Ri utzilej ija'tz ri xberutica' c'a can jun achin ri pa rulef, can junan c'a riq'uin tok ri vinek ye'oc pa ruk'a' ri Dios o chupan ri aj-chicajil ajavaren. Mr. 4:26. 25 Pero jun ak'a', tok can conojel c'a vinek yever, xpe c'a ri netzelan richin ri rajaf ri ulef, xberutica' can rijatzul ri pach'un-k'os (q'uexevach-trigo) pa ruvi' ri trigo ticon chic can. Y xe xberubana' can ri', xbe. 1 P. 5:8. 26 Jac'a tok xebeq'uiy-pe ri tico'n y xebe'el-pe ruvi', c'a jac'ari' xk'alajin ri pach'un-k'os. 27 Y jari' tok ri e samajela' richin ri rajaf ri ulef xe'apon c'a riq'uin y xquibij chire: Ri ija'tz ri xatic-ka pan avulef can utz vi. Pero vacami c'o pach'un-k'os chucojol. ¿Acuchi cami c'a xpe-vi ri ija'tz richin ri pach'un-k'os? xecha'. 28 Y ri achin xubij c'a chique ri rusamajela': Re' rusamaj jun ri netzelan vichin, ninch'ob yin. Y ri e rusamajela' xquibij c'a chire: ¿Navajo' c'a chi yojbe chuc'ukic? xecha' chire. 29 Pero ri achin xubij c'a chique ri rusamajela': Ne', man yixbe ta chuc'ukic, man xa chuc'ukic ri pach'un-k'os quec'ukutej chuka' ri trigo. 30 Xa tiya' na c'a k'ij chi ri pach'un-k'os junan niq'uiy riq'uin ri trigo, c'a tapon na ri k'atoj. Roma tok xtapon ri k'ij richin ri k'atoj, yin xtinbij c'a chique ri k'atonela' chi nabey tiquimolo'§ Mt. 24:31. ri pach'un-k'os y quequibana' pa tak manóxo richin chi yeporox; y c'ari' c'a tiquik'ata' ri trigo richin chi nequiyaca' can, xcha' ri achin.* Mt. 3:12; Lc. 3:17. Queri' xubij ri Jesús.
Ri ija'tz ri richin ri mostaza
31 Y ri Jesús xuya' chic c'a jun c'ambel-tzij chiquivech, y xubij c'a: Jun ti ija'tz richin mostaza ri nerutica' can jun achin ri pa rulef, junan nuben riq'uin tok ri vinek ye'oc pa ruk'a' ri Dios o chupan ri aj-chicajil ajavaren. Is. 2:2, 3; Mi. 4:1; Mr. 4:30; Lc. 13:18. 32 Roma stape' ja ri ija'tz richin ri mostaza ri más tak cocoj, tok nel-pe, janíla niq'uiy y ja rija' ri más nim nel chiquivech ri ch'aka' chic ichaj. Ri mostaza xa can che' c'a nuben tok niq'uiy. Romari' ri aj-xic' tak chicop ri yebe pa cak'ik', ye'apon chiri' y niquiben quisoc ri pa tak ruk'a', xcha' ri Jesús.
Ri ruch'abel ri Dios can xtibiyin-vi
33 Ri Jesús xuya' chic c'a jun c'ambel-tzij chiquivech, y xubij c'a chique: Ri ch'en (ch'amilej-k'or) ri neruc'ama-pe jun ixok y nuya' can chupan oxi' pajbel-q'uej, nuch'amirisaj c'a ronojel. Que c'a chuka' ri' xtibiyin rutzijol ri ruch'abel ri Dios ri nich'on chirij tok ri vinek ye'oc pa ruk'a' ri Dios o chupan ri aj-chicajil ajavaren, Lc. 13:20. xcha' ri Jesús.
Ri Jesús can xerucusaj-vi ri c'ambel tak tzij
34 Y ronojel c'a ri xubij ri Jesús chique ri vinek ri', ronojel riq'uin c'ambel tak tzij. Can man jun c'a ri xubij chique ri man ta xrucusaj c'ambel tak tzij§ Mr. 4:33, 34. richin xuya' chiquivech. 35 Richin queri' can nibanatej na c'a ri rubin can jun ri xtzijon ri ruch'abel ri Dios ojer can. Ri rusamajel ri Dios can que c'a re' ri rutz'iban can chirij ri Jesús:
Yin tok xquich'on xquencusaj c'a c'ambel tak tzij.
Q'uiy c'a ri can e evatel* Sal. 78:2; 1 Co. 2:7. pa rutiquiribel pe re ruvach'ulef, xquenk'alajirisaj c'a. Sal. 49:4; Am. 3:7; Ro. 16:25; Ef. 3:9; Col. 1:26.
Queri' nubij ri tz'ibatel can.
Ri Jesús nubij achique nic'ulun-vi chi tzij ri c'ambel-tzij chirij ri trigo y ri pach'un-k'os (q'uexevach-trigo)
36 Y tok ri Jesús xerutek c'a can ri vinek chi tak cachoch, rija' xtzolin c'a pa jay Mt. 13:1. e rachibilan ri rutijoxela'. Y jari' c'a tok ri rutijoxela' xejel-apo riq'uin y xquibij c'a: Roj nikajo' c'a chi rat nabij ta chike achique nic'ulun-vi chi tzij ri c'ambel-tzij chirij ri trigo y ri pach'un-k'os§ Mt. 13:24-30. (q'uexevach-trigo) ri xetic can pa jun ulef. Roma can man xk'ax ta chikavech.
37 Y ri Jesús can xuk'alajirisaj c'a chiquivech ri c'ambel-tzij, y xubij c'a: Ri ticonel richin ri utzilej ija'tz, ja yin ri xinalex chi'icojol.* Is. 61:1. 38 Ri ulef ri xban-vi ri ticoj, can jac'a re ruvach'ulef. Lc. 24:47. Ri utzilej ija'tz jac'a ri ec'o pa rajavaren o pa ruk'a' ri Dios. Mt. 24:14. Y ri pach'un-k'os (q'uexevach-trigo) jac'a ri can e richin vi ri itzel.§ Hch. 13:10. 39 Y ri xbeticon can ri pach'un-k'os roma janíla netzelan, jac'a ri itzel-vinek. Ri k'atoj,* Jl. 3:13; Ap. 14:15. jac'a ri xtibanatej pa ruq'uisibel chire re tiempo kachapon; y ri k'atonela', jac'a ri ángeles. 40 Can achi'el c'a niban riq'uin ri pach'un-k'os chi ye'elesex-el y yeporox pa k'ak', can que c'a chuka' ri' xtibanatej pa ruq'uisibel chire re tiempo kachapon. 41 Yin ri xinalex ri chi'icojol xquentek c'a ri nu-ángeles chiquimolic conojel ri yebanon etzelal y niquiben chique ch'aka' chic chi yetzak. Roma man ninvajo' ta c'a chi ec'o ta ri vinek ri' 2 P. 2:1, 2; Ap. 19:20; 20:10. chiquicojol ri ec'o pa vajavaren o pa nuk'a' yin. 42 Y conojel c'a ri xquemol-el, xquebec'ak can chupan ri nimalej k'ak'; Mt. 3:12; Ap. 19:20; 20:10. y c'a chiri' c'a xtipe ri ok'ej chique y xtiquikach'ach'ela' quey.§ Mt. 8:12. 43 Jac'a ri vinek ri choj chic quic'aslen can xqueyic'lun-vi c'a achi'el ri k'ij.* Dn. 12:3. Can xquek'alajin c'a chi ec'o pa rajavaren o pa ruk'a' ri aj-chicajil Quitata'. Ri c'o c'a rac'axabal, can trac'axaj c'a ri xinbij.
Ri xuben jun achin ri xulok' jun ulef acuchi mukul jun beyomel
44 Ri beyomel mukul can pa jun ulef y xilitej roma jun achin, can junan c'a riq'uin tok ri vinek ye'oc pa ruk'a' ri Dios o chupan ri aj-chicajil ajavaren. Ri achin ri' xumuk chic c'a can ri beyomel ri' y niquicot ránima xtzolin y xuchop c'a ruc'ayixic ronojel ri c'o riq'uin, Mt. 19:27. y c'ari' xulok' Pr. 23:23; Is. 55:1; Mt. 25:9; Ap. 3:18. ri ulef ri acuchi mukul-vi ri beyomel.
Ri xuben jun achin ri xulok' jun perla ri janíla jebel
45 Ri vinek ri ye'oc pa ruk'a' ri Dios o chupan ri aj-chicajil ajavaren, can e junan c'a riq'uin jun lok'onel y c'ayinel quichin tak abej ri nibix perlas chique. 46 Tok ri achin ri' nril c'a can jun perla janíla jebel y nic'ayix, junanin nitzolin y nuc'ayij ronojel ri c'o riq'uin, c'ari' c'a nibe chulok'ic ri perla ri'.§ Pr. 2:4; 3:14; 8:10.
Ri aj-chicajil k'atbel-tzij junan riq'uin jun ya'l chapbel-quer
47 Y ri ya'l chapbel-quer* Mt. 4:19. tok yo'on-ka pa ya' y yeberuc'ama-pe ronojel quivech Mt. 22:10. quer, can junan c'a riq'uin tok ri vinek ye'oc pa ruk'a' ri Dios o chupan ri aj-chicajil ajavaren. Mt. 13:38. 48 Y tok nojinek chic c'a ri ya'l riq'uin quer, niquic'uaj c'a el c'a chuchi-ya'. Y c'ari' yetz'uye' c'a chucha'ic. Ri utzilej tak quer yequiya' c'a can pa tak chaquech, jac'a ri quer ri xa man e utz ta man yequiya' ta pa tak chaquech, xa yequelesaj c'a can. 49 Que c'a ri' ri xtic'ulvachitej pa ruq'uisibel chire re tiempo kachapon. Ri ángeles xquepe c'a chiquicha'ic ri vinek. Juc'an xquequiya-vi ri choj chic quic'aslen, y xquequelesaj c'a can ri man e utz ta.§ Mt. 25:32. 50 Y ri vinek ri man e utz ta,* Mal. 3:18; Mt. 25:33. xquebequic'aka' c'a can chupan ri nimalej k'ak', Ap. 20:12-15. y chiri' c'a xtipe ri ok'ej chique y xtiquikach'ach'ela' quey. Mt. 22:12-14; 25:5-12; 2 Ts. 1:8, 9.
Ri tijoxela' can xk'ax-vi chiquivech ri xubij ri Jesús
51 Y ri Jesús xubij c'a chique ri rutijoxela': ¿Xk'ax chivech? xcha' chique.
Y ri tijoxela' xquibij c'a: Ja', Ajaf, xk'ax chikavech, xecha' rije'.
52 Rija' xubij chic c'a: Yalan utz vi xk'ax chivech, roma xixoc yan pa rajavaren o pa ruk'a' ri Dios y c'o chic ivetaman chirij ri', y chuka' ivetaman ri e tz'ibatel can ojer yan chic ri'. Y romari' can ix junan c'a riq'uin jun tata'aj pa jun jay. Tok c'o nic'atzin-vi, c'ari' c'a yeberelesala-pe ri rubeyomel. Yerucusaj c'a ri rubeyomel ri c'o yan chic tiempo e yaquel§ Cnt. 7:13. y yeberelesala' chuka' pe ri rubeyomel ri c'a juba' ri' ec'o riq'uin, xcha' ri Jesús.
Ri aj-Nazaret man xquinimaj ta ri Jesús
53 Y tok ri Jesús xtane' c'a chubixic ri c'ambel tak tzij ri', rija' xuya' c'a can ri lugar ri' y xbe e rachibilan-el ri rutijoxela'. 54 Jac'a tok xapon ri pa tinamit* Mt. 2:23; Jn. 1:11. ri xq'uiy-vi, Mr. 6:1; Lc. 4:16. rija' xuc'ut c'a ri ruch'abel ri Dios ri chiri' pa nima-jay ri can richin niquimol-qui' ri vinek richin nicac'axaj ri ruch'abel ri Dios. Dt. 18:15. Y roma c'a ri ch'abel ri yerubij chique, ri vinek ri' can xsach quic'u'x y xquibij c'a: ¿Achique c'a roma tok re achin re' janíla etamabel c'o riq'uin y nitiquir yeruben milagros? 55 Xa jac'are'§ Is. 49:7; 53:2, 3. ri ruc'ajol* Lc. 3:23; Jn. 6:42. ri jun achin samajiy-che' (ajanel). Xa jare' ri María Mr. 15:40. rubini'an ri rute' y ri e rach'alal Mt. 12:46. ja ri Jacobo, ri José, ri Simón y ri Judas.§ Mr. 6:3. 56 Xa chikacojol c'a roj ec'o-vi ri e rana'. ¿Acuchi ta c'a xretamaj-vi ri retaman y acuchi ta c'a petenek-vi ri ruchuk'a' richin yerubanala' milagros? yecha' chiquivech.
57 Y romari' ri vinek can man juba' xquinimaj ta ri Jesús. Y ri Jesús xubij c'a chique ri vinek ri': Conojel c'a ri yek'alajirisan ri ch'abel ri bin chique roma ri Dios, man jun quik'ij; pero ri' xaxe chiquivech ri vinek aj pa rutinamit* Sal. 22:6; Lc. 4:24; Jn. 4:44. y chiquivech ri aj pa rachoch, xcha' chique.
58 Chupan ri rutinamit, ri Jesús man q'uiy ta milagros ri xerubanala', roma ri ruvinak man xquinimaj ta. He. 3:19; 4:2.

*13:1 Mr. 4:1.

13:2 Lc. 8:4.

13:2 Lc. 5:3.

§13:5 Ez. 11:19.

*13:6 Col. 2:7.

13:8 Gn. 26:12.

13:9 Mr. 4:9.

§13:11 1 Co. 2:10; Col. 1:26; 1 Jn. 2:27.

*13:11 Mr. 4:11.

13:11 Mt. 11:25; 16:17.

13:12 Mr. 4:25; Lc. 8:18; 19:26.

§13:14 Is. 6:9; Ez. 12:2; Mr. 4:12; Jn. 12:40; Hch. 28:26, 27; Ro. 11:8; 2 Co. 3:14.

*13:15 Hch. 28:27.

13:16 Mt. 16:17; Jn. 20:29.

13:16 Lc. 10:23, 24.

§13:17 He. 11:13.

*13:17 Lc. 10:24; Jn. 8:56; Ef. 3:5; 1 P. 1:10.

13:18 Mr. 4:14; Lc. 8:11.

13:19 2 Co. 2:11.

§13:19 Mr. 4:15; Lc. 8:12.

*13:20 Jn. 5:35.

13:20 Ez. 33:31.

13:20 Is. 58:2; Mr. 4:16; Hch. 8:13.

§13:22 Jer. 4:3.

*13:22 Mt. 19:23; Mr. 10:23; Lc. 18:24; 1 Ti. 6:9.

13:24 Mr. 4:26.

13:25 1 P. 5:8.

§13:30 Mt. 24:31.

*13:30 Mt. 3:12; Lc. 3:17.

13:31 Is. 2:2, 3; Mi. 4:1; Mr. 4:30; Lc. 13:18.

13:33 Lc. 13:20.

§13:34 Mr. 4:33, 34.

*13:35 Sal. 78:2; 1 Co. 2:7.

13:35 Sal. 49:4; Am. 3:7; Ro. 16:25; Ef. 3:9; Col. 1:26.

13:36 Mt. 13:1.

§13:36 Mt. 13:24-30.

*13:37 Is. 61:1.

13:38 Lc. 24:47.

13:38 Mt. 24:14.

§13:38 Hch. 13:10.

*13:39 Jl. 3:13; Ap. 14:15.

13:41 2 P. 2:1, 2; Ap. 19:20; 20:10.

13:42 Mt. 3:12; Ap. 19:20; 20:10.

§13:42 Mt. 8:12.

*13:43 Dn. 12:3.

13:44 Mt. 19:27.

13:44 Pr. 23:23; Is. 55:1; Mt. 25:9; Ap. 3:18.

§13:46 Pr. 2:4; 3:14; 8:10.

*13:47 Mt. 4:19.

13:47 Mt. 22:10.

13:47 Mt. 13:38.

§13:49 Mt. 25:32.

*13:50 Mal. 3:18; Mt. 25:33.

13:50 Ap. 20:12-15.

13:50 Mt. 22:12-14; 25:5-12; 2 Ts. 1:8, 9.

§13:52 Cnt. 7:13.

*13:54 Mt. 2:23; Jn. 1:11.

13:54 Mr. 6:1; Lc. 4:16.

13:54 Dt. 18:15.

§13:55 Is. 49:7; 53:2, 3.

*13:55 Lc. 3:23; Jn. 6:42.

13:55 Mr. 15:40.

13:55 Mt. 12:46.

§13:55 Mr. 6:3.

*13:57 Sal. 22:6; Lc. 4:24; Jn. 4:44.

13:58 He. 3:19; 4:2.