7
Ri nutz'iluj ránima jun winak ja ri itzel tak ex ri yeru'ij y ri itzel tak ex ri yerunojij
Y chirij ri Jesús xquimol-qui' ri achi'a' fariseos, y chuka' jujun maestros chi ri ley ri je-petenak pa tenemit Jerusalem. Y ri achi'a' ri' xequitzu' chi jec'o chique ri ru-discípulos ri Jesús ri man niquich'aj ta quik'a' cuando yewa', man xka ta chiquiwech. Roma chiquiwech reje' can man ch'ajch'oj ta quik'a'. Y romari' q'uiy ri xqui'ij chiquij, roma man niqui'en ta anche'l niqui'en reje'. Roma ri achi'a' fariseos y conojel ri ch'aka chic winak israelitas, xa ja ri bin can coma ri ojer tak winak, xa jari' ri yequi'en. Roma xa man niquich'aj ta quik'a' q'uiy mej (paj), ja man yewa' ta. Y cuando yetzolaj-pe pa c'ayibel, xa man niquijosk'ij ta qui' anche'l ri bin can, can man yewa' ta. Y jec'o ch'aka chic ex ri niqui'en chuka'; anche'l ri quijosk'ixic niqui'en che anchok chupa ye'uq'uia', ri xára, ri ch'ich' tak lak y chuka' ri rujosk'ixic ri niqui'en che ri quich'at. Quiri' ri yequi'en reje'. Romari' xepe ri achi'a' fariseos y ri maestros chi ri ley, xquic'utuj che ri Jesús: ¿Anchique roma ri a-discípulos man niqui'en ta anche'l ri bin can coma ri ojer tak winak? Reje' yewa' y man niquich'aj ta utz quik'a'. Man niqui'en ta anche'l naka'an roj, xecha' che ri Jesús.
Pero ri Jesús xu'ij chique ri achi'a' ri': Rix xa ca'i' ipalaj. Xa can utz rubixic rubanon can ri Isaías chiwij. Ri xu'ij ri Dios che chi xutz'ibaj can, nu'ij:
Ri winak re' xe riq'uin ri quichi' niquiya' nuk'ij,
pero pa cánima xa man quiri' ta, roma xa can naj c'o-wi cánima chi niquiya' nuk'ij.
Xa man jun nic'atzin-wi ri niqui'en cuando niquiya' nuk'ij,
ronojel ri yequi'ij cuando yequitijoj ri winak, xa quino'j (quina'oj) achi'a' y niqui'ij chi can jari' ti'an.* Is 29:13
Quiri' ri rutz'iban can ri Isaías.
Y rix jari' ri niben. Xa iyo'n can ri ru'in ri Dios chi niben. Rix can man niben ta ri nrojo' ri Dios, xa ja ri niqui'ij ri winak, xa jari' ri ye'iben. Anche'l ni'ij rix chirij ri anchique modo nijosk'ij ri xára y ri anchok chupa jixuq'uia'. Y jec'o ch'aka chic ex anche'l ri', ri ye'iben.
Y ri Jesús xu'ij chuka' chique: Rix, roma niben ri qui'in can ri ojer tak winak, romari' imalin can jumul ri ru'in can ri Dios chi niben. 10 Roma ri tzij ri jerutz'iban can ri Moisés, nu'ij: Quie'abana' respetar ri ate-atata'.* Ex 20:12; Dt 5:16 Y jun ri itzel yerutzu' rute-rutata', ticamises;* Ex 21:17; Lv 20:9 can man tijoyowex rech. Quiri' ri tz'iban can chupa rutzij ri Dios. 11 Pero rix xa man quiri' ta ri niben y nic'ut. Xa man niben ta anche'l ri ru'in can ri Dios. Rix xa ye'itijoj ri winakchi quiri' man yequito' ta ri quite-quitata'. Roma niqui'ij chique ri quite-quitata': Ren man yitiquier ta jixinto', roma ri c'o wiq'uin xa Corbán. Ri tzij re' nu'ij: Nusujun chic che ri Dios. Y roma niqui'ij quiere', manak chic yequito' ri quite-quitata', jari' ri nic'ut rix. 12 Y riq'uin ri ni'ij, can k'alaj chi rix niben chique ri winak chi can man jun chic anchique tiquiya' chique ri quite-quitata'. 13 Riq'uin ri', rix can man jun ruk'ij ibanon che ri ru'in can ri Dios. Roma xe ri qui'in can ri ojer tak winak, xe ri' nijo' niben. Y jec'o chuka' ch'aka chic ex anche'l re' ri ye'iben. Quiri' xu'ij ri Jesús chique ri achi'a' fariseos y ri maestros chi ri ley.
14 Y ri Jesús xch'o'n chic jun mej (bey) quiq'uin ri winak ri quimolon-apo-qui' chiri' y xu'ij chique: Tic'oxaj chi'iwonojel ri xtin-ij chiwe y tibana' entender. 15 Ri nutz'iluj ránima jun winak man ja' ta ri ex ri yerutaj-ka. Ri nutz'iluj ránima jun winak xa ja ri itzel ex ri yepe pa ránima. 16 Ri c'o ruxiquin, can tuc'oxaj ri xin-ij. Quiri' xu'ij ri Jesús chique ri winak.
17 Y raja' ja' xeruya' can ri winak, y xbe pa jun jay. Y ri discípulos xquic'utuj che chirij ri nutz'iluj ránima jun winak. 18 Y ri Jesús xu'ij chique: ¿Can junan ibanon rix quiq'uin ri ch'aka chic winak roma man niben ta entender ri nin-ij? ¿Can man niben ta entender chi xa man ja' ta ri nutaj-ka jun winak ri nutz'iluj ránima? 19 Ronojel ri nutaj-ka jun winak, xa man pa ránima ta nibe-wi. Xa chupa nika-wi-ka, y c'ajari' nibe pa ulef. Y roma ri quiri' xu'ij ri Jesús, xuk'alajij chi ronojel ri yetej, can je utz-wi.
20 Y ri Jesús xu'ij chuka' chi ja ri itzel tak ex ri yepe pa ránima jun winak, jari' ri nitz'ilun richi. 21 Roma xa pa cánima ri winak yepe-wi ri itzel tak no'j (na'oj). Chiri' nipe-wi ri no'j (na'oj) cuando ri winak ri je-c'ulan y ri man je-c'ulan ta niquicanola-qui' chi niqui'en mac. Y chiri' nipe-wi chuka' ri banoj-camic. 22 Pa cánima ri winak nipe-wi ri jalajoj tak no'j (na'oj), cuando ye'elak', cuando niquirayij chi ronojel ri c'o chech-ulef c'o ta quiq'uin reje', itzel quino'j (quina'oj), niqui'en engaño, ri achi'a' y ri ixoki' niqui'en mac ri yalan yeq'uixbisan, itzel niquitzu' jun winak ri utz c'o, yequi'ij itzel tak tzij chiquij ri ch'aka chic, niquina' chi can yalan quik'ij, can anche'l je ch'u'j. 23 Ronojel ri itzel tak ex ri', pa cánima ri winak yepe-wi, y jari' ri nitz'ilun quichi. Quiri' xu'ij ri Jesús chique ri ru-discípulos.
Ri Jesús nu'on jun milagro riq'uin jun xten, ral jun ixok man israelita ta
24 Ri Jesús y ri ru-discípulos xe'el-pe chiri' y xebe c'a pa jun lugar chiquinakaj ri tenemit quibinan Tiro y Sidón. Y xec'ue' pa jun jay. Ri Jesús man nrojo' ta chi nina'ex chi c'o chiri'. Pero man xtiquier ta xrewaj-ri'; 25 xa can ch'anin xna'ex-pe roma jun ixok ri c'o jun ral-xten, ri c'o jun itzel espíritu riq'uin. Ri ixok ri' can xe xuc'oxaj chi ri Jesús c'o chiri', can ja' xpe riq'uin. Raja' xoxuquie' chech. 26 Ri jun ixok ri' man israelita ta. Raja' jun aj-sirofenicia. Pero xoxuquie' chech ri Jesús chi xuc'utuj favor che chi tulesaj-e ri itzel espíritu riq'uin ri ral. 27 Pero ri Jesús xu'ij che ri ixok: Ri ruyo'n-pe ri Dios man utz ta chi chique xabachique (xama'anchique) ninya-wi. Ja ri nuwinak israelitas yento' na'ey. Roma man utz ta chi nimaj quiway ri ac'uala' y xa chique tz'i' niyo'x-wi, xcha' ri Jesús.
28 Pero ri ixok xu'ij che ri Jesús: Ajaf, can ketzij-wi ri na'ij. Pero can jojtiquier chuka' nakasic'-apo juba' che ri ruyo'n-pe ri Dios, anche'l niqui'en ri tz'i' chuxe' mesa, yequitijla' ri rupixc'al tak wey ri niquitzakla-ka ri ac'uala'.
29 Y ri Jesús can ja' xu'ij che ri ixok: Ri xa'ij can quiri-wi. Cami catzolaj chawij, roma ri itzel espíritu xel yan e riq'uin ri awal, xcha' ri Jesús.
30 Y ri ixok xtzolaj chirocho. Y xberila' ri ral cotz'ol chech ch'at. Y ch'anin chuka' xutzu' chi ri itzel espíritu manak chic riq'uin ri ral.
Jun achi ri man nic'oxan ta y man nitiquier ta nich'o'n utz, xc'achojrises roma ri Jesús
31 Ri Jesús y ri ru-discípulos xe'el-pe chupa ri lugar ri chunakaj ri tenemit Tiro y xebek'ax-pe pa Sidón. Y xebek'ax-pe chuka' chupa ri lugar rubinan Decápolis, y quiri' xeloka chuchi' ri choy (ya') rubinan Galilea. 32 Chiri' jec'o-wi cuando xc'amer-pe jun achi chech ri Jesús, jun achi ri man nic'oxan ta y man nitiquier ta nich'o'n utz. Y ri je-c'amayon-pe richi, xquic'utuj favor che ri Jesús chi tuya' ruk'a' pa ruwi'. 33 Y ri Jesús xuc'uaj juba' aparte ri achi ri'. Xuju' rui-ruk'a' pa tak ruxiquin, xchuban, y quiri' xutz'om ri rak'. 34 Y ri Jesús xtzu'n chicaj, xjik'ijo' y xu'ij: Efata. Ri tzij re' nu'ij: Tijakataj.
35 Y ri achi can ja' xc'oxan y xtiquier xch'o'n utz. 36 Y ri Jesús xuc'om-pe ri achi y xu'ij chique ri winak chi can man tiquitzijoj ri xbanataj. Pero más que ri Jesús yalan xuchelebej chique chi can man tiquitzijoj, xa jari' ri más xqui'en reje'. 37 Ri winak ri' can xsatz quino'j (xsach quic'u'x) cuando xquitzu' ri xbanataj, y niqui'ij: Can jabel ri yeru'on. Nu'on chique ri man yec'oxan ta chi yec'oxan; y nu'on chuka' chique ri man yech'o'n ta chi yech'o'n, yecha'.

*7:7 Is 29:13

*7:10 Ex 20:12; Dt 5:16

*7:10 Ex 21:17; Lv 20:9