9
Y ri Jesús xu'ij chuka' chique ri jec'o riq'uin: Tic'oxaj na pe'; can ketzij ri nin-ij chiwe, chi ri Dios can xtoc'ue' pa kawi' y xkojru'on gobernar; y can xtik'alajin ri ruchuk'a'. Y jec'o jujun chiwe rix ri man xquiecom ta, c'a tiquitzu' na ri', xcha' ri Jesús.
Ri k'ij cuando ri Jesús xjalataj rech chiquiwech oxi' ru-discípulos
Y cuando xk'ax yan waki' k'ij, ri Jesús xerucha' ri Pedro, ri Jacobo y ri Juan, chi quiri' xe ri je oxi' ri' xeruc'uaj c'a parui' jun juyu' nim. Y ri Jesús xjalataj rech chiquiwech ri je oxi' ru-discípulos.* 2 P 1:17-18 Y chuka' ri rutziak can xjalataj rech. Can yalan rusakil xu'on, can anche'l ri tef ri nika, y hasta nich'ich'an. Y man jun winak ri nich'ajo tziak nitiquier nu'on sak che jun tziak anche'l ri'. Y cuando xquitzu', jec'o yan chic ri Elías y Moisés, yetzijon riq'uin ri Jesús. Ri achi'a' ri' je rusamajel ri Dios ri xec'ue' ojer can. Y ri Pedro xu'ij-apo che ri Jesús: Maestro, xcha' che. We' utz kabanon. Kabana' oxi' tak jay. Naka'an jun awichi ret, jun richi ri Moisés y jun richi ri Elías, xcha' che ri Jesús.
Ri Pedro quiri' xu'ij-apo y man reta'n ta ri anchique yeru'ij-apo, xe nu'ij ri anchique noka pa ruwi' y man yerunojij ta utz. Ri oxi' discípulos yalan xquixi'j-qui'. Y ja' cuando c'o jun ajawa' (mukul) ri xka-pe pa quiwi'. Y chupa ri ajawa' (mukul) ri' c'o Jun ri xch'o'n-pe y xu'ij: Jare' ri Walc'ual y yalan ninjo'.* Mt 3:17; Mr 1:11; Lc 3:22 Can tic'oxaj ri nu'ij raja', xcha-pe ri Dios chicaj.
Pero cuando ri discípulos xetzu'n chic apo, xquitzu' chi xa man jun chic c'o riq'uin ri Jesús. Xa ruyon chic c'o can.
Y cuando reje' je-xulan-pe chech ri juyu', ri Jesús xuchelebej chique ri ru-discípulos: Man titzijoj ri xitzu'. Rix utz nitzijoj pero cuando ren ri jin-kajinak-pe chicaj y xinalex chi'icojol, xic'astaj yan pe chiquicojol ri caminaki'; c'ajari' utz chi nitzijoj, xcha' chique.
10 Y reje' can man xquitzijoj ta ri anchique xquitzu', pero niquic'utuj chiquiwech anchique ri xrojo' xu'ij ri Jesús riq'uin ri tzij; chi xtic'astaj chic pe chiquicojol ri caminaki'. 11 Y c'ajari' ri oxi' discípulos xqui'ij che ri Jesús: Roj kabanon entender chi can ja ret ri Cristo ri takon-pe roma ri Dios. ¿Pero anchique roma ri maestros chi ri ley niqui'ij chi ja ri Elías noka na'ey,* Mal 4:5; Mt 11:14 c'ajari' noka ri Cristo? xecha'.
12 Y ri Jesús xu'ij chique: Can ketzij-wi chi ri Elías nipe na'ey y raja' noru'ona' ru'onic ronojel. Can anche'l ri bin can chirij. ¿Y anchique ni'ij rix? ¿Man ja' ta como xtibanataj cami chuka' ri tz'iban can chupa rutzij ri Dios chuij ren ri jin-kajinak-pe chicaj y xinalex chi'icojol, chi can nink'axaj naq'uiy sufrimiento, y can man jun nuk'ij xti'an chue? 13 Pero ren nin-ij chiwe chi ri Elías ri' xpe yan. Y yalan pokon xqui'en-e che. Can ronojel ri xquijo' xqui'en che. Can anche'l ri tz'iban can chupa rutzij ri Dios, xcha' ri Jesús chique.
Jun ala' ri c'o jun itzel espíritu riq'uin nic'achoj roma ri Jesús
14 Cuando Jesús y ri oxi' ru-discípulos xe'apon quiq'uin ri ch'aka chic discípulos, raja' xutzu' chi yalan je q'uiy winak ri quimolon-qui' chiquij, chuka' jujun maestros chi ri ley quitz'amon-qui' riq'uin tzij quiq'uin ri discípulos. 15 Conojel, can xe xquitzu' chi petenak ri Jesús, xsatz quino'j (xsach quic'u'x), y junanin xbequic'ulu' y xqui'en saludar. 16 Y ri Jesús xuc'utuj chique: ¿Anchok chij itz'amon-wi-iwi' quiq'uin reje'? xcha' chique.
17 Pero jun chique ri winak xu'ij che ri Jesús: Maestro, xcha' che. Ren nuc'amon-pe ri walc'ual awiq'uin, roma c'o jun itzel espíritu riq'uin. Y ri itzel espíritu re' can mem rubanon che. 18 Y cuando más nuya' ruchuk'a' che, xabachi' (xama'anchi') c'o-wi nutorij pa ulef, niwokok pa ruchi', y nujach'ach'ej rey. Yalan chuka' rucajman chic roma ri quiri' rubanon. Y romari' xinc'utuj chique ri a-discípulos chi tiquilesaj-e ri jun itzel espíritu re' riq'uin ri walc'ual, pero man yetiquier ta, xcha' ri achi.
19 Y ri Jesús ja' xu'ij chique: Can man jun winak chupa ri tiempo re' ruyo'n ta juba' ránima riq'uin ri Dios. ¿Jani' tiempo ninojij rix chi xquic'ue' iwiq'uin? ¿Can jani' tiempo xquitiquier xquixincoch', ni'ij rix? Tic'ama-pe we' ri ala', xcha' chique.
20 Y xc'amer-pe ri ala' c'a chech ri Jesús. Pero cuando ri itzel espíritu xutzu' ri Jesús, riq'uin ruchuk'a' xupiq'uiq'uiej ri ala' y xutorij pa ulef. Y ri ala' nubolkotila-ri' y niwokok chuka' pa ruchi'. 21 Y ri Jesús xuc'utuj che ri rutata' ri ala': ¿Jani' yan tiempo rubanon-pe quiere' ri ala'? xcha' ri Jesús. Y ri tata'j xu'ij: Can c'a co'l quiere' rubanon-pe. 22 Ri itzel espíritu can q'uiy mej (paj) rutorin pa k'ak', pa tak ya', chi nucamisaj. Pero xa ret jatiquier nato', tajoyowaj rech raja', tajoyowaj nuech ren y kojato', xcha'.
23 Pero ri Jesús xu'ij che: Xa ret jatiquier nanimaj chi yitiquier ninto' ri awalc'ual, can xtibanataj-wi ri anchique narayij ret. Pero ri' awiq'uin ret c'o-wi, roma xa can nanimaj, cuando nac'utuj; can nibanataj ri anchique ri najo', xcha' ri Jesús.
24 Y ri rutata' ri ala' can ja' xu'ij: Ninnimaj. Y chuka' can quinato' chi quiri' más ninnimaj. Y cuando ri tata'j xu'ij ri tzij ri', riq'uin ruchuk'a' xu'ij, roma yalan nibison ránima.
25 Cuando ri Jesús xutzu' chi ri winak más niquimol-ka-qui', cof xch'o'n che ri itzel espíritu. Raja' xu'ijche: Ret ri abanon che ri ala' re' chi can man nic'oxan ta y can mem abanon che, catel-e, y man catzolaj chic pe riq'uin, xcha' che.
26 Y ri itzel espíritu nisiq'uin, xel-e riq'uin ri ala'. Pero cuando xel-e, can riq'uin ruchuk'a' xupiq'uiq'uiej can ri ala'. Y ri ala' xc'ue' can pa ulef, anche'l jun caminak. Y romari' je q'uiy winak xqui'ij chi ri ala' xcom. 27 Pero ri Jesús xutz'om ruk'a' ri ala' chi xuyec. Y ri ala' can ja' xbecataj-pe.
28 Y cuando quiyon chic xec'ue' can pa jay riq'uin ri Jesús, ri ru-discípulos xquic'utuj che: ¿Anchique roma roj man xojtiquier ta xkalesaj-e ri itzel espíritu? xecha' che.
29 Y ri Jesús xu'ij chique: Ri jun rech espíritu re' ntel-e, pero xa rix niben ayuno y oración, xcha' chique.
Ri Jesús nunataj chic ri rucamic
30 Y cuando reje' je-elenak chic pe chiri', xek'ax pa Galilea. Pero ri Jesús man xrojo' ta nina'ex chi raja' nik'ax chiri'. 31 Roma raja' nrojo' chi c'o niquitemaj can ri ru-discípulos, romari' can nu'ij jun mej (bey) chic chique: Ren ri jin-kajinak-pe chicaj y xinalex chi'icojol, can xquijach na pa quik'a' ri winak ri itzel yetz'eto wichi y xquinquicamisaj. Pero cuando jin caminak chic, pa rox k'ij xquic'astaj-pe.
32 Pero ri discípulos xa man xqui'en ta entender ri x-ix chique roma ri Jesús. Y niquixi'j-qui' niquic'utuj che ri anchique ri xu'ij chique riq'uin ri tzij ri xu'ij.
¿Ancu'x (Anchique) ri c'o más ruk'ij?
33 Y ri Jesús y ri ru-discípulos xe'apon pa tenemit Capernaum. Y cuando jec'o chic pa jay, raja' xuc'utuj chique ri ru-discípulos: Y rix ¿anchique ri nich'ojij chiwech cuando joj-petenak pa bey? xcha' chique.
34 Pero ri discípulos man xech'o'n ta apo che ri Jesús, roma cuando je-petenak, xa niquich'ojij chiquiwech ancu'x (anchique) ri más c'o ruk'ij chique reje'.* Lc 22:24 35 Y ri Jesús xch'oquie-ka. C'ajari' xeroyoj-apo riq'uin ri cablajuj discípulos y xu'ij chique: Xa c'o jun ri nrojo' chi ja raja' ri na'ey y c'o ta ruk'ij, can tuna-ka chi can manak ruk'ij y más co'l tu'ona-ka chiquiwech conojel chi nusuj-ri' chi nu'on xabachique (xama'anchique) samaj quichi conojel.* Mt 20:26-27; 23:11; Mr 10:43-44; Lc 22:26
36 Y ri Jesús xberuc'ama-pe jun ac'ual y xuya' pa quinic'ajal. Ja' xuk'etej y raja' xu'ij chique ri ru-discípulos: 37 Xa c'o jun ri jinruniman pa ránima y niquicot nuc'on-ka jun ac'ual ri anche'l re', man xe ta xtuc'on-ka ri ac'ual, xa can xquiruc'on-ka chuka' ren. Y ri yiruc'on-ka ren, man xe ta ren ri xquiruc'on-ka, xa can xtuc'on-ka chuka' ri takayon-pe wichi.* Mt 10:40; Lc 10:16; Jn 13:20
Ri man ruyowal ta chakij roj, can kaq'uin roj c'o-wi
38 Y ri Juan xu'ij che ri Jesús: Maestro, xcha' che. C'o jun achi xkatzu' can, y ri achi re' pa abi' ret yerulesaj itzel tak espíritus. Pero roma xa man kaxbil ta, xka'ij che que man chic tu'on quiri', xcha'.
39 Y ri Jesús xu'ij: Man chic ti'ij quiri' che. Roma xa pa nubi' ren yeru'on milagros, can manak xtujal runo'j (runa'oj) ch'anin, y quiri' can manak xtitiquier xtu'ij itzel tak tzij chuij. 40 Roma ri man ruyowal ta chakij roj, can kaq'uin roj c'o-wi.* Mt 12:30; Lc 11:23 41 Y ri winak ri utz jixrutzu' roma wiq'uin ren ri Cristo jixc'o-wi, más que xa juba' iya' ri nuya', can ketzij ri nin-ij chiwe chi can c'o ruq'uiexel xtiyo'x che romari'.* Mt 10:42
Man utz ta chi na'an che jun ralc'ual ri Dios chi nika pa mac
42 Xa c'o ta jun co'l oc ri jinruniman y nipe ta jun winak y nu'on che ri jun ri' chi nika pa mac, man utz ta ri nu'on. Romari' ri winak ri nunojij nu'on quiri', más utz nu'on che xa ta nixim jun nimalaj abaj chi quie'n chukul y ne'torix chupa ri mar. 43 Romari' xa jun ak'a' ri nibano chawe chi na'an mac, más ta utz nakupij-e. Roma más utz chi xe jun ak'a' c'o y jatoc chupa ri c'aslen ri man niq'uis ta, que chech ca'i' ta ak'a' jec'o y xa ronojel ach'acul jabe chupa ri castigo; chupa ri k'ak'* Mt 5:30 ri man nichup-ta. 44 Ri lugar anchi' jec'o jut quichi ri jec'o chiri' ri can man yecom ta, y chuka' c'o ri k'ak' ri can man nichup ta. 45 Y xa jun awakan ri nibano chawe chi na'an mac, más ta utz chi nalesaj-e. Roma más utz chi xe jun awakan c'o y jatoc chupa ri c'aslen ri man niq'uis ta, que chech ca'i' ta awakan jec'o y xa ronojel ach'acul jabetorix can chupa ri castigo; chupa ri k'ak' ri man nichup ta. 46 Ri lugar anchi' jec'o jut quichi ri jec'o chiri' ri can man yecom ta, y chuka' c'o ri k'ak' ri can man nichup ta. 47 Y xa jun awech ri nibano chawe chi na'an mac, más ta utz nalesaj-e. Roma más utz chi xe jun awech c'o y jatapon chila' riq'uin ri Dios, anchi' ja raja' nibano gobernar, que chech ca'i' ta awech jec'o y xa ronojel ach'acul jabetorix can chupa ri castigo, ri pa k'ak'.* Mt 5:29 48 Ri lugar anchi' jec'o jut quichi ri jec'o chiri' ri can man yecom ta, y chuka' c'o ri k'ak' ri can man nichup ta.* Is 66:24
49 Can conojel-wi ri chicop ri je-camisan je-yo'n che ri Dios, yo'n atz'am chiquij. Quiri' chuka' xti'an chique conojel ri winak, pero man riq'uin ta chic atz'am, xa riq'uin k'ak'. 50 Ri atz'am can utz-wi. Y xa ri atz'am ri' niq'uis ta e ri ratz'amil, ¿anchique ta chic xtiben chi quiri' nitzolaj ta chic pe ri ratz'amil?* Mt 5:13; Lc 14:34-35 Romari' rix tichajij ic'aslen, chi quiri' man quixoc anche'l ri atz'am ri man nitz'amin ta chic, y chuka' man jun ta ayowal chi'icojol. Quiri' xu'ij ri Jesús.

*9:2 2 P 1:17-18

*9:7 Mt 3:17; Mr 1:11; Lc 3:22

*9:11 Mal 4:5; Mt 11:14

*9:34 Lc 22:24

*9:35 Mt 20:26-27; 23:11; Mr 10:43-44; Lc 22:26

*9:37 Mt 10:40; Lc 10:16; Jn 13:20

*9:40 Mt 12:30; Lc 11:23

*9:41 Mt 10:42

*9:43 Mt 5:30

*9:47 Mt 5:29

*9:48 Is 66:24

*9:50 Mt 5:13; Lc 14:34-35