10
72 rukulanu lare' eemi.
Tsejtu bene Bale Ruku veelanu bain 72* 72 tityumujchi, mantsa yumaa kiikalanuya entsa pillave: 70. ruku mi'ke' katu, ya' ajkesha pallu pallu de-eemi, ya nuka nuka jiinuu juwaaju' bain. Tsejtu Jesús laapu' patu yalanu tsandimi: Uwaindiyu finu puka imuya pureeve, tsaaren te'kamulaya jayun judeeve. Tsa' mitya ñulla entsa pu' vijtya miya rukunu pa', te'kamu chachilla eede ti', pa'dei. Ñulla jidei, tsaaren ura' meedidei: ñulla uvejaaba dejuñu jeengucha kejtsapala eren tsanguentsuyu. Ñulla naa lushi bain, naa tyeeba pu' tajinu buusa juu bain, naa sandalia juu bain yapa ta'tyudei. Tsenmin naa miñutala chachi kataake' bain uidika' kuinda kityudei. Tsenmin naaju yanu ji' vi-i' bain, entsa yanu chumulanu tiba bulla jutyu ura' dechusa tenve, ti' ajke' padei. Tsenmala juntsa yanu mallee tiba bulla jutyu ura' chunu tyamula dechushu juntsaa, ñulla yalanu tsa detinmala, uwain tsa-inu tsuve. Tsaaren ura' chutyu deeshu juntsaa, naa tsaityuñu bain ñuichiya nejuunu tsuve. Tsenmin juntsa yanun tsana' yala ti dekuñu bain, naa ti kushnu dekuñu bain tsanguen chudei. Matyu naaju taawasha kemu chachilla bain yala' taawasha' mitya lushi kanuu junu dejuve. Tsaju' yameemee netyudei. Ñulla nutsa pebulutala devijiñu, ñullanu demika' tyeeba dekuñu bain fidei. Tsenmin junu dilu tsumulanuya ura' mandiredei, tsejtu: Diosnu rei juu tananu malu yumaa kalen jave, ti' waindei. 10 Tsaaren nutsa pebulunaa demikai'ñu bain, cha' neneinu miñusha fale' maandu entsandidei: 11 Naa ñulla' pebulu ujtupe lala' neepasha demai'diñu bain demangasha'pu' shuikendetsuyu, ñulla naa kuipa deeñuba tsangue keewaandu. Tsaaren ñullanu wainnu tsuyu, naa Diosnu rei juu tananu malu yumaa kalen jañu bain, tidei. 12 Uwaindiyu, Dioschi kavitu dekenu malunu juntsa pebulu' chullaa kayu Sodoma' chullanuba pullake taaju ke' puinu detsuve, timi Jesús.
Meenguityu chachillanu ajaa timi.
(Mateo 11.20-24)
13 ¡Corazínnu chumu chachilla bain, Betsaidanu chumu chachilla bain! Ñulla mika taaju i' puinu detsuve. Matyu tiba tsamantsaa ke' keewara jumula, judío chachi jutyula' chunu Tiro pebulunu bain, Sidón pebulunu bain deke' keewaañuya, yalaya kaspeleren veta' pensa mangue' Diosnu demeengue', llakingue' keewaanu paba jali depana' chu', naa ju'pe juula bain mishusha detsure'banguichu deeve. 14 Tsa' mitya kavitu dekenu malunu Sidónnu chulla bain, naa Tironu chulla bain ñulla naake taaju kenuu dejuñuba tsangue taaju kenu dejutyuve. 15 Tsenmala ñulla Cafarnaúm' chullaya, ¿selusha e'laraichu deeyu pensa dejuu? Tsa jutyuve, ñullaya pemula' pupunanu tena aa tujuushaa kevinu detsuve.
16 Mun ñullanu meedi' bain, inu meediñuu juuve, tsenmin mun ñullanu meenguityu' bain, inu meenguityuñuu juuve. Tsenmala mun inu meenguityu' bain, inu eemunu bain meenguityuñuu juuve, timi.
72 disipulula maala.
17 72 72 tityumujchi, mantsa yumaa kiikalanuya entsa pillave: 70. disipulula mika sunden ju demiitu entsa entsandila: Bale Ruku, ñu' mitya pañuya, naa dyabulu deju' bain, lala naadekiñu bain tsa tsadeive, tila. 18 Tsenñu Jesús tsandimi: Uwain, iya Satanásnu kai'sha kuidya pi'ke' tusha pajtyan tsaintsu katayu. 19 Iyaa ñullanu naa piñi jandala tere' pulla' bain, naa alagaa jandala tere' pulla' bain, naa tiba dera' firu' kemu kundaalanu bain vingue' pulla', tiba ityumujchi jijiinu tireyu. 20 Tsaaren ñullanu firu' bu'chulla meedimu deeve tya' mityaa tsamantsa sundyatyudei, matyu ñulla' mumu kai'sha selusha pillave pensa jutaa, kayu sundyadei, timi.
21 Juntsa uranuren Espíritu Santo Jesúsnu yuj sundyawaañu tsandimi: Apa, selusha chumulachi bain, tusha chumulachi bain Bale Ruku, ñu yuj urave, entsa judeeshu juntsala aseetaju chachillanaa tsaa keewaatyumujchi, ne chachillanaa tsaa keewaañu' mitya. Uwain tsaave Apa, ñuren tsaisa tyañuya tsaive, timi.
22 Tsejtu chachillanu tsandimi: Ti bain in Apa in tyaapanu tene dekuwave. Mu bain iya maa juñuba ura' mijdetuve, in Aparen miive. Tsenmin mu bain maa in Apa juñuba ura' mijdetuve, iya ya' Naren miiyu, tsenmala iya naaju chachillanaa in Apanu keemijakaañu bain juntsalaa ura' keemija deeve maa in Apa juñu bain, timi.
23 Tsejtu ya' disipulula' junga mayate' yalanun juu patu tsandimi: Mun ñulla naake katandetsuñuba tsangue katantsumulaya Dioschi ura' imu deeve. 24 Uwaindiyu Diosa' mitya pamu pure' chachilla bain, pure' reila bain mika katanu tyaturen katatyuwa deeve ñulla' kataakindetsushu juntsa; tsenmin naamika mera'kera tya'ba, meetyuwa deeve ñulla merekendetsushu juntsa, timi Jesús.
Samariasha chumu aa ura ruku
25 Ma bijee Moisés' wandya lei ma mashtuu ruku Jesúsnu tujle' pakakaanu tyatu, entsandi pake'meemi: Rukui, ¿naa ketaa naa-uwanuba Diosba ura' chunuu tiyanu juwa? timi.
26 Tsenñu Jesús pakatu tsandimi: ¿Leinu naaju pillan? ¿Tyee lengue lengue kemuyu? timi.
27 Tsenñu Moisés' wandya lei mashtuu ruku pakatu tsandimi: Lei entsandive: Ñu' Bale Ruku Diosnu mika estyade, ñu' tenbukachi, ñu' aamachi, ñu' derachi, tsenmin ñu' pensachi bain estya', kumuinchi ñu' pudengura estyade, Deuteronomio 6.5 tive; tsenmin, ñu maali naa-i estyamu ju'ba ñuba kalen chumu chachinu bain juntsai estyade, § Levítico 19.18 tive, timi.
28 Tsenñu Jesús tsandimi: Ura' pakave. Ñu tsa tsanguemushu juntsaa, uwain naa-uwanuba chumu tiyanu tsuve, timi.
29 Tsenñu juntsa mashturu ya uwain Dios naakesa tyañuba tsanguen chumu ju'ba juntsaa keewaachi tyatu, Jesúsnu tsandimi: Tsen, ¿maa, inchi kalen chumu chachi junu jun? timi.
30 Tsenñu Jesús pakatu entsandi laapu' kuinda kemi: Ma ruku Jerusalénbi pu' Jericósha jinu miñunu jintsumi, tsainduren taamulachi katawa' taraimi. Tsejtu taamula juntsa rukunu ka', ya' jaliba dechi'ke', debande' ta'ke', desmeengue' mijiila. 31 Tsenñu ma ruku, chachilla' mitya Diosnu kalen jimu ruku, ya bain juntsa miñuu jindu, juntsa rukunu kataturen, masku pasha ne pullaimi. 32 Tsenmala aa eleshasha talave'mu Levínu sera' jimu ruku bain junuren ji' kataturen, ya bain masku pasha tsaa ne pullaimi. 33 Tsenñuren main Samaria tusha chumu ruku bain junun pullandu juntsa rukunu kata' tenbitya', kalen jitu, 34 yanu dedaa bandenutala ura' deke' binu mungue', ulibu puka muli juula bain demungue', ya' dapetala jali depijte' telekemi. Tsanguetu ya' chudi' jinu animaanu e'lare' chujti', cha' tsutsudinu yasha miya' ji' washkemi. 35 Tsejtu Samariasha chumu ruku juntsa ayunchi miindu ya miya rukunu pai malu taawasha ke' kakenuu lushi kuwa' shuiketu tsandimi: Kayu entsa rukunu tiba kenuu junmalaya kide. Tsanguetu kayu pullake kastanguenmalaya, bene maatu manguwanu tsuyu, timi.
36 Tsandi' dyatu Jesús manen mashtuu rukunu pake'meetu tsandimi: Ñuchiya juntsa pen rukulanu ¿naajaa juntsa taramu rukunu yachi kalen chumu chachi juuñungue ken? timi.
37 Tsenñu Moisés' wandya lei mashtuu ruku tsandimi: Maa tenbitya' ura' ke'ba juntsaa juntsave, timi.
Tsenñu Jesús tsandimi: Tsaaya, ñu bain miji' tsanguiide, timi.
Jesús Marta' junga yaa jimi.
38 Jesús ya' disipululaba kayu Jerusalén jinu miñusha jindu ma kaa pebulunu vijila. Tsenñu junu ma shinbu, ya' mumu Marta, Jesúsnu ya' yasha mikami. 39 Tsenñu Marta' naatala, ya' mumu María, Bale Ruku' neepa keesha chuditu naatintsuñu bain meenami. 40 Tsenñu Marta yasha tiba pure' kikenuu tanatu, maaliya te' kenu jutyu' naaken tsandyandu, Jesús' junga kalen jitu tsandimi: Bale Ruku, ¿ñuchiya tiba jutyuu inu in naatala, iya tiba pure' kenu juunun maali tiwaakeñu? Inu talave'de ti' yanu uudenguide, timi.
41 Tsenñu Bale Ruku pakatu tsandimi: Marta, Marta, ñu tiba dekenuu juturen dekindyu' debullatyaa nentsutaa tsandintsuve. 42 Tsaaren mainya kayu aa kenu meneste deeyu. Tsenñu Maríaa juntsa kayu ura' juu jumunu mi'ke' kañuve, tsenmin juntsanuya mu bain tsanguityude ti' panu dejutyuve, timi.

*10:1 72 tityumujchi, mantsa yumaa kiikalanuya entsa pillave: 70.

10:17 72 tityumujchi, mantsa yumaa kiikalanuya entsa pillave: 70.

10:27 Deuteronomio 6.5

§10:27 Levítico 19.18