22
ኪሪስቶሳ ዎꬋናው ማቄቴዲኖ
(ማት 26፡1-5፤ ማር 14፡1-2፤ ዮህ 11፡45-53)
ፓሲጋ ጌቴቲያ ማጋጌ ኡኪꬃ ሚያ ባላይ ማቴዳ። ኬስ 12፡1-27 ቄሳቱዋ ካፓቱኔ ሙሴ ሂጊያ ፃፊያዋንቱ ዬሱሳ ዎቲ ዎꬋኔንቶ፥ ዎꬊያ ኦጊያ ጌማን ኮዪኖ፤ ሺን ኣሳው ያዪኖ። ፃላሂካ ታማኔ ላዑ ካሊያዋንቱፔ ኢቱዋ ጊዴዳ ኣስቆሮቱ ዪሁዳን ጌሌዳ። ኢካ ቢዴ፥ ዬሱሳ ዎቲ ኣꬂ ኢማኔንቶ ቄሳቱዋ ካፓቱዋናኔ ጌሻ ጎሊያ ናጊያዋንቱ ካፓቱዋና ኢቲፔ ሃሳዬዳ። ኡንቱንቱካ ናሼቲዴ፥ ሚሻካ ዪሁዳው ኢማናው ዉሌቴዲኖ። ኢካ ኤኖ ጌዳ፤ ኣሳይ ባይና ሳን ዬሱሳ ኣꬂ ኢማናው ኢንጄቲያ ዎዲያ ኮዬ።
ዬሱሲ ኣዪሁዳቱዋ ፓሲጋ ማናው ጊጌቴዳ
(ማት 26፡17-25፤ ማር 14፡12-21፤ ዮህ 13፡21-30)
ማጋጌ ኡኪꬃ ሚያ ባላ ቦንቺያ ዎዲ ጋኬዳ፤ ሄ ዎዲካ ፓሲጋው ዶርሳ ሹካናው ቤሲያ ዎዲያ። ዬሱሲ ጴፂሮሳኔ ዮሃኒሳ፥ «ፓሲጋ ቁማ ኑኒ ማናዳን ቢዴ ጊጊሲቴ» ጊዴ ኪቴዳ።
ኡንቱንቱካ ዛሪዴ፥ «ሃቃን ጊጊሳናዳን ኮያይ?» ያጊ ኦቼዲኖ። 10 ኢካ፥ «ሂንቴንቱ፥ ካታማ ጌሊያ ዎዴ ኦቱዋና ሃꬃ ቶኬዳ ቢታኒ *ሃꬃ ቶኬዳ ቢታኒ፡ ሄ ዎዴ ሄ ጋዴን ኣሳ ጎሌን ኪቴቲያ ኣቱማ ቆማይ ሃꬃ ቶኮፔ፥ ሄ ጎሊ ዱሬ ጊዲያዋ ቤሴ። ሂንቴንቱና ጋኬታናዋ፤ ኢ ጌሊያ ጎሊያ ኣ ካሊዴ ጌሊቴ፤ 11 ሄ ጎሊያዋካ፥ ‹ታማሪሲያዌ ኔና፥ «ታኒ፥ ታና ካሊያዋንቱና ኢቲፔ ፓሲጋ ቁማ ሚያ ኢማꬃ ኪፊሊ ሃቃ ባጋና ዴዒ?» ያጌ› ጊቴ። 12 ሄ ቢታኒካ ፖቂያ ቦላን ዴዒያ ሂፄቲ ኡቴዳ ኣኮ ኪፊሊያ ሂንቴንታ ቤሳናዋ፤ ሄዋኒካ ሳዓ ጊጊሲቴ» ያጌዳ።
13 ኡንቱንቱ ቢዴ፥ ዬሱሲ ጎዋዳንካ ቢታኒያ ዴሚዴ ፓሲጋ ቁማ ጊጊሴዲኖ። 14 ፓሲጋ ቁማይ ሜቴቲያ ሳቲ ጋኮ ዎዴ፥ ታማኔ ላዑ ኪቴቶዋንቱና ኢቲፔ ቁማ ማናው ኡቴዳ። 15 ኢካ፥ «ታና ሜቱ ጋካናፔ ካሲያን ሂንቴንቱና ሃ ፓሲጋ ቁማ ማናው ዳሮ ኣሞታዴ ዴዓይ። 16 ኣዪሲ ጎፔ፥ ታ ሂንቴው ኦዲያዌ፥ ሃዌ ፆሳ ካዉቴꬃን ፖሌታና ጋካናው፥ ታኒ ላዔꬁዋ ሃዋፔ ሚኬ» ያጌዳ።
17 ፁዓ ኣኪዴ፥ ፆሳ ጋላቲዴ፥ «ሃዋ ሄይቴ፥ ሂንቴንቱ ጊዱዋን ጊሼቲ ኡሺቴ። 18 ኣዪሲ ጎፔ፥ ታ ሂንቴንቶ ያጋይ፥ ፆሳ ካዉቴꬃይ ያና ጋካናው፥ ሃቼፔ ዶማዴ ዎዪኒያ ኤሳ ኡሺኬ» ያጌዳ።
19 ቃሲ ማጋጌ ኡኪꬃ ኣኪዴ፥ ፆሳ ጋላቴዳ፤ ሄ ኡኪꬃ ሜንꬂ ኡንቱንቶ ኢሚዴ፥ «ሃዌ ሂንቴንቶ ኢሜቲያዌ ታ ኣሹዋ፤ ሃዋን ታና ቆፓና ማላ ሃዋ ሚቴ» ያጌዳ። 20 ካዉዋ ሞዋፔ ጉዪያን፥ ካሴዋዳን ፁዓ ዴንꬂ ኡንቱንቶ ኢሚዴ፥ ሃዋዳን ያጌዳ፡ «ሃ ፁዓይ፥ ታ ሂንቴንቱ ዲራው ጉሲያ ታ ሱꬃ ቆፔꬂያ ኦራꬃ ጫቁዋ። ማት 26፡26-28፤ ማር 14፡22-24፤ 1ቆር 11፡23-25 21 ሺን ቤዒቴ፥ ታና ኣꬂ ኢማናው ዴዒያ ቢታኒ ጋዪታን ታናና ኢቲፔ ሜ። 22 ኣያው ጎፔ፥ ታኒ ኣሳ ናዓይ ፆሳይ ጎዋዳን ባይ፤ ሺን ታና ኣꬂዴ ኢሚያ ኡራው ኣው ኣዬ» ያጌዳ። 23 ኡንቱንቱ ጊዶፔ ሄዋ ኦꬃናው ዴዒያዌ ኦና ጊዳኔንቶ፥ ባሬንቱ ጊዶን ኦሻ ዶሜዲኖ።
ኡባፔ ኣꬊያዌ ኦኔ? ያጊያ ኦሻ
24 ቃሲ ባሬንቱ ጊዶፔ ኦኒ ኣꬌንቶ ያጌቲያ ፓሉማይ ኡንቱንቱ ጊዶን ኬሴዳ። 25 ዬሱሲ ኡንቱንታ ያጌዳ፡ «ሃ ኣላሚያ ሞዲያዋንቱ ባሬንቱ ኣሳ ቦላ ጎዳቲኖ፤ ኡንቱንታ ሞዲያዋንቱ ኬካቱዋ ጌቴቲኖ። 26 ሺን ሂንቴንቱ ሃዋዳን ሃኖፒቴ፤ ዬዉዋን ቃሲ ሂንቴንቱፔ ꬎቃ ጊዴዳዌ ሂንቴ ኡባፔ ጉፂያዋ፤ ሂንቴንታ ሞዲያዌካ፥ ሂንቴንቶ ቆማዳን ሃኖ። ማት 23፡11፤ ማር 9፡35
27 «ቁማ ማናው ኡቴዳዋፔኔ ቁማ ኣሳው ኣꬂያዋፔኔ ኦኒ ቦንቼቲ? ቁማ ማናው ኡቴዳዋ ጊዴኔ? ታኒ ቃሲ ሂንቴንቱ ጊዶን ቁማ ኣꬂያ ቆማ ማላ። 28 ቃሲ ታኒ ፓጬቲያ ዎዲያን ሂንቴንቱ ታናና ኢቲፔ ሚኒ ኤቄዳዋንታ። 29-30 ኣ ካዉቴꬃ ኦይዲያን ኡታና ማላ ታ ኣቡ ታና ሱንꬆዋዳን፥ ታኒ ቃሲ ታ ካዉቴꬃን ታ ጋይታፔ ማናዳኒኔ ኡሻናዳን፥ ታማኔ ላዑ ኢስራዔሊያ ያራቱዋ ቦላ ፒርዲዴ፥ ካዉቴꬃ ኦይዲያን ኡታና ማላ ሂንቴንታ ሱንꬃዲ» ያጌዳ።
ጴፂሮሲ ካዳናዋ ዬሱሲ ካሴቲዴ ኦዴዳ
(ማት 26፡31-35፤ ማር 14፡27-31፤ ዮህ 13፡36-38)
31 ጎዳይ፥ «ሲሞና፥ ሲሞና፥ ታኒ ኦዲያዋ ሲሳ፤ ፃላሂ ሂንቴንታ ኣሳይ ዛርጋ ሃልዒያዋዳን፥ ሃልዓናው ፆሳ ዎሴዳ። 32 ሺን ታኒ ኔ ኣማኑ ባዬናዳን ኔ ዲራው ጋናታዲ። ኔኒ ታኮ ሲሚያ ዎዴ ኔ ኢሻቱዋ ሚኒሳ» ያጌዳ። 33 ሲሞኒ ዛሪዴ፥ «ጎዳው፥ ታኒ ኔናና ቃሼታናዉኔ ኔናና ኢቲፔ ሃይቃናው ጊጋ ኡታዲ» ያጌዳ።
34 ዬሱሲ ቃሲ፥ «ጴፂሮሳ፥ ታኒ ኔው ያጋይ፤ ሃቼ ቢላሂያን፥ ኩቱ ዋሳናሲ ሄዙ ጌዴ ታና ኔኒ፥ ‹ኣ ታኒ ኤሪኬ› ጋዴ ካዳናሳ» ያጌዳ። 35 ዬሱሲ ባሬና ካሊያዋንቶ፥ «ኮሮጁ፥ ቃርጪቲኔ ጫማይ ባንታን ታኒ ሂንቴንታ ኪቶ ዎዴ፥ ሂንቴንቶ ኢቲባይ ፓጮዌ ዴዒ?» ያጌዳ።
ኡንቱንቱካ፥ «ኢቲ ባይኔ ኑሲ ፓጪ ቤና» ያጌዲኖ። ማት 10፡9፣ 10፤ ማር 6፡8፣ 9፤ ሉቅ 9፡3፤ 10፡4
36 ኢካ ዛሪዴ፥ «ሃዒ ቃሲ ኮሮጁ ዴዒያዌ ኣኪ ቦ፤ ቃርጪቲ ዴዒያዌካ ሄዋዳን ኡዶ፤ ባይናዌ ቃይ ባሬ ማዩዋ ዛሊዒዴ ማሻ ሻሞ። 37 ኣያው ጎፔ ታ ሂንቴው ያጋይ፥ ‹ሃዌ ማካላንቻቱና ኢቲፔ ፓይዴቴዳ› ያጌቲ ፆሳ ማፃፋን ፃፌቴዳዌ፥ ታናን ፖሌቴናን ኣቴና። ኤ፥ ታው ጌቴቴዳዌ ሃዒ ፖሌታናዋ» ያጌዳ። ኢሳ 53፡12
38 ኣ ካሊያዋንቱ፥ «ጎዳው፥ ሃዋን ላዑ ማሻይ ዴዔ» ያጊና ኢካ፥ «ሄዌ ጊዳናዋ» ያጌዳ።
ዬሱሲ ዴብሬ ዛይቴ ዴሪያን ዎሴዳ
(ማት 26፡36-40፤ ማር 14፡32-42)
39 ዬሱሲ ካታማፔ ኬሲዴ፥ ሃራ ጋላሲ ቢያዋዳንካ ዴብሬ ዛይቴ ቤዳ። ቃሲ ኣ ካሊያዋንቱካ ኣ ጌዱዋ ቤዲኖ። 40 ሄ ሳዓ ጋኪዴ፥ «ፓጪያን ሂንቴንቱ ጌሌናን ኣታና ማላ፥ ዎሲቴ» ያጌዳ። 41 ሹቻ ኦሊና ጋኪያሳ ኬና ኡንቱንቱፔ ሃኪ ቤዳ። ጉልባቲዴ፥ 42 «ታ ኣቦ፥ ኔኒ ኮዪያዋ ጊዶፔ፥ ሃ ሜቱዋ ፁዓ ታፔ ዲጋ፤ ሺን ታ ሼኔ ጊዶፖ፤ ኔ ሼኔ ጊዶፔ ኣቲን» ያጊዴ ዎሴዳ። 43 ሳሉዋፔ ዪዴ ሚኒሲያ ኪታንቻይ ኣው ቤቴዳ። 44 ባሬ ዎዛና ጊዶን ሴሌቲዴ፥ ዳሪ ዎሴዳ። ኢ ጫዎቲያ ጫዉካ ሳዓ ቦላን ፆኪያ ሱꬃ ማላቴዳ።
45 ዎሳፔ ዴንዲዴ፥ ባሬና ካሊያዋንቱኮ ጉዬ ቢዴ፥ ኡንቱንቱ ዳሮፔ ቃሬቴዳ ዲራው፥ ዳቡሪዴ ጌሚዒሾዋንታ ፄሊዴ፥ 46 «ኣያው ጌሚዒሺቴ? ፓጪያን ጌሌናዳን ዴንዲ ዎሲቴ» ያጌዳ።
ዬሱሲ ባሬ ሞርኬቱዋ ኩሺያን ኦይቄቴዳ
(ማት 26፡47-56፤ ማር 14፡43-50፤ ዮህ 18፡3-11)
47 ዬሱሲ ሄዋ ሃሳይ ዴዒሺን፥ ጮራ ኣሳይ ዬዲኖ። ታማኔ ላዑ ኣ ካሊያዋንቱፔ ኢቱዋ ጊዴዳ ዪሁዳ ጌቴቲያዌ ሄ ኣሳ ካሌꬂዴ ዬራናው ዬሱሳኮ ሺቄዳ። 48 ዬሱሲ ቃይ፥ «ዪሁዳው፥ ኔኒ ታና ኣሳ ናዓ ዬራዴ ኣꬃ ኢማይ?» ያጌዳ።
49 ኣ ዩሹዋን ዴዒያ ኣ ካሊያዋንቱ ሃኔቲያ ዬዉዋ ቤዖ ዎዴ ኣ፥ «ጎዳው፥ ሃ ኣሳ ኑኒ ማሻን ቃንፃኔ?» ያጌዲኖ። 50 ኡንቱንቱፔ ኢቱ፥ ቄሳቱዋ ኡባቱዋ ካፑዋ ቆማ ሾጪዴ፥ ኣ ኡሼቻ ሃይꬃ ቃንፂ ኦሌዳ።
51 ዬሱሲ ቃይ ዛሪዴ፥ «ኣጊቴ፥ ባሺቴ» ያጌዳ። ቢታኒያ ሃይꬃካ ቦቺዴ ፓꬄዳ። 52 ዬሱሲካ ባሬኮ ዬዳ ቄሳቱዋ ካፓቶ፥ ጌሻ ጎሊያ ናጊያዋንቶ፥ ሱንꬃቱዋሲኔ ጋዲያ ጪማቶ፥ «ፓኑዋ ኦይቂያዋዳን ማሻኔ ፃምዓ ኦይቂዴ ዪቴ? 53 ጌሻ ጎሊያን ታኒ ጋላሳን፥ ጋላሳን ሂንቴንቱና ዴዒያ ዎዴ፥ ታና ኦይቂቤይኪታ፤ ሺን ሃዒ ሃዌ ሂንቴንቱ ዎዴኔ ꬉማ ዎልቃ ዎዴ» ያጌዳ።
ጴፂሮሲ ዬሱሳ ካዴዳ
(ማት 26፡57-58፣ 69-72፤ ማር 14፡53-54፣ 66-72፤ ዮህ 18፡12-18፣ 25-27)
54 ዬሱሳ ኦይቂ ቃቺዴ፥ ቄሳቱዋ ኡባ ካፑዋ ጎሌ ኣፊዴ ጌሊሴዲኖ። ጴፂሮሲካ ኡንቱንቱፔ ጉዬ ሃኩዋን ኡንቱንቱ ጌዱዋ ካሌ። 55 ዲርሳ ጊዶን ታማ ኤꬂዴ፥ ኢቲፔ ኡቲ ዴዒሺን፥ ጴፂሮሲ ኡንቱንቱ ጊዶን ዪዴ ኡቲ ኣጌዳ። 56 ታማይ ፖዒያ ባጋና ጴፂሮሲ ኡቲዴ ዴዒሺን፥ ኢቲ ኣሺካራታ ሎይꬃ ፄላዴ፥ «ሃዌካ ኣናና ኢቲፔ ዴዔ» ያጋዱ።
57 ጴፂሮሲ ቃይ፥ «ሃኔ ሚሺራቴ፥ ታኒ ኣ ኤሪኬ» ያጊ ካዴዳ። 58 ጉꬃ ዎዲያፔ ጉዪያን፥ ሃራ ቢታኒ ጴፂሮሳ ቤዒዴ፥ «ኔኒ ኡንቱንቱና ጋꬆ ዴዓ» ያጊና፤
ጴፂሮሲ ቃሲ፥ «ሃዎ ቢታኔው፥ ታኒ ኣናና ጋꬆ ዴዒኬ» ያጌዳ።
59 ኢቲ ሳቴ ጊዲያዋ ጋሚዒዴ ሃራ ቢታኒ ቆንጪሲዴ፥ «ኢ ጋሊላ ጋዴ ኣሳ ጊዲያ ዲራው፥ ሃ ቢታኒ ኣናና ኢቲፔ ዴዒያዌ ቱማ» ያጌዳ። 60 ጴፂሮሲ ቃሲ፥ «ሃ ቢታኔው፥ ኔኒ ጊያዌ ኣዬንቶ ታኒ ኤሪኬ» ያጌዳ። ሄ ዎዲያን ኢ ቢሮካ ሃሳይ ዴዒሺን፥ ኤሌካ ኩቱ ዋሲ ኣጌዳ። 61 ጎዳይ ጉዬ ሲሚዴ፥ ጴፂሮሳ ፄሌዳ። ጴፂሮሲ ጎዳይ ባሬና፥ «ሃቼ ኩቱ ዋሳና ጋካናው፥ ሄዙ ጌዴ ታና ካዳናሳ» ጌዳ ጎዳ ቃላይ ኣው ቆፌቲ ኣጌዳ። 62 ጴፂሮሲ ዲርሳፔ ካሬ ኬሲዴ፥ ሴሌቲዴ ዬኬዳ።
63 ዬሱሳ ኦይቄዳ ኣሳይ ቂሊጪኖኔ ሾጪኖ። 64 ኣ ኣይፊያ ጎዚ ባቂዴ፥ «ኔና ባቄዳዌ ኦኔ? ናቢያ ጊዶፔ ኔና ዴቻዋ ኣኔ ኦዳ» ያጊዴ ኣ ኦቼዲኖ። 65 ቃሲ ኣ ሃራ ጮራ ቦሪያ ቦሬዲኖ።
ዬሱሳ ፒርዳው ኣፌዲኖ
(ማት 26፡59-66፤ ማር 14፡55-64፤ ዮህ 18፡19-24)
66 ሳዓይ ዎንቲና ጋዲያ ጪማ ኣሳቱ፥ ቄሳቱዋ ካፓቱኔ ሙሴ ሂጊያ ታማሪሲያዋንቱ፥ ዬሱሳ ባሬንቱ ሺቄዳሳ ኣፊዴ፥ 67 «ኪሪስቶሲ ኔኔ? ኣኔ ኑ ኦዳ» ያጌዲኖ።
ሺን ኢ፥ «ታኒ ሂንቴንቶ ኦዶፔ ታና ኣማኒኪታ፤ 68 ቃሲ ሂንቴንታ ታኒ ኦቾፔ ኦዲኪታ፤ ዎይ ቃሹዋፔ ታና ቢሊኪታ። 69 ሺን ሃ ሳቲያፔ ዶሚን ታኒ ኣሳ ናዓይ፥ ሃዒፔ ዶማዴ፥ ዎልቃማ ፆሳ ኡሼቻ ባጋና ኡታና» ያጌዳ።
70 ኡንቱንቱ ኡባይ ዬሱሳ፥ «ያቲና ኔኒ ፆሳ ናዔ?» ያጌዲኖ።
ኢካ ዛሪዴ፥ «ታኒ ፆሳ ናዓ ጊዶዋ ሂንቴንቱ ሃሳዬዲታ» ያጌዳ። 71 ኡንቱንቱካ፥ «ኑኒ ኑ ሁጴው ኣ ዶናፔ ሲሴዶ፤ ሃዋፔ ሲንꬃው ኣይ ማርካ ኮሺ?» ያጌዲኖ።

22:1 ኬስ 12፡1-27

*22:10 ሃꬃ ቶኬዳ ቢታኒ፡ ሄ ዎዴ ሄ ጋዴን ኣሳ ጎሌን ኪቴቲያ ኣቱማ ቆማይ ሃꬃ ቶኮፔ፥ ሄ ጎሊ ዱሬ ጊዲያዋ ቤሴ።

22:20 ማት 26፡26-28፤ ማር 14፡22-24፤ 1ቆር 11፡23-25

22:26 ማት 23፡11፤ ማር 9፡35

22:35 ማት 10፡9፣ 10፤ ማር 6፡8፣ 9፤ ሉቅ 9፡3፤ 10፡4

22:37 ኢሳ 53፡12