5
ዬሱሲ ዴሪያ ቦላን ጊዲዴ ታማሪሴዳ ቲሚርቲያ
(ማት 5፡1-7፡29)
ዬሱሲ ጮራ ኣሳ ቤዒዴ፥ ፑዴ ዴሪያ ኬሲዴ ኡቴዳ። ኣ ካሊያዋንቱ ኣኮ ሺቄዲኖ። ኡንቱንታ ሃዋዳን ያጊ ታማሪሱዋ ዶሜዳ።
ቱሙ ኣንጁዋ ኣኪያ ኣሳቱዋ
(ሉቅ 6፡20-23)
«ባሬንቱ ኣያና ዴዑዋን ሂዬሳ ጊዴዳዋ
ኤሪያዋንቱ ኣንጄቴዳዋንታ፤
ኣዪሲ ጎፔ፥ ሳሉዋ ካዉቴꬃይ ኡንቱንቱሳ።
ካዮቲያዋንቱ ኣንጄቴዳዋንታ፤
ኣዪሲ ጎፔ፥ ፆሳይ ኡንቱንታ ሚኒሳና። ኢሳ 61፡2
ኣሺኬ ጊዴዳዋንቱ ኣንጄቴዳዋንታ፤
ኣዪሲ ጎፔ፥
ኡንቱንቱ ሳዓ ላታና። ማዝ 37፡11
ፂሎቴꬃ ኮሻቲያዋንቱኔ ሳሜቲያዋንቱ *ሃዋ ቢሌꬃይ ፆሳው ኤኖ ጊያዋንታ ዎይ ሎዖባ ዎይ ቱሞባ ኦꬂያዋንታ ጉሳ።
ኣንጄቴዳዋንታ፤
ኣዪሲ ጎፔ፥ ፆሳይ ኡንቱንታ ካሊሳና።
ማሪያዋንቱ ኣንጄቴዳዋንታ፤
ኣዪሲ ጎፔ፥
ፆሳይ ኡንቱንታ ማራና።
ዎዛና ጌሻቱ ኣንጄቴዳዋንታ፤
ኣዪሲ ጎፔ፥
ኡንቱንቱ ፆሳ ቤዓና።
ኣሳ ሲጌꬂያዋንቱ ኣንጄቴዳዋንታ፤
ኣዪሲ ጎፔ፥ ፆሳይ ኡንቱንታ፥
ባሬ ናና ጊዴ ፄሳና።
10 ፂሎቴꬃ ዲራው
ዬዴርሴቲያዋንቱ ኣንጄቴዳዋንታ፤
ኣዪሲ ጎፔ፥ ሳሉዋ ካዉቴꬃይ ኡንቱንቱሳ። ሳሉዋ ካዉቴꬃይ ኡንቱንቱሳ፡ ጉሳይ ሄ ኣሳቱ ሳሉዋ ካዉቴꬃ ላታናው ዳንዳዪያዋንታ ጊዲያዋ ቤሴ።
11 «ሂንቴ ታና ካሊያ ዲራው፥ ኣሳይ ሂንቴና ቦሪያ ዎዴኔ ዋዪሲያ ዎዴ፥ ቃሲ ሂንቴ ቦላ ኢታባ ኡባ ዎርዱዋን ሃሳዪያ ዎዴ፥ ሂንቴ ኣንጄቴዳዋንታ። 12 ሂንቴው ሳሉዋን ዎልቃማ ዎይታይ ዴዒያ ዲራው፥ ናሼቲቴ፤ ሃሹ ጊቴ፤ ኣዪሲ ጎፔ፥ ኣሳይ ሂንቴፔ ካሴ ዴዔዳ ናባቱዋ ሄዋዳን ዬዴርሴዲኖ።
ማፂኒያኔ ፖዑዋ ሌሚሱዋ
(ማር 9፡50፤ ሉቅ 14፡34-35)
13 «ኣሳ ኡባሲ ሂንቴ ማፂኔ ማላ፤ ሺን ማፂኒ ማልዓና ꬋዮፔ፥ ዛሪዴ ኣ ዎቲ ማልዔꬃኔ? ካሬ ኦሊና፥ ኣሳይ ኣ ዬꬊ ሃሜታናፔ ኣቲን፥ ሲንꬃው ኣይኔ ማዴና።
14 «ሃ ኣላሜው ሂንቴ ፖዖ፤ ዴሪያ ሁጲያን ኬፄቴዳ ካታማይ ጌማና ዳንዳዬና። 15 ፆምፒያ ፆምፒዴ፥ ሶዪን ዴዒያ ኣሳ ኡባው ፖዓና ማላ፥ ꬎቂያ ሳን ዎꬄፔ ኣቲን፥ ካሚያ ሚሻ ጊዶን ቁምዒ ዎꬂያ ኣሳይ ኦኒኔ ባዋ። 16 ሄዋዳንካ፥ ኣሳይ ሂንቴ ኦꬂያ ሎዖ ኦሱዋ ቤዒዴ፥ ሳሉዋን ዴዒያ ሂንቴ ኣዉዋ ቦንቻና ማላ፥ ሂንቴ ፖዑ ኣሳ ሲንꬃን ፖዖ።
ሙሴ ሂጊያባ
17 «ታኒ ሙሴ ሂጊያኔ ናባቱ ታማሪሲያዋ ሙሴ ሂጊያኔ ናባቱ ታማሪሲያዋ፡ ጉሳይ ኣዪሁዲያ ጌሻ ማፃፋ፤ ሄዌኔካ ኤጫ ጫቁዋ። ꬋዪሳናው ዬዳዋ ሂንቴው ማላቶፖ፤ ታኒ ፖላናው ዬዳዋፔ ኣቲን፥ ꬋዪሳናው ያቤይኬ። 18 ኣዪሲ ጎፔ፥ ታኒ ሂንቴው ቱሙዋ ኦዳይ፤ ሳሉኔ ሳዓይ ኣꬋና ጋካናው፥ ቃሲ ኡባባይካ ፖሌታና ጋካናው፥ §ኡባባይካ ፖሌታና ጋካናው፡ ጉሳይ ቃላይ ታማሪሲያ ኡባይ ቱማቴꬃን ቆንጫና ጋካናው። ሂጊያፔ ኢቲ ጫቻይካ ዎይ ቄሪ ፒዶሊካ ኣꬌና። 19 ሄዋ ዲራው፥ ሃ ኣዛዙዋ ኡባፔ ጉፂያ ኢቲ ኣዛዙዋ ሜንꬂያ ኡራይ ኦኒኔ፥ ቃሲ ሃራቱካ ባሬዋዳን ሃናናዳን ታማሪሲያ ኡራይ ኦኒኔ፥ ሳሉዋ ካዉቴꬃን ኡባፔ ጉꬃ ጊዳና፤ ሺን ኣዛዙዋ ኦꬂያዌኔ ሃራንቱካ ኦꬃናዳን ታማሪሲያዌ ኦኒኔ ሳሉዋ ካዉቴꬃን ꬎቃ ጊዳና። 20 ኣዪሲ ጎፔ፥ ሂንቴ ፂሎቴꬃይ ሙሴ ሂጊያ ታማሪሲያዋንቱ ፂሎቴꬃፔኔ ፓሪሳዋቱዋ ፂሎቴꬃፔ ዳራና ꬋዮፔ፥ ሳሉዋ ካዉቴꬃ ሂንቴ ሙሌ ጌሌናዋ ታኒ ኦዳይ።
21 «ቤኒ ኣሳው፥ ‹ኣሳ ዎꬎፓ፤ ኣሳ ዎꬌዳ ኦኒኔ ፒርዴታና› ጌዳዋ ሲሴዲታ። ኬስ 20፡13፤ ዛር 5፡17 22 ሺን ታኒ ሂንቴው ኦዳይ፤ ባሬ ኢሻ ሃንቄቲያ ኡባይ ፒርዴታና፤ ባሬ ኢሻ ቦሪያ ኡባይ ሻንጉዋ ፒርዳው ሺቃና፤ ቃሲ ባሬ ኢሻ፥ ‹ꬉሎዌ› ጊያ ኡባይ ጋናሚያ ታማ ፒርዳው ሺቃና። 23 ሄዋ ዲራው፥ ኔኒ ያርሺያሳን ያርሺሺን፥ ኔ ኢሻ ናቄዳባይ ኔው ሄዋን ሃሳዬቶፔ፥ 24 ኔ ያርሹዋ ሄዋን ኣጋዴ ባ፤ ካሴታዴ ኔ ኢሻና ሲጌታ ዲጋ፤ ሄዋፔ ካላ ያዴ፥ ኔ ያርሹዋ ያርሻ።
25 «ኔና ሞቲያዋና ዎዲ ዴዒሺን ኤሌ ኣናና ሲጌታ ዲጋ፤ ሄዌ ꬋዮፔ፥ ኢ ኔና ዳና ሲንꬃ ኣꬃና፤ ቃሲ ዳናይ ኔና ፖሊሴው ኣꬂ ኢሚና፥ ፖሊሲ ኔና ቃሾ ጎሌን ዬጋና። 26 ታኒ ኔው ቱሙዋ ኦዳይ፤ ኔኒ ኢቲ ሳንቲሚ ኣቴናን፥ ኔ ማጋጩዋ ዉርሳዴ ጪጋና ጋካናው፥ ሙሌካ ቃሾ ጎሌፔ ኬሳካ።
ዎሹማባው ኢሜቶ ቲሚርቲያ
27 « ‹ዎሹሞፓ› ጌዳዋ ሲሴዲታ። ኬስ 20፡14፤ ዛር 5፡18 28 ሺን ታኒ ሂንቴው ያጋይ፤ ‹ማጫዉኖ ፄሊዴ ኣሞቲያ ኡባይ፥ ባሬ ዎዛና ጊዶን ሄ ዎዴ ኢናና ዎሹሜዳ።› 29 ኔ ኡሼቻ ኣይፊ ኔና ናጋራ ኦሲሶፔ፥ ኔፔ ዎጫዴ ኦላ ኣጋ፤ ኣዪሲ ጎፔ፥ ኔ ቦላይ ሙሌካ ጋናሚያ ታማን ኦሌቲያዋፔ፥ ኣፔ ኢቱ ፓጪንቶ ኔው ሎዓ። ማት 18፡9፤ ማር 9፡47 30 ቃሲ ኔ ኡሼቻ ኩሺ ኔና ናጋራ ኦሲሶፔ፥ ኔፔ ቃንፃዴ ኦላ ኣጋ፤ ኣዪሲ ጎፔ፥ ኔ ቦላይ ሙሌካ ጋናሚያ ታማን ኦሌቲያዋፔ፥ ኣፔ ኢቱ ፓጪንቶ ኔው ሎዓ።
ማቺያ ዬዴናዳን ኢሜቶ ቲሚርቲያ
(ማት 19፡9፤ ማር 10፡11-12፤ ሉቅ 16፡18)
31 « ‹ቃሲ ባሬ ማቻቶ ዬዲያ ኦኒኔ ኢዞ ዬዲያ ፓራማ ኢሞ› ጌቴቴዳ። ዛር 24፡1-4፤ ማት 19፡7፤ ማር 10፡4 32 ሺን ታኒ ሂንቴው ያጋይ፤ ‹ባሬ ማቻታ ዎሹሜናን ዴዒሺን ዬዲያ ኦኒኔ ኢዞ ዎሹማ ኬሴ፤ ቃሲ ኣሲናይ ዬዴዳ ሚሺራቶ ኣኪያዌ ኦኒኔ ዎሹሜ።› ማት 19፡9፤ ማር 10፡11-12፤ ሉቅ 16፡18፤ 1ቆር 7፡10-11
ጫቄናዳን ኢሜቶ ቲሚርቲያ
33 «ቃሲ ቤኒ ኣሳው፥ ‹ዎርዱዋን ጫቆፓ፤ ሺን ኔ ጎዳው ጫቄዳዋ ፖላ› ጌዳዋ ሲሴዲታ። ዎግ 19፡12፤ ፓይ 30፡2፤ ዛር 23፡21 34 ሺን ታኒ ሂንቴው ያጋይ፤ ‹ኡባካ ጫቆፒቴ›፤ ሳሉ ፆሳ ካዉቴꬃ ኦይዲያ ጊዲያ ዲራው፥ ‹ሳሉዋን ጫቆፒቴ› 35 ቃሲ ሳዓይ ኣ ጌዲ ዬꬊያሳ ጊዲያ ዲራው፥ ‹ሳዓን ጫቆፒቴ›፤ ቃሲካ፥ ዬሩሳላሜ ዎልቃማ ካቲያ ካታማ ጊዲያ ዲራው፥ ‹ዬሩሳላሜኒካ ጫቆፒቴ› ኢሳ 66፡1፤ ማዝ 48፡2 36 ኔኒ ኢቲ ቢናናካ ቦꬃ ዎይ ካሬꬃ ኬሳናው ዳንዳዬና ዲራው፥ ‹ኔ ሁጲያንካ ጫቆፓ።› 37 ሺን ሂንቴ፥ ‹ኤ› ዎይ፥ ‹ጊዴና› ጊቴ፤ ሃዋንቱፔ ሃራይ ሴፃናፔ ዬ።
ኢታ ኢታን ዛሬናዳን ኢሜቶ ቲሚርቲያ
(ሉቅ 6፡29-30)
38 « ‹ኣዪፊያ ዲራው ኣዪፊያ፤ ኣቻ ዲራው ኣቻ› ጌዳዋ ሲሴዲታ። ኬስ 21፡24፤ ዎግ 24፡20፤ ዛር 19፡21 39 ሺን ታኒ ሂንቴው ያጋይ፤ ‹ሂንቴው ኢታባ ኦꬂያ ኡራው ኢታን ዛሮፒቴ፤ ኦኒኔ ኔ ኡሼቻ ባጋ ሻዪያ ባቆፔ፥ ኔ ሃዲርሳ ባጋ ሻዪያካ ኣ ቤሳ፤ 40 ኔ ሻሚጪያ ኣካናው ኢቲ ኡራይ ኔና ሞቶፔ፥ ሄ ኡራው ኔ ኮቲያካ ጉጃ ኢማ። 41 ኦኒኔ ኔና ኢቲ ሳቲያ ኦጊያ ባሬናና ባናዳን ዎልቃንꬆፔ፥ ኣናና ላዑ ሳቲያ ኦጊያ ባ። 42 ኔና ዎሲያ ኡራው ኢማ፤ ቃሲ ኔፔ ታልዓና ኮዪያ ኡራዉካ ዲጎፓ።›
ሞርኪያ ሲቃና ማላ ኢሜቶ ቲሚርቲያ
(ሉቅ 6፡27-36)
43 « ‹ኔ ላጌꬃቱዋ ሲቃ፤ ኔ ሞርኪያ ሞርካ› ጌዳዋ ሲሴዲታ። ኬስ 19፡18 44-45 ሺን ታኒ ሂንቴው ያጋይ፤ ሳሉዋን ዴዒያ ሂንቴ ኣዉዋሲ ናና ጊዳና ማላ፥ ሂንቴ ሞርኬቱዋ ሲቂቴ፤ ሂንቴና ሼቂያዋንታ ኣንጂቴ፤ ሂንቴና ኢፂያዋንቶ ሎዖባ ኡዲቴ፤ ሂንቴና ዬዴርሲያዋንቶ፥ ፆሳ ዎሲቴ፤ ኣዪሲ ጎፔ፥ ኢታ ኣሳዉካ ሎዖ ኣሳዉካ ፆሳይ ባሬ ኣዋ ኣዋፂሴ፤ ቃሲ ፂላቱዋሲካ ናጋራንቻቱዋሲካ ባሬ ኢራ ቡኪሴ። 46 ሂንቴ ሂንቴና ሲቂያዋንቱ ፃላላ ሲቆፔ፥ ሂንቴው ኣይ ዎይታይ ዴዒ? ሃራይ ኣቶ፥ ናጋራንቻቱካ ሄዋዳን ኡዲኖ። 47 ሂንቴ ሂንቴንቱ ኢሻቱዋ ፃላላ ሳሮቶፔ፥ ሃራቱ ኡዲያዋፔ ኣꬊያባ ኣያ ኡዴዲቴ? ሃራይ ኣቶ፥ ኣዪሁዴ ጊዴና ኣሳይካ ሄዋዳን ኡዴ። 48 ሄዋ ዲራው፥ ሳሉዋን ዴዒያ ሂንቴ ኣዉ ፖሎ ጊዶዋዳን፥ ሂንቴካ ፖሎ ጊዲቴ። ኬስ 19፡2፤ ዛር 18፡13

5:4 ኢሳ 61፡2

5:5 ማዝ 37፡11

*5:6 ሃዋ ቢሌꬃይ ፆሳው ኤኖ ጊያዋንታ ዎይ ሎዖባ ዎይ ቱሞባ ኦꬂያዋንታ ጉሳ።

5:10 ሳሉዋ ካዉቴꬃይ ኡንቱንቱሳ፡ ጉሳይ ሄ ኣሳቱ ሳሉዋ ካዉቴꬃ ላታናው ዳንዳዪያዋንታ ጊዲያዋ ቤሴ።

5:17 ሙሴ ሂጊያኔ ናባቱ ታማሪሲያዋ፡ ጉሳይ ኣዪሁዲያ ጌሻ ማፃፋ፤ ሄዌኔካ ኤጫ ጫቁዋ።

§5:18 ኡባባይካ ፖሌታና ጋካናው፡ ጉሳይ ቃላይ ታማሪሲያ ኡባይ ቱማቴꬃን ቆንጫና ጋካናው።

5:21 ኬስ 20፡13፤ ዛር 5፡17

5:27 ኬስ 20፡14፤ ዛር 5፡18

5:29 ማት 18፡9፤ ማር 9፡47

5:31 ዛር 24፡1-4፤ ማት 19፡7፤ ማር 10፡4

5:32 ማት 19፡9፤ ማር 10፡11-12፤ ሉቅ 16፡18፤ 1ቆር 7፡10-11

5:33 ዎግ 19፡12፤ ፓይ 30፡2፤ ዛር 23፡21

5:35 ኢሳ 66፡1፤ ማዝ 48፡2

5:38 ኬስ 21፡24፤ ዎግ 24፡20፤ ዛር 19፡21

5:43 ኬስ 19፡18

5:48 ኬስ 19፡2፤ ዛር 18፡13