Ikitaabo kya
Nehemiya
Indangiriro
Yiki kitaabo, kiyerekiini ngiisi kwoꞌmukulu Nehemiya akahanguulwa na mwami weꞌBabeeri kwo agendi yubakulula inzitiro zaꞌkaaya keꞌYerusaleemu. Uyo Nehemiya, âli riiri kikalage mu kuhuuna Rurema, anâli kizi shungika ku bwitonde. Kundu abagoma bakagira kwo bamúhangirire, haliko anayusa umukolwa gwage. Akayereka abandu ngiisi kwo bagashubi tuula bwija imbere lya Rurema, na ngiisi kwo bangakizi simbaha ulusiku lwoꞌkuluhuuka.
Muziizi muguma gwiꞌsikamiro, guli mu Nehemiya 8.8: «Bâli gweti bagaasoma mu kitaabo kyeꞌMaaja, iri banakizi kisobaanura ku bweranyange, banakizi tanga umugeeza nirizina gwa ngiisi igambo, halinde abandu banakizi sobanukirwa bwija.»
Íbiri mwo ku bwofi
a) Nehemiya agenda i Yerusaleemu (1.1–2.10)
b) Nehemiya atondeera ukuyubakulula inzitiro (2.11–3.38)
c) Sanibalati naꞌbandi bagoma bagira mbu bayobohye Nehemiya (4)
d) Nehemiya atabaala abakeni ukumala imyenda yabo (5)
e) Kundu abagoma bakagenderera ukulahiza Nehemiya, haliko, akayusa ukuyubakulula (6)
f) Ukutondobola ábakagalukira i Babeeri (7)
g) Umugingi Hizira aleeta ubuvyule mu bandu (8–9)
h) Ukutondobola abatuulaga bahyahya beꞌYerusaleemu (11.1–12.26)
i) Ulusiku lukulu lwoꞌkushambaalira uluubako lwoꞌluzitiro (12.27-47)
j) Nehemiya agolola íbihengamiri (13)
1
Yaga magambo gali geꞌmwa Nehemiya mugala Hakaliya.
Nehemiya ahuunira Abayuda
Mwami Serikisi weꞌPerisiya, ikyanya akahisa imyaka makumi gabiri atwaziri, mu mwezi gweꞌKisirewi, niehe Nehemiya nâli tuuziri mu kaaya kahamu keꞌSusaani.* 1.1 Serikisi Kuli kudeta Serikisi wa mbere. Âli twaziri ku mwaka gwa 464 halinde ku gwa 424, ikyanya Kirisito átazi butwa. Kisirewi Yugu mwezi gweꞌkiheburaniya, ku zeene hali ha kati koꞌmwezi gwo lumege-mege, noꞌgwa kahunda.
Mu yizo siku, mwene witu wa Hanani analyoka mu poroveesi yeꞌBuyuda, kuguma naꞌbaabo. Ikyanya bakahika, nanababuuza imyazi yaꞌBayahudi ábâli sigiiri i kaaya, balya ábatakatwalwa i mahanga. Nanababuuza na hiꞌgulu lyaꞌkaaya keꞌYerusaleemu.
Bananjuvya kwokuno: «Ewe! Balya biitu ábakasigala i Buyuda, bagweti bagalibuuka bweneene. Bagweti bagatyozibwa bweneene. Inzitiro zeꞌYerusaleemu, zikoli hongwirwi. Kiri neꞌnyiivi zaazo, zikaduulikwa kwoꞌmuliro.»
Yiryo ishuvyo, iri nꞌgaliyuvwa, nanayami bwatala haashi, nanaliruuka bweneene. Nanahisa isiku nyingi ngweti ngaalira, iri ninayishalisa. Nanahuuna Rurema úli mwiꞌgulu, mu kumútakira, kwokuno:
«E Nahano Rurema wa mwiꞌgulu! Wehe naaho, we mukulu, unali wa kahebuuza. Iri abandu bangaba bakukuuziri, banabe basimbahiri imaaja zaawe, uli mu kengeera ikihango kyo mukanywana, mu kati koꞌrukundo. Aaho! Undege amatwiri, uyuvwe ngiisi kwo ngweti ngahuunira abakozi baawe, Abahisiraheeri. Ndyagagi mukozi wawe. Na buno, ndi mu kutakira úbwakya-úbwayira.
«E Nahamwitu, nayaga maashi kwo tukakuhubira. Twe na bashokuluza biitu, twâli kizi yifunda mu byaha. Na buno, tukoli bihuusiri imbere lyawe. Kundu ukatuheereza imaaja, tutali mu zitwaza. Ukakyula, mu kutuheereza imaaja ku njira yoꞌmukozi wawe Musa. Kundu kwokwo, tugweti tugazihaasa-haasa kwo.
«Kundu kwokwo, ukengeere lirya igambo lyo ukabwira Musa, ti: “Iri mwangangayiriza, ngamùshabulira mu mahanga. 1.8 Balaawi 26.23. Haliko, iri mwangangalukira, munasimbahe imaaja zaani, ngamùkuumania. Kundu mwangaba mukatwalwa ku mbeka yeꞌkihugo, ngashubi mùgalulira i Yerusaleemu. Mukuba, haaho ho nꞌgatoola kwo ngizi yikumbirwa. 1.9 Kuli kudeta mu kaaya keꞌYerusaleemu úmuli inyumba ya Rurema, kiri neꞌkihugo kyoshi kyaꞌBahisiraheeri. Bukengeeze 30.1-5.
10 «E Nahano, twehe ukatuguluula ku bukalage bwawe, mu kati koꞌbushobozi. Ku yukwo, tulyagagi bandu baawe, tunali bakozi baawe. 11 Ee! Tuli bakozi baawe, tunashambaliiri ukukugingika. Kwokwo, yaga mahuuno giitu, ugayuvwirize. Na buno zeene, nakuhuuna ungashaanire, halinde ndonge ukuyemeererwa imbere lya mwami.»
Ku kirya kyanya, nie wâli yimangiiri umukolwa gwoꞌkuheereza mwami ikinywebwa.

*1:1 1.1 Serikisi Kuli kudeta Serikisi wa mbere. Âli twaziri ku mwaka gwa 464 halinde ku gwa 424, ikyanya Kirisito átazi butwa. Kisirewi Yugu mwezi gweꞌkiheburaniya, ku zeene hali ha kati koꞌmwezi gwo lumege-mege, noꞌgwa kahunda.

1:8 1.8 Balaawi 26.23.

1:9 1.9 Kuli kudeta mu kaaya keꞌYerusaleemu úmuli inyumba ya Rurema, kiri neꞌkihugo kyoshi kyaꞌBahisiraheeri. Bukengeeze 30.1-5.