17
Kaugwisiso na kaʉpɨlya ɓɛngɛnɨ
(Matayɔ 18:6-7, 21-22; Malɨkɔ 9:42)
Yeso ʉɓɨkya ɓaɓɨɓya kakɨ ɓɛ: «Ɓopisi ɓayɨgya ɓʉnyɛ kɛgʉ na nyɨka, luki limoti kumbu ka mʉtʉ yi nɨnɔ ulutaga ɓɛngɛnɨ kagya ɓʉnyɛ! Akwanano ɓi ɓɛ ɓakpɨkɨlɨ lɨtalʉ lakpʉ ko singasʉ, ɓaɗɨkɨta ko liɓo lidingi, iba kulutonito ɓatʉ ɓa baya yɨkɛɗɛ katʉkya ko pisi ya ɓungbingbili. Wiminyonito ɓɨnza:
Kika nɨ mamakʉ ugyilyini ɓʉnyɛ, muyoyisatʉ. Kʉkʉnga mʉpɨlya, wapɨlya. Kika nɨ ugyilyini ɓʉnyɛ nganga maɗɨya na ɨka ka lɨsyɛ limoti, odoku kaʉkʉnga mʉpɨlya nganga maɗɨya na ɨka gɔnɨ, wapɨlya.»
Baya akwanana kagya makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga
Ɓatʉtʉmbwa ɓaɓɨkya ndɨ Mombukwono-dosu ɓɛ: «Tɨmatɨlya baya kusu.»
Mombukwono-dosu igisya ɓɛ: «Makiko ɓi na baya gʉtʉgʉ kanɨ a yɨkɛɗɛ aka abɛ maya ma agbɛɗɛ-gbɛɗɛ, makwanano ɓi kaɓɨkya sɨbʉkʉsɔ si nɨsɨna ɓɛ: ‹Mukuko, wikunoku ka lɨmbɛngɨ lo liɓo lidingi,› Amʉmʉkanatʉ ɓi.»
Ɓagya-ligubo ɓakwanana kagya ɨkɨ?
«Tovini mbɛyɨ abɛ mʉtʉ ɓemoti luga kunu a na mʉgya-ligubo ɓemoti nɨnɔ akpɔgɔ ɓotiko ikanɨ uɓuulyaga ɓambaza ka ɓanyama. Ngbingo yi nɨnɔ mʉgya-ligubo igogoku mino ko tiko, akwananatʉ kaɓɨkya ɓɛ: ‹Doku ɓɨkwa kalyalya?› Kalɨ, luki limoti aɓɨkya ɓɛ: ‹Ɨmbambɨlya malɨlɨ, kumbuso yi wigomosyana ɓotu, wodoku kegugubyo ko ngbingo yi nɨnɔ niko mino kalyalya na komwo. Kumbuso yi wakwanana kʉwa gɔnɨ ɨwɛ kalyalya na komwo.› Abibisa mʉgya-ligubo kakɨ kyɛ ika nɨ ogyini nɨlɔ akpamyi? 10 A mʉɗɔngɔnɨ abɛ iɓunu gɔnɨ: ngbingo yi nɨnɔ mogyini mino masɨ nɨmɔ Kunzi akamʉkpamya, ɓikyoni ambɛ: ‹Ta ɓagya-ligubo ɓapayaya aka, togyi ligubo nɨlɔ aka lɔ kusu.›»
Yeso uhukusini ɓakeɓu-keɓu tɛkɛɓɛ
11 Ngbingo yi nɨnɔ Yeso a ndɨ mino kaɨnda misa ka Yelusalɛma, aɓyɛ ka mʉlɨlɨ ma iwili ya Samalia na Galilaya. 12 Nɨyɔ a kʉwa ndɨ ɓuwobi kosila ka mugi mimoti ɓɛnɛ, ɓakeɓu-keɓu tɛkɛɓɛ ɓakpuɗoku ndɨ. Ɓamaga ndɨ ɓyɨ na ɨyɨ, 13 ɓapʉnga kapamɨkanaga ɓɛ: «Muwonisilo, Yeso aaa, kikiliki tikwilyanɔ ɓaka kumbu!»
14 Yeso ʉmɨna ndɨ, ʉɓɨkya ɓɛ: «Windoni kʉ ɓokumu ɓo mino ɓamʉkpɨmɨ nzʉyɨ.* 17:14 Ɓokumu ɓɔ ɓakpɨmaga ndɨ, ɨɓʉ gɔnɨ ɓɔ ɓaɓɨkyaga ndɨ ɓɨngbanganya ɓɛ mʉmbanzʉ oukini.»
Ngbingo yi nɨnɔ ɓa ndɨ mino kaɨnda aka nɔ, ɓahʉka. 15 Nɨyɔ ɓemoti luga kaɓʉ ɨna ɓɛ oukini, igoku ndɨ ka Yeso anabibiso Kunzi na lɨyʉ lapʉ. 16 Ogwa ndɨ mokpukpu kambwa kakɨ, amigisya ɨbɨba. A ndɨ Musamalia. 17 Kʉwa wa Yeso aka ɓɛ: «Kɛgʉ ɓambanzʉ ɓasɨ tɛkɛɓɛ ɓɔ ɓongumoni? Nɨɓɔ ɓagɔgɔ kʉɓɔmʉ ɓa kʉwa yanɨ? 18 Kɛgʉ gʉtʉgʉ na mʉtʉ ɓemoti aka nɨnɔ igiku kamigisilyo Kunzi ɨbɨba, kiki asɨ mʉɓyɨ yi aka nɨmʉ.» 19 Kumbuso yi, Yeso aɓɨkya ɓɛ: «Wamaga, waga. Baya kakʉ uhukusini.»
Ɓʉngama ko Kunzi a luga kunu
(Matayɔ 24:23-28, 37-41)
20 Ɓafalisayɔ ɓamuusa ndɨ Yeso ɓɛ: «Ɓʉngama ko Kunzi odoku pɨyɛ ndɛkɛ ngbingo tino?»
Umigisya ɓɛ: «Ɓʉngama ko Kunzi kɛgʉ kodoku abɛ luki la kimibisikono. 21 Ɓakaɓɨkyɨgʉ ndɛkɛ ɓɛ: ‹Winoni, iɓu nɨɓa!› ikanɨ ‹Iɓu nɨɓɔ kʉʉ!› Kyɛ Ɓʉngama ko Kunzi a luga kunu.»
Lɨsyɛ nɨlɔ Mika-mʉmbanzʉ odoku ndɛkɛ mino
22 Kumbuso yi Yeso ʉɓɨkya ɓaɓɨɓya kakɨ ɓɛ: «Ngbingo wagɔ odokuto ndɛkɛ nɨnɔ miko mina na mʉsasa kamɨna Mika-mʉmbanzʉ gʉtʉgʉ ko ngbinga mʉkɛɗɛ aka, luki limoti nɨ makaminigʉ. 23 Ɓamʉɓɨkyaga ndɛkɛ ɓɛ: ‹A kʉʉ!› ikanɨ ‹A wanʉ!›, luki limoti makindonitɔgʉ kʉ, makogonitɔgʉ mbangʉ kʉ ɓɛyɔ. 24 A ɓɛyɔ, lɨsyɛ li nɨlɔ Mika-mʉmbanzʉ odoku ndɛkɛ mino, ika ndɛkɛ mʉɗɔngɔnɨ abɛ ngbangbata kangɨnana. Mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ ngbangbata angɨnanaga mino katʉkya ka muliɓo ma ɔɓɨlɨ na kadwɛ ka magɔgɔ, ɓambanzʉ ɓamɨna ndɛkɛ Mika-mʉmbanzʉ ɓɛgɛyɔ ka lɨsyɛ nɨlɔ opuponoku ndɛkɛ mino. 25 Luki limoti okwononi ɓɛ Mika-mʉmbanzʉ igyogyisi mbɛyɨ kʉgbɛ, ɓatʉ ɓa lɨsyɛ li nɨlɨna ɓambimbo. 26 Mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ igyonosa ndɨ mino ko ngbingo ka Nʉa, ika ndɛkɛ ɓɛgɛyɔ ngbingo yi nɨnɔ Mika-mʉmbanzʉ odoku ndɛkɛ mino. 27 Ɓambanzʉ ɓikaga ndɨ kalyalya, ɓanomwo, ɓanavanana kadwɛ ka lɨsyɛ li nɨlɔ Nʉa ogulya ndɨ mino ka ɨngbɔlɔ. Tumo odoku kʉwa ndɨ ɓɨyakpa, ɓambanzʉ ɓasɨ ɓolumwaga ndɨ. 28 A ɓata mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ igyonosa ndɨ mino ko ngbingo ka Lɔtɨ. Ɓambanzʉ ɓikaga ndɨ kalyalya, ɓanomwo, ɓanaluwo na ɓanagaba makpʉmʉka, ɓanadɨma ɓotiko na ɓanopiko ɓandaɓʉ. 29 Luki limoti lɨsyɛ li nɨlɔ Lɔtɨ opupa ndɨ mino ka Sɔdɔmʉ, Kunzi olukusa ndɨ ɓuku na libu longiɗo-ngiɗo katʉkya kʉgʉ wa lɨsyɛ abɛ mbwayɨ, ulumwisaga ndɨ ɓasɨ. 30 Ika ndɛkɛ mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ ka lɨsyɛ li nɨlɔ Mika-mʉmbanzʉ igoku ndɛkɛ mino.
31 Ka lɨsyɛ li nɨlɔ, mʉmbanzʉ nɨnɔ ikaga ndɛkɛ kugbondo, kingyigʉ ndɛkɛ ɓata ka ndaɓʉ kakɨsa mukumbo kakɨ. Mʉɗɔngɔnɨ abɛ mʉtʉ yi nɨnɔ ikaga ndɛkɛ ko tiko kakwananɨgʉ ndɛkɛ ɓata kaɨga kava luki kʉ kakɨ. 32 Eee, tomomoni sɛ nɨlɔ asilya ndɨ muka Lɔtɨ. 17:32 Wanda ka Mʉpʉnganagɨ 19:26. 33 Mʉtʉ yi nɨnɔ akɨsaga kaɓuulyogo ɔɓɨlɨ kakɨ, aɓungusatʉ ndɛkɛ, luki limoti mʉtʉ yi nɨnɔ aɓungusatʉ ndɛkɛ ɔɓɨlɨ kakɨ, aɓuulyagatʉ ndɛkɛ. 34 Nakamʉɓɨkya ambɛ no biti yi nɨyɔ, ɓambanzʉ ɓaɓa ɓikaga ndɛkɛ ka kanga imoti: ɓavaga ndɛkɛ ɓemoti, ɓasa wagɔgɔ. 35 Ɓoko ɓaɓa ɓikaga ndɛkɛ kadwa mʉpʉnga pa imoti: ɓavaga ndɛkɛ ɓemoti, ɓasa wagɔgɔ. 36 [Ɓalʉkʉ ɓaɓa ɓikaga ndɛkɛ kagya ligubo ko tiko: ɓavaga ndɛkɛ ɓemoti, ɓasa wagɔgɔ. 17:36 Mʉgɛlɛ-gɛlɛ mi nɨma kɛgʉ ka moɓiso dididi mandɛlɨ. Wanda ka Matayɔ 24:40.
37 Ɓaɓɨɓya ɓamuusa kʉwa ndɨ Yeso ɓɛ: «Mombukwono-dosu, makpʉmʉka mi nɨmɔ igyonosa ndɛkɛ yanɨ? 17:37 A mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ Yeso igoku ndɛkɛ mino, ɓambanzʉ ɓasɨ ɓamɨna ndɛkɛ ɓɨngbanganya.»
Yeso usikisya ɓɛ: «Kʉ manda ma nyama ikago mino, ɓombu nɨɓɔ ɓalyaga makɔlɔ ɓamʉmʉkanaga wa gɔ wa.»

*17:14 17:14 Ɓokumu ɓɔ ɓakpɨmaga ndɨ, ɨɓʉ gɔnɨ ɓɔ ɓaɓɨkyaga ndɨ ɓɨngbanganya ɓɛ mʉmbanzʉ oukini.

17:32 17:32 Wanda ka Mʉpʉnganagɨ 19:26.

17:36 17:36 Mʉgɛlɛ-gɛlɛ mi nɨma kɛgʉ ka moɓiso dididi mandɛlɨ. Wanda ka Matayɔ 24:40.

17:37 17:37 A mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ Yeso igoku ndɛkɛ mino, ɓambanzʉ ɓasɨ ɓamɨna ndɛkɛ ɓɨngbanganya.