19
Yeso ogulyini ka Zakayɔ
Nɨyɔ Yeso ogulya ndɨ ka Yeliko, akɨtanaga luga wa gʉɗʉ yi nɨnɔ. Kʉ ɓɛyɔ, a ndɨ na alʉkʉ ɓemoti nɨnɔ ina ndɨ ɓɛ Zakayɔ. A ndɨ ngama ka ɓandɔmbɛ ɓa manzanza na mʉtʉ wa lɨngama. A ndɨ kakɨsa kamɨna Yeso, luki limoti yɛkɨ a ndɨ mukuɗu kakwananagʉ ndɨ kamɨna yi ko bulya ambaza ka ɓambanzʉ. Aga kʉwa ndɨ mbangʉ kambwa, aɗaka ka sɨbʉkʉsɔ simoti ɓɛ kyɛ amɨnɨ Yeso nɨnɔ a ndɨ kokitogoku wa. Nɨyɔ Yeso osila ka pa nɨyɔ, ɨkwɛ kʉgʉ, ɨyɨ aka ɓɛ: «Zakayɔ syoku ɓɨgala! Kyɛ na mubiko kakʉ na lɨsyɛ li nɨlɨ.»
Zakayɔ osyoku ndɨ ɓɨgala, atɨlya ndɨ Yeso na magyagya. Nɨyɔ ɓatʉ ɓasɨ ɓɨna ɓɛyɔ, ɓapʉnga ndɨ kaɨnzɨnzɨnya ɓanaɓɨkya ɓɛ: «Alʉkʉ mʉna oga kasyɛ ka mʉtʉ wanyɛ!»
Luki limoti Zakayɔ amaga ndɨ, aɓɨkya Mombukwono-dosu, ɓɛ: «Muwonisilo, hʉkana: nakagbanana mukumbo kamɨ lugo, nʉpá ɓatʉ ɓa yangya liɗu limoti, na nakavaga ndɨ ɓuyi ka mʉmbanzʉ ka ɓokoli, namigisya kʉwa nganga yɨkwanganya.»
Yeso aka ɓɛ: «Na lɨsyɛ nɨlɨ, muhukuso ogulyini ka ndaɓʉ yi nɨyɨ, kyɛ nɨmʉna a ɨyɨ ka lɨvananza ka Abalahamʉ gɔnɨ. 10 Ka lɨngʉnʉ, Mika-mʉmbanzʉ odoku ndɨ kaʉkɨsa na kauhukuso nɨɓɔ ɓa ndɨ nɨ ɓoɓungogini.»
Yeso akatwa lizuni ka ɓagya-ligubo ɓasaa
(Matayɔ 25:14-30)
11 Ngbingo yi nɨnɔ ɓambanzʉ ɓʉkana ndɨ mino lɨkpʉmʉka nɨlɔ, Yeso omotiloku lizuni limoti kyɛ a kʉwa ndɨ ɓuwobi na Yelusalɛma. Ɓambanzʉ ɓa ndɨ kasɨma ɓɛ Ɓʉngama ko Kunzi obiko. 12 Oɓikyoku kʉwa ndɨ ɓɛ: «Mʉtʉ ɓemoti ka lɨvananza la ɓʉngama aga ndɨ ka mugi ma ɓyɨ kolyoku ɓʉngama, kumbuso yi, igoku kalya ɓʉngama kʉ kaɓʉ. 13 Kambwa wa lɨgʉndʉ, ʉmaka ndɨ ɓambanzʉ tɛkɛɓɛ luga ka ɓagya-ligubo kakɨ, ʉpága ndɨ yɨkaka-yɨkaka likuta limoti la ɔlɔ, ʉɓɨkya ɓɛ: ‹Tundisoni ɔlɔ nɨmʉ kadwɛ kʉ kwa kʉ nigoku ndɛkɛ mino.› 14 Luki limoti ɓatʉ ɓa mugi kakɨ ɓakapagɨgʉ ndɨ. Ɓʉtɨka kʉwa ndɨ ɓambanzʉ no mongoni kumbusa kakɨ kaɓikyoku ɓɛ: ‹Takɛgʉ kabaɨlya ɓɛ alʉkʉ nɔ alyɨtɔ ɓʉngama ku kusu.›
15 Nɨyɔ ɓapá ɓʉngama, igoku. Utikisya ɓagya-ligubo nɨɓɔ ʉpá ndɨ ɔlɔ ɓɛ ibi kʉwa ɓɛyɔ ɓatundisa ndɨ mino. 16 Nɨnɔ wa mambwa odoku ndɨ, aɓɨkya ɓɛ: ‹Mombukwono-dosu, kʉgʉ wa likuta limoti la ɔlɔ nɨlɔ wɛpá ndɨ, ninisoni ɓata na makuta magɔgɔ tɛkɛɓɛ.› 17 Ngama aka ɓɛ: ‹A ɓɨnza! Wa mʉgya-ligubo wanza. Yɛkɨ wo ɓi na ɓungbingbili ko luki lɨkɛdɛ, nubisa ɓanʉ ngama kaʉnda ɓagʉɗʉ tɛkɛɓɛ.› 18 Mʉgya-ligubo wa maɓa odoku ndɨ, aɓɨkya ɓɛ: ‹Mombukwono-dosu, kʉgʉ wa likuta limoti la ɔlɔ nɨlɔ wɛpá ndɨ, ninisoni ɓata na makuta magɔgɔ kuɓukumuti.› 19 Ngama aka ɓɛ: ‹Ɨwɛ, nubisini ngama kaʉnda ɓagʉɗʉ kuɓukumuti.› 20 Mʉgya-ligubo wa masaa odoku, aɓɨkya ɓɛ: ‹Yɛ ba, likuta la ɔlɔ kakʉ nɨlɔ wɛpá ndɨ nɨlɨ. Noɓuulyaga ndɨ ɓɨnza, yɨkanda ɓingbufu na ɨnzanza ya kutuko. 21 A ɓɛyɔ, na ndɨ kaʉɓanga, kyɛ wa mʉtʉ mʉɗɨya. Wapʉnaga makpʉmʉka nɨmɔ wakobisogigʉ, wanobuulya masɔlɔ nɨmɔ wakakʉnagɨgʉ.› 22 Ngama aɓikyoku ɓɛ: ‹Wa mʉgya-ligubo wanyɛ! Nakaʉkʉlya ngbanga kaɓyɛnɛnɛ na mʉnzɨna kakʉ. Wibagatʉ ndɨ ɓɛ na mʉtʉ mʉɗɨya, ɓɛ napʉnaga makpʉmʉka nɨmɔ nakobisogigʉ, nobuulyaga masɔlɔ nɨmɔ nakakʉnagɨgʉ. 23 Yɛkɨ a ɓɛyɔ, ko bulya ɨkɨ yɔ wakobisagʉ ndɨ mino ɓuyi kamɨ ka baki? Iba wa nigiku mino, nonyuku nɨ itundini.› 24 Kumbuso yi ngama ʉɓɨkya ɓatʉ nɨɓɔ ɓa ndɨ wa ɓɛ: ‹Mukupyoni likuta la ɔlɔ li nɨlɔ, mapá mʉtʉ yi nɨnɔ a nomu tɛkɛɓɛ.› 25 Ɓaɓɨkya ɓɛ: ‹Ngama, a kʉwa ɨyɨ na makuta tɛkɛɓɛ!› 26 Usikisya ɓɛ: ‹Nakamʉɓɨkya ambɛ, kika nɨ mʉmbanzʉ a no luki ɓamatɨlyatʉ ɓata. Luki limoti, mʉtʉ yi nɨnɔ kɛgʉ no luki ɓakʉpya gʉtʉgʉ luki lɨkɛɗɛ aka nɨlɔ akwanano ɓi kaiko nolu. 27 Doniku sɛ kʉwa na ɓomuyoniso kamɨ, nɨɓɔ ɓakɛgʉ ndɨ kapa ɓɛ niki ngama kaɓʉ, mʉkɔ ɓingo kambwa kamɨ wa.›»
Yeso ogulyini ka Yelusalɛma
(Matayɔ 21:1-11; Malɨkɔ 11:1-11; Yuani 12:12-19)
28 Nɨyɔ Yeso ama ndɨ kaɓɨkya lɨkpʉmʉka nɨlɔ, aga ka Yelusalɛma. A ndɨ ɨyɨ kambwa nɨ ambaza anaɓɨɓya kumbuso.
29 Wa a kʉwa ndɨ mino ɓuwobi kadwɛ ka Bɛtɛfagɨ na Betania, ɓuwobi na ngʉpa nɨyɔ ɓalɨkyaga ndɨ ɓɛ Ngʉpa ya Mizeituni, ʉtɨka ɓaɓɨɓya ɓaɓa luga ka ɓaɓɨɓya kakɨ kambwa. 30 Ʉɓɨkya ɓɛ: «Windoni ka mugi nɨmana kambwa ma. Ngbingo yi nɨnɔ mosilo mino kʉ, matakanya mikya punda mʉkandɨla nɨnɔ mʉmbanzʉ gʉtʉgʉ ɓemoti aka kanoɗokigʉ mino. Mukuloniku, modoku na ɨyɨ kʉnʉ. 31 Mʉmbanzʉ kamumuusa ɓɛ: ‹Makakʉla ko bulya ɨkɨ?› Maɓɨkya ɓɛ: ‹Mombukwono-dosu a no nzoyi yi.›»
32 Ɓaɓɨɓya ɓaɓa nɨɓɔ ɓaga kʉwa ndɨ, ɓatakanya punda mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ aka yɔ Yeso ʉɓɨkya ndɨ mino. 33 Wa ɓa ndɨ mino kakʉla mikya punda nɔ, ɓamombukwana-dakɨ ɓumuusa ɓɛ: «Ko bulya ɨkɨ yɔ ma mino kakʉla?»
34 Ɓusikisya ndɨ ɓɛ: «Mombukwono-dosu a no nzoyi yi.» 35 Kumbuso yi ɓadulyoku ndɨ Yeso no mikya punda nɔ. Ɓolosa ndɨ ɓotu kaɓʉ kʉgʉ wa nyama, ɓaɗokiso mino Yeso. 36 Ngbingo yi nɨnɔ a ndɨ mino kaisisilo miso ka Yelusalɛma, ɓambanzʉ ɓolosaga ndɨ ɓotu kaɓʉ ko pisi.
37 Wa a kʉwa ndɨ mino ɓuwobi kosila ka mukpulu-kpulu ma Ngʉpa ya Mizeituni, ambaza wasɨ ka ɓaɓɨɓya otuma ndɨ na magyagya ɓɨɗɛ. Apʉnga ndɨ kabibisa Kunzi na lɨyʉ lapʉ ko bulya makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga masɨ nɨmɔ ɓɨna ndɨ mɔ. 38 Ɓa ndɨ kaɓɨkya ɓɛ: «Kunzi aɗukulyi ngama nɨnɔ akodoku ko lina ka Mombukwono-dosu ɓʉɓʉnga! Kunzi apɨ́ mazɨyɔ kʉgʉ wa lɨsyɛ na avɨ ɨbɨba kʉgʉ wa lɨsyɛ kʉgbɛ!»
39 Luki limoti, Ɓafalisayɔ ɓemoti-ɓemoti nɨɓɔ ɓa ndɨ kʉsɔ wa ambaza ɓaɓɨkya Yeso ɓɛ: «Muwonisilo, hʉɓɨkya ɓaɓɨɓya kakʉ ambɛ ɓadakɨ.»
40 Yeso usikisya ndɨ ɓɛ: «Nakamʉɓɨkya ambɛ, ɓakadaka, matamʉ kʉwa mɔ apamɨkanaga!»
Yeso akatʉmbʉlaga ɓɛyɔ Yelusalɛma apanzɨkana ɓanʉ mino
41 Ngbingo yi nɨnɔ Yeso a kʉwa ndɨ mino ɓuwobi na Yelusalɛma, amɨna, apʉnga kagama. 42 Anaɓɨkya ɓɛ: «Heee ɓe, Yelusalɛma, kiko ɓi nɨ wa gɔnɨ ɨwɛ kaiba na lɨsyɛ nɨlɨna ɓɛ luki tino lɔ akwanano ɓi kaʉpá mazɨyɔ! Luki limoti mbɨya wanʉ, luki li nɨlɔ a lakɨsʉma ko misa kakʉ, wakakwananɨgʉ kaɨna! 43 A ɓɛyɔ, lɨsyɛ limoti odokuto ndɛkɛ nɨlɔ ɓomuyoniso kakʉ ɓukungula ndɛkɛ mino ɓikululu, ɓʉmbɨmbɨta mutili masɨ ɓɨmbɨtɨtɨ. 44 Ɓʉpanza ndɛkɛ ɓɨgbatata, ɓulumwisaga ɓatʉ kakʉ. Ɓakasɨgʉ ndɛkɛ gʉtʉgʉ lɨtalʉ limoti aka lakibiso kʉgʉ wa lagɔgɔ, kyɛ wakibagʉ ndɨ ngbingo yi nɨnɔ Kunzi udulyoku ndɨ mino isingo.»
Yeso akaukpumyo ɓambula ka Ndaɓʉ ko Kunzi
(Matayɔ 21:12-17; Malɨkɔ 11:15-19; Yuani 2:13-22)
45 Yeso ogulya kʉwa ndɨ ka Ndaɓʉ ko Kunzi, apʉnga kaukpumyo ɓambula. 46 Ʉɓɨkya ɓɛ: «Ikpikaga ka Moɓiso Motu ɓɛ: ‹Ndaɓʉ kamɨ ika ndɛkɛ ndaɓʉ ya malʉmba.› Luki limoti, iɓunu moitisini kʉwa pa ya kɨsʉma ka ɓatʉ ɓo kuɓakʉ!»
47 Masyɛ masɨ Yeso apága ndɨ mʉtɨwɨ ka Ndaɓʉ ko Kunzi. Ɓokumu-kumu, ɓowonisilo ɓa mʉtʉʉ na ɓangama ɓakɨsaga ndɨ ɓɛ ɓamwɔ sɛ pɨyɛ no pisi tino. 48 Luki limoti ɓakɛgʉ ndɨ kaiba ɓɛ ɓamwɔ lɨkɨ, kyɛ ɓambanzʉ ɓagɔgɔ ɓasɨ ɓamʉkanaga ndɨ na mʉsasa kʉgbɛ.