5
Ị́jọ́ Yẹ́sụ̃ ꞌbã ũlũlé drị̃lẹ́ba drị̃ gá ꞌbé sị́ gá rĩ
Yẹ́sụ̃ la mụ ꞌbá wẽwẽ rú ꞌdĩ kí ndrelé, tụ dó rilé vụ̃rụ́ ꞌbé drị̃ gá. ꞌBá ĩꞌdi ꞌbã imbálé rĩ mụ kí dó ĩꞌdi rụ̂lé, ãzíla iꞌdó dó kí imbálé jọ,
“Drị̃lẹ́ba ꞌbá lẽmẽrí úríndí agá Ãdróŋâ ndrụ̃lépi ꞌdĩ ꞌbanî,
ãꞌdusĩku Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ ĩꞌba ãni.
Drị̃lẹ́ba ꞌbá uꞌálépi ũcõgõ sĩ ị́jọ́ ũnzí sĩ ꞌdĩ ꞌbanî,
ãꞌdusĩku Ãdróŋá la mụ kí ásị́ ũŋmĩlé rá.
Drị̃lẹ́ba ꞌbá ásị́ ị̃gbẹ́ rĩ ꞌbanî,
ãꞌdusĩku ụ̃nọ́kụ́ la mụ adrulé kí drị́ alé gá.
Drị̃lẹ́ba ꞌbá ásị́ ꞌbãlépi ị́jọ́ mgbã Ãdróŋá ꞌbã lẽlé rĩ idélépi rĩ ꞌbanî,
ãꞌdusĩku kí mụ agalé rá.
Drị̃lẹ́ba ꞌbá ꞌbá ãzí ꞌbã ízákĩzã ndrelépi rĩ ꞌbanî,
ãꞌdusĩku ála kí ízákĩzã ndre rá.
Drị̃lẹ́ba ꞌbá ásị́ ãlá rĩ ꞌbanî,
ãꞌdusĩku kí mụ Ãdróŋá ndrelé nĩ.
Drị̃lẹ́ba ꞌbá ásị́ ị̃gbẹ̃ ajílépi rĩ ꞌbanî,
ãꞌdusĩku ála mụ kí umvelé anzị Ãdróŋá ãni.
10 Drị̃lẹ́ba ꞌbá ĩcãndĩlé ị́jọ́ mgbã ãlá rĩ ị́jọ́ sĩ ꞌdĩ ꞌbanî,
ãꞌdusĩku Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ ĩꞌba ãni.
11 “Ĩmi drị̃lẹ́ba rú ꞌbá drĩ kí ĩmi uꞌdá, ĩmi ĩcãndĩ, ãzíla ị́jọ́ pírí ũnzí ꞌdĩ kí jọ ĩmi ụrụꞌbá gá, áma ị́jọ́ sĩ. 12 Ĩmi uꞌá ãyĩkõ sĩ ãzíla ãyĩkõ ꞌbã fụ ĩmi, ũyá ãmbógó ru la ĩminí ꞌbụ̃ gâlé cí, ãꞌdusĩku gẹ̃rị̃ ãlu ꞌdĩ sĩ ꞌbá ꞌdĩ fẽ kí ándrá nãbịya ĩmi drị̃lẹ́ gá rĩ ꞌbaní ũcõgõ ꞌdĩ ꞌbã áni rá.
Ãꞌị́ kí dị̃zã be
(Mãrákõ 9:50; Lụ́kã 14:34-35)
13 “Ĩmi ãꞌị́ ụ̃nọ́kụ́ ãni, wó ãꞌị́ ꞌbã sị́ drĩ anụ́ rá, ĩꞌdi icó vâ acálé sị́ trũ ị̃dị́ íngoní-íngoní ru? Ĩꞌdi ꞌbã ãjị́ ãzí ị̃dị́ ãko ãzí be la ꞌdáyụ, lú sũjó la ásé gá atujó la pá sĩ.
14 “Ĩmi dị̃zã ụ̃nọ́kụ́ drị́ gá rĩ ꞌi. Táwụ̃nị̃ sịlé ꞌbé drị̃ gá rĩ icó ru zị̃lé ku. 15 ꞌBá ãzí tárã ĩꞌdidrị̂ tị ꞌbãlépi ĩꞌdi aku la ãkójó agá la ꞌdáyụ, be la rá la ĩꞌdi ꞌbã la ãngũ ĩꞌdi ꞌbã sĩ ãngũ pírí jijó rĩ agá, ĩꞌdi dó sĩ ãngũ ji ꞌbá pírí ꞌbaní jó agá ꞌdâ. 16 Gẹ̃rị̃ ãlu ꞌdĩ sĩ dị̃zã ĩmidrị́ gá rĩ ꞌbã ji ãngũ ꞌbá kí agá ꞌdâ, ꞌbá ꞌbã ndre kí rú sĩ ị́jọ́ múké ĩmi idélé rĩ kí, ãzíla ꞌbã ị̃nzị̃ kí rú sĩ ĩmĩ Átẹ́pị ꞌbụ̃ gá rĩ benĩ.
Ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ ꞌbã ífí iꞌdajó rĩ
17 “Ĩmi ũrã má amụ́ ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ kí atrịlé ị́jọ́ nábị̃ drị̂ abe íni la ku. Má amụ́ kí atrịlé la ku, wó ꞌbã idé kí ru benĩ. 18 Ma ĩminí ị́jọ́ mgbã la jọ, ꞌbụ̃ kí ụ̃nọ́kụ́ be kí ukó rá, ị́jọ́ kãlámũ sị́ ꞌbã sĩlé nĩ rĩ átã icó ru ịnị́lé ãzị́táŋá agá ꞌdãá ku kpere ãko pírí ꞌbã kí tị ãsị̃ agá. 19 ꞌBá ãzí drĩ ãzị́táŋá ꞌdĩ ꞌbã ãzí wereŋá rĩ ꞌbã ãzí nũ, ãzíla imbá vâ ꞌbá ãzí kí ãzị́táŋá kí ũnũjó ꞌdĩ ꞌbã áni, ála ꞌbá ꞌdĩ ꞌbã ꞌbá wereŋá ru Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ agá, wó ꞌbá ị́jọ́ ꞌdĩ kí tãmbalépi ãzíla kí imbálépi rĩ ála ĩꞌdi umve ꞌbá ãmbógó Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ agá. 20 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, álẽ jọlé la ĩminí, ị́jọ́ múké ĩmidrị́ ãlá rĩ drĩ kí ꞌbá Fãrĩsáyĩ rú ãzíla imbaꞌba ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ kí imbálépi rĩ kí alị ku, ĩmi icó filé Sụ́rụ́ ꞌBụ̃ gá rĩ agá ku.
Ímbátáŋá ũmbã drị̃ gá rĩ
(Lụ́kã 12:57-59)
21 “Ĩmi are ị́jọ́ ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ ꞌbã jọlé ꞌbá ándrá ídu rĩ ꞌbaní rĩ rá, íꞌdị ꞌbá ku, Ãfũŋá 20:13 ãzíla ꞌbá ãzí drĩ ꞌbá ꞌdị rá ála ị́jọ́ lị drị̃ la gá rá. 22 Wó ájọ ĩminí, ꞌbá ãzí drĩ idé ũmbã sĩ ádrị́pị̃ nî, ála ị́jọ́ lị drị̃ la gá rá. Ãzíla ꞌbá ãzí drĩ jọ la ádrị́pị̃ ní ĩꞌdi aza-azâ, ĩꞌdi pá tu ꞌbá ị́jọ́ lịlépi rĩ drị̃lẹ́ gá rá. Wó ꞌbá ãzí drĩ jọ la ádrị́pị̃ ní, ‘Mi aza-azâ,’ ála mụ ĩꞌdi ꞌbelé ãcí ukólépi ku rĩ agá rá.
23 “Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, míní lẽ agá ãko mídrị́ ãwãꞌdĩfô rú rĩ fẽ agá ãlĩtárĩ drị̃ gâlé, ꞌdãá ídri amá la ĩmi ị́jọ́ trũ mí ádrị́pị be, 24 mí aꞌbó ãko mí ãni ãwãꞌdĩfô rú rĩ ãlĩtárĩ gá ꞌdãá. Ígõ vúlé mî ádrị́pị rụ̂lé tị icílé ĩꞌdi be, mi ãgõ dó amụ́lé mî ãwãꞌdĩfô míní lẽlé fẽlé rĩ fẽlé ĩndõ.
25 “Ĩmi idé ị́jọ́ ꞌbá ími tõlépi kẹ́sị̃ gá rĩ be gbõrú. Ĩmi idé ị́jọ́ ꞌdĩ kí ĩminí drĩ mụ agá gẹ̃rị̃ gá ꞌdâ ꞌdĩ, wó jõ íni ku ĩꞌdi ími fẽ ꞌbá ị́jọ́ lịlépi rĩ drị́, ãzíla ꞌbá ị́jọ́ lịlépi rĩ la ími agụ fẽlé ãmbógó drị́, ãzíla ĩꞌdi ími ꞌdụ ꞌbãlé mãbụ́sụ̃ gá. 26 Ájọ ĩminí ị́jọ́ mgbã, mí icó ãfũlé mãbụ́sụ̃ gâlé ku kpere míní séndẽ ãsị̃lépi rĩ de agá ũfẽ agá.
Ímbátáŋá ãwụ̃ drị̃ gá rĩ
27 “Ĩmi are ị́jọ́ ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ ꞌbã jọlé rĩ rá, ‘Ínga ãwụ̃ ku.’ Ãfũŋá 20:14 28 Wó ájọ ĩminí, ꞌbá ãzí drĩ ũkú ndre ũlẽ drĩ angá ásị́ la gâlé rá, nga ãwụ̃ ꞌbo. 29 Ími mịfị́ drị́ ãndá gá rĩ drị̃ ími fẽ ị́jọ́ ũnzí idélé nĩ, mí anzé ĩꞌdi ꞌbelé ásé gá. Ĩꞌdi múké míní ími ụrụꞌbá ꞌbã wókõ ãlu rĩ ãvĩjó rá ndẽ ími ꞌbejó pírí ãcí ukólépi ku rĩ agá rĩ rá. 30 Ími drị́ drị́ ãndá gá rĩ drĩ fẽ míní ị́jọ́ ũnzí idélé nĩ, ílị ĩꞌdi rá, íꞌbe ĩꞌdi ásé gá. Ĩꞌdi múké míní ími ụrụꞌbá ꞌbã wókõ ãlu rĩ ãvĩjó rá ndẽ ími ꞌbejó pírí ãcí ukólépi ku rĩ agá rĩ rá.
Ímbátáŋá íréŋá drị̃ gá rĩ
(Mãtáyõ 19:9; Mãrákõ 10:11-12; Lụ́kã 16:18)
31 “Ĩmi are ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ jọ, ꞌbá ãzí drĩ ĩꞌdi ꞌbã ũkú dro, lẽ ꞌbã fẽ wárágã ĩꞌdi drojó rĩ ĩꞌdidrị́ ĩndĩ. Ãzị́táŋá Amviŋá 24:1 32 Wó ájọ ĩminí, ꞌbá ãzí drĩ ĩꞌdi ꞌbã ũkú dro adru ị́jọ́ ãwụ̃ ãni sĩ ku, fẽ ũkú ꞌdĩ ní acálé ãwụ́ nĩ. Ãzíla ꞌbá ũkú drolé rá rĩ ꞌdụlépi ĩꞌdi ꞌbã ũkú ru rĩ ĩꞌdi ãwụ̃ idé.
Ímbátáŋá ũyõ sõŋá drị̃ gá rĩ
33 “Ĩmi are vâ ị́jọ́ ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ ꞌbã jọlé ꞌbá ídu rĩ ꞌbaní rĩ rá, ‘Ísõ ũyõ ĩnzõ sĩ ku. Wó ị́jọ́ míní ũyõ sõjó Úpí nî rĩ kí ímba kí tã.’ 34 Wó ị́jọ́ mání jọlé ĩminí rĩ, lẽ ĩsõ ũyõ ꞌbụ̃ sĩ ku, ãꞌdusĩku ĩꞌdi úmvúke Ãdróŋá drị́ gá rĩ ꞌi, 35 jõku ụ̃nọ́kụ́ sĩ ku ãꞌdusĩku ĩꞌdi ãngũ Ãdróŋá ꞌbã sĩ pá ꞌbãjó rĩ ꞌi, jõku Yẹ̃rụ́sãlẹ́mụ̃ sĩ ku ãꞌdusĩku ĩꞌdi táwụ̃nị̃ ãmbógó Úpí Ãmbógó rĩ drị́ gá rĩ ꞌi. 36 Ãzíla ĩsõ ũyõ ĩmi drị̃kã sĩ ku, ãꞌdusĩku mí icó drị̃ꞌbị́ ífí ãlu ími drị̃ gá rĩ ujalé imve rú jõku ịnị rú la ku. 37 Ị́jọ́ ĩmi jọlé ꞌẽ rĩ ꞌbã adru ꞌẽ, jõku míní jọlé yụ rĩ ꞌbã adru yụ, ị́jọ́ jọlé ꞌdĩ drị̃ gâ sĩ rĩ angá kí Sĩtánĩ drị́.
Ímbátáŋá ãrígótị ũfẽŋá drị̃ gá rĩ
(Lụ́kã 6:29-30)
38 “Ĩmi are ị́jọ́ ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ ꞌbã jọlé rĩ rá, mịfị́ ꞌbã fụ kí drị̃ mịfị́ be, ãzíla sị́ kí sị́ be.” Ãfũŋá 21:24; Lẹ́vị̃ 24:20 39 Wó ájọ ĩminí, ꞌbá ãzí drĩ ị́jọ́ ũnzí idé ĩmi rụ́, ĩmi umvi ãrígótị la ku. ꞌBá ãzí drĩ ími nábí ãndá gá rĩ sa, mí uja vâ ĩꞌdiní wókõ ãzí rĩ ꞌi. 40 Ãzíla ꞌbá ãzí drĩ lẽ ími tõlé sĩ mî sátĩ pajó, lẽ ífẽ ꞌbã ꞌdụ kọ́tị̃ ĩndĩ. 41 ꞌBá ãsĩkárĩ rú la drĩ ími ũŋmĩ mụjó ĩꞌdi be máyị̃lị̃ ãlu, ímụ ĩꞌdi be máyị̃lị̃ ị̃rị̃. *Ãsĩkárĩ ꞌbá Rụ́mị̃ gá rĩ ꞌbadrị̂ kí ándrá jõ ꞌbá kí ũŋmĩ ãko ĩꞌbadrị̂ kí agụlé máyị̃lị̃ ãlu jõku ị̃rị̃ ũkpõ sĩ. 42 Ífẽ ãko ꞌbá ãko aꞌị́lépi mídrị́ rĩ nî, ãzíla mí uja ũngúkú ꞌbá ãko aꞌị́lépi mídrị́ rĩ ní ku.
Ĩlẽ mẹ́rọ́ꞌbá ĩmidrị̂ kî
(Lụ́kã 6:27-28, 32-36)
43 “Ĩmi are ị́jọ́ ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ ꞌbã jọlé rĩ rá, ílẽ mî jĩránĩ, Lẹ́vị̃ 19:18 íngụ̃ mẹ́rọ́ꞌbá mídrị́ gá rĩ ꞌi. 44 Wó ájọ ĩminí, ĩlẽ mẹ́rọ́ꞌbá ĩmidrị̂ kí lẽlẽ, ãzíla ĩmi ãꞌí Ãdróŋá ꞌi ꞌbá ĩminí ũcõgõ fẽlépi ꞌdĩ ꞌbanî. 45 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, ĩmi dó sĩ adru anzị ĩmi Átẹ́pị ꞌbụ̃ gá rĩ drị̂ kî. Ĩꞌdi ꞌbã fẽjó ị̃tụ́ ꞌbã agájó ꞌbá ũnzí rĩ ꞌbaní ꞌbá múké ꞌdĩ abe rĩ sĩ, ãzíla ĩꞌdi ꞌbã uzogó fẽjó ꞌbá múké ꞌdĩ ꞌbaní ꞌbá ị́jọ́ ũnzí idélépi ꞌdĩ abe trũtrũ rĩ sĩ. 46 Ĩdrĩ ꞌbá ĩmi lẽlépi ꞌdĩ kí lẽ áꞌdụ̂sĩ, ụ̃rọ̃drị́ ĩminí ịsụ́lé ala gá rĩ ãꞌdu? ꞌBá mụ̃sọ́rọ̃ tralépi ꞌdĩ idé kí vâ ꞌdĩ ꞌbã áni ku yã? 47 Ãzíla ĩdrĩ ꞌbá ĩmĩ ádrị́pịka rú rĩ kí zị áꞌdụ̂sĩ, ị́jọ́ ĩmi idélé ndú ru ajílépi ĩꞌbadrị̂ abe ku rĩ íngõ ꞌi? Átã ꞌbá Ãdróŋá nị̃lépi ku rĩ kí vâ idé la ꞌdĩ ꞌbã áni ĩndĩ. 48 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, ĩmi adru ãlá ru, cécé ĩmĩ Átẹ́pị Ãdróŋá ꞌbụ̃ gá rĩ ꞌbã adrulé ãlá ru rĩ ꞌbã áni.”

5:21 Ãfũŋá 20:13

5:27 Ãfũŋá 20:14

5:31 Ãzị́táŋá Amviŋá 24:1

5:38 Ãfũŋá 21:24; Lẹ́vị̃ 24:20

*5:41 Ãsĩkárĩ ꞌbá Rụ́mị̃ gá rĩ ꞌbadrị̂ kí ándrá jõ ꞌbá kí ũŋmĩ ãko ĩꞌbadrị̂ kí agụlé máyị̃lị̃ ãlu jõku ị̃rị̃ ũkpõ sĩ.

5:43 Lẹ́vị̃ 19:18