16
Timote dan Pol-je kɨ̀ Silasɨ
Pol ɔw tḛḛ mḛḛ ɓebo Dɛrbɨ-tɨ kɨ̀ ɓebo Listrə-tɨ. Mḛḛ ɓebo Listrə-tɨ lé, njèndó né káre kɨ́ ri-é lə Timote isɨ titɨ nɔ̰ɔ̰. Ḛ to ngon lə jipɨ madɨ kɨ́ dené kɨ́ təl njèkadmḛḛ, ngà bɔbɨ-é ɓá to grɛkɨ 16:1 Knj 14:8-21. Njékadmḛḛ-je kɨ́ dꞌisɨ ɓebo Listrə-tɨ kɨ̀ ɓebo Ikoniyɔm-tɨ ꞌpa ta liə majɨ n̰a̰. Pol ndigɨ kadɨ Timote ɔw siə natɨ. Beɓa ḛ ijə-é ganjangɨ, kdɔtalə jipɨ-je dꞌisɨ dɔnangɨ-é-je-tɨ kinlé nɔ̰ɔ̰. Dḛ lay ya ꞌgə kɨ́ bɔbɨ Timote lé, to grɛkɨ* 16:3 Timote lé, kɔ̰-é to jipɨ adɨ jipɨ-je dꞌoo-é kɨ jipɨ tɔ. Gin-é kin ɓá Pol ijə-é-né ganjangɨ, nè jipɨ-je dꞌa kḭ mbatɨ ta liə. Ngà dow-je kɨ́ ꞌto jipɨ-je al kɨ́ dꞌadɨ mḛḛ-dé Jeju lé, Pol ndigɨ kadɨ dꞌijə-dé ganjangɨ al.. Mḛḛ ɓebo-je kɨ́ Pol-je kɨ̀ Silasɨ dꞌɔw-tɨ lé, dḛ ꞌpa tó ndu njékɔwkulə-je kɨ̀ ꞌngatɔ́gɨ-je kɨ́ ɓebo Jorijalḛm-tɨ lé, dꞌadɨ dow-je dꞌoo, kdɔ kadɨ ꞌtəl rɔ-dé go-tɨ. 16:4 Ta kɨ́ sɔbɨ dɔ ndu kɨ́ njékɔwkulə-je kɨ̀ ꞌngatɔ́gɨ-je kɨ́ ɓebo Jorijalḛm-tɨ, dꞌun lé ꞌoo Knj 15:20-29. Njékəwna̰-je dꞌuwə rɔ-dé nga̰ mḛḛ kadmḛḛ-tɨ lə-dé rəm, ɓá kɔr-dé usɨ dɔ madɨ-é-tɨ kɨ̀ ndɔ-é ndɔ-é rəm tɔ.
Kɔw Pol dɔnangɨ Maseduwan-tɨ
Lokɨ Ndil kɨ́ aa njay ɔgɨ-dé kadɨ ꞌpa ta lə Lubə dɔnangɨ Aji-tɨ lé, dḛ dꞌində dɔnangɨ Priji kɨ̀ dɔnangɨ Galati ꞌgangɨ. Ngà lokɨ ꞌree ꞌtḛḛ ngɔsi kɨ̀ dɔnangɨ Misi lé, dḛ ꞌna̰ kadɨ dꞌɔw dɔnangɨ Bitini-tɨ, ngà Ndil Jeju adɨ-dé tarəbɨ al. Beɓa dḛ dꞌində dɔnangɨ Misi ꞌgangɨ dꞌɔw ɓebo Troasɨ-tɨ. Lo-é-tɨ kin ɓá, ndɔɔ rəmə, né ra Pol tokɨ nḭ bè, adɨ oo dow káre kɨ́ to dow kɨ́ dɔnangɨ Maseduwan-tɨ a̰ kɨ̀ nja-é taá ə nɔ̰ ta-é-tɨ panè: «ꞌRee dɔnangɨ Maseduwan-tɨ, ꞌree ra sə-ji!» 10 Go né-tɨ kɨ́ ra Pol tokɨ nḭ bè lé, tajinatɨ nè ya, jḛ jꞌsangɨ kdɔ kɔw dɔnangɨ Maseduwan-tɨ, kdɔ jꞌgə majɨ kɨ́ Lubə ɓa-ji, kadɨ jꞌɔw jꞌilə mbḛ Poyta kɨ́ Majɨ jꞌadɨ dow-je kɨ́ dɔnangɨ-é-tɨ kinlé.
Dené káre kɨ́ ri-é lə Lidi adɨ mḛḛ-é Jeju
Plp 1:1-11,27-30
11 Jḛ jꞌal mḛḛ bato-tɨ mḛḛ ɓebo Troasɨ-tɨ, jꞌun njururu dɔ-ji kɨ Samotrasɨ kɨ́ to dɔnangɨ kɨ́ tò dan babo-tɨ, ə lo aa go-tɨ lé, jꞌɔw jꞌtḛḛ ɓebo Neapolisɨ-tɨ. 12 Jꞌḭ tin, jꞌɔw mḛḛ ɓebo Pilipɨ-tɨ kɨ́ to ɓebo kɨ́ dɔsa̰y kɨ́ dɔnangɨ Maseduwan-tɨ kɨ́ to ɓekɔ̰ lə dow-je kɨ́ Rɔm. Jḛ jꞌra ndɔ-je mḛḛ ɓebo-tɨ kinlé.
13 Beɓa ndɔ taakoo-tɨ lə jipɨ-je lé, jꞌtḛḛ mḛḛ ɓebo-tɨ jꞌɔw ta ba-tɨ, kdɔ jꞌgɨr jꞌpanè lo-é-tɨ kinlé, jꞌa kingə lo kɨ́ jipɨ-je dꞌisɨ ꞌpa ta kɨ̀ Lubə titɨ-titɨ. Lokɨ jꞌɔw jꞌtḛḛ lé, jḛ jꞌisɨ nangɨ ə jꞌpa ta kɨ̀ dené-je kɨ́ ꞌkəw-na̰ lo-é-tɨ lé. 14 Kɨ́ káre dan dené-je-tɨ lé ri-é lə Lidi. Ə ḛ to njèɓəl Lubə. Ḛ to dené kɨ́ mḛḛ ɓebo Tiyatir-tɨ rəm, ɓá to njèra gatɨ kubɨ-je kɨ́ kər yəl-yəl kɨ́ là-é n̰a̰ rəm. Dené kinlé, isɨ oo ta kɨ́ Pol isɨ pa, ə ꞌƁaɓe adɨ kəm-é ijə dɔ-tɨ, adɨ ḛ yəl mbi-é majɨ oo-né ta kɨ́ Pol isɨ pa lé. 15 Beɓa ꞌra-é batḛm kɨ̀ dḛ kɨ́ mḛḛ kəy-tɨ liə 16:15 Knj 16:33; 18:8. Ngá ɓá ḛ ɓa-ji panè: «Kɨ́ ngɔsnè sə̰i ꞌgəi kɨ́ ma̰ mꞌadɨ mḛḛ-m ꞌƁaɓe ngá kinlé, ꞌreei isi mḛḛ kəy-tɨ lə-m.» Ḛ ra sar adɨ jꞌɔw siə.
Dꞌuwə Pol-je kɨ̀ Silasɨ dangay-tɨ ɓebo Pilipɨ-tɨ
16 Ndɔ káre bè, lokɨ jꞌisɨ jꞌɔw lo pa ta-tɨ kɨ̀ Lubə rəmə, ngonnjèkullə kɨ́ dené káre bè tilə kəm-ji. Ḛ lé ndil kɨ́ majɨ al isɨ mḛḛ-é-tɨ; ndil kɨ́ majɨ al lé, adɨ-é ndɔ̰ né, adɨ néndɔ̰ liə kinlé, ingə-né né n̰a̰ adɨ ꞌɓa-é-je. 17 Ḛ ndole go-ji, jḛ kɨ̀ Pol-je, ə tur kə go-ji-tɨ taá-taá panè: «Dingəm-je kinlé, ꞌto ngannjékullə-je lə Lubə kɨ́ njèkisɨ taá dɔra̰-tɨ nṵ! Dḛ dꞌilə mbḛ ta kɨ́ sɔbɨ dɔ rəbɨ kajɨ dꞌadɨ-si!» 18 Ngonnjèkullə kɨ́ dené lé, ra né kinlé bè-bè ya ndɔ n̰a̰. Beɓa ta tɔl ta-é-tɨ rəmə, wɔngɨ ra Pol adɨ təl ndángɨ ndil kɨ́ majɨ al lé panè: «Kɨ̀ ri Jeju Kristɨ, mꞌidə-i kadɨ ꞌtḛḛ mḛḛ-é-tɨ kɔgɨ!» Rəmə tajinatɨ nè ya, ndil kɨ́ majɨ al lé tḛḛ mḛḛ-é-tɨ kɔgɨ ya tɔ. 19 Ngà lokɨ dow-je kɨ́ ꞌto ꞌɓa ngonnjèkullə kɨ́ dené kinlé, dꞌoo kɨ́ nékingə né lə-dé goto ngá lé, dḛ dꞌuwə Pol-je kɨ̀ Silasɨ ꞌndɔr-dé dꞌɔw sə-dé pandangɨ lo-tɨ, nɔ̰̀ njékɔ̰ɓe-je-tɨ. 20 Dḛ dꞌɔw sə-dé nɔ̰̀ njégangta-je-tɨ ə dꞌidə-dé ꞌpanè: «Dingəm-je kinlé, ꞌjunglu mḛḛ ɓebo lə-ji n̰a̰. 21 Dḛ ꞌto jipɨ-je rəmə, ꞌndó-ji jḛ dow-je kɨ́ Rɔm, nékoɓe-je, kɨ́ tò kadɨ jḛ jꞌa ndigɨ dɔ-tɨ al, ɓá jꞌa təl rɔ-ji go-tɨ al rəm tɔ.»
22 Beɓa kosɨ dow-je ꞌɓukɨ-na̰ dɔ-dé-tɨ dꞌuwə-dé, ə njégangta-je dꞌadɨ dow-je ꞌtɔr kubɨ kɨ́ rɔ Pol-je-tɨ kɨ̀ Silasɨ ngá ɓá, dꞌun ndu adɨ ꞌtində-dé. 23 Lokɨ ꞌtində-dé mbukɨ-mbukɨ lé, dꞌungɨ-dé dangay-tɨ ə dꞌidə njèngəm dangay-je kadɨ ngəm-dé majɨ. 24 Beɓa lokɨ njèngəm dangay-je ingə ndu kin bè lé, ḛ ungɨ-dé mḛḛ kəy dangay-tɨ kɨ́ duni nṵ ə ilə-dé kagɨ.
25 Beɓa dan lo bapɨ rəmə Pol-je kɨ̀ Silasɨ ꞌpa ta kɨ̀ Lubə rəm, dꞌusɨ pa ꞌtɔ́y-é-né adɨ dangay-je dꞌoo ndi-dé ndi-dé. 26 Tajinatɨ nè ya, dɔnangɨ yəy sar adɨ gin kəy dangay yəy ɓukɨ-ɓukɨ. Rəmə lo-é-tɨ nè ya takəy dangay-je tḛḛ lay, ɓá dangay-je lay ya sil-je kɨ́ ꞌtilə-dé lé, ga̰y wɔgrɔ-wɔgrɔ rəm tɔ. 27 Lokɨ njèngəm ta dangay-je ḭ taá dɔ ɓi-tɨ rəmə, ḛ oo takəy-je tò tagra lé, ɔr kiyərɔ mḛḛ saba-é-tɨ kdɔ tɔl rɔ-é, kdɔ ḛ gɨr kɨ́ dangay-je dꞌa̰y-na̰. 28 Ngà Pol ilə bɔbɨ ndi-é nangɨ panè: «ꞌTujɨ rɔ-i al! Jḛ lay ya jꞌisɨ nè!» 29 Beɓa njèngəm dangay-je lé, dəjɨ pər, a̰y ngɔdɨ ur kəy dangay-tɨ ə usɨ nangɨ nja Pol-je-tɨ kɨ̀ Silasɨ kɨ̀ rɔ dadɨ. 30 Go-tɨ, adɨ-dé ꞌtḛḛ ndaa-tɨ ə dəjɨ-dé panè: «ꞌƁa-m-je, ri ɓá mꞌa ra kdɔ kingə-né kajɨ wa?» 31 Dḛ dꞌilə-é-tɨ ꞌpanè: «ꞌAdɨ mḛḛ-i ꞌƁaɓe Jeju ə a kajɨ, i kɨ̀ dḛ kɨ́ mḛḛ kəy-tɨ lə-i.» 32 Beɓa dḛ ꞌpa ta lə ꞌƁaɓe dꞌadɨ-é rəm, dꞌadɨ dow-je kɨ́ mḛḛ kəy-tɨ liə lay tɔ. 33 Dɔkàdɨ̀-é-tɨ, ndɔɔ dan lo-tɨ nɔ̰ɔ̰ ya, njèngəm dangay-je lé, ɔr-dé ɔw togɨ ta dò-je lə-dé, ə tajinatɨ nè ya ꞌra-é batḛm natɨ kɨ̀ dow-je lay kɨ́ mḛḛ kəy-tɨ liə.§ 16:33 Knj 16:15 34 Go-tɨ, ḛ ɔw kɨ̀ Pol-je kɨ̀ Silasɨ mḛḛ kəy-tɨ liə, ə adɨ-dé nékuso. Dingəm kinlé, dḛ kɨ̀ njénojɨ-je liə lay ya ꞌra rɔnəl n̰a̰, kdɔtalə kadɨ kɨ́ dꞌadɨ mḛḛ-dé Lubə.
35 Ngà lokɨ lo aa rəmə, njégangta-je lé, dꞌulə ngannjékullə-je lə-dé rɔ njèngəm dangay-je-tɨ ꞌpanè: «ꞌIn̰ə dingəm-je kinlé taá.» 36 Njèngəm dangay-je lé, idə Pol panè: «Njégangta-je lé, dꞌidə-m kadɨ mꞌin̰ə-si taá ə́n ə́ ꞌtḛḛi, ə ɔwi kɨ̀ lapiya.» 37 Ngà Pol idə ngannjékullə-je lé panè: «Dḛ dꞌadɨ ꞌtində-ji mbukɨ-mbukɨ takəm kosɨ dow-je-tɨ rəm, ꞌgangɨ ta al ya dꞌungɨ-ji dangay-tɨ, jḛ kɨ́ jꞌto ngan njéɓe-je kɨ́ Rɔm, rəmə kɨ́ nè kin ꞌndigɨ kin̰ə-ji taá kɨ̀ go ngə̰y wa? A tò bè nda̰ al. Ɔwi idəi-dé, adɨ dḛ ya ꞌree dꞌin̰ə-ji taá.* 16:37 Knj 22:25-29; 23:27» 38 Beɓa ngannjékullə-je lə njégangta-je lé, ꞌtəl dꞌɔw gogɨ dꞌidə-dé ta-je kinlé. Ngà lokɨ dḛ ꞌgə kɨ́ Pol-je kɨ̀ Silasɨ ꞌto ngan njéɓe-je kɨ́ Rɔm lé, ɓəl tɔl-dé. 39 Beɓa dḛ ꞌtəl ꞌree nɔ̰̀-dé-tɨ, ꞌree ꞌdəjɨ-dé mḛḛ sɔl, ngá ɓá dꞌadɨ-dé ꞌtḛḛ dangay-tɨ, ə ꞌdəjɨ-dé kadɨ ꞌtḛḛ mḛḛ ɓebo-tɨ lé kɔgɨ. 40 Ngà lokɨ ꞌtḛḛ dangay-tɨ lé, dꞌɔw kəy lə Lidi, dꞌoo njékadmḛḛ-je, ə dꞌulə dingəm mḛḛ-dé-tɨ ngá ɓá dꞌḭ dꞌɔw lo lə-dé ɓəy.

16:1 16:1 Knj 14:8-21

*16:3 16:3 Timote lé, kɔ̰-é to jipɨ adɨ jipɨ-je dꞌoo-é kɨ jipɨ tɔ. Gin-é kin ɓá Pol ijə-é-né ganjangɨ, nè jipɨ-je dꞌa kḭ mbatɨ ta liə. Ngà dow-je kɨ́ ꞌto jipɨ-je al kɨ́ dꞌadɨ mḛḛ-dé Jeju lé, Pol ndigɨ kadɨ dꞌijə-dé ganjangɨ al.

16:4 16:4 Ta kɨ́ sɔbɨ dɔ ndu kɨ́ njékɔwkulə-je kɨ̀ ꞌngatɔ́gɨ-je kɨ́ ɓebo Jorijalḛm-tɨ, dꞌun lé ꞌoo Knj 15:20-29.

16:15 16:15 Knj 16:33; 18:8

§16:33 16:33 Knj 16:15

*16:37 16:37 Knj 22:25-29; 23:27