5
Yesu a zəley ndəhay maakar ŋgeeme ŋga key gula aŋga hay
(Matiye 4.18-22; Mark 1.16-20)
Pas laŋgar daha, Yesu, aŋga da mey dəhwa ŋga Genezeret. Ndəhay ga makustakaya, fa njanjərɗam vaw ŋgada cakay a, maja a wuɗam a cəndamara mey ŋga Gazlavay. Kwambiwal hay cew daha da mey dəhwa ha. Ndəhay ma kərza ewet, ata da hwaɗ a daa saba, fa pərmata *tabaw ata hay. Yesu a hətatar kwambiwal hay a. Ta’, a təpey aa kwambiwal ŋga ndaw mezəley *Simaŋw. Aa cəfɗa Simaŋw ha ŋga ŋgəchada kwambiwal a nekəɗey ŋgada wuzlah yam. Masa Simaŋw ma ŋgəchada kwambiwal a la na, Yesu ta’, a njey ta njey a hwaɗ a, fa wuzdatara mey ŋga Gazlavay a ndəhay da mey dəhwa ha.
Fa dəɓa ha masa aŋga ma wuzdatara mey ŋga Gazlavay la na, a ləvar a Simaŋw: «Ŋgəchada kwambiwal akah aa slam masa yam da hwaɗ a seleleŋ. Feteɗe, akwar ta mandala akah hay, kəzlamata tabaw akwar hay aa yam a, ka hətam ewet la.» 5.4-9 Jaŋ 21.2-11 Simaŋw a mbəɗdara, a ləvar: «Bay ala, tavaɗ tavaɗ keɗe, ala ta gəram la daa ewet e, ama kwa ya ta hətam daa ba səlak. Yaw, da ara kah ma ləvya na, ya kəzlamata tabaw hay a, aa yam a cəŋga.»
Ta’, a kəzlamata tabaw ata hay aa yam, wure ŋgene, a kərzamawa ewet ga daa yam a. Tabaw hay a, a zlamar ŋga ŋgərey maja ewet ga kalah. Anda keɗe, a gəvcamatərwa mandala ata hay daa kwambiwal mekele ŋga jənmata. Mandala ata hay a, a samawa, a rəhdamata kwambiwal hay cewete ta ewet, haa kwambiwal hay a, a wuɗam ŋga ndəkwam asi yam. 8-9 Ata Simaŋw *Piyer ta mandala aŋga hay tabiya, mandərzay a katar maja ewet ga masa ata ma kərzamara ha. Masa Simaŋw aha ma hətar maazla keɗe na, a regedey fa mey ŋga Yesu, a ləvar: «Bay Mahura, maaya na, ya ŋgəchey la da cakay akah, maja yah na, ndaw ta mebərey.» 10 Ata *Jak ta *Jaŋ, bəza hay ŋga Zebede, ma kam sləra bama ta ata Simaŋw, mandərzay a katar may. Da ray ŋgene, Yesu a ləvar a Simaŋw: «Ka zlurey ba, dəga tasana ka da zəlwa ndəhay aa cəveɗ ŋga Bay Gazlavay anda kah ma kərzey ewet keɗe.» 11 Ta’, a ŋgəchadamata kwambiwal ata hay a rav-zazay, mbak! a mbəkdamata cek ata hay tabiya, a diyam asi Yesu. 5.11 Mt 8.21-22
Yesu a pərey ndaw daa maasəkula
(Matiye 8.1-4; Mark 1.40-45)
12 Fa dəɓa ha, Yesu aa da slala laŋgar daha. Ndaw daha maasəkula fa vaw zlap zlap. Ndaw aha a hətar Yesu na, ta’, a daw a regedey fa mey aŋga. A kar ambahw, a ləvar: «Bay aɗaw, da ka wuɗey na, ka gwa ŋga pərya daa maasəkula aɗaw keɗe.» 13 Yesu tal! a təlda har aŋga, a gəsfar, a ləvar: «Ya wuɗey amba maasəkula akah a pərey. Tərey ndaw mapərkaya dəɓa!» Wure wure ŋgene, maasəkula fa ndaw aha daa saba. 14 Ta’, Yesu a kəta, a ləvar: «Ka da wuzda cek masa yah ma kakawa keɗe kwa a ndaw ba. Ama daw fa *ndaw ma ka kwakwas ŋga Gazlavay, amba a nəkaka. Fa dəɓa ha, vəlar cek a Gazlavay anda *kwakwas ŋga Mawiz ma ləvey, ŋga wuzey a ndəhay, maasəkula fa vaw akah daa saba.» 5.14 Lev 14.2-32; Mk 7.36; Lk 17.14 15 Ama ndəhay na, fa kadamara mey da ray Yesu ta gədaŋ ta gədaŋ cəŋga. Da ray ŋgene, ndəhay ga a samawa fa vəɗa, a kusam, amba a jəkam sləmay fa mey masa aa maa guzley, asaya, amba a mbəldata masa-macay hay. 5.15 Mk 7.36 16 Kwa ndəhay fa samawa ga na, Yesu a njey da cakay ata mandaw mandaw ba, ama a bey la da wuzlah ata, a daw aa slam masa ndəhay da hwaɗ a daa ba, amba a dərey daŋgay a Gazlavay. 5.16 Mt 14.23; 26.36-46; Mk 1.35; 6.46; Lk 3.21; 6.12; 9.18, 28-29; 11.1; SNM 1.14; 2.42; 6.4; 12.5
Yesu a mbəley ndaw maahəlɓakaya
(Matiye 9.1-8; Mark 2.1-12)
17 Pas pal daha, Yesu faa sərkadata ndəhay. *Fariza hay ta *ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz manjatakaya feteɗe may. A samawa da slala hay mekele mekele da *Galile ta da *Jude, leŋ daa berney ŋga *Jeruzelem. Bay Gazlavay a vəlar gədaŋ a Yesu ŋga mbəldata masa-macay hay. 18 Ndəhay daha, a samawa, a handamawa ndaw maahəlɓakaya manakaya da ray ɓeɓele. A səpam cəveɗ amba a mbəzdamara aa way masa Yesu aa da hwaɗ a, amba a pamara fa mey aŋga, 19 ama a hətam cəveɗ ba maja ndəhay ga kalah. Anda keɗe, a təpam aa ray ŋga way a, a wuram slam daa ray ŋga way a, a təldamara ndaw maahəlɓakaya kaa heyey da ray ɓeɓele aŋga ha ta laza, a wuzlah ndəhay makustakaya ga fa mey ŋga Yesu daa way a. 20 Masa Yesu ma nəka ndəhay a, fa təɓmara aŋga ta gədaŋ ŋga mbəlda ndaw ata na, ta’, a ləvar a ndaw maahəlɓakaya heyey: «Jam aɗaw, ya fa ləvka mebərey da ray akah daa saba.» 5.20 7.48; Mt 9.2
21 Ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz ta Fariza hay heyey a cəndamara mey keɗe na, a wulkam daa ray ata, a ləvam: «Ara səkway ŋga ndaw wura ma pa ray aŋga ŋga Gazlavay keɗe, na! Ma gwa ma mbəkda mebərey ŋga ndaw na, wa? Si Gazlavay pal taava aŋga ma gwa ma mbəkda mebərey ŋga ndaw, ba diya?» 22 Ama Yesu ta səra mewulkey ata sem, aa cəfɗata, a ləvtar: «Ka wulkam anda keɗe, maja me? 23 Ya gwa ya ləvar: “Mebərey akah daa saba”, da daa ba, ya gwa ya ləvar: “Sləkɗey, daw ta salay akah.” Dasi mey hay cewete keɗe na, masa ta banay ŋga ləvey ŋgada yah na, wura? *5.23 Yesu a wuɗey ŋga ləvey aŋga ta gəra ŋga ləvey: «Sləkɗey, daw ta salay akah», maja a gwamara ŋga hətmar cek masa aa ma da ka fara fara. Ama da a ləvey: «Mebərey akah daa saba» na, ta gəra ŋga ləvey ba, maja a gwamara ŋga hətmar cek aha fara fara ba. 24 Yaw, ya wuɗey amba ka sərmara yah, *Bəz ŋga Ndaw, yah ta gədaŋ ŋga mbəkey mebərey ŋga ndəhay da bəla.» Anda keɗe, Yesu ta’, a ləvar a ndaw maahəlɓakaya heyey: «Ehe, ya fa ləvka: “Sləkɗey, la ɓeɓele akah, daw a way.”» 5.24 Jaŋ 5.36
25 Wure wure ŋgene, ndaw aha a sləkɗey, a lecey fa dey ata tabiya, a la ɓeɓele aŋga heyey, ta’, a daw a way ta mehəlmey Gazlavay. 26 Ndəhay tabiya feteɗe a rəzlam. A həlmamara Gazlavay ta meney ray. A ləvam: «Cek masa ŋga menjey aləkwa, ya ta hətkwa daa ba na, ya ta hətkwar la tasana dəɓa.»
Yesu a zəla Levi ŋga səpa
(Matiye 9.9-13; Mark 2.13-17)
27 Fa dəɓa ha masa Yesu ma ka maazla keɗe la, a bawa daa way a, a daw, a da nəkey dey na, a ray *ndaw ma cakala budaw mezəley *Levi. Aŋga manjakaya fa key sləra daa slam mecekeley budaw. Ta’, Yesu aa guzlar, a ləvar: «Sawa, səpya.» 28 Da ray ŋgene, Levi a, pərta! a sləkɗey, a mbəkdata cek aŋga hay tabiya, a daw asiya. 5.28 Mt 8.21-22
29 Fa dəɓa ha nekəɗey, Levi a kar gwagway mahura ŋgada Yesu da way aŋga. Ndəhay ma cakala budaw ta ndəhay mekele makustakaya ga feteɗe, a zəmamara ɗaf ŋga gwagway a bama. 5.29 Mt 9.10 30 *Fariza hay ta *ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz da wuzlah ata, aa ŋguram mey, a ləvmatar a *gula hay ŋga Yesu: «Ka zəmam ɗaf ta ndəhay ma cakala budaw leŋ ta ndəhay ma zləɓa kwakwas ŋga Mawiz na, kwara?» 31 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Ndəhay masa ata wurwer na, mey ata ta ndaw ma vəlda slalak daa ba. Ama ma wuɗey mey ŋga ndaw ma vəlda slalak na, si ndəhay masa-macay hay gway. 32 Yaw, ndəhay ma wulkam ata ndəhay maaya fa mey ŋga Gazlavay na, Gazlavay ta slərdiwa ŋga zəlta daa ba, ama a slərdiwa na, ŋga zəley ndəhay masa ta mebərey amba a mbəɗdamara menjey ata, a səpmara Gazlavay ta mevel pal.» 5.32 19.10
Mey da ray mekey daliyam
(Matiye 9.14-17; Mark 2.18-22)
33 *Fariza hay heyey a ləvmar a Yesu: «Gula hay ŋga *Jaŋ-Baptis ta pas laŋgar fa kam *daliyam, fa dəram daŋgay, asaya, gula ala hay fa kamara kəne may. Ama gula akah hay na, a zəmam cek, a sam cek mandaw mandaw na, maja me?» 5.33 Mt 6.16-17; 11.18-19; Lk 7.33-34 34 Yesu a mbəɗdatara ta mey-meŋgey, a ləvey: «Da ndaw a zəlwa ndəhay aa mekey məlak ŋga kwakwa ŋga zəmey cek na, ndəhay a, a gwamara a kam daliyam daa masa zel-kwakwa ha aa da cakay ata daw? A kam daliyam ba səlak. 5.34 Mt 9.15 35 Ama pas a, a sawa la, masa ata ma da kərzamara zel-kwakwa ha. Daa ŋgene dəɓa na, a kam daliyam la.»
36 Fa dəɓa ha Yesu a ŋgatara mey a saya ta zana, a ləvey: «Kwa ndaw ma ŋgərey zana mawiya ŋga ɗəpey zana magurma na, daa ba. Da a ka kəne na, ta nəsa zana mawiya sem, zana ha fa da cəmam ta magurma daa ba. 37 Asaya, ndaw a gwa ŋga zlərey wuzam meedeɗek e aa kwene-kwene 5.37 kwene-kwene: Ara cek anda des (gwajakwaɗ) ama makakaya ta ambal. magurma ba. Da a zləra a hwaɗ a na, wuzam a, a məsley, a ŋgəra kwene-kwene he la. Wuzam a, a mbəɗey la, asaya, kwene-kwene he a nəsey la. 38 Si ka zləra wuzam meedeɗek e aa kwene-kwene mawiya. 39 Da ndaw fa sey wuzam maməslkaya na, a wuɗey ŋga sey meedeɗek e saba, maja a wulkey wuzam maməslkaya na, a fəna meedeɗek e.»

5:4 5.4-9 Jaŋ 21.2-11

5:11 5.11 Mt 8.21-22

5:14 5.14 Lev 14.2-32; Mk 7.36; Lk 17.14

5:15 5.15 Mk 7.36

5:16 5.16 Mt 14.23; 26.36-46; Mk 1.35; 6.46; Lk 3.21; 6.12; 9.18, 28-29; 11.1; SNM 1.14; 2.42; 6.4; 12.5

5:20 5.20 7.48; Mt 9.2

*5:23 5.23 Yesu a wuɗey ŋga ləvey aŋga ta gəra ŋga ləvey: «Sləkɗey, daw ta salay akah», maja a gwamara ŋga hətmar cek masa aa ma da ka fara fara. Ama da a ləvey: «Mebərey akah daa saba» na, ta gəra ŋga ləvey ba, maja a gwamara ŋga hətmar cek aha fara fara ba.

5:24 5.24 Jaŋ 5.36

5:28 5.28 Mt 8.21-22

5:29 5.29 Mt 9.10

5:32 5.32 19.10

5:33 5.33 Mt 6.16-17; 11.18-19; Lk 7.33-34

5:34 5.34 Mt 9.15

5:37 5.37 kwene-kwene: Ara cek anda des (gwajakwaɗ) ama makakaya ta ambal.