1 Te̱ ni̱ yoo̱ i̱i̱n te̱ kuni ku̱vi̱ ni̱ na̱niꞌ Lázaro, te̱ ñu̱u̱ Betania, ña̱ nduuꞌ tu̱ ñu̱u̱ ñaꞌ ku̱ꞌva̱ ra̱ María xiinꞌ Marta. 2 Te̱ María ja̱a̱nꞌ nduuꞌ ñaꞌ kii̱ꞌ ni̱ yaꞌa̱, te̱ ni̱ sa̱kaaꞌ aꞌ xa̱ꞌa̱n xavixínꞌ kooꞌ chukuuꞌ xaꞌa̱ꞌ xto̱ꞌo̱ e̱ꞌ, te̱ ni̱ sa̱na̱yaaꞌ aꞌ a̱ xiinꞌ i̱xiꞌ xíniꞌ aꞌ. Te̱ tiaa̱ taꞌanꞌ aꞌ nduuꞌ Lázaro, te̱ kuni ku̱vi̱ ja̱a̱nꞌ. 3 Sa̱kanꞌ na ni̱ ti̱ꞌviꞌ uvi̱ sa̱aꞌ ku̱ꞌva̱ ra̱ ja̱a̱nꞌ tu̱ꞌu̱n te̱ kaꞌa̱n ne̱ yivi̱ꞌ xiinꞌ Jesús ndii: “Tákuiꞌe, te̱ ndani̱ u̱nꞌ ndii, kuni ku̱vi̱ ra̱”, kachi ni̱a̱.

4 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ a̱ tu̱ꞌu̱n ja̱a̱nꞌ ndii:

―Kuiꞌe̱ ja̱a̱nꞌ ndii, süu̱ꞌ ña̱ ka̱ꞌni̱ꞌ xa̱chiꞌ ña̱ꞌaꞌ nduuꞌ a̱, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii yoo a̱ te̱ na̱ti̱i̱n Ndiosí ña̱ tiinꞌ kaꞌnuꞌ ña̱ꞌaꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, te̱ yoo tu̱ a̱ te̱ na̱ti̱i̱n yuꞌu̱, ña̱ nduuꞌ siꞌe̱ Ndiosí, ña̱ tiinꞌ kaꞌnuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ yuꞌu̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.

5 Ndani̱ Jesús Marta, xiinꞌ ñaꞌ taꞌanꞌ aꞌ, xiinꞌ Lázaro. 6 Nde̱e̱ sa̱a̱ ka̱ ni̱ ndii, kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ a̱ tu̱ꞌu̱n ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ ndoo̱ ka̱ a̱ uvi̱ taꞌan kivi̱ꞌ miiꞌ yoo a̱ ja̱a̱nꞌ. 7 Kii̱ꞌ ni̱ xkaꞌndi̱a̱ kivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ndii:

―Toꞌo̱ꞌ tukuuꞌ ndo̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Judea ―ni̱ kachi̱ a̱.

8 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ xiinꞌ a̱ ndii:

―Rabí, sa̱kanꞌ ni̱ xika̱ ti̱o̱ꞌ te̱ ndieeꞌ i̱kanꞌ ku̱u̱n yuu̱ꞌ ra̱ yoꞌó, ¿ndichun na tu̱ku̱ ni̱ kuni kuꞌu̱n u̱nꞌ i̱kanꞌ? ―ni̱ kachi̱ ra̱.

9 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús ndii:

―Xiní e̱ꞌ ña̱ uxi̱ uvi̱ hora kumiꞌ i̱ꞌi̱n kivi̱ꞌ. Ne̱ xikaꞌ i̱i̱n keꞌinꞌ ndii, käkiꞌí ni̱a̱, sa̱kanꞌ ña̱ yoo ñu̱ꞌu̱ nandii̱ꞌ nuu̱ꞌ ni̱a̱. 10 Ndisu̱ ne̱ xikaꞌ ñu̱u ndii, kakiꞌí ni̱a̱, sa̱kanꞌ ña̱ kö̱o̱ꞌ ñu̱ꞌu̱ nandii̱ꞌ nuu̱ꞌ ni̱a̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.

11 I̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n ka̱ a̱ ndii:

―Lázaro, te̱ xiní taꞌanꞌ xiinꞌ e̱ꞌ ndii, kixín ra̱, ndisu̱ kuꞌu̱n sa̱ndotoꞌ ña̱ꞌaꞌ i̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.

12 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ a̱ ndii:

―Tákuiꞌe, naaꞌ kixín ra̱ ndii, nda̱ꞌa̱ mi̱iꞌ ra̱ ―ni̱ kachi̱ ra̱.

13 Ni̱ kaꞌa̱n Jesús ña̱ ja̱a̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ni̱ xiꞌi̱ ra̱, ndisu̱ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xa̱ni̱ni̱ ra̱ ña̱ kaꞌán a̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ kixín e̱ꞌ kii̱ꞌ nandiee̱ꞌ e̱ꞌ. 14 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n kaxiꞌ Jesús xiinꞌ ra̱ ndii.

―Lázaro ndii, xa̱ ni̱ xiꞌi̱ ra̱. 15 Nakuatiaꞌ va̱ nimá i̱ xaꞌa̱ꞌ ndoꞌó ña̱ kö̱o̱ꞌ e̱ꞌ ni̱ yoo̱ i̱kanꞌ, sa̱kanꞌ te̱ i̱ni̱ ka̱ ndo̱ꞌ ku̱ni̱ ndo̱ꞌ yuꞌu̱. Toꞌo̱ꞌ ndo̱ꞌ, kuꞌu̱n ko̱to̱ ña̱ꞌaꞌ e̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

16 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n Tomás, te̱ na̱niꞌ tu̱ te̱ kuate, xiinꞌ i̱nga̱ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ndii:

―Toꞌo̱ꞌ, te̱ ku̱vi̱ tu̱ yooꞌ xiinꞌ a̱ ―ni̱ kachi̱ ra̱.

17 Kii̱ꞌ ni̱ xa̱a̱ Jesús ñu̱u̱ Betania ndii, ni̱ xi̱ni̱ a̱ kuento ña̱ xa̱ kuaꞌa̱n ku̱miꞌ taꞌan kivi̱ꞌ naá ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ Lázaro ti̱xi̱n yavi̱ ndi̱i̱. 18 Te̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ ndii, yatinꞌ uni̱ taꞌan kilómetro xikaꞌ naá a̱ te̱ naá ñu̱u̱ Jerusalén. 19 Te̱ kuaꞌa̱ꞌ va̱ ne̱ judío, ne̱ ndieeꞌ ya̱ti̱n i̱kanꞌ, ni̱ xa̱a̱ miiꞌ nduꞌu̱ꞌ Marta xiinꞌ María, te̱ ko̱to̱ ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱, te̱ sa̱kiꞌví tu̱ ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ ni̱ xiꞌi̱ tiaa̱ taꞌanꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ. 20 Kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ tu̱ꞌu̱n Marta ña̱ xa̱ kua̱xi̱ Jesús ndii, ni̱ ke̱ta̱ aꞌ kuaꞌa̱n na̱ti̱i̱n ña̱ꞌaꞌ aꞌ, ndisu̱ María ndii, ni̱ ndoo̱ aꞌ vi̱ꞌe̱. 21 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Marta xiinꞌ Jesús ndii:

―Tákuiꞌe, naaꞌ ni̱ yoo̱ u̱nꞌ yoꞌoꞌ ndii, kü̱vi̱ tiaa̱ taꞌanꞌ i̱. 22 Ndisu̱ xiní i̱ ña̱ nde̱e̱ vi̱ti̱n naaꞌ kaka̱n u̱nꞌ ndee ka̱ ña̱ꞌa̱ nuu̱ꞌ Ndiosí ndii, ta̱xi̱ ña̱ꞌaꞌ a̱ nda̱ꞌaꞌ u̱nꞌ ―ni̱ kachi̱ aꞌ.

23 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ aꞌ ndii:

―Na̱ti̱a̱ku̱ tiaa̱ taꞌanꞌ u̱nꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

24 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Marta xiinꞌ a̱ ndii:

―Xiní i̱ ña̱ na̱ti̱a̱ku̱ ra̱ kivi̱ꞌ soꞌo̱ꞌ ndiꞌiꞌ kii̱ꞌ na̱ti̱a̱ku̱ sa̱kuuꞌ ne̱ ni̱ xiꞌi̱ ―ni̱ kachi̱ aꞌ.

25 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ aꞌ ndii:

―Yuꞌu̱ nduuꞌ ña̱ sanatiaku ne̱ ni̱ xiꞌi̱, te̱ su̱vi̱ tu̱ i̱ nduuꞌ ña̱ taxiꞌ kivi̱ꞌ ñu̱u̱ ne̱ yivi̱ꞌ. Te̱ yo̱o̱ ka̱ i̱ni̱ xini yuꞌu̱ ndii, tee̱ꞌ ndee ni̱ xiꞌi̱ ni̱a̱ ndii, na̱ti̱a̱ku̱ ni̱a̱ sa̱a̱ i̱. 26 Te̱ sa̱kuuꞌ ne̱ tiaku, naaꞌ i̱ni̱ ni̱a̱ xini ni̱a̱ yuꞌu̱ ndii, kö̱o̱ꞌ kivi̱ꞌ ku̱vi̱ ni̱a̱. ¿Ñáá kandixaꞌ u̱nꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ? ―ni̱ kachi̱ a̱ xiinꞌ ñaꞌ ja̱a̱nꞌ.

27 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n aꞌ xiinꞌ a̱ ndii:

―U̱u̱n ndo̱ꞌ, tákuiꞌe, kandixaꞌ i̱ ña̱ yoꞌó nduuꞌ Cristo, ña̱ nduuꞌ siꞌe̱ Ndiosí, ña̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ ti̱ꞌviꞌ a̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ aꞌ.

28 Kii̱ꞌ ndi̱ꞌi̱ ni̱ kaꞌa̱n Marta ña̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ xaꞌa̱n kaꞌa̱n ya̱aꞌ aꞌ xiinꞌ María taꞌanꞌ aꞌ ndii:

―Xa̱ ni̱ xa̱a̱ ña̱ nduuꞌ maestro e̱ꞌ, te̱ kuni kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ u̱nꞌ ―ni̱ kachi̱ aꞌ.

29 Kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ María ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, numi̱ꞌ va̱ te̱ ni̱ nu̱ta̱ aꞌ, te̱ kuaꞌa̱n aꞌ nde̱e̱ miiꞌ iinꞌ Jesús. 30 Tïa̱ꞌan nda̱ꞌni̱ Jesús ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, kuuꞌ saaꞌ iinꞌ ka̱ a̱ miiꞌ ni̱ na̱taꞌanꞌ a̱ xiinꞌ Marta. 31 Te̱ ne̱ judío, ne̱ ndieeꞌ vi̱ꞌe̱ aꞌ sakiꞌví ña̱ꞌaꞌ ndii, ni̱ xi̱ni̱ ni̱a̱ ña̱ numi̱ꞌ va̱ ni̱ nu̱ta̱ María te̱ kuaꞌa̱n aꞌ. Sa̱kanꞌ na ni̱ xi̱ku̱ndiku̱n ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱ kaꞌanꞌ ni̱a̱ ña̱ kuaꞌa̱n kua̱ku̱ aꞌ yu̱ꞌuꞌ yavi̱ ndi̱i̱ miiꞌ naá ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ Lázaro ja̱a̱nꞌ. 32 Kii̱ꞌ ni̱ xa̱a̱ aꞌ miiꞌ iinꞌ Jesús, te̱ ni̱ xi̱ni̱ ña̱ꞌaꞌ aꞌ ndii, ni̱ xi̱kuii̱n xitiꞌ aꞌ nuu̱ꞌ a̱ te̱ ni̱ kaꞌa̱n aꞌ ndii:

―Tákuiꞌe, naaꞌ ni̱ yoo u̱nꞌ yoꞌoꞌ ndii, kü̱vi̱ tiaa̱ taꞌanꞌ i̱ ―ni̱ kachi̱ aꞌ.

33 Kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ Jesús xakuꞌ aꞌ, te̱ xakuꞌ tu̱ ne̱ judío, ne̱ kua̱xi̱ xiinꞌ aꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ tu̱xuꞌví nimá a̱, te̱ ni̱ ku̱suchiꞌ tu̱ i̱ni̱ a̱, 34 kaꞌán a̱ ndii:

―¿Miiꞌ ni̱ chi̱naá ña̱ꞌaꞌ ndo̱ꞌ? ―ni̱ kachi̱ a̱.

Te̱ ni̱ kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ a̱ ndii:

―Toꞌo̱ꞌ, te̱ ku̱ni̱ u̱nꞌ, tákuiꞌe ―ni̱ kachi̱ ni̱a̱.

35 Te̱ ni̱ xa̱ku̱ Jesús. 36 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n ne̱ judío ja̱a̱nꞌ ndii:

―Ko̱to̱ ndo̱ꞌ, sa̱a̱ vi̱ꞌ tu̱ ni̱ ku̱ndani̱ ña̱ꞌaꞌ ra̱ ―ni̱ kachi̱ ni̱a̱.

37 Ndisu̱ sa̱va̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ ni̱ kaꞌa̱n ndii:

―Te̱ kaa̱ꞌ nduuꞌ te̱ ni̱ nu̱niaꞌ ndu̱chiꞌ nuu̱ꞌ te̱ kuiꞌe nuu̱ꞌ, ¿sa̱a̱ tu̱ nï̱ ku̱vi̱ sa̱ndaꞌa ra̱ Lázaro ja̱a̱nꞌ te̱ kü̱vi̱ ra̱? ―ni̱ kachi̱ ni̱a̱.

38 Te̱ tu̱ku̱ sa̱kanꞌ ni̱ tu̱xuꞌví nimá Jesús, te̱ ni̱ ku̱ya̱ti̱n a̱ yavi̱ ndi̱i̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ to̱koꞌ ka̱va̱ꞌ iinꞌ yavi̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ndasiꞌ yu̱ꞌuꞌ a̱ xiinꞌ i̱i̱n yuu̱ꞌ. 39 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús ndii:

―Sa̱nu̱ndiaꞌá ndo̱ꞌ yuu̱ꞌ kaa̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Marta, ñaꞌ ku̱ꞌva̱ te̱ ni̱ xiꞌi̱ ja̱a̱nꞌ ndii:

―Tákuiꞌe, xa̱ xaꞌán ra̱ vi̱ti̱n, sa̱kanꞌ ña̱ xa̱ kuaꞌa̱n ku̱miꞌ taꞌan kivi̱ꞌ ni̱ xiꞌi̱ ra̱ ―ni̱ kachi̱ aꞌ.

40 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ aꞌ ndii:

―¿Ñáá näkaꞌanꞌ u̱nꞌ ña̱ xa̱ ni̱ kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ u̱nꞌ ña̱ naaꞌ i̱ni̱ u̱nꞌ xini u̱nꞌ yuꞌu̱ ndii, ku̱ni̱ u̱nꞌ ña̱ niaꞌa̱ Ndiosí ña̱ ndi̱e̱eꞌ kooꞌ chukuuꞌ a̱? ―ni̱ kachi̱ a̱.

41 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ sa̱nu̱ndiaꞌá ra̱ yuu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ. Te̱ ni̱ na̱ko̱to̱ ndi̱a̱a̱ Jesús ndi̱viꞌ, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ ndii:

―Ta̱taa̱, taxiꞌ i̱ ña̱ chi̱nda̱ni u̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ u̱nꞌ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ u̱nꞌ. 42 Yuꞌu̱ ndii, xiní i̱ ña̱ xini so̱ꞌo̱ u̱nꞌ ña̱ kaꞌán i̱ xiinꞌ u̱nꞌ sa̱kuuꞌ i̱chiꞌ. Ndisu̱ kaꞌán i̱ sa̱kanꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ ne̱ itaꞌ yoꞌoꞌ, te̱ ka̱ndi̱xaꞌ ni̱a̱ ña̱ yoꞌó ni̱ ti̱a̱nu̱ꞌ yuꞌu̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ yoꞌoꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

43 Ndi̱ꞌi̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ, sa̱kanꞌ te̱ tiꞌeꞌ ni̱ kaꞌa̱n a̱ ndii:

―Lázaro, ni̱a̱ꞌa̱ yoꞌoꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

44 I̱kanꞌ te̱ ni̱ ke̱ta̱ te̱ ni̱ xiꞌi̱ ja̱a̱nꞌ ndisuku̱ꞌ toto̱ nda̱ꞌaꞌ ra̱ xiinꞌ xaꞌa̱ꞌ ra̱, te̱ ndisuku̱ꞌ i̱i̱n pein nuu̱ꞌ ra̱. Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:

―Nda̱xinꞌ ndo̱ꞌ ra̱ te̱ kuꞌu̱n ra̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.

45 Te̱ kuaꞌa̱ꞌ va̱ ne̱ judío, ne̱ ni̱ ki̱xi̱n ko̱to̱ María, ne̱ ni̱ xi̱ni̱ ña̱ ni̱ xa̱a̱ Jesús i̱kanꞌ ndii, ni̱ i̱ni̱ ni̱a̱ ni̱ xi̱ni̱ ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱. 46 Ndisu̱ sa̱va̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xaꞌa̱n ni̱a̱ nuu̱ꞌ te̱ fariseo, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ ra̱ ña̱ ni̱ sa̱na̱tiaku Jesús te̱ ja̱a̱nꞌ. 47 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ sa̱kuuꞌ sutu̱ kuuꞌ nu̱uꞌ xiinꞌ te̱ fariseo ndii, ni̱ na̱ka̱ya̱ ra̱ te̱ kuuꞌ kaꞌnuꞌ xiinꞌ ra̱, te̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ ra̱ i̱i̱n junta kaꞌnuꞌ kaꞌán ra̱ ndii:

―¿Ndee ña̱ sa̱a̱ e̱ꞌ? Kua̱chi̱ ndii kuaꞌa̱ꞌ va̱ chu̱u̱n kaꞌnuꞌ xaaꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ. 48 Naaꞌ ta̱xi̱ e̱ꞌ ña̱ na̱kaa̱ ra̱ xaaꞌ ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ku̱ndiku̱n ña̱ꞌaꞌ, te̱ ki̱xi̱n te̱ xaꞌndia chuunꞌ ñu̱u̱ Roma, te̱ sa̱ndo̱ñuꞌuꞌ ra̱ yu̱kunꞌ kaꞌnuꞌ e̱ꞌ xiinꞌ ñu̱u̱ e̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ ra̱.

49 Sa̱kanꞌ te̱, i̱i̱n te̱ ja̱a̱nꞌ te̱ na̱niꞌ Caifás, te̱ nduuꞌ sutu̱ kaꞌnuꞌ ka̱ kuiya̱ ja̱a̱nꞌ, ni̱ kaꞌa̱n ndii:

―Ndoꞌó ndii, kö̱o̱ꞌ a̱ xiní xa̱chiꞌ ndo̱ꞌ. 50 Ni̱ nde̱e̱ xänini tu̱ ndo̱ꞌ ña̱ va̱ꞌa̱ ka̱ ku̱vi̱ i̱i̱n nda̱a̱ꞌ kui̱ti̱ꞌ te̱ yivi̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ñu̱u̱ e̱ꞌ te̱ ndö̱ñuꞌuꞌ sa̱kuuꞌ e̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ ra̱.

51 Süu̱ꞌ ña̱ kaꞌanꞌ mi̱iꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ kaꞌa̱n ra̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii xaꞌa̱ꞌ a̱ ka̱ nduuꞌ ra̱ sutu̱ kaꞌnuꞌ ka̱ kuiya̱ ja̱a̱nꞌ na ni̱ kaꞌa̱n tiakú ra̱ ña̱ ku̱vi̱ Jesús xaꞌa̱ꞌ kua̱chi̱ sa̱kuuꞌ ne̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ. 52 Te̱ süu̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ kui̱ti̱ꞌ ku̱vi̱ a̱, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii ku̱vi̱ tu̱ a̱ te̱ na̱ka̱ya̱ a̱ sa̱kuuꞌ siꞌe̱ Ndiosí, ne̱ ndoꞌni̱ te̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ, te̱ ndu̱i̱i̱n ni̱a̱. 53 Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na nde̱e̱ kivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ na̱ka̱ta̱ ra̱ kuento ra̱ ña̱ ka̱ꞌni̱ꞌ ra̱ Jesús.

54 Sa̱kanꞌ na Jesús ndii, nï̱ xika̱ tuviꞌ ka̱ a̱ te̱i̱n te̱ judío ja̱a̱nꞌ. Süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii ni̱ ke̱ta̱ a̱ kuaꞌa̱n a̱ ñu̱u̱ ña̱ na̱niꞌ Efraín, ña̱ kanduꞌu̱ꞌ nuu̱ꞌ i̱i̱n ñu̱ꞌuꞌ ya̱ti̱n miiꞌ taxi̱nꞌ kaaꞌ. Te̱ i̱kanꞌ ni̱ ndoo̱ a̱ xiinꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱.

55 Te̱ xa̱ kuyatinꞌ vi̱koꞌ pascua, ña̱ xakaꞌnuꞌ ne̱ judío, sa̱kanꞌ na kuaꞌa̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ni̱ ka̱a̱ ñu̱u̱ Jerusalén, te̱ nda̱sa̱ndo̱o̱ xiinꞌ miiꞌ ni̱a̱ nuu̱ꞌ Ndiosí ña̱ kuní ka̱ ko̱o̱ vi̱koꞌ ja̱a̱nꞌ. 56 Xikaꞌ ne̱ yivi̱ꞌ nandukuꞌ ni̱a̱ Jesús, te̱ kaꞌán xiinꞌ taꞌanꞌ ni̱a̱ nuu̱ꞌ ki̱ꞌe̱ yu̱kunꞌ kaꞌnuꞌ ndii:

―¿Sa̱a̱ tuu ndo̱ꞌ? ¿Ñáá ki̱xi̱n ra̱ vi̱koꞌ, uun kuä̱sa̱ꞌ? ―ni̱ kachi̱ ni̱a̱.

57 Te̱ sutu̱ kuuꞌ nu̱uꞌ xiinꞌ te̱ fariseo ndii, ni̱ kaꞌa̱n chuunꞌ ra̱ ña̱ naaꞌ xiní yo̱o̱ ka̱ miiꞌ yoo a̱ ndii, na kaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ ra̱ te̱ ti̱i̱n ña̱ꞌaꞌ ra̱.