1 Nxe³nxa²ha¹te¹ ye³ka³lxa¹txi³ a³la²ni²nxa³ha²kxai³ Je³su²jah³la² Ka³far³na³ũ²thĩ³na² ã³wa̱³li²ta¹hxai²hẽ¹la². Nũ²la² a²sxi²lho³thĩ³na² ha³ta̱³nxa² a²nũ²a² ã̱³xa² ain³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 2 Ain³kxain¹te³na¹ a²nũ²a² ka³lxa¹khaix1tũ̱³ka̱³txa² Je³su²jah³lai²na² yxau³thĩ³na² tĩ̱³xain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³sxã³ ka³lxa¹khaix1nxe³ha²kxai³ hxi²kan¹ti³ sxih²yxo² ti²ta³lo³kxa³nãu³a¹ ã³nũ²kxi²sxã³ he¹ain¹ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². Nxe³tãu³ãn²ta³ Je³su²jah³la²kxai³lu² Sũ̱³na² a²wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³yau¹ũ³hain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 3 Nxe³nxa²ha¹te¹ in³txi³nãu³xa² ha¹li¹ ha¹lin¹tũ̱³ka̱³txa², wxã³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². In³txa² ĩ³ton³jah¹la² kan²ta³kxi²sxã³ ĩ³ton³jah¹la² hãi¹sxã³ sxa³ye²ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³jah¹la² so¹sxã³ ka²ma²ka³lo³a² whãi²na¹ ã³ki³wxen³ta³kxi²sxã³ sa²so¹sxã³ wxã³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 4 Nxe³ain¹tah¹lxa¹ sxi²hẽ¹nãu³a² a²nũ²a² nũ̱³ka̱³txa² ã³ka³tũ̱³je²nyhai¹nha²kxai³ hxi²kan¹txi³ ã³wi¹hain¹ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². Nxe²nxa³ha²kxai³ sxi²ha² ne³ka³nah²nãu³a² ĩ³ka³la³nũ²la² te²la²ka³lo³a² sa²sain¹ta³kxi²ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³nũ²la² ĩ³ton³jah¹la² ka²ma²ka³lo³a² whãi²na¹ Je³su²jah³la² a²ne³kxai³tãu³a² a²nũ²a² a²nxũ²kwa̱i³wi³tan²ta² ũ³yhu³lhxot1sxã³ ũ³ha¹ain¹ta¹hxai²hẽ¹la².

— Je³su²jah³la² hxi²ka² kan²ta³kxi²nẽ³ka³txa² we²txi²ju³ta² yũ³tũ¹xã¹. Ain¹jau³su² ũ³wha¹ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 5 Nxe³ju³tai²na² Je³su²jah³la² wi¹ko̱³nh²nxa²ha¹te¹ kan²ta³kxi²jah¹lai²na² ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹:

— Sa³nxe³la³kxah³lãi³. Wxa²ko̱³nxe³ti³ kãi³in¹ju³ta² ã³wa²su¹ti¹nxa²ha¹wi¹. Je³su²jah³la² wãn³txa² ta¹hxai²hẽ¹la².

6 Nxe³ju³ta²kxai³ ha³te̱h³nxã³nxa² a²hoh³lxi³su² tũ̱³ka̱³txa² ka³na³ku² te²su² te²a² thĩ¹nãu³ai²na² ã³wxe³sxã³ ĩ²yxau³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³tũ̱³ka̱³txai²na² a²ẽ¹nãu³a² ĩ³wã̱³wã̱³txi³nyhain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 7 Nxe³nyhain¹te³nah¹lxi¹:

— Je³su²jah³lai²na² wãn³txai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹la² so¹lxi³, hxi²kan¹ti³ ĩ³ye³jau³xai²la¹wi¹. A²nũ²a² ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³tai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³jah¹la² so¹lxi³ hxi²kan¹ti³ wxa²wa²su¹tẽ³te²jai¹ti²ti¹. Nxe³ha²kxai³ Je³su²jah³lai²na² a²nũ²a²khai³so¹lxi³jah¹lai²na² a²wãn³txai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² ko̱³nxe³te²lo³jau³su² na³li¹. Nxe³jau³su² ki³han³sxã³ e³lain¹ta¹hxai²hẽ¹la².

8-9 Nxain¹nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³la²kxai³ he³son³kxi²nyhain¹jau³xa² wi¹ko̱³nha²nũ²la² ĩ³ye³kxain¹te³nah¹lxi¹:

— He³son³yah³lxin¹jau³xa² ha²ya̱³kxa² e³li³jah³lxi³hẽ¹li¹. Ne³kxa²a³sah¹lxi³wxi¹. Ĩh¹jau¹la³ta̱³ wãn³txa² wa³su³jau³la³te²la¹xã³? “Wxa²ko̱³nxe³ti³ kãi³in¹ju³ta² ã³wa²su¹txa²ha¹wi¹.” Nxe³jau³xai²la³ta̱³nxa²: “Ĩ³ton³jah¹lãi³. Ĩ³sa²yxau³sxã³ ã³nxĩ³xi¹sẽ¹li¹.” Nxe³jau³xai²la³ta̱³nxa² nxe³hĩ̱³ji¹wi¹? 10 Yxãn¹ta¹ Txai²na² Sũ̱³na² Hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3sa²kah³lo²su² Na¹ha²kxai³ wxi²ka¹na¹ju³ta² ĩ³yau¹ũ³nx2ta¹tu¹wi¹. Nxe³ha²kxai³ ĩ³ton³jah¹lo² ĩ³nxai²na² ĩ³ye³kxi¹nxa²ha¹wi¹.

11 Ĩ³sa²yxau³sxã³ wxa²sxan¹ka³lo³ai²na² whãi²na¹ sa²so¹sxã³ ã³nxĩ³txu¹li¹. Nxe³nxa²ha¹wi¹. Je³su²jah³la² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la².

12 Nxe³ju³tan¹te²kxa³ya̱n³tu̱³ in³txai²na² sa²kxai³lu², wa³su³txi³ sxa³sxã³ ĩ³sa²yxau³sxã³ a²sxa³ka³lo³ai²na² sa²so¹sxã³ a³li³xi²ye²yhain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ha²kxai³ a²nũ²a² yxo²ha³kxa¹ ĩ³wã̱³wã̱³ta³kxain¹sxã³ ã³no²non²ta³kxain¹sxã³ ĩ³ye³kxi²lã³ain¹te³nah¹lxi¹:

— Txa²wã¹sũ̱³na² nũ̱³kxũn³khai¹nxe³sxã³ wi¹lhin¹khai¹nxe³te²la¹wi¹. Ha³lo²ai²na² Sũ̱³na² kãi³ju³ta² hĩ¹na² so¹lxi³ ĩ²ki̱³tã³li¹. Kxã³nxai³ta³li² te²u¹jã¹nxe³ju³ta³la³ ĩ²ti³hex1ki̱³sxa³tai¹ti²ti¹. Nxe³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la².

13 Nxe³nxa²ha¹te¹, Je³su²jah³la² ĩ̱³ye³na² yxo²ki³sa³nãu³a¹ ã³nxai³to³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³sxã³ a²nũ²a² yxo²ha³kxa¹ ãn³ki³ka³ti³kxain¹sxã³ Txa²wã¹sũ̱³na² wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³yau¹ũ³hain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 14 Hã²wxãn³txa³ Je³su²jah³lo²kxai³lu² a³li³xi²nũ²la² a²nũ²a² ũ³yho³ha³ki²ka² so¹kxi²nẽ³jah¹lai²na² Le³vi²ah³lo²su² ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³jah¹lai²na² sa²kxai³lu² sxi²ha² ũ³yho³ha³ki²ka² ũ³wha¹thĩ³na² ã³wxe³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ka³tu̱³ Je³su²jah³la²kxai³lu² ĩ²sxã³ ĩ³kaix1te³nah¹lxi¹:

— Ã³si³tẽ³kxi¹sẽ¹li¹. Nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ai¹nha²kxai³ Le³vi²ah³la²kxai³lu² Je³su²jah³la² ã³si³tẽ³kxi²ta¹hxai²hẽ¹la². 15 Hã²wxãn³txa³ Je³su²jah³lo²su² te²kxai³lu² Le³vi²ah³lai²na² sxi²ha² ã³wih¹sxã³ ã³wxe³sxã³, ĩ³yain³ta¹hxai²hẽ¹la². Je³su²jah³la² ã³wxe² a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xa² ã³wxe², a²nũ²a²nãu³xa² ko̱³nxe³ju³ta² kãi³to³te²su² te²nãu³xa² ka³lxa¹te²nãu³xa² ã³wxe², a²nũ²a² ũ³yho³ha³ki²ka² so¹kxi²nẽ³tũ̱³ka̱³txa² ka³lxa¹tũ̱³ka̱³txa² ã³wxe² ain¹sxã³ ĩ³yai³nain¹ta¹hxai²hẽ¹la², a²nũ²a² ka³lxa¹tũ̱³ka̱³txa² Je³su²jah³la² ã³si³tẽ³kxai¹nha²kxai³la². 16 Nxe³ju³tai²na² fa³ri³se²a² nũ̱³ka̱³txa², ã³nhai¹tũ³te²nãu³a² ha³te̱h³nxã³nxa² a²hoh³lxi³su² tũ̱³ka̱³txa² ã³nhai¹tũ³te²nãu³a² ain¹sxã³ ĩ²ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ²ai¹nha²kxai³ Je³su²jah³la² a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xã² ĩ³ye³kxain¹te³nah¹lxi¹:

— Wxa²hxi²kan¹jah¹la² a²hi²sen³su² a²nũ²a² ũ³yho³ha³ki²ka² so¹kxi²nẽ³tũ̱³ka̱³txi³su² a²nũ²a²nãu³xa² ko̱³nxe³ju³ta² kãi³te²su² te²nãu³xa² nxe³te²su² ain¹sxã³ ã³wxe³sxã³ ĩ³yain³ya³hain¹ju³tu¹tai²na², ĩh¹nxe³kxa²ya̱n³ti³ta̱³ wãi³na² ã³wxe³sxã³ ĩ³yain³ya³hain¹sĩn¹te²sin²tã³? Wi¹kãi³jah¹lo²sin¹ke³la³te²kxai³ nxe² ĩ³yain³ya³hai¹nhĩ̱³nx2nxa³wi¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².

17 Nxe³jau³xai²na² Je³su²jah³la² ain³kxain¹tãu³ ĩ³wã²lũ³xain¹te³nah¹lxi¹:

— A²nũ²a² wi¹lain³nha² te²hi²sen³su², hai³txi³ hĩ³ne³kxa² wa³kxẽn³yah³la² ã³ten³te²sxa³yu²hẽ³li¹. Yxãn¹ta¹ a²nũ²a² ĩ³ton³te²su² te²a² so¹lxi³, hĩ³ne³kxa² wa³kxẽn³yah³la² ã³ten³te²ju²hẽ³li¹. Jã¹nxe³ha²kxai³ Txai²li¹ hai³txi³ a²nũ²ai²na²: “Wi¹lhin¹sa³nha¹. Ko̱³nxe³ti³ kãi³a¹ju³ta² yũ²nxa³nha¹.” Nxe³te²su² te²na² ĩ³kaix1so¹te³lhxã³ wxãn²nxa³wi¹. Yxãn¹ta¹ a²nũ²a² ko̱³nxe³jah¹la² so¹lxi³ ko̱³nxe³ti³ kãi³ju³ta² ĩ³ãin²ta³kxi²nha²sxã³ ã³na¹la³kxi²nha²te²su² te²na² so¹lxi³ wxa²wa²su¹tain¹te³lhxã³ wxã³na¹wi¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².

18 Nxe³nxa²ha¹te¹ Jo³ãu² Ba³tis²jah³la² sa³wi³ha³lxi³ nũ̱³ka̱³txa² nxe³ha²kxai³ fa³ri³se²a² nũ̱³ka̱³txa² nxe³ha²kxai³ ha¹lin¹tũ̱³ka̱³txa², Txa²wã¹sũ̱³na² ĩ³ka³li³kxi²te³lhxã³, kwa²hãi¹nxe² he³lhxi² yxau³ain¹to³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ju³ta² a²nũ²a² wxã³sxã³ Je³su²jah³la² ĩ³ye³kxain¹te³nah¹lxi¹:

— Jo³ãu² Ba³tis²jah³la² a²sa³wi³ha³lxi³nũ̱³ka̱³txa² kwa²hãi¹nxe² heh³lxi² yxau² fa³ri³se²a² nũ̱³ka̱³txa² a²sa³wi³ha³lxi³nũ̱³ka̱³txa² kwa²hãi¹nxe² heh³lxi² yxau², ain¹to³nha³li¹. Yxãn¹ta¹, wxa²sa³wi³ha³lxi³nãu³xai²na² nxe³ain¹to³hxa³wi¹. Ĩh¹nxe³kxa²ya̱n³ti³ta̱³, wxa²sa³wi³ha³lxi³nãu³xai²na² kwa²hãi¹nxe² heh³lxi² yxau³ain¹to³hxa³ji¹ku¹, sĩ¹na¹nhai¹. Nxe³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la².

19 Nxe³nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³lai²na² wãn³txi³kxai³lu¹:

— Yxau³nuh¹nx2ta¹tãu³a² ĩ³ãin²ta³kxi²nha²sxã³ heh³lxi² yxau³yah³lxin¹ju³ta² wai³nxa³wi¹. A²nxe³ju³ta² in³txa² txu¹ha² so¹nyhu¹kxai²nãn²tu̱³, a²ya̱³la²nãu³xã² ĩ³kaix1so¹yhain¹te²ju²hẽ³li¹. Ĩ³kaix1so¹sxã³ ãn³yãn³nũ²kxi²sxã³ kãin² ĩ³yain³ya³hain¹te²ju²hẽ³li¹. Nxe³ju³ta² sa²kxai³lu² a²wẽ³sãi¹ai²na² yxau³ye²yhai¹nhĩ¹na¹ ĩ³kaix1so¹ain¹tũ̱³ka̱³txai²na² ĩ³ãin²ta³kxi²nha²sxã³ heh³lxi² yxau³ain¹ju³ta² wai³nxa³wi¹. 20 Yxãn¹ta¹ yxan¹nãu³a¹ a²wẽ³sãi¹ai²na² so¹kxain¹sxã³ sa²tã³tĩ̱¹kxi²yhain¹tu¹wi¹. Nxe³kxai²nãn²tu̱³ nxe³hĩ¹na¹ a²nũ²a² ĩ³kaix1so¹ain¹tũ̱³ka̱³txa² ĩ³ãin²ta³kxi²nha²sxã³ heh³lxi² yxau³ain¹ju³ta² wain³tu¹wi¹. Jã¹nxe³ju³kxai³lu² fa³ri³se²a² nũ̱³ka̱³txai²na² sa²kxai³lu² txa²wã¹yah³la²nãu³xu¹tai²na² wãn³txa² sa²yxo²wet1si¹hain¹jau³su² he³lhxi² yxau³ain¹te²ju²hẽ³li¹. Ne³to³ta¹ txa²sa³wi³ha³lxai²na² sa²kxai³lu² ã³waix3tai¹na¹hĩ¹na¹ so¹lxi³ he³lhxi² yxau³ain¹tu¹wi¹.

21 Jã¹nxa¹jau³su² a²nũ²a² wã²la² ũ³whi²kxi²nha²ka³lo³ai²na² tĩ³ka³lo³a² ã³ten²ti³kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ tah²ka³lo³a² ũ³nhũ²kxi²sxã³ ũh³yxãi¹ain¹te²sxa³yu²hẽ³li¹. Tah²ka³lo³ai²na² ũh³nhũ²kxi²ki̱³ke³la³te²kxai³ ũ³wha̱t3kxai²nãn²tu̱³ tah²ka³lo³ain²ti³ ĩ³jot1sa²kxai³ tĩ³ka³lo³a² ĩ³jot1txa³ha²kxai³ nxe³sxã³ ã³ten²ti³hĩ̱³nx2na³li¹. Te²yã¹nxe³kxe³hũ̱³nxe² txa²wã¹yah³la²nãu³xu¹tai²na² wãn³txa² a̱in³so¹ki̱³kxai²nãn²tu̱³ hã²wxãn³txa³ Txa²wãn³txa² ũ³nhũ²kxi²ki̱³kxai²nãn²tu̱³ nxe³ju³kxai³lu² wai³nxa³wi¹. Txa²wãn³txa² so¹lxi³ a̱in³so¹kxi³ju³ta² wain³na³li¹. 22 Jã¹nxe³sxã³, hai³txi³ ka³yxuh³xa² wã²lẽn¹ta³ tĩ³ka³lo³ẽn¹ta³ yain³txi³yau³xa² txah²yau³xa² ã³nẽ¹na³wi¹sxã³ ũ³wha̱¹ki̱³te²sxa³yu²hẽ³li¹. ónẽ¹na³wi¹sxã³ ũ³wha̱¹ki̱³ke³la³te²kxai³ a²yain³txi³yau³xai²na² sa²kxai³lu² wã²lẽ¹nai²li² ĩ³txi³ha̱u³kxi²sxã³ ĩ³khot3sxã³ a²yau³xa² ĩ³yẽ¹na³hxa³te²ju²hẽ³li¹. Nxe³ha²kxai³ a²yain³txi³yau³xain²txi³ ãn³tĩ̱¹i² a²ẽ¹nãin²ti³ ã³tĩ̱¹i² nxe³te²ju²hẽ³li¹. Yxãn¹ta¹ yain³txi³yau³xa² tah²yau³xa² wã²lẽ¹na² tah²ka³lo³ẽ¹nãu³a², ã³nẽ¹na³wi¹sxã³ ũ³wha̱¹ki̱³te²ju²hẽ³li¹. Te²yã¹nxe³kxe³hũ̱³nxe² Txa²wãn³txa² a²ha³tih³xa² sa²yxo²we¹tha²kxai³ txa²wã¹yah³la²nãu³xu¹tai²na² wãn³txa² a²ha³tih³xa² sa²yxo²we¹tha²kxai³ nxe³jau³kxai³lu² wai³nxa³wi¹. Txa²wãn³txa² hãi¹nxe³jau³xa¹ sa²yxo²we¹ju³ta² so¹lxi³ wain³na³li¹. Nxe³jau³su² Je³su²jah³la² ta¹hxai²hẽ¹la².

23 Nxe³nxa²ha¹te¹, sa²ba³to³ nxe³jut3su², Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txa² yxo²ha³kxa¹ ĩ³ye¹nxi²to³jut3su² ain¹to³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³nxa²ha¹te¹ sa²ba³to³ nxe³ju³tai²na² Je³su²jah³la² a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xa² whãi³na¹, yain³txa² wen¹ko³xa² ã³nxai³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². ónxai³ain¹te³na¹ a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xai²na² sa²kxai³lu² yain³txa³nã̱³kxa² wxa²ni²lho² ã³si³wxe³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 24 Nxe³nxa²ha¹te¹ fa³ri³se²a² nũ̱³ka̱³txa² ã³nhai¹tũ³te²nãu³xai²na² wãn³txi³kxai³lu¹ Je³su²jah³la² ĩ³ye³kxain¹te³nah¹lxi¹:

— Ĩ²txa²sĩ¹nhẽ³li¹. Ju³te²a² nũ̱³ka̱³txi³su² sa²ba³to³ nxe³tãu³a² a²wa³ka³la² a²yxo²ha³kxa¹ ã³na²xai³ki̱³te²jai¹ti²tu³wi¹. Nxe³yãn¹ta¹ wxa²sa³wi³ha³lxa² jau³jau¹xai²na² sa²yxo²ã³ain¹ti²tu³wi¹, yain³ti³nã̱³kxa² wa²ni²lho¹ai¹nha²kxai³lu¹. Nxe³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la².

25 Yxãn¹ta¹ Je³su²jah³la² a²wãn³txi³kxai³lu¹ fa³ri³se²a² nũ̱³ka̱³txa² ĩ³wa²lũ³xi²te³nah¹lxi¹:

— Nxe³jah³lxi³sa²lxi¹. Sũ̱³na² wha²li¹txã³nxa² ĩ²yah³lxin¹ta²lu¹wi¹. Ta³vi²yah³lu¹tai²na² he³ha²kxai³ a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xu¹tai²na² he³hai¹nha²kxai³ nxain¹ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. 26 Nxe³tãu³u¹tai²na², A³bi³a³ta²rah³lu¹tai²na² wã³nxĩn¹te² si³yxau³ka³txa² nxe³ta¹hxai²hẽ¹li¹. Nxe³nxa²ha¹te¹ Ta³vi²yah³lu¹tai²na² sa²kxai³lu² Txa²wã¹sũ̱³na² sxi²ha² ã³wih¹nũ²la² yain³ti³nũ̱³xai²na² Sũ̱³na² ũ³yho³hi²tũ̱³xai²na² wxa²so¹sxã³ ĩ³yain³kxain¹ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹. A²nxe³tũ̱³xai²na² Sũ̱³na² sxi²ha² hau³ko³tũ̱³ka̱³txa² so¹lxi³ yain³ti³nũ̱³su² ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wi¹.

27 Jã¹nxa¹jau³su² ĩ³ye³kxi¹nx2ta¹i¹. Txa²wã¹sũ̱³na² a²hi²sen³su² a²nũ²a² wet1sãn²ka³tu̱³ hã²wxãn³txa³nũ² a²nũ²a² hxi²nũ¹nẽ³te³lhxã³ sa²ba³to³ nxe³ju³ta² ĩ³ye¹nxi²ki̱³ju³ta²nũ³su² hau³ko³kxi²nẽ³ta¹hxai²hẽ¹li¹. Hãi¹nxe³sxã³ a²nũ²a² sa²yxo²wet1si¹ja³kxa³nũ³su² hai³txi³ Txa²wã¹sũ̱³na² sa²ba³to³ nxe³ju³ta² we¹ta¹hxai²nxa³hẽ¹li¹. 28 Nxe³na¹kxa²yu³su² Txai²na² Sũ̱³na² Hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lot3sa²kah³lo²na¹xai²na² sa²ba³to³ nxe³ti³xa² a²wa³kxẽn³yah³lo²sa¹wi¹. Je³su²jah³la² ta¹hxai²hẽ¹la².