9
Lamatua Yesus pua ana madhutu Na dhèu canguru dua sèra pakako sasabꞌa Na
(Mateos 10:5-15, Markus 6:7-13)
Ca lodꞌo, Yesus pakaboko nare ana madhutu Na, dhèu canguru dua sèra. Ka Na hia si koasa, ho babège eele nidhu, aa puri-paꞌèle dhèu nèti rupa-rupa èi papèdꞌa. Na pua si lasi lole jꞌara-jꞌara paredha Ama Lamatua, aa puri-paꞌèle papèdꞌa dhèu ètu mia-mia. Te ngaa Na peka dènge si, aku Nèngu na, “Sanèdꞌe paie-iie! Baku mèti kahèi ngaa-ngaa ètu jꞌara. Kako dhoka dènge kodho ètu ua di. Baku mèti kodho silu. Baku mèti kahèi tatea, tas, gee jꞌara, do doi-dhari! Ladhe dꞌai ka dꞌara rae èci, abhu dhèu dhu soru miu, na lami pea dènge ne. Mage mi hagꞌe-hagꞌe èmu kahèi. Pea taruu ètu dꞌara èmu èèna, toke miu pakèdꞌi, tèke eele rae èèna. Ladhe miu maso asa dꞌara rae èci, hèia dhèu-dhèu ètu sèra roꞌo boe sèmi miu, aa roꞌo boe nanene lii padhai miu, na, pakèdꞌi tèke eele rae èèna. Lodꞌo miu tèke eele rae èèna, tao madhutu adꞌa ho caro eele ahu nèti haga miu. Aa mi peka dènge ra, ‘Miu se ladhe moꞌo boe nanene lii jiꞌi, pe miu sèmi mere pala mi!’ ”Lukas 10:4-11, Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 13:51
Èle ka, ana madhutu se lasi ka asa rae-rae. Ra lole dènge dhèu-dhèu Lii Lolo Beꞌa Ama Lamatua. Aa puri-paꞌèle kahèi dhèu nèti papèdꞌa ètu mia-mia.
Dhèu aae Herodes bingu lula Yesus
(Mateos 14:1-12, Markus 6:14-29)
Ca tèka, rupa-rupa lii lolo lula-nèti Yesus ne dꞌai le dhèu aae Herodes Antipas.*Herodes Antipas ne, ana nèti Herodes Kapai. Herodes Kapai èèna ka pua pamadhe ana iiki-ana iiki ètu Betlehem lèke dènge lodꞌo rara iisi Lamatua Yesus. Ladhe ètu Mateos 2:16-18. Ropa na tadèngi lii lolo se, hèia na bingu, lula dhèu cahagꞌe peka na, “Yesus ne, nuka Yohanis tuka sarani, dhu mamuri hari le.” Aa cahagꞌe hari peka na, “Nèngu ne, baki Elia dhu mamuri hari.”
Abhu dhu leo hari, peka na, “Nèngu ne, ca dhèu nèti dhèu rèti lii padhai Lamatua dhu uru-uru sèra.”Mateos 16:14, Markus 8:28, Lukas 9:19
Te ngaa Herodes sanèdꞌe era, peka na, “Ca hari ni, jaꞌa pua le poro pamaꞌète kètu Yohanis. De na mamuri hari, do? Aa ca dhèu ne, cee hari?” Ka na tenge jꞌara, sèna ka patoo madha dènge Yesus.
Lamatua Yesus pangaꞌa lèmi riho dhèu
(Mateos 14:13-21, Markus 6:30-44, Yohanis 6:1-14)
10 Ca lodꞌo, ana madhutu dhu Yesus pua sèra, lèpa mai paꞌèci hari dènge Ne. Ra lolo dènge Ne aaꞌi-aaꞌi dhu rèngu tao. Ka Yesus si kako mesa-mesa ra asa era èci, dhu padètu dènge rae Betsaida, ho ra ae ètu èèna. 11 Te ngaa dhèu ae dhu reꞌa rare, na, Yesus si neo lasi sa mia, ka ra pakiꞌu re limuri. Yesus sèmi si, hèia Na paꞌèle dhèu pèdꞌa aaꞌi-aaꞌi, aa Na peka-padhai dènge ra, jꞌara-jꞌara Ama Lamatua nèdꞌu paredha.
12 Ropa dꞌai lodꞌo nihia, ka canguru dua ana madhutu Yesus sèra, peka dènge Ne, “Beꞌa risi Ama pua dhèu seꞌe lasi asa rae-rae dhu padètu dènge era neꞌe, sèna ka ra tenge ngangaꞌa unu ra. Aa hudꞌi laa ra lasi tenge era ho jꞌunu taha. Te era dhu kajꞌèu nèti rae sèmi neꞌe, tasamia ka rèngu bisa abhu raꞌa-rinu?”
13-14 Te ngaa Yesus bꞌala si, peka na, “Sèmi neꞌe! Miu ka dhu pangaꞌa si!”
Hèia ana madhutu se dhaa, peka na, “Ira ii! Ama, ee! Tasamia bisa sèmi èèna? Dhèu se risi nèti lèmi riho dhèu! Èèna dhèu mone di, ige mèka bhèni dènge ana niki! Ètu dꞌara adhe-aai jiꞌi, abhu dhoka roti lèmi bua, dènge iꞌa dua ngiꞌu di. Ladhe Ama neo sèna ka jiꞌi pangaꞌe dhèu seꞌe, tasa mera mia ho jiꞌi hèli ngangaꞌa ae-ae hia ra?!”Mateos 14:21
Ka Yesus dhaa, “Pakaboko si madhèdi lèmi nguru-lèmi nguru dhèu, ca kaboko.”
15 Hèia lasi tao sèmi èèna. 16 Ropa dhèu se madhèdi, ka Yesus nare roti lèmi bua dènge iꞌa dua ngiꞌu sèra. Ka Na tangara sa dedha, ho Na manèngi makasi. Èle ka Yesus pamae roti dènge iꞌa sèra. Hèia Na jꞌole sa ana-ana madhutu Na, ho papala mi dhèu-dhèu sèra. 17 Dhèu aaꞌi-aaꞌi se raꞌa toke bècu. Ka ngangaꞌa dhu risi sèra, kaboko rare pènu canguru dua soe.
Petrus mulai neꞌa mèu, na, Lamatua Yesus, nuka Kristus
(Mateos 16:13-19, Markus 8:27-29)
18 Ca tèka, Yesus laꞌe mesa Na ho sabajꞌa ètu era èci. Hèia ana madhutu Na mai ka paꞌèci dènge Ne. Sabajꞌa nare, ka Yesus karèi si, aku Nèngu na, “Miu tadèngi-tadèngi dhèu palolo na Jaꞌa ne, cee?”
19 Hèia ra dhaa, “Cahagꞌe peka na, Yohanis tuka sarani. Aa cahagꞌe peka na, baki Elia. Ladhe aadꞌo, na, ca dhèu nèti dhèu rèti lii padhai Ama Lamatua uru-uru sèra dhu mamuri hari.”Mateos 14:1-2, Markus 6:14-15, Lukas 9:7-8
20 Hèia Yesus karèi hari si, peka na, “Madhutu aꞌabhu miu, na, Jaꞌa ne, cee?”
Ka Petrus dhaa, “Ama ne, Kristus, nuka Dhèu dhu Ama Lamatua pajꞌujꞌu karèi nèti uru ka!”Yohanis 6:68-69
21 Èle ka Yesus kai si, sèna ka baku ale dènge dhèu èci sa, peka na, Nèngu na, Kristus.
Lamatua Yesus peka jꞌara mamadhe, dènge mamuri hari Na
(Mateos 16:21-28, Markus 8:31—9:1)
22 Ka Yesus tuhu hari lii padhai Na, aku Nèngu na, “Jaꞌa ne, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa. Jaꞌa hudꞌi pasae ku rupa-rupa jꞌajꞌèra dhu bia. Bèli-camèdꞌa dhèu heka adꞌa Yahudi, kètu agama Yahudi dènge mese agama sèra, roꞌo boe sèmi, ladhe peka, na, Jaꞌa ne Kristus. Aa èèna na, ra pamadhe Jaꞌa. Mema tareꞌa-reꞌa Jaꞌa madhe, te ngaa asa camèdꞌa èèna, Jaꞌa mamuri hari!”Lii Yunani ladhe ra ige lodꞌo, nuka: deo neꞌe ne, lodꞌo ka èci (1); bèli = lodꞌo ka dua (2); camèdꞌa = lodꞌo ka tèlu (3). De mamadhe Lamatua Yesus ra ige lèke lodꞌo ka èci (nuka Jumat Agung), aa lodꞌo Na mamuri hari nèti mamadhe Na lèke lodꞌo ka tèlu, nuka camèdꞌa (Migu Paska).
23 Èle ka Na peka dènge dhèu ae se, aku Nèngu na, “Dhèu dhu neo madhutu Jaꞌa, nèngu hudꞌi madhutu dènge dꞌara kateme ètu lodꞌo bèli-lodꞌo bèli. Nèngu hudꞌi core eele ku dadꞌèi dꞌara na. Nèngu hudꞌi madhutu taruu, masi ka dhèu neo pamadhe ne, nuka sèmi dhèu pasae ajꞌu palolo-palèbha na, ho laꞌe asa era ra pamadhe ne.Mateos 10:38, Lukas 14:27 24 Te dhèu dhu sadia madhe lula madhutu Jaꞌa, bèli-camèdꞌa nèngu unu mamuri taa-taa dènge Ama Lamatua. Te ngaa dhèu dhu neo dhoka mamuri hia ngiꞌu aae na, bèli-camèdꞌa nèngu pakajꞌèu-jꞌèu nèti Lamatua.Mateos 10:39, Lukas 17:33, Yohanis 12:25 25 Ladhe dhèu unu aaꞌi ngaa-ngaa ètu rai-haha ne, te ngaa Ama Lamatua tule eele ne, aꞌoto na ngaa? 26 Jaꞌa ne, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa. De dhèu dhu makae madhutu Jaꞌa, aa makae sèmi lii ajꞌa Jaꞌa, Jaꞌa kahèi makae mangaku nèngu ètu madha Ama Lamatua, lodꞌo Jaꞌa lèpa mai nèti sorga. Te bèli-camèdꞌa Jaꞌa puru mai dènge dadedha Ama Ku, palere-lere dènge ana-ana pajuu Na nèti sorga. 27 Jaꞌa peka patareꞌa dènge miu. Abhu pèri-pèri nèti miu ètu seꞌe se, bèli-camèdꞌa ladhe rèdhi unu ra Lamatua nèdꞌu paredha, heka ra madhe kèna.”
Rupa Yesus ubꞌa eele ètu kolo ledhe
(Mateos 17:1-8, Markus 9:2-8)
28 Èle aru lodꞌo, ka Yesus nèti Petrus, Yohanis dènge Yakobis, lasi caꞌe asa ledhe èci, ho neo sabajꞌa. 29 Dhu Na sabajꞌa era, rèhu Na jꞌajꞌi leko-leo, aa mèdha-papake Na pudhi lao-lao.
30 Cagꞌagꞌa laa, dhèu dua cèu mai. Dhèu se, nuka baki Musa dènge baki Elia. Ka ra padhai lii dènge Yesus. 31 Dua ra ladhe na leꞌe-leꞌe hèti-hèti. Tèlu ra padhue-padhai lula-nèti mamadhe Yesus bèli-camèdꞌa ètu Yerusalem.
32 Lodꞌo èèna, Petrus dènge angalai na dhèu dua sèra musi madha sakaa titu kèna, ka ra bhèjꞌi luu. Ropa ra kabèdhi, hèia rèdhi Yesus titu dènge dhèu dua. Aa rèdhi Yesus dhu kahaꞌa kahèi.
33 Ropa Musa dènge Elia neo lèpa, Petrus bingu, neꞌa heka tao tasamia. Ka na padhai lii leli, na peka na, “Ama! Jiꞌi ètu neꞌe, beꞌa dꞌai seli! De hua iia jiꞌi tao paleo tèlu bua. Cue hia Ama, cue hia baki Musa, aa cue hari hia baki Elia.” 34 Te ngaa ropa Petrus padhai lii era, raꞌi-liru puru mai, ka saguru rare rèngu. Hèia Petrus si madhaꞌu bia. 35 Ka ra tadèngi lii nèti dꞌara raꞌi-liru èèna, peka na,
“Neꞌe ne, Ana Jaꞌa dhu Jaꞌa hagꞌe kore le!
Ladhe Na padhai lii, nanene Ne paie-iie!”2 Petrus 1:17-18, Yesaya 42:1, Mateos 3:17, 12:18, Markus 1:11, Lukas 3:22
36 Ropa lii na èle, Petrus si ladhe rèdhi dhoka Yesus mesa-mesa na. Rèngu tèlu ra, peka boe dènge dhèu èci sa, ngaa dhu rèngu rèdhi le. Dꞌai nèbhu ku, heka ra palolo dènge dhèu leo kèna.
Lamatua Yesus puri-paꞌèle ana èci dhu nidhu bhelu tao ne
(Mateos 17:14-18, Markus 9:14-27)
37 Asa bèli èèna, lodꞌo Yesus dènge Petrus si puru mai nèti ledhe, dhèu ae mai paraga dènge Yesus. 38 Ka dhèu èci rodhe Ne, peka na, “Ama Mese! Ladhe ku ana mone jaꞌa ca dhèu ne laa! 39 Te abhu nidhu dhu loe boe kèpe ne, ka na pakèce sahèka, aa nyanyoko ne, toke hèbꞌa na horo karaka. Nidhu ne loe boe dhadhedhe ana ne, aa dꞌèi boe hia ana ne ae nare ciki sa. 40 Jaꞌa manèngi le kahèi ana madhutu Ama se ho ra babège eele nidhu ne, te ngaa tao rare boe!”
41 Ka Yesus jèke si, peka na, “Eeh! Miu se parcaya boe, na, Lamatua bisa paꞌèle dhèu nèti papèdꞌa ra. Miu mema dhèu dhu meꞌa boe mamuri madhutu jꞌara mola! De Jaꞌa hudꞌi tatae hari miu toke pèri lodꞌo?”
Hèia Na peka dènge ama ana ne, “Mèti ana mu sa neꞌe mai!”
42 Ropa pakako rèti ana ne asa Yesus, hèia nidhu hake pabèbhe, aa rarumu ne. Te ngaa Yesus paredha nidhu ho kalua tèke eele ana ne, hèia na èle dènge. Ka Yesus hia ana ne asa ama na laꞌe. 43a Dhèu-dhèu ètu sèra dhu ladhe rèdhi koasa Yesus, aaꞌi-aaꞌi ra malaa-maloha.
Lamatua Yesus peka hari jꞌara mamadhe Na
(Mateos 17:22-23, Markus 9:30-32)
43b Ropa dhèu se padhue era tadha malaa dhu Yesus tao, Nèngu lii dènge ana madhutu Na, aku Nèngu na, 44 “Miu patadhe paie lii padhai Jaꞌa ne! Nèbhu boe dhèu neo pahie Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne. Ka ra soro Jaꞌa asa dꞌara adhe-aai dhèu leo.” 45 Te ngaa ana madhutu Na se bingu. Masi ka rèngu dhane rare boe sasoa na, te ngaa ra madhaꞌu karèi Ne, sasoa na ngaa.
Cee ka dhu jꞌajꞌi dhèu re madha
(Mateos 18:1-5, Markus 9:33-37)
46 Ca lodꞌo, ana madhutu Yesus pasisu lula-nèti rèngu se, cee ka dhu bèli-camèdꞌa jꞌajꞌi dhèu re madha.Lukas 22:24 47 Te ngaa Yesus neꞌa ngaa dhu rèngu pasisu. Ka Na paroa nare ana iiki ca dhèu, hèia Na patitu ètu karasa Na. 48 Ka Yesus peka dènge ra, “Nanene paie! Dhèu dhu madhutu Jaꞌa, ho na ladhe-leru dhèu haha, dhu sama sèmi ana iiki ne, sasoa na nèngu ladhe-leru Jaꞌa kahèi. Aa na ladhe-leru kahèi Ama Ku ètu sorga dhu pua Jaꞌa mai asa rai-haha ne. Abhu dhèu ae dhu pusi-pahae boe dhèu sèmi seꞌe se. Dhèu seꞌe, nuka: dhu unu aadꞌo, dhu susa, dhu laku-laku boe, dhu kalua aapa, aa dènge dhèu haha. De dhèu dhu dꞌèi lalau-laloꞌo dhèu sèmi seꞌe se, madhutu Ama Lamatua, nèngu ka dhu dhèu re madha.”Mateos 10:40, Lukas 10:16, Yohanis 13:20
Dhèu cee dhu labꞌa boe èdhi, nèngu èèna angalai èdhi
(Markus 9:38-40)
49 Hèia Yohanis peka dènge Yesus, aku nèngu na, “Ama! Ca lodꞌo jiꞌi ngèdhi ca dhèu babège eele nidhu, dènge ale kolongara Ama. Ka jiꞌi kai ne, sèna ka na ale ia ka ngara Ama, lula nèngu ne dhèu èdhi boe.”
50 Te ngaa Yesus dhaa, peka na, “Baku! Te dhèu dhu labꞌa boe èdhi, nèngu èèna angalai èdhi.”
Dhèu ca rae ètu Samaria roꞌo boe sèmi rare Lamatua Yesus
51 Yesus neꞌa le lodꞌo Na caꞌe asa sorga dètu le. Ka Na pamaꞌète nare, ho laꞌe asa kota Yerusalem. 52 Na pua dhèu lasi uuru, sèna ka ra lalau ngangaꞌa-nganginu. Ka dhèu lasi uuru se, maso lasi asa dꞌara rae cue ètu propensi Samaria, ho lalau mema era rèngu manubha. 53 Te ngaa dhèu ètu Samaria se, roꞌo boe sèmi rare Yesus si, lula Nèngu neo laꞌe sogo-tagu Ama Lamatua ètu kota Yerusalem.Era dhèu Samaria sogo-tagu mi Ama Lamatua ètu ledhe Gerasim, ètu rai rèngu. Rèngu se nèbhu le dhu tao lii langu dènge dhèu Yahudi dhu mangajꞌi mi Ama Lamatua ètu kota Yerusalem. 54 Ropa Yakobis dènge Yohanis tadèngi lii neꞌe, ka ra pamako Yesus, aku rèngu na, “Ama! Tasamia na ti manèngi Ama Lamatua papuru ai mai nèti dedha-liru, ho tunu pakèpu si?”2 Dhèu Aae sèra 1:9-16
55 Te ngaa Yesus ladhe asa dua ra, hèia Na kai si, peka na, “Baku pangee sèmi èèna.” 56 Èle èèna ka, lasi hari asa rae leo.
Jꞌara-jꞌara madhutu Lamatua Yesus
(Mateos 8:19-22)
57 Ropa rèngu kako era, dhèu èci lii dènge Yesus, peka na, “Ama! Ama neo asa mia èèna ka, jaꞌa neo madhutu Ama taruu!”
58 Hèia Yesus bꞌala, peka na, “Beꞌa kahèi! Te ngaa pangee ku laa. Dhèu aaꞌi-aaꞌi dènge era pea-paluꞌu. Sèmi èèna kahèi dènge badha-manu. Busa hui lèpa laꞌe asa dꞌara roꞌa na. Manu-bhui lasi asa dꞌara rèdꞌa ra. Te ngaa Jaꞌa ne, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa, dènge boe era pea-paluꞌu ho pasoru iisi Jaꞌa ne. Era lalaka kètu, aadꞌo kahèi.”
59 Ca tèka, Yesus paroa dhèu leo ca dhèu, ka Na peka, “Mai madhutu Jaꞌa, ho jꞌajꞌi dhèu Jaꞌa.”
Ka dhèu ne dhaa, aku nèngu na, “Beꞌa kahèi, do! Te ngaa sèmi neꞌe, Ama. Hudꞌi jaꞌa lèpa ku ladhe-leru ina-ama jaꞌa. Ladhe padhane kore ama ku, heka jaꞌa madhutu kèna.”
60 Te ngaa Yesus peka dènge ne, “Sèmi neꞌe! Hudꞌi laa dhèu dhu parcaya boe Lamatua, uri dhèu rèngu dhu madhe. Te ngaa miu dhu lèka Lamatua, sasabꞌa miu lami peka-padhai jꞌara-jꞌara paredha Ama Lamatua.”
61 Abhu dhèu leo dhu peka na, “Beꞌa kahèi. Jaꞌa neo madhutu Ama taruu. Te ngaa hudꞌi jaꞌa laku palangu ku lii dènge aꞌari jaꞌa, heka jaꞌa mai madhutu Ama.”1 Dhèu Aae sèra 19:20
62 Te ngaa Yesus lii dènge ne, “Sèmi neꞌe. Ladhe dhèu neo pare rai, te ngaa tao hari ngaa-ngaa dhu leo, toke bhèlu sèle, tatu oka na jꞌajꞌi boe. Sèmi èèna kahèi dènge dhèu dhu pamaꞌète nare le neo madhutu Jaꞌa, te ngaa pangee taruu mamuri na lodꞌo dhu uru sèra. Dhèu sèmi èèna gaguna na aadꞌo jꞌajꞌi dhèu sabꞌa ètu dꞌara paredha Ama Lamatua.”

9:5 Lukas 10:4-11, Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 13:51

*9:7 Herodes Antipas ne, ana nèti Herodes Kapai. Herodes Kapai èèna ka pua pamadhe ana iiki-ana iiki ètu Betlehem lèke dènge lodꞌo rara iisi Lamatua Yesus. Ladhe ètu Mateos 2:16-18.

9:8 Mateos 16:14, Markus 8:28, Lukas 9:19

9:13-14 Mateos 14:21

9:19 Mateos 14:1-2, Markus 6:14-15, Lukas 9:7-8

9:20 Yohanis 6:68-69

9:22 Lii Yunani ladhe ra ige lodꞌo, nuka: deo neꞌe ne, lodꞌo ka èci (1); bèli = lodꞌo ka dua (2); camèdꞌa = lodꞌo ka tèlu (3). De mamadhe Lamatua Yesus ra ige lèke lodꞌo ka èci (nuka Jumat Agung), aa lodꞌo Na mamuri hari nèti mamadhe Na lèke lodꞌo ka tèlu, nuka camèdꞌa (Migu Paska).

9:23 Mateos 10:38, Lukas 14:27

9:24 Mateos 10:39, Lukas 17:33, Yohanis 12:25

9:35 2 Petrus 1:17-18, Yesaya 42:1, Mateos 3:17, 12:18, Markus 1:11, Lukas 3:22

9:46 Lukas 22:24

9:48 Mateos 10:40, Lukas 10:16, Yohanis 13:20

9:53 Era dhèu Samaria sogo-tagu mi Ama Lamatua ètu ledhe Gerasim, ètu rai rèngu. Rèngu se nèbhu le dhu tao lii langu dènge dhèu Yahudi dhu mangajꞌi mi Ama Lamatua ètu kota Yerusalem.

9:54 2 Dhèu Aae sèra 1:9-16

9:61 1 Dhèu Aae sèra 19:20