De Beebaa go
Amos
Hanu dagodo o de beebaa nei
Taane ne siia de beebaa nei go Amos, i de masavaa o Jeroboam II e hodooligi ai i Israel, gai Uzziah (aabe go Azariah) e hodooligi i Judah. Amos go tahi pelaabisi ne sisi ana agoago i lo te Beebaa Dabu. Ia se dangada mai i dahi aduhale o Judah, aagai ia ne agoago ange gi dangada i de nohoanga hodooligi o Israel, i de bido gi ngaiho o de henua, i daha de valu centuryb.c. De masavaa laa se masavaa e laumalie ai de lava o de henua, gai dangada e daumaha ange gi de Maadua, aama de nnoho paba. Aagai Amos ne gidee bolo dangada e lava donu huu i goloa, gilaadeu e dee hagamodu muna i de heohi, gai e vaivai hai de gau hagaau aloha. Alaadeu hai daumaha e dee hai i de lodo se muna abodonu, delaadeu nnoho paba se mee hagaago donu huu. Amos ne lodo mmahi i de tala bolo de Maadua e hagaduasala naa de henua. Gai ia ne hai ange gi dangada gilaadeu gi hai hegau i de mee heohi, “gi bei dagodo de sali o saalingaa vai” (5.24), ma de hagadaba hogi, “Kana adu Tagi Maolunga, de Maadua o denga hagabuulinga hebagi, e abodonu ange naa gi dangada o Joseph e doe” (5.15).
Dahi gubu hagamogomogo: “Aagai doodou hai hegau i de hagamodu heohi gi bei dagodo de sali o saalingaa vai, gai doodou hai hegau i de heohi gi bei ssaalingaa vai e dee maua laa gi masa!” (5.24).
Denga vaevaaenga
De hagaduasala o dangada e paa ange gi Israel (1.1—2.5)
De hagaduasala o Israel (2.6—6.14)
Denga midi hagaago ange e lima (7.1—9.15)
1
1 Muna a Amos, dahi daane hagaloosi ssiibi o Tekoa — go ana midi hagaago ange ne gidee i dagodo o Israel, i e lua ngadau i mua de ngalungalue o de henua, i de masavaa o Uzziah e hodooligi ai i Judah, gai Jeroboam tama daane a Jehoash e hodooligi ai i Israel.*2 Ki 15.1-7; 2 Ch 26.1-23; 2 Ki 14.23-29
2 Ia ne hagadaba:
“Tagi Maolunga e hagangolo mai i Zion,
ma de basa mai i Jerusalem bei de babaa o de hatuli;
mommee iai helii a de gau hagaloosi manu e tangi naa,
gai ulu de mounga go Carmel e mmae naa.” *Joel 3.16
De hagaduasala o henua e paa ange gi Israel
3 E hagadaba Tagi Maolunga:
“Tolu hanonga o Damascus ne haisala ai, ga dae ai loo gi de haa hanonga,
gai au e dee tuu naa donu dono hagaduasala.
Go hiidinga gilaadeu ne duuduu Gilead
4 Au e hai naa gi humai de ahi e dudu ai de hale o Hazael,
gai e dudu donu ga deai mommee buibui makaga o Ben-Hadad.
5 Au e oha naa denga mee hagamakaga baalanga o de haitoga o Damascus,
ma de daa gi maakau dangada e nnoho i de geelonga o Aven,*Aven i muna Hebrew e bei go de baubau.
ma de ia e hodooligi i Beth Eden;
gai de gau Syria e noonoa naa ga kave gi Kir,”
go Tagi Maolunga e hagadaba.
6 E hagadaba Tagi Maolunga:
“Tolu hanonga o Gaza e haisala ai, ga dae ai loo gi de haa hanonga,
gai au e dee tuu naa donu dono hagaduasala.
Go hiidinga gilaadeu ne noonoa dahi huaadangada
ga gaavange gi de gau Edom.*Isa 14.29-31; Jer 47.1-7; Ezk 25.15-17; Joel 3.4-8; Zep 2.4-7; Zec 9.5-7
7 Au e gaamai naa de ahi gi duungia de buibui o Gaza,
gai e dudu naa donu ga deai ono mommee buibui makaga.
8 Au e daa naa gi maakau dangada e nnoho i Ashdod,
ma de ia e hodooligi i Ashkelon.
Au e hai baasi ange donu gi Ekron,
ga dae ai gi de odi de gau Philistia i de maakau,”
go de Ia Aamua go Iahweh e hagadaba.
9 E hagadaba Tagi Maolunga:
“Tolu hanonga o Tyre e haisala ai, ga dae ai loo gi de haa hanonga,
gai au e dee tuu donu dono hagaduasala.
Go hiidinga gilaadeu ne noonoa dahi huaadangada
ga gaavange gi de gau Edom;
gilaadeu tee manadua de hagatoo donu hagaheloongoi madali olaadeu daina.*Isa 23.1-18; Ezk 26.1—28.19; Joel 3.4-8; Zec 9.1-4; Mat 11.21-22; Luke 10.13-14
10 Au e hai naa gi humai de ahi gi duungia de buibui o Tyre,
gai e dudu naa donu gi deai ono mommee buibui makaga.”
11 E hagadaba Tagi Maolunga:
“Tolu hanonga o Edom ne haisala ai, ga dae ai loo gi de haa hanonga,
gai au e dee tuu naa donu dono hagaduasala.
Go hiidinga ia ne doolohi ono daina ga daa i de gadilaasa,
ia tee lodo aaloha ange gi gilaadeu.
Gai ia tee tuu donu de hebagi i hiidinga dono lili,
ia ne golo age dono lili ga hano ai.*Isa 34.5-17; 63.1-6; Jer 49.7-22; Ezk 25.12-14; 35.1-15; Oba 1-14; Mal 1.2-5
12 Au e hai naa gi humai de ahi gi duungia Teman,
gai e dudu naa donu gi deai mommee buibui makaga o Bozrah.”
13 E hagadaba Tagi Maolunga:
“Tolu hanonga o de gau Ammon e haisala ai, ga dae ai loo gi de haa hanonga,
gai au e dee tuu naa donu dono hagaduasala.
Go hiidinga gilaadeu ne hangahanga dinae o denga haahine hai tama i Gilead,
gi kii ange de lahalaha delaadeu henua.*Jer 49.1-6; Ezk 21.28-32; 25.1-7; Zep 2.8-11
14 Au e haula naa dahi ahi i lo te buibui o Rabbah,
e dudu ai gi deai ono mommee buibui makaga,
gai dangada e hevaalogi naa i de laangi o de hebagi,
madali de madangi mmahi i de laangi e ssau ai de madangi.
15 Delaadeu hodooligi†delaadeu hodooligi (e bei malkam i muna Hebrew), aabe go Molek. e gaavee naa gi dahi henua gee,
madali denga dagi o de henua,”
go Tagi Maolunga e hagadaba.
*1:1 2 Ki 15.1-7; 2 Ch 26.1-23; 2 Ki 14.23-29
*1:2 Joel 3.16
*1:3 Isa 17.1-3; Jer 49.23-27; Zec 9.1
*1:5 Aven i muna Hebrew e bei go de baubau.
*1:6 Isa 14.29-31; Jer 47.1-7; Ezk 25.15-17; Joel 3.4-8; Zep 2.4-7; Zec 9.5-7
*1:9 Isa 23.1-18; Ezk 26.1—28.19; Joel 3.4-8; Zec 9.1-4; Mat 11.21-22; Luke 10.13-14
*1:11 Isa 34.5-17; 63.1-6; Jer 49.7-22; Ezk 25.12-14; 35.1-15; Oba 1-14; Mal 1.2-5
*1:13 Jer 49.1-6; Ezk 21.28-32; 25.1-7; Zep 2.8-11
†1:15 delaadeu hodooligi (e bei malkam i muna Hebrew), aabe go Molek.