51
De hagaduasala o Babylon
E hagadaba Tagi Maolunga:
“Tilo, au e hagangalue naa lodo o de ia daa dangada
gai ia ga hebagi ange ai gi Babylon,
aama dangada e nnoho i Leb Kamai.*Leb Kamai go dahi ingoo o Babylon e dai dee iloo.
Au e hai naa gi hulo de gau henua gee gi Babylon
e nonu ai de henua bei de ili gi deai dangada i dono henua;
gilaadeu e hebagi ange gi de henua i luu baasi alodahi
i de laangi oona e hai ngadaa ai.
Tangada e dilia de mee hholu gi dee daangia dana mee hholu,
ia gi dee gahu i dono malo hebagi baalanga.
Gai e dee dugu gi ola denga dama daane i kilaa
gai daia donu gi maakau dono hagabuulinga hebagi alodahi.
Gilaadeu e daa naa ga maakau i de henua o de gau Babylon,
aama de lagolagohia ga maakau i honga ono haiava.
Gai de Maadua, go Tagi o denga hagabuulinga hebagi,
tigi tili donu Israel ma Judah,
e dee galemu donu delaadeu henua gu honu i de haisala
i mada luu mada o de Ia Dabu o Israel.
 
Saavini hulo gee mai i Babylon!
Tangada nei ma tangada nei gi hagaola ina dono mouli!
Goodou gi dee maakau i hiidinga ono haisala.
Deenei de masavaa a Tagi Maolunga e sui ange ai,
aama de hagao ange ai de henua laa gi bei dagodo o ana hegau gu hai.
Babylon e bei de ubu goolo i lo te lima o Tagi Maolunga,
gai gu hagaunu ai gi ssenga henua i lalo alodahi.
Denga huaahenua gu unu uvaini iai,
deelaa ai, gilaadeu gu odi i de ssenga.*Rev 17.2-4; 18.3
Gai tee mmule donu gai Babylon gu oha ga maoha;
oo mage dangi i ono hiidinga!
Gai gaavee hanu valaai e hai ai ono mee mmae;
kana adu e maua naa huu gi ieiangi ia.
Gimaadeu ne hagatale de hai gi ieiangi Babylon,
aagai ia tee maua gi ieiangi.
Gidaadeu ga tili ia, gai dahi ma dahi gi hano gi dono henua;
go hiidinga dono hagaduasala gu dae age loo gi lo te langi
gai gu maolunga donu bei denga giliiga.*Rev 18.5
 
10 ⌊Dangada e hagataba,⌋ ‘Tagi Maolunga gu tala odaadeu heohi;
loomai, gidaadeu ga tala i Zion
dagodo hegau a Tagi Maolunga, taadeu Maadua gu hai.’
 
11 Hakaa ina denga dao!
Gai hagauda ina denga mee hungihungi!
Tagi Maolunga gu hagangaalue lodo o denga hodooligi o de gau Media,
go hiidinga ia gu baba ange e oha Babylon.
Tagi Maolunga e sui ange naa ana mee
ne hai ange gi dono temple.
12 Hagaduulia age dahi hagailonga i gaogao de buibui o Babylon;
haia gi soa dangada e hagaloosia;
hagatuu ina denga daane hagaloosi;
go hiidinga Tagi Maolunga gu hai dahi hagatau
gai gu hagassula donu ana mee gu tala ai
dagodo o dangada e nnoho i Babylon.
13 Goodou e nnoho i gaogao denga vai lagolago,
gai ni dangada lava,
gu dae mai doodou laangi e maakau ai,
gai oodou mouli e modu naa bei taula.*Rev 17.1
14 Tagi o denga hagabuulinga hebagi gu hagatoo donu i dono ingoo:
Ni muna abodonu, au e hhao naa de henua
i dangada soa bei de lagolago o denga itebuubuu,
gai gilaadeu e oo naa i delaadeu kii i de goe.
 
15 Go ia ne haia henua i lalo i ono mahi;
ma de hagaduu henua i lalo i dono heiangi,
aama de hhola de langi i dono iloo mee.
16 De masavaa oona e basa ai,
gai vai i lo te langi gu hagangolo;
ia e hai de mama o denga vai gi hanage i luu bido o henua i lalo.
Ia e hai gi labalaba de uila i de masavaa e pala ai de langi,
ma de hagasao mai de madangi i lodo ono mommee doange goloa.
 
17 Dangada alodahi e ssenga ma teai selaadeu iloo mee,
de labagau o denga goolo e hagadogaa ina naa i ono diinonga.
Ono diinonga e dee ni mee abodonu;
gilaadeu e dee maua i de manamanava.
18 E deai olaadeu haigamaiana, gai ni mee hakadanga;
gilaadeu e llilo naa i de masavaa o delaadeu hagaduasala.
19 Gai e dee deenei tagodo o de ia e hagabinga laa go Tuuhanga o Jacob;
gai go ia ne haia mee alodahi,
aama Israel de aamuli o dono boolonga —
dono ingoo go Iahweh o denga hagabuulinga hebagi.
20 Go koe dagu haamaa ma dagu laagau hebagi —
go koe e balea mai au e oha ai denga huaahenua,
go koe e balea mai au e oha ai denga nohoanga hodooligi,
21 go koe e balea mai au e daa de hoosa ma tangada e gage ai;
go koe e balea mai au e oha ai de hada hebagi ma tangada e savini ai;
22 go koe e balea mai au e daa ai taane ma de hine;
go koe e balea mai au e daa ai tangada madumadua ma tama daane;
go koe e balea mai au e daa ai tama daane ma tamaa hine;
23 go koe e balea mai au e daa ai tangada hagaloosi ma ana ssiibi;
go koe e balea mai au e daa ai tangada hai veelenga
ma ana kaau e hagahai hegau;
go koe e balea mai au e daa denga goobenaa ma dagi o de hebagi.
24 Au e sui ange naa hegau a Babylon ma dangada alodahi e nnoho i kilaa i oodou mada i mua, i hiidinga hegau baubau alodahi alaadeu ne hai i Zion, go Tagi Maolunga e hagadaba.
25 Tilo, au e hai baasi adu gi de goe, de mounga e oohaa mee,
go Tagi Maolunga e hagadaba,
go de mounga e oohaa henua i lalo alodahi.
Au e hagaabo naa dogu lima e hai baasi adu ai gi de goe,
ma de poo goe ga maga iho i de mommee maolunga,
ga hai goe gi se mounga gu lava i de dudu.
26 Gai e deai naa donu se hadu e aau gee mai i kilaa e hai ai tuludulu o de logunga
gai e deai hogi se hadu e kave e hagaduu ai tagelo,
aagai koe e ngadi dagodo naa donu huu ga hano ai,
go Tagi Maolunga e hagadaba.
 
27 Hagaduulia age dahi hagailonga i honga de henua,
gai ilihia de hanga manu i denga huaahenua.
Hagadaabena ina denga huaahenua e hebagi ange gi de ia;
gai hagahia de nohoanga hodooligi o Ararat, ma Minni, aama Ashkenaz.
Hilia tagi o denga daane hebagi gi hebagi ange gi de ia,
gai gaamai denga hoosa lagolago bei denga itebuubuu.
28 Hagadaabena ina denga huaahenua e hebagi ange gi de ia —
go denga hodooligi o Media,
ma olaadeu goobenaa ma dagi,
ma henua alodahi e nnoho i olaadeu lalo.
29 De henua gu bolebole ma de mmae,
go hiidinga de hagatau a Tagi Maolunga
e hai baasi ange ai gi Babylon, e hagasula donu;
gai ia ga hai ai gi ngadi dagodo de henua go Babylon,
gi deai ai dangada e nnoho i kilaa.
30 Denga daane dau i de hebagi o Babylon gu haganoho de hebagi,
gilaadeu gu mmuni i lodo olaadeu hale buibui makaga,
gai gu deai olaadeu mahi,
gilaadeu gu bei dagodo o denga haahine.
Denga hale i de aduhale gu dudu i de ahi,
gai ono baalanga hagamakaga gu hadihadi.
31 Dahi dangada adi muna e savini adu naa i dua o de ia ange laa;
dahi dangada e gaavee de longo e savini adu naa i dua o de ia ange laa,
e hagailoo ange gi de hodooligi o Babylon
bolo dono aduhale alodahi gu hagadee kii ina.
32 Mommee e hulo ai laa lo te vai gu gaavee,
gai denga mommee buibui makaga gu dudu i de ahi,
gai denga daane hebagi gu maatagu.”
33 Gai e hagadaba Tagi o denga hagabuulinga hebagi, de Maadua o Israel:
“Tamaa hine o Babylon e bei de mommee hili huamanu,
i de masavaa oona e dagadagahia ai;
dono masavaa e hagihagi ai gu dai dae mai donu.”
 
34 ⌊Dangada o Jerusalem e hagataba,⌋
“De hodooligi o Babylon go Nebuchadnezzar gu holo gimaadeu,
ia gu hai gi ssenga ange gimaadeu,
ia gu hai gimaadeu bei de ssaa gu deai mee i ono lodo.
Ia gu holo gimaadeu bei dahi manu hagamaatagu,
ma de hhao dono dinae i agu gai mammami,
ga lava ga luei mai gimaadeu.”
35 Dangada e nnoho i Zion e hagataba,
“Hegau baubau gu hai mai gi de au ma ogu dangada
gi dau ange gi Babylon.”
Dangada o Jerusalem gi hagataba,
“Omaadeu dodo gi dau ange gi dangada e nnoho i Babylon.”
36 Deenei ai, e hagadaba Tagi Maolunga,
“Tilo, au e bale adu naa goe
e sui ange ai hegau baubau aana ne hai adu gi de goe.
Au e hai naa gi maamasa ono dai
ma de hai gi deai vai i lodo ono saalingaa vai.
37 Gai Babylon e bei naa dahi hagabuudungaa mee maoha,
gai se mommee e nnoho ai denga jackal,
se mommee hagamaatagu,
ma de llele ai mouli o dangada,
gai se mommee gu deai dangada e noho ai.
38 Dangada i kilaa e koo naa bei dagodo o denga laiono;
gilaadeu e hagangolo naa bei dama a de laiono.
39 Aagai de masavaa olaadeu gu ssae ai
gai au e hagadabena naa dahi daonga ange gi gilaadeu,
ga hai gilaadeu gu ssenga ma de malangilangi —
ga dae ai gi delaadeu sseni ga hano ai
gilaadeu gu dee alahage ange,
go Tagi Maolunga e hagadaba.
40 Au e kave naa gilaadeu gi de mommee e daa ai gilaadeu gi maakau,
bei denga ssiibi gauligi ma guudi daane, aama ssiibi daane.
 
41 Dee hee de hai ne hagadee kii ai laa Sheshak,Sheshak go dahi ingoo o Babylon e dai dee iloo.
gai de henua a henua i lalo e tuhi gu magulu!
Babylon gu hai ma gu se mee hagamaatagu
i magavaa o denga huaahenua!
42 Tai e honu age naa ga haoli Babylon,
gai denga beau hadihadi mai naa ga haoli de henua.
43 Ono aduhale e hai naa ga ni mommee e ngadi daakodo,
gai gu se henua e deai vai iai, gu se lodo henua,
gai gu se henua e deai dangada e nnoho ai,
gu deai hogi dangada e hulo saele laa kilaa.
44 Gai au e hagaduasala naa a Bel i Babylon,
ga hai ia gi lueia mai mee aana gu holo.
Gai denga huaahenua gu dee daga e hulo gi ono daha;
de buibui o Babylon gu maoha.
 
45 Ogu dangada, goodou ssao hulo gee mai i de henua!
Dahi ma dahi gi hagaola ina dono mouli
mai i de kona de bole o Tagi Maolunga!
46 Goodou gi dee manavasaa oodou lodo aabe gi maatagu
i doodou langona denga longo i honga de henua;
dahi longo e dae mai naa i de ngadau nei
gai e dahi ange naa e dae mai i de ngadau e humai,
go longo o de hai ngadaa honga de henua,
ma de hagadau hebagi o denga dagi.
47 Deenei ai, tilo, e tae mai naa donu laangi
aagu e hagaduasala ai denga diinonga o Babylon;
dono henua alodahi e hagangadi mee ina naa,
gai ono dangada e maakau naa ma e daakodo saele i kilaa.
48 De langi ma henua i lalo, ma mee alodahi iai,
e daahili naa ga malangilangi i de hai ange mee nei gi Babylon,
go hiidinga de gau e oohaa mee e loomai naa i ngaiho
ga hebagi ange gi de henua,*Rev 18.20
go Tagi Maolunga e hagadaba.
49 Babylon e oha donu i hiidinga o de gau Israel gu maakau laa,
aama dangada alodahi o henua i lalo a Babylon ne daa laa ga maakau.*Rev 18.24
50 Goodou dangada ne ola mai i de gadilaasa,
hulo gee mai i kinei, goodou gi dee ngadi tuu saele donu huu!
Goodou gi manadua Tagi Maolunga i doodou nnoho i dahi henua mmao,
goodou gi manadua Jerusalem.”
 
51 ⌊Goodou e hagataba,⌋ “Gimaadeu gu hagangadi mee ina,
go hiidinga gimaadeu gu langona hanu muna hagadookaa;
gimaadeu gu dee hagadubulia,
go hiidinga de gau henua gee gu ulu
gi lodo mommee dabu i de hale o Tagi Maolunga.”
 
52 Aagai e hagadaba Tagi Maolunga,
“Tilo, e tae mai naa laangi
aagu e hagaduasala ai diinonga o Babylon,
gai honga de henua alodahi
iai naa de gau lagolagohia gai gilaadeu e gonogono.
53 Gai ga dae age naa donu Babylon gi de langi,
ma de hai ga makaga dono mommee buibui maolunga iai,
aagai au e hai naa gi loomai de gau oha
gi hebagi ange gi de ia,
go Tagi Maolunga e hagadaba.
 
54 Hagalaangona adu! Dangada o Babylon e tangi!
Gai e saamumu mai denga mee e maoha i de henua go Babylon!
55 Tagi Maolunga e oha Babylon alodahi,
ma de hai gi dee langona dono leo e hagalongaa ai.
Beau a ono hagadaumee e bei naa de nngolo o vai lagolago;
gai olaadeu leo gu kona donu de nngana.
56 Dahi dangada oha mee gu humai e hebagi ange gi Babylon;
ono daane hebagi gu noonoodia ma gu gaavee,
gai alaadeu mee hholu gu hadihadia.
Go hiidinga Tagi Maolunga se Maadua e suuia ange de baubau,
gai ia e hagaodi ange donu de hagaoanga o ana hegau.
57 Gai au e hai naa ono dagi ma ono daane heiangi
gi bei dangada gu unu laa ma gu ssenga,
ma ono goobenaa, aama dagi o de hebagi,
aama ono daane dau i de hebagi;
gilaadeu e sseni naa ga hano ai
gai e dee aalahage ange naa donu,”
go de Hodooligi e hagadaba, dono ingoo go Tagi o denga hagabuulinga hebagi.
58 E hagadaba Tagi o denga hagabuulinga hebagi:
“De buibui lahalaha o Babylon
e oha iho naa ga dagodo i honga de gelegele,
gai ono haitoga maolunga e dudu naa i de ahi;
hegau kona a dangada e deai naa donu ono haigamaiana,
denga huaahenua ne hagadaalea ange donu huu gi mee e dudu i de ahi.”
59 Gai aanei muna a Jeremiah ne tala ange gi tagi o de gau hegau go Seraiah tama daane a Neriah, tama daane a Mahseiah, i de masavaa oona ne hano ai gi Babylon madali Zedekiah, de hodooligi o Judah, i de haa ngadau oona ne hodooligi ai. 60 Gai Jeremiah ne sisi i lo te beebaa mulo denga hagaduasala alodahi ne hai ange gi Babylon — go mee alodahi ne daohi i dagodo o Babylon. 61 Gai Jeremiah ga hai ange gi Seraiah, “De masavaa naa huu oou e dae ai gi Babylon, gai koe diiloo daulia ange muna nei alodahi gi langona e dangada. 62 Gai koe ga hai ange, ‘Tagi Maolunga, koe gu hagadaba bolo koe e oha de mommee nei, gai e deai naa donu se dangada aabe se manu e nnoho ai; gai e ngadi dagodo naa ga hano ai.’ 63 Gai ga lava naa huu i dau dau ange muna o de beebaa mulo naa, gai koe ga nnoa ange gi dahi hadu ga maga ange gi lo te saalingaa vai go Euphrates.*Rev 18.21 64 Gai koe ga hai ange, ‘Babylon e abulu naa gu dee hagaahe age ange donu, i hiidinga o de hai ngadaa aagu gu dai gaamai gi de henua. Gai dangada e nnoho ai e deai olaadeu mahi.’ ”
Deenei de hagaodi muna a Jeremiah.

*51:1 Leb Kamai go dahi ingoo o Babylon e dai dee iloo.

*51:7 Rev 17.2-4; 18.3

*51:9 Rev 18.5

*51:13 Rev 17.1

51:41 Sheshak go dahi ingoo o Babylon e dai dee iloo.

*51:48 Rev 18.20

*51:49 Rev 18.24

*51:63 Rev 18.21