2
Sari na Vina Tumatumae Vina Betobeto te Devita koe Solomone
1 Sipu tata kamo sa totoso te Devita pude mate, si tiokia sa se Solomone sa tuna, meke ponia sa koasa sari na vina tumatumae vina betobeto. 2 “Sa qua totoso pude mate si ele kamo. Mu koa va ṉiṉira na varane; 3 mamu taveti saripu gua garunu nigo e Zihova sa mua Tamasa pude taveti. Mamu va tabei sari doduru Nana tinarae na ginarunu, gua saripu ta kubere koasa buka tinarae te Mosese, pude mu tamanae koari doduru mua tinavete be pavei la koa si goi. 4 Be va tabea goi si Asa, si kaqu kopu nia e Zihova sa Nana vina tatara sapu tavetia Sa, totoso zama nia Sa koa rau, sapu sari na tutiqu si kaqu koa baṉara pa Izireli be guana kopu valeana ni arini meke va tabe va gorevura i sari Nana tinarae pa doduru bulodia na maqomaqodia, gua.
5 Keke ginugua si hie. Va nonoga ia mua goi gua sapu tavete mae nia e Zoabi koa rau, sapu va matei sa sari karua palabatu tanisa qeto minate tadi pa Izireli, sapu ari Abana d tuna Neri meke Amasa tuna Zeta. Va matei sa si arini pa totoso bule, pude lipui sari tie va matei rini pa vinaripera. Sa ehara dia rini si ta dogoro pa belete dikuru nia sa pa tiana meke koasa sadolo pa nenena.*Kaiqa tie si balabala ia sa ginuana sa vesi hie si, “Mamu balabala pulea sapu va matei sa si arini pa totoso bule, na hinobena sa vina mate tie sapu evaṉia rini pa totoso varipera. Va mate hobori sa si arini pu loke dia ginugua, meke kamahire si kaqu hena va karovia rau sa ginugua sapu tavetia sa koa rini, sina ta sigiti nia rau sapu gua ta evaṉa.” *2 Samuela 3:27, 20:10 6 Tavetia gua sapu goto pa mua ginilagilana ba va matea sipu lopu ele kamo sa nana totoso mate.
7 Ba mamu tataru ni sari na tuna e Bazilai pa popoa Qileadi, mu va toga i pa mua vetu, sina tataru nau rini totosona govete nia rau sa tasimu se Abusalamu.*2 Samuela 17:27-29
8 Meke gua tugo se Simei tuna e Qera sapu mae guana koasa vasileana pa Bahurimi koa sa popoa te Benisimane. Na leveleve va kaleana au sa koasa rane sapu la si arau pa Mahanaimi, ba totoso tutuvu au sa pa Ovuku Zodani, si zama tokotokoro si rau koasa pa pozana e Zihova sapu lopu kaqu va matea arau si asa.*2 Samuela 16:5-13, 19:16-23 9 Ba na lopu via limana si asa. Gilania mua sapu ta hivae pude tavetia goi. Ele barogoso si asa, ba kaqu tava mate si asa.”
Sa Minate te Devita
10 Meke mate se Devita meke ta pomunu turaṉae koari na tamana pa vasileana lavata pa Zerusalema, sa Vasileana te Devita. 11 Koa baṉara si asa pa Izireli ka made ṉavulu puta vuaheni, ka zuapa vuaheni pa Heboroni meke ka toloṉavulu ṉeta vuaheni pa Zerusalema.*2 Samuela 5:4-5; 1 Koron 3:4 12 Ke habotu hobea Solomone sa binaṉara tanisa tamana sapu se Devita, meke sa nana binaṉara si tava turu va nabu.*1 Koron 29:23
Tava Mate se Adonaeza
13 Ego, la se Adonaeza sa tuna Haqiti koe Batisiba, sa tinana e Solomone. Meke nanasia e Batisiba si asa, “Vegua mae pa binule si goi?” “Uve, pa binule,” gua si asa. 14 Meke zama se Adonaeza, “Keketoṉa mo si hiva tepa ia arau koa goi.” “Na sa sia?” nanasa gua se Batisiba.
15 Olaṉa si asa, “Gilania mua mo goi sapu taqarau tu sa binaṉara, meke ele rove va hinokaria ri doduru tie Izireli sapu gua asa. Ba ta hobe pule meke sa tasiqu si tava baṉara, sina e Zihova si vizatia si asa. 16 Ba kamahire si hiva tepa ia rau si keketoṉa; tataru nau mamu lopu va kari au.” “Na sa sia?” gua se Batisiba.
17 Olaṉa si asa, “Tataru nau, mamu la tepa mae nia si hie koe Solomone sa baṉara; gilania rau sapu lopu kaqu va karigo sa, pude va malumu mae nia sa se Abisaqa, sa barikaleqe pa Sunemu, pude na qua barikaleqe.”*1 Baṉ 1:3-4
18 Olaṉa se Batisiba, “Leana. Kote tepa ponigo rau koasa baṉara,” gua si asa.
19 Ke la koasa baṉara se Batisiba pude la tepa ponia se Adonaeza. Turu sa baṉara, meke va kamoa sa sa tinana pa pinamaṉa, meke habotu pule pa nana habohabotuana baṉara, meke paleke mae nia rini si keke habohabotuana tanisa tinana meke habotu sa tinana pa kali mataona sa baṉara. 20 Zama se Batisiba, “Keke tiṉitoṉa hite si hiva tepa ia rau koa goi; mu tataru nau mamu lopu va kari au.” Meke olaṉa sa baṉara “Na sa sia ta tinaqu? Lopu kaqu va kari igo rau,” gua si asa.
21 Olaṉa si asa, “Mu va malumia se Abisaqa pude vagia sa tasimu se Adonaeza pude nana barikaleqe.”
22 “Na vegua ke tepa au goi pude vala nia se Abisaqa koasa? Pude gua asa si vala nia mo sa binaṉara koasa. Ura na tasiqu kenuna bisa meke koadia pa kalina tanisa sari Abiata sa hiama meke se Zoabi sa tuna Zeruia.” 23 Meke zama va tokotokoro se Solomone pa pozana e Zihova, “Mani va mate au e Zihova si rau, be lopu tava mate se Adonaeza koasa nana tinepa hie! 24 E Zihova ele va habotu va ṉiṉira au koasa binaṉara tanisa tamaqu Devita; ele kopu nia Sa sa Nana vina tatara meke ele va mae ia Sa koa rau meke sari na tutiqu sa binaṉara. Zama va hinokara si rau koe Zihova toana sapu se Adonaeza si kaqu mate pa rane hie!”
25 Ke garunia sa baṉara Solomone se Benaea, meke la va matea sa se Adonaeza.
Sa Hinituna E Abiata meke sa Vina Matena e Zoabi
26 Zama se Solomone sa baṉara, koe Abiata sa hiama, “Pule mua pa mua popoa pa Anatoti, na padamu pude tava mate si goi, ba lopu kaqu va mate igo arau kamahire, sina palekia agoi sa Bokese Vinariva Egoi te Zihova sipu koa turaṉia goi sa tamaqu Devita, meke somana ni agoi sari doduru nana tinasuna.”*1 Samuela 22:20-23; 2 Samuela 15:24 27 Ke va betoa Solomone se Abiata koasa nana tinavete hiama koe Zihova, gua ke tava gorevura sapu zama veko nia e Zihova pa Saelo pa laena e Ilai meke sari na tutina.*1 Samuela 2:27-36
28 Totoso avoso nia Zoabi sapu ta evaṉa koe Abiata si govete la si asa koasa Ipi Hopena te Zihova meke la tuqe va nabu nana koari na kikiho pa iiona sa hope, sina toka nia sa se Adonaeza, ba lopu se Abusalamu. 29 Sipu avoso nia Solomone sa baṉara, sapu govete la pa Ipi Hopena te Zihova se Zoabi, meke korapa koa kapae nana koasa hope, gua, si garunu la nia Solomone se Benaea pude va matea se Zoabi. 30 La pa Ipi Hopena te Zihova se Benaea meke zama la koe Zoabi, “Hiva nigo sa baṉara pude vura mae si goi.”
Olaṉa se Zoabi, “Lokari, tani mo kaqu mate si rau.” Pule la koasa baṉara se Benaea, la tozia koasa, sapu gua zama nia e Zoabi.
31 Olaṉa se Solomone, “Tavetia gua sapu zama nia sa. Va matea, mamu pomunu nia. Meke lopu arau babe kaiqa tutina e Devita, si kaqu ta zutu nia gua sapu ele tavetia e Zoabi, sapu va mate tie loke dia sinea. 32 Kaqu va kilasa ia e Zihova se Zoabi koari na vina mate tie sapu lopu pa hiniva te Devita sa tamaqu. Karua tie si va matei Zoabi, saripu leadi hola nia si asa, se Abana, sa palabatu nomana tadi na qeto minate varipera pa Izireli, meke se Amasa, sa palabatu nomana tadi na qeto minate varipera pa Ziuda. 33 Sa vina kilasa pa vina matedi si kaqu ta gore nia e Zoabi meke sari na tutina ninae rane ka rane. Ba sa binule te Zihova si kaqu koa koari na tutina e Devita pu habotu koasa nana binaṉara ninae rane ka rane.”
34 Ke topue la koasa Ipi Hopena te Zihova se Benaea meke va matea sa se Zoabi, meke ta pomunae si asa pa nana vasileana soti pa qega. 35 Meke va palabatu varipera ia sa baṉara se Benaea hinobena e Zoabi, meke se Zedoki si na hiama koasa tuturuana te Abiata.
Sa Vina Matena e Simei
36 Garunu la tie sa baṉara pude tioko mae nia se Simei meke zama ia sa, “Kuria keke mua vetu pa Zerusalema mamu koa vasina, mamu lopu taluarae vasina meke la pule pa keke vasileana. 37 Be guana rizu si agoi meke hola nia goi sa kolo Kidoroni, si kaqu tava mate si goi, meke sa sinea si mua mo agoi.”
38 Olaṉa se Simei, “Leana hola qua baṉara. Kaqu lulia rau gua sapu zama nia goi.” Ke koa seunae hola tugo si asa pa Zerusalema.
39 Ba hola ka ṉeta vuaheni, si govete sari karua pinausu te Simei, la koa sa baṉara pa Qati, se Akisi sa tuna e Ma'aka. Sipu avoso nia Simei sapu koa dia pa vasileana Qati 40 gua, si va namanama ia sa sa nana doṉ'ki, meke la si asa koasa baṉara Akisi pa popoa Qati pude hatai sari nana pinausu. La se Simei meke turaṉa puleni sa pa nana vetu sari nana pinausu.
41 Sipu avoso nia Solomone sapu gua tavetia e Simei, 42 si tioko vagia sa meke zama ia, “Nake zama igo mo arau meke tokotokoro si agoi pa pozana e Zihova, pude lopu luara ia goi sa vasileana Zerusalema. Meke va balau igo rau, sapu be sekea goi sa tinarae asa si kaqu tava mate si goi. Vegua, lopu va egoa goi si asa, meke zama si goi, sapu ‘Kaqu va tabe igo rau,’ gua? 43 Na vegua meke sekea goi sa mua vina tatara, meke lopu lulia goi sa qua zinama? 44 Ele gilana valeana betoi goi sari doduru sinea saripu ele taveti goi koasa tamaqu se Devita. Kaqu va kilasigo e Zihova si goi koari na mua sinea. 45 Ba kaqu mana nau e Zihova si rau, meke kaqu va ṉiṉira ia Sa sa binaṉara te Devita ninae rane ka rane.”
46 Garunia sa baṉara se Benaea meke va matea sa se Simei. Beto sapu gua asa sa ṉiniraṉira tanisa binaṉara si koa mo koasa limana e Solomone.
*2:5 Kaiqa tie si balabala ia sa ginuana sa vesi hie si, “Mamu balabala pulea sapu va matei sa si arini pa totoso bule, na hinobena sa vina mate tie sapu evaṉia rini pa totoso varipera. Va mate hobori sa si arini pu loke dia ginugua, meke kamahire si kaqu hena va karovia rau sa ginugua sapu tavetia sa koa rini, sina ta sigiti nia rau sapu gua ta evaṉa.”
*2:8 2 Samuela 16:5-13, 19:16-23
*2:11 2 Samuela 5:4-5; 1 Koron 3:4
*2:26 1 Samuela 22:20-23; 2 Samuela 15:24