1 Keke rane si la varavara se Zisu pa keke vasina. Meke sipu beto varavara Sa, si mae tepa koa Sa si keke ri Nana disaepeli meke zama, “Baṉara, mu va tumatumaeni gami varavara, gua sapu va tumatumae ni e Zone sari Nana disaepeli,” gua si asa.

2 Meke zama la koa rini se Zisu, “Pude varavara gamu si mi zama guahe:

5 Meke tozi ni Zisu sari Nana disaepeli, “Be keke koa gamu si la pa vetu tana keke nana baere pa korapa boṉi tu, meke zama, ‘Kei, tio, poni paki nau ka ṉeta bereti. 6 Na keke qua baere enenena si tiqe mae kamo pa qua vetu, meke loke gequ ginani pude ponia!’ gua. 7 Meke be olaṉa guahe sa mua baere pa korapa vetu, ‘Meke va duvilau, ele tuku sa sasada, meke ele puta si rau meke sari na qua koburu. Lopu boka tekulu atu si rau pude ponigo gua sapu hiva nia goi,’ gua. 8 Ba tozini gamu Rau sapu pa ginugua sapu na nana baere mo si agoi gua, si gina lopu kaqu hiva tekulu si asa. Ba be tepatepa nono lamo si goi, si kote tekulu mo si asa meke ponigo gua sapu hiva nia goi, sina lopu hiva tava kurekure si asa koari na tie.

9 Gua ke Maqu tozini gamu: Tepa, meke kote vagia gamu, hata meke kote dogoria gamu, kikia meke kote ta tukele vatu koa gamu sa sasada. 10 Ura sari doduru pu tepa si kote vagi tugo, meke asa sapu hata si kote dogoria tugo, meke asa sapu kikia si kote ta tukele vala tugo sa sasada koasa. 11 Esei koa gamu na tamadia ri na koburu, be tepa gana igana sa tumu, si kote poni nia noki tu? 12 Babe tepa gana vovoto sa, si kote poni nia nenege tu? 13 Tie kaleamia si gamu, ba hoke poni tiṉitoṉa leadi gamu sari mia koburu. Ke sa Tamamia pa Maṉauru si leana holani gamu si gamu, ke hinokara hola sapu kaqu poni ni Maqomaqo Hope tu Sa saripu tepa koa Sa.”

14 Pa keke totosona si hipuru pania Zisu sa tomate poka koa keke tie, meke totoso vura taloa sa tomate, si podalae zama sa tie, ke magasa hola sari doduru. 15 Ba kaiqa arini si zama, “Na Belozibabi d mo, sapu sa baṉaradi ri na tomate kaleadi, na ponia koa Sa sa ṉiniraṉira pude hipuru pani sari na tomate kaleadi,” gua si arini.* Mt 9:34, 10:25

16 Ari kaiqa pule si hiva podekia se Zisu, ke tepa ia rini si Asa, pude tavetia si keke tinavete variva magasana, pude va sosodea sapu maena koe Tamasa si Asa, gua.* Mt 12:38, 16:1; Mk 8:11 17 Ba gilani Zisu sari dia binalabala, ke zama la i Sa sarini, “Sari doduru butubutu baṉara saripu paqapaqaha puleni, meke varivaripera pulei teledia, si lopu kaqu boka koa hola seunae. Meke na tatamana sapu paqaha pule nia si kote ta huarae. 18 Gua asa, ke be sa binaṉara te Setani si ta paqaha pa soku pukudi meke varivaripera pulei, si vea meke kote boka koa hola si asa? Zama si gamu sapu e Setani mo poni Nau ṉiniraṉira, ke boka hipuru pani Rau sari na tomate kaleadi, gua. 19 Ba be Arau si hipuru palae tomate kaleadi pa ṉiniraṉira te Setani, si pa ṉiniraṉira tesei si hipuru palae tomate sari na mia disaepeli? Pude gua asa si sari kasa mia disaepeli telemia mo va sosodea sapu sea si gamu! 20 Ba be pa ṉiniraṉira te Tamasa si hipuru pani Rau sari na tomate kaleadi, si tava sosode sapu sa Binaṉara te Tamasa si ele kamo koa gamu.

21 Pana va namanama valeana ni sa tie ṉiṉira sari nana tiṉitoṉa varipera, meke kopu totoko nia sa sa nana vetu, si lopu kaqu boka ta ṉovala sari nana likakalae. 22 Ba pana mae si keke sapu ṉiṉira hola pule, meke rapata ia na va kilasia sa tie ṉiṉira sana, si kote zau vagi sa sari nana tiṉitoṉa varipera, saripu raṉeraṉei sa tie ṉiṉira, meke kote va hihia i sa sari doduru likakalae pu zau vagi sa.

23 Asa sapu lopu toka Nau, si kana Au sa si Arau. Asa sapu lopu toka Nau pude tioko varigara mae ni koa Rau sari na tie, si va talahuarae i sa si arini koa Rau.* Mk 9:40

24 Be guana ta hipuru palae si keke tomate kaleana koa keke tie, si la enene pa soloso si asa, pude hata ia si keke vasina pude koa magogoso. Pana lopu boka dogoria sa si keke vasina pude koa, si zama si asa, ‘Maqu pule la mo pa vetu vasina pu koa kenuqu si rau,’ gua si asa. 25 Meke totoso pule mae sa, si ele ta sara va via, na tava tana valeana sa vetu. 26 Ke pule si asa, meke la turaṉa mae ni sa sari ka zuapa tomate saripu kaleadi hola nia si asa, meke mae koa pulea rini sa tie sana. Ke sa tinoa tanisa tie sana, si namu na kaleana hola nia sapu gua tatasana,” gua si Asa.

27 Meke sipu korapa zama gua se Zisu, si velavela vura si keke barikaleqe pa vinarigara, meke zama guahe: “Ta manae tugo sa barikaleqe pu podo igo, na ponigo,” gua si asa.

28 Ba olaṉa la se Zisu, “Uve, ba sarini pu ta manae hinokara, si arini mo pu avosia meke va tabea sa zinama te Tamasa,” gua si Asa.

29 Meke sipu varigara va sokusoku la koa Sa sari na tie, si zama se Zisu, “Na sinage kaleana sa sinage hie! Hiva vina gilagila si gamu, ba loke vina gilagila si kaqu poni gamu Rau, ba sa vina gilagila mo te Zona mo.* Mt 16:4; Mk 8:12 30 Kekeṉoṉo gua sapu e Zona si na vina gilagila koari na tiena sa popoa Ninive, si gua tugo sapu sa Tuna na Tie si kaqu na vina gilagila koari na tiena sa sinage hie.* Zna 3:4 31 Pa rane vinaripitui, si kaqu turu meke zutu gamu sa baṉara maqota pa popoa Siba si gamu, sina gelenaena sa nana inene mae pa nana popoa, pude mae avosia sa ginilagilana lohina te Solomone. Meke dotu, koa nana kamahire hie si keke sapu noma hola nia se Solomone.* 1 Baṉ 10:1-10; 2 Koron 9:1-12 32 Pa rane vinaripitui si kote turu meke zutu gamu ri na tie pa Ninive si gamu, sina arini si kekere koari na dia sinea, totoso avosia rini sa tinarae te Zona. Meke dotu, koa nana kamahire hie si keke sapu noma hola nia se Zona.* Zna 3:5

33 Loke tie si va katua sa zuke meke vekoa pa vasina tomena babe va opo tamunu nia lolu, ba kote va hakea sa si asa pa hakehakeana zuke, pude va kalalasi sari doduru tie pu nuquru pa vetu.* Mt 5:15; Mk 4:21; Lk 8:16 34 Sari matamu si guana zuke tana tinimu. Totoso leadi sari matamu, si kalalasa sa doduru tinimu, ba pude kaleadi sari matamu, si kote huporo tugo sa doduru tinimu. 35 Mu kopu, pude sa kalalasa si koa pa mua tinoa, meke lopu na hinuporo. 36 Be kalalasa beto sa doduru tinimu, meke loke vasi hinuporo koa ia, si kaqu kalalasa beto sa doduruna sa mua tinoa, kekeṉoṉo gua tugo na zuke sapu malara atu koa goi,” gua se Zisu.

37 Sipu beto zama gua se Zisu, si ruvatia keke Parese si Asa, pude la henahena somana koa sa, ke la se Zisu meke habotu henahena koasa. 38 Ba magasa hola sa Parese totoso dogoria sa sapu lopu ṉuzapa lima paki se Zisu meke tiqe henahena. 39 Ke zama la koa sa se Zisu sa Baṉara, “Gamu na Parese! Hoke va via i gamu sari na sadadi rina mia kapa na peleta, ba pa korapa mia si siṉi na ṉinovaṉovala na kinaleadi. 40 Duvili si gamu! Vegua? Lopu sa Tamasa tu sapu tavetena sa sadana sa tini, si tavetia tugo sa korapana sa tie? 41 Mi poni sari na habahuala sapu koa koa gamu, meke kaqu via koa gamu sari doduru likakalae.

42 Mi talotaṉa gemi si gamu na Parese! Hoke ponia gamu koe Tamasa sa keke pa manege koari na vuadi rina mia vinagi pa inuma, kamo tu koari na linetelete hitehite guana miniti, na ru* Na ru si keke linetelete hite sapu hoke salaṉa nia pa ginarata tadi na kurukuru hite., meke kaiqa linetelete pasapasa pa inuma pule; ba muliṉi nia gamu si pude tavete va toṉoto la koari na tie, meke pude tataru nia sa Tamasa. Arini sari na ṉati vina tumatumae saripu garo pude kopu ni gamu, beto mamu tiqe kopu nia tugo sa keke pa manege.* Liv 27:30

43 Mi talotaṉa gemi si gamu na Parese! Okoro haboti gamu sari na habohabotuana arilaedi pa sinaqoqi, meke emi hiva ta zama va kamo na tava lavata koari na vasina maketi.

44 Mi talotaṉa gemi si gamu! Ura gua tugo na lovu lopu tava nonogadi si gamu, sapu lopu dogori na tie, meke neti hola i sipu ene hola rini,” gua se Zisu.

45 Meke zama la koa Sa si keke ri na tie va tumatumae pa Tinarae te Mosese, “Titisa, totoso zama gua asa Goi, si zutu gami tugo Goi si gami!” gua si asa.

46 Meke olaṉa se Zisu, “Mi talotaṉa gemi si gamu na titisa koasa Tinarae te Mosese! Va paleke ni pinaleke mamata gamu sari na tie pa mia rinupahana sa Tinarae te Mosese, ke lopu boka luli betoa rina tie si asa. Ba lopu hite hiva podekia gamu, pude va mamahelo poni koari na tie.

47 Mi talotaṉa gemi si gamu, sina tavete va leleani gamu sari na lovudi ri na poropita pu va matei ri na tiatamamia pukerane. 48 Ke gua asa si pa mia tinavete si bakala sapu va egoa mo gamu sapu gua evaṉia rina tiatamamia pukerane. Arini si va matei sari na poropita, meke gamu si kuri sari na lovudi rini. 49 Gua ke pa ginugua hie si zama sa Tamasa pa Nana ginilagilana lohina, ‘Kote garunu la ni Rau sari na poropita, na tie paleke inavoso, meke kaiqa si kote va matei rini, meke kaiqa pule si kote ṉoṉovali rini,’ gua. 50 Ke gua asa, si kaqu ta goregorei nia sa sinage hie pa vina kilasa nomana sa vina matedi rina poropita, podalae gua tava podaka sa kasia popoa. 51 Podalae pa vina matena e Ebolo, meke kamoa koe Zakaraea, sapu tava mate pa Zelepade pa vari korapana sa lose hopena meke sa hope vina vukivukihi. Uve! Tozi hinokara ni gamu Rau, sapu sari na tiena sa sinage hie, si kaqu ta goregorei nia sa vina kilasa tadi doduru tie variva mate sara!* Zen 4:8; 2 Koron 24:20-21

52 Mi talotaṉa gemi si gamu na titisa koasa Tinarae te Mosese! Hena pania gamu sa vidulu koasa tinumatumae te Tamasa, meke gamu telemia ba lopu nuquru la tugo, meke hukati tugo gamu sarini pu korapa va podepodekae pude nuquru dia.”

53 Meke totoso taluarae vasina se Zisu, si podalae kana sisigitia rina tie va tumatumae koasa Tinarae te Mosese meke ari na Parese si Asa, meke soku ninanasa si nanasa ni rini koa Sa koari soku tiṉitoṉa. 54 Podekia rini pude sekesekei nia pude zama ni Sa si kaiqa tiṉitoṉa seadi, gua.