9
Jesus-el kwertengerl-rnem 12 thweneyel apmer arrpanenh-warl
(Matthew 10:1-16; Mark 6:7-13)
Ikwer-penh Jesus-el kwertengerl ikwerenh-rnem 12 akarrelew ikwer-warl. Renh-rnem ra rlterrkeleyew, rernem arrenty-rnem irrent-aynteyew, arntety-rnem-then mwerrel-aynteyew. Rap renh-rnem ilew, “Arrantherr apmer arrpanenh-warl alhayntenh-arey. Ingwer-rnem ilerl-apayntenh-arey, Akngeyan atyetyart ilkwa ingkerrenhew apmer arrpanenh-arenyew. Arntety-rnem-then mwerrelerl-apayntenh-arey. Ilengem akngeyney-angenh; irrertety-weny, yakweth-weny, amern-weny, apwert-weny, arnkwa ingwer-weny, arrangkw. Arwa alhenh-arey. Arrantherr apmer ingwerel aremerrey-alhem, ingwerentyel apek ilem warl ikwerenhel aneyew. Kel mwerr, anenh-arey ikwerel-arleng, akalty-anthenty-penhant alperl-alhemel. Arrantherrarl apmer ingwerel aremerrey-alhem, ingwerentyel iley-angenh apek, warl ikwerenhel aneyew. Irrentewerr apek apmer yanh-areny-rnemel, awelhey-angenh apek arrewantherr. Menty aney, alpemelant ikwer-rnem-wety. Pwet atherr lhelenh-arey, ahern apmer yanh-wety irrarlkemel anewantherrenh-angkwarr. Alakenh-anyem rernem iterl-areyew, Akngeyan ahelerreyel ikwer-rnem.” Alakenh Jesus-el renh-rnem ilanthew.
Kel kwertengerl-rnem anperlarr-alhew, rernemap apmer arrpanenh-warl alhenh, angka mwerr-angker Akngey-wenh ilerl-apenh, arntety-rnem-then mwerrelerl-apenh.
Atyetyart Herod-el Jesus iterl-arey-angenh
(Matthew 14:1-11; Mark 6:14-29)
7-9 Angka Jesus-akert ingweram-angkwarr arlpimperrew. Ingwer-rnem angkerrenh, ran John Baptise-emeley-angker apek, itetherrenty-arrpantey ipmepenh. Renharlap Herod-el awank ipmew atwew. Ingwer-rneman angkerrenh, ran Elijah apek, angkakert Akngey-wenh awank anenharl-arrpantey. Ingwer-rneman angkerrenh, ran angkakert Akngey-wenh ingwer arrwekeleny apek, itetherrenty-arrpantey ipmepenh. Herod-el angka Jesus-akert awew, rap ilpertelelhemel iterrew, “Atha artwa atyenh-rnem ilanthew, John akapwert akeyew. Artwa angwenh ran nhenhey, alakenh arnwarnerl-apeyel? Atha renh rlwateyew.”
Jesus-el artwernem 5,000 wanteyel
(Matthew 14:13-21; Mark 6:30-44; John 6:1-16)
10 Angka mwerr-angker Akngey-wenh ilerl-apenh-penh, kwertengerl Jesus-wenh-rnem apey-alpew ikwer-warl. Rernem ilelhey-alpew ikwer, rernemarl mpwarerl-apenh. Ra renh-rnem atnwenheynew akngerr-wety tawen ingwer-warl Bethsaida-warl. 11 Akngerrel awew, rarl alpew apmer ikwer-warl, rernemap renh apenteynew. Ra renh-rnem arnarew apetyenharl, rap arnekerrey-ayntew ikwer-rnem. Ra ikwer-rnem angka ilew, Akngey atyetyart ingkerrew anem. Arntety-rnem-then ra mwerrelenh arrpemarl.
12 Jesus warrkerrenh-antey ingkeny aylpeyew-atety. Kwertengerl-rnem 12 angkew ikwer, “Anantherr apmer arlpaw-itwew aneyel amern-weny. Ntwa renh-rnem apmer ikwer-rnem-wenh-warl thwenemer, rernem amern ineyew, ankwethen aynteyew.”
13-14 Ra tyernew, “Arrantherran anthenh-arey amern ikwer-rnem!”
Artwernem 5,000 anew-anenh, arelh-rnem-then ampernem-akert; akngerr inngey. Kwertengerl-rnem angkew Jesus-ew, “Anantherr amern akelyant atnyeneyel, amern rtamp-rnem 5, aker aylperr atherr-then. Anantherr nthakenh alhey-angenh, amern akngerrew ineyew.”
Ra kwertengerl ikwerenh-rnemew angkew, “Ilenh-arey renh-rnem, rernem arlwarey-arlwarey arrernelheyew, ingwer-rnem 50, ingwer-rnem 50 arrpemarl.” 15 Kwertengerl-rnemel renh-rnem ilew, rernem arrernelheyneyew alakenh. 16 Ra inew amern rtamp-rnem aker aylperr atherr-then, irrwerl-warl-athek aremel, “Akngeyay, anantherr inkwerelhem, ntwarl amern-then aker-then anthew anewantherr.” Rap rlweth-akeynew amern-then aker-then akelyarl-akely, antheynemel kwertengerl-rnemew-anem. Rernem antheynenheng-arey, amern-then aker-then akngerrerrew. Rernem antherl-apenh, akngerrel arlkweyew. 17 Ingkerrel atnerteng irreyew-atety arlkwew. Rernemarl arlkwew-penh, kwertengerl-rnemel amern ampeny-ampeny akwetyerl-apenh, rtnwernem 12-warl arrernerl-apenh arriwew-atety.
Peter-el ileyel arraty-angkwarr angka Jesus-akert
(Matthew 16:13-20; Mark 8:27-30)
18 Ingwer-ingwer Jesus ament alhew, Akngey-warl-athek angkaynteyew. Kwertengerl ikwerenh-rnem ikwerel-arleng aneyarr-alhew. Rap renh-rnem ayernew, “Ilek ingwer-rnemelan ayenh ilem?”
19 Rernem tyernew, “Ingwerentyelan ngenh ileyel John Baptise-emeley-angker-arrpantey. Ingwerentyel ngenh ileyel Elijah-arrpantey. Ingwerentyelan ngenh ileyel angkakert Akngey-wenh-arrpantey, awank-akerrarl anenh, ipmepenh itetherrenty-arrpantey.”
20 Jesus angkew, “Arrantherr-alew? Ilekarl arrantherr ayenh ileyel?”
Peter-el tyernew, “Ngan artwa renh, Akngeyarl awank-akerr angkew, ra ahern nhenh-warl thweneyew.”
21 Jesus arrngert angkew ikwer-rnem alakenh, “Innga wenh! Arrantherrap ingwerentyak iley-angenh, Akngeyelarl ayenh thwenew ahern nhenh-warl.”
Jesus ilelheyel
(Matthew 16:21-28; Mark 8:31—9:1)
22 “Ayengan Artwa Inngarl Akngey-wenh. Ingwer-ingwer apmwel-ayeth-anem atyeng aynteyenh. Arlka ayeng irrwampeyenh, ayengap apmwa awelheyenh. Akngerr atyeng-wety arlkarerreyenh; atyetyart-rnem Jew-rnem-wenh, artwa rltwernem tyaty ilkwareny-rnem-then, artwa angka Moses-wenhew akalty anthey-angker-rnem-akerr. Ingwer-rnemel ayenh atweyenh ipmewarl. Ingwa atherr-penhan ayeng angkeparl itetherreyenh ipmepenh.” Alakenh-anyem ra ilelhew kwertengerl ikwerenh-rnemew.
23 Jesus angkew akngerrew, ikwerel-arlengarl anenh-rnemew, “Ingwerenty ayenharl apenteyew, ra nthakenh ikwerenharrp-angkwarr alhey-angenh, arrangkw. Ingwer-rnemel renh irrwampenh-anthem, ayenh apententy. Ran ipmelhey-angenh, ayenh apent-aynteyew intem-anteyarl. 24 Ra iterreyel apek ament, mwanty iteth-antey arntarnt-arelh-aynteyew. Alakenhan apmwel-ayetharl iterreyel. Rap atnengkanerrem arrpemarl, nthakenh Akngey-itwel intem-antey aney-alpey-angenh, arrangkw. Alakenh apek ingweran iterreyel, ‘Ayeng apek ilwenty, atharl Jesus apenteyel, kel mwerrarl.’ Rap Akngey-itwel intem-antey aney-alpem.
25 Ingwerentyel apek ilek-ilek mwerr-angker inaynteyew ikwer. Apwert-then ra inaynteyew, amern-then inaynteyew, arnkwethen akngerr inaynteyew. Ampwal yanh-rnem-akert ra nthekwern Akngey-itwel aney-alpey-angenh, arrangkw! Ra ayenh apentey-angenh, rap ilwemarl, nthekwern Akngey-itwel aney-alpey-angenh, arrangkw. 26 Ayengan Artwa Inngarl Akngey-wenh. Ingwer-ingweran ayeng apey-alpeyenh irrwerl-they antyerl akngerr-akert. Anantherrap arrtyernenhey-alpeyenh itwernel-apeny, rlterrk Akngey-wenh-akertel.
Arrantherr apek nyerrerrem, ayenh apentewerr angka atyenh-wety-then, ayengap arrantherr-wety nyerrerrem arrpemarl. 27 Ayengan arraty angkeyel arrewantherr. Ingwerenty apmer nhelarl rlengk anew-aneyel-rnem, rernem Akngey anngel areyenh. Rernem ilweyew-alenty, rernem areyenh, Akngeyarl atyetyart ilkwa aneyenh ingkerrew.”
Jesus amparrkeyel apwert irrwerl-itwew
(Matthew 17:1-13; Mark 9:2-13)
28 Wik anyent-penh Jesus alhew apwert irrwerl-warl, Akngey-warl-athek angkaynteyew-anem. Rap kwertengerl-rnem irrpety atnwenhew, Peter awayenheng-atherr James-then John-then. 29 Jesus-arl angkenh Akngeyew, inngerran ingwer-lkwererrew, arnkwa arlter innga irrew, amparrkew-anem. 30 Arwapeny artwa atherr-anem ikwerel-arleng rtneyelpew, angkey-alhew ikwer, ratherranap Moses-then Elijah-then. 31 Rernemap ingkerrenh amparrkenh. Artwa ratherr angkew Jesus-ew, “Rlengk-anteyap nga ilwey-alhem Jerusalem-itwew, Akngeyelarl awank ilew-angkwarr.”
32 Jesus-arl angkenh artwa ingwer-atherrew, Peter artwa ikwer apelty atherr-then ankwa apelp ayntenh. Rernem ankwethey akwentenhey-alpew, rernemap arew, Jesus artwa ingwer-atherr-then ingkerrenh rernem amparrkenh. 33 Artwa ingwer-atherr alpeyew-alenty rtnenh, Peter angkew, “Ingkartay! Mwerr anantherr mpwelhenh-antey! Anantherr lywenty-rnem irrpety mpwareyew; ngkwengarl anyentan, ingweran Moses-ewarl, ingweran Elijah-ewarl!” Ran iterl-arey-angenh, ranap apmwel-ayeth angkenh. Ra iterrenh, artwa atherrang anenty-arrpantey ahern nhenh-itwew alerl.
34 Peter angkenh-antey, kwenpayel-anem renh-rnem ingkerrenh artew, kwertengerl-rneman atererrew. 35 Rernemap awew, Akngey rarl angkew kwenpay-they alakenh-anyem, “Nhanyem Alerey atyenh-antey, atharl awank ilew, renh thweneyew ahern-warl. Awelhenh-arey ikwer, rarl angkeyelewan arrewantherr!”
36 Akngey angkenh-penh, rap ywerrerl-alhew, kwertengerl-rnemel arew, Jesus-arl ament-anem rtnenh. Rernemap iterl-arew, mwerr-angker rernem arew. Rernem ingwer-rnemew iley-angenh-antey. Ingwer-ingwerantap rernem ilerl-arrernew ingwer-rnemewan.
Jesus-el arrenty irrenteyel awey anyent-they
(Matthew 17:14-23; Mark 9:14-29)
37 Ingwepenh ingwerel Jesus kwertengerl-rnem irrpety-akert atwarreynenh apwert irrwerl-they. Ingwer-rnemel arew, rernemarl atwarrenhey-alpenh, akngerr innga ikwer-rnem arnekerrew. 38 Artwa anyentan arlkew, “Atyetyartay! Amperrngerra alerey atyenh anyentew! Akngemang atha renh ngkweng-warl, raw mwerrerreyew? 39 Arrentyan aylpem ikwer-warl angkepelarreng, awey rap arlkenty iwem. Arrewelheleyam-alpem renh angkepelarreng, iwem renh ahern-warl-then. Iylkerretyan thelelhem arrakert-they. Arrenty ran antelhem ikwer-itwel intem-antey. Rap angkep apeyam-aylpem ikwer-warl, renh irrwampenh-anthem intem-antey, awey rap ilweyew irrem. 40 Atha kwertengerl ngkwenh-rnem ayernew, arrenty irrenteyew ikwer-they. Rernemap arrangkwarl, irrentey-angenharl.”
41 Jesus angkew ikwer-rnemew ingkerrew, “Arrantherran atyeng awelhey-angenh arrangkw-antey! Arrantherran apmwel-ayetharl iterreyel. Ayengan arlkarewelheyel, arrenhantherrenh akalty-antheyel angkepelarreng! Ayeng nthakenh arrewantherrel-arleng aney-angenh arleng-alenty!” Rap artwa ikwer angkew, “Akngetya alerengkw ngkwenh atyeng-warl.”
42 Aynelikw awey renh akngetyenh, arrentyel renh ilatwew ahern-warl arrewelhelemel. Jesus-el arrenty irrentew awey ikwer-they, renhap atnwenhew-anem aynikw-warl. 43 Ingwer-rnemarl rtnenherrenh, rernemap apatew. Rernem angkew, “Inngangay! Akngeyel arnwarnem arawerrng-akertel!”
Jesus ilelheyel, ingwer-ingwerarl ra ilweyenh
(Matthew 17:22-23; Mark 9:30-32)
Ingkerrenh angkerrenh-antey, Jesus nakenh. Rap angkew kwertengerl ikwerenh-rnemew, 44 “Awelhenh-arey arternp atyeng! Ayengan Artwa Inngarl Akngey-wenh. Ingwerentyel ayenh ahayiweyenh artwa apmwernem-warl, rernem ayenh atweyew ipmew-antey.” 45 Kwertengerl-rnemel nthakenh iterl-arey-angenh, rarl ilelhenh ikwer-rnem. Akngey ikwer-rnem arrngert angkew, rernem iterl-arewerr. Rernem apatenh, renh ayerneyew, angka ikwer-rnem anaynteleyew.
Angwenh artwa ilkwan anem?
(Matthew 18:1-5; Mark 9:33-37)
46 Ikwer-penh kwertengerl-rnem angkerrenh, rernemap ilterrenh alakenh, “Angwenharlap ilkwa inngan anewantherr-they?” 47 Jesus-el nthakenh renh-rnem awey-angenh. Kel ra renh-rnem iterl-arenhan, rernemarl alakenh iterrenhan. Ra ilew, ampa akely apetyeyew, rtneyew ikwerel-arleng. 48 Ra angkew kwertengerl-rnemew, “Nga ampew mwerr anem, ngap atyeng mwerr anem arrpemarl. Ngan atyeng mwerr anem, ngap Akngeyewarl mwerr anem arrpemarl. Akngey ranap ayenharl thwenew. Ngarl akely antwelhem, ngap ilkwarl Akngey-angkwarr.” Alakenh Jesus angkenh ikwer-rnem.
Artwa ingwerelan arrenty-rnem irrenteyel
(Mark 9:38-41)
49 John-an angkew, “Ingkartay! Anwernantherr arew, artwa anyentel arrenty-rnem irrentenharl, itna ngkwenhel itnewemel. Anwernantherr renh iltew, anewantherr-areny-wenyarlap ran.”
50 Jesus angkew, “Arrngert angkey-angenh. Ran anewantherr tyel-angkey-angenh, ranap anewantherr-apeny.”
Samaria-areny-rnem arlkarerreyel Jesus-wety
51 Kel Jesus-el iterl-arenh, rarl Jerusalem-itwew ilweyenh, irrwerl-anem alpeyenh angkep. Ra iterrew, Jerusalem-warl alheyew-antey, rap anperl-alhew-anem. 52 Galilee-they ra alheyew akwerterrp-antey Samaria-ampeny-angkwarr Judea-warl. Rap angkakert-rnem thwenew arrwekel Samaria-warl, apmer ikwer-rnem alaleweyew. 53 Apmer ikwer-areny-rnemel awew, Jesus-arl alpenh Jerusalem-warl, rernemap angkew, “Arrangkw! Nthakenh ra nhel ayntey-angenh! Jew-rneman arrantherran apmer arrewantherrenhel ayntemer!” 54 Angkakert-rnem angkep alpew, Jesus ileyew, Samaria-areny-rnemarl angkew. James-then John-thenel awew, ratherrap ahelerrew angkew-anem, “Ingkartay! Ayla ayernem Akngey, rwa thweneyew irrwerl-they, renh-rnem ilwerl-atheneyew?”
55 Ra arrngert angkew. 56 Rernem anper-antey apmer ikwer-angkwarr alhew, apmer ingwerel-anem ayntey-alhew.
Jesus apenteyewan rlterrkarl
(Matthew 8:18-22)
57 Rernem iwerrel-antey alperlewenh Jerusalem-warl, artwa anyent rernem arey-alhew. Artwa rap angkew Jesus-ew, “Atha ngenh apenteyew, ingweram-angkwarr nga alhenty.”
58 Jesus-el tyernew, “Arengk artnwer inteyel ayntem ntywetyarl. Thip akerrkan atharlkwel ayntem ntywetyarl. Artwa Innga Akngey-wenh athan apmer atnyeney-angenhan.”
59 Jesus angkew artwa ingwerew, “Apenta ayenh!”
Artwel tyernew, “Ingkartay! Akngey atyenh ilweyew-aneyel. Ayeng angkep alpeyew, renh arntarnt-arey-alpeyew. Renh akwernenty-penh, atha ngenh apenteyenh-anem.”
60 Jesus angkew ikwer, “Inweng Akngey-wenh atnyeney-angenh-rnem menty rernem akwernerl-ayntey. Nga alhemer, ingwer-rnemarl ilerl-apaynteyew, Akngeyan ikwer-rnem atyetyart anaynteyew, renh-rnem arntarnt-araynteyew.”
61 Artwa ingweran angkew arrpemarl, “Ingkartay! Atha ngenh apenteyew. Ayeng-tangkwel apmer-warl alpeyew arrwekel, atyenh-rnem atha iley-alpeyew, ayengan alpeyel ngkwengel-arleng.”
62 Jesus-el tyernew, “Arrangkw. Ntwa ayenh apententy, nthekwern nga angkeperrey-angenh. Ngan iterreyel angkeperreyew, nthekwern ntwa angka Akngey-wenh iley-angenh, rarl atyetyart ingkerrew aneyel, arrangkw.”