Luqaasin Thaapoono
Imbaa Wontea Yesus Kiristoossa Dhacchintan Goynam Giyayno
Barjosa Upsino
Ardinta
Luqaas akkim ki dahade; Luqaas Yesus yina kinin kamaana tabhi lamaana kisa paanan yivaynaratehe. Yesus yisa tarjamonnante kinin yittsaa Bhawloossa aanamone. Luqaas Yesus Kiristoossa dayntan goynam kaa mathaapaate ki thaapade; tapir Yittsadhaanasa Waadiman mathaapinte birayse woysadhon misken ooninsa ki thaapade. Yesus kala hattear seesoysa qolma maatayse kinin dohonsa eedina ardea upsinka Luqaas mathaapaam ki thaapade.
Kaa mathaapaam Ayiwdtay hamma eenara kattsika Girik eenana qaabayse Luqaas ki thaapade. Girik eena leve thoothisa birara yedayse gon hama eedi zagite ke dahade. Luqaas kenin zagea gonin hama ea Yesus kinin dohonam dhoota ki thaapade.
Kaa mathaapasa iinte Luqaas birara yedayse macchinka yekka Barjosa dhacchintan upsino een wulna konin dohonam kida giye. Mathaapino Yesus Eedi Naas dahayse Israveel peen wul gidir payya waadima hayada, kisa waadimano peen ogora sagayse een wulna konin yeskoadettsi Yesusin qaabonam koda dhee.
Kaa mathaapaam raq tobbhaadar kashana dandima ko dandime:
1. Mathaapino harrna konin thaapadhoono (1:1-4)
2. Eedi Naasisa ashkimbheno (1:5–4:13)
3. Eedi Naasin Galila gidir waadadhoono (4:14–9:50)
4. Eedi Naasin Yiwda peenbee Yordaanoos baynsa saabarbe waadadhoono (9:51–18:30)
5. Eedi Naasin Yerusaalem gidir waadadhoono (18:31–21:38)
6. Eedi Naasin diyenka kinin waadadhoono (22:1–23:56)
7. Eedi Naasin dhaabhenka kinin waadadhoono (24:1-53)
1
1-2 Gobshadhaa Toploos, birara yedayse yisa aapinka shedayse tarja maataana, Barjosa dhacchintan upsinkaar waadadhayna eena wona kenin saskaadettsi wonnon shaarinte maaton yerinam thoothina eena ashkayse thaapidine. 3-4 Inta taar ogodettsi birara yedayse payya hayayse bhocchayse inin dhesonna, hanin dheson timmirinam ha tipise guttsi guttsi hana thaapana payya maatayse ina ko haapadhade.
Shivea Wannissa Adhadhin Goynam Barjosa Gaanaa Gabreelin Giyoono
Herodis Yiwda peente kinin bitimon levenka, Abiya muldhara gudula Zakkarias hambhea dahade. Kisa geshonoar gudula Aaron muldhara dohoono Elsaabeth hambhaynone. Kedi lamaanaar Barjo yinin giyonbee kisa yigginbeka yer siya yindar haapadhimina maatayse Barjo birante tipa ke dahade. Elsaabethaar seeki konin dohonna, kesa naasi qolehe; pir kedi lamaanaar kattsi gecchidine.
Zakkariasaar yisa muldhanabesana Barjosa gazan ooninte kinin waadadhayno wodan yeskonna Barjosa birante kinin waadadhenka, Barjosa gazan ooninte ardayse qunyan ki cubshe gudulmakkon goynka kidar itha ko yeskade. 10 Barjosa gazan ooninte qunyan cubshadhenka eeno wul mayante woyayse Barjoam koda miske.
11 Barjosa gaanaa qunyan daran cubshate imbhen raqinsa mizaqimbar woyayse ki daaka, Zakkariasna ki haapadhade. 12 Zakkariasaar kiam yinin haapenka, targadhayse kattsi ki kurtumbhade. 13 Barjosa gaanaa kina yin ki giyade: “Zakkariaso, kurtumbhaabhode! Barjo hasa miskenam qansidine; geshono hasa Elsaabeth naasi anngi adha ko adhe; kisa naabenamaar Wannis hamayse hada wode. 14 Kinin adhadhonna hana kattsi woza koda dee; thoothino eenoar kisa adhadhinka koda wozadhe. 15 Harrna hambhidianna, Barjosa birante eedi gebhi kida maate. Woynea hattasa aapin cuubadhonbee waani een barsen wucadhenbeam wucehe; ki adhadhima indansa iinte ki daaka, Manpas Gazanka kida thoothe. 16 Kidi Israveel eensa thoothin eenaam Imbaa kesa Barjodar keam kida maase. 17 Kidi Barjoyn nivensa birayse manpasinbee kantanbeka Eeliasdettsi maatayse Wannis eendar kida nive. Imbanasa woylaminam naanadar kida maase;+ ee hamimina eenasa woylaminam tipana eenasa pakalmakkondar kida maase. Ogoka eeno Barjona ashkimbhoono konin doadettsi koam kida haye” kina ki hamade.
18 Zakkariasaar Barjosa gaanaana “Inta gecchidine, isa geshonoar gecchidine. Keeda ogono gon konin maatenam hamin ida dhese?” kina ki hamade. 19 Barjosa gaanaar kina yinin maasenka, “Inta Barjosa birante woyea Gabreelne. Ogo wozisen dhalqinam hana inin giyoadettsi Barjo iam kinin nittsonna hakal i nivade. 20 Yaar wodan yeskenka maaten isa dhalqinam hanin tiyaamonna, ogo inin giyon wul konin maatea rooroaka yekka apo kaya hada maate; dhalqana damattane. Inin giyoono wul thootha ko thoothe” kina ki hamade.
21 Eenoar Zakkariasam kaalite ko dahade. Barjosa gazan ooninte kinin kapponna, “Hamin ki hamaa?” hamayse ke bhocchade. 22 Zakkarias Barjosa gazan oonira yinin utenka eenna giyana damadehe. Ogonante Barjosa gazan ooninte Barjokala yer kinin haaponam kedi dhesidine; kidiar milkitka kena eshkaate apo kaya maatayse ki shidhade. 23 Barjosa gazan ooninte kinin waadadhen wodan maqaysaka, yisa oonindar ki yivade.
24 Ogosa budonte kisa geshono Elsaabeth sirmayse arpi dongna ooninte aadhimbhayse ko dooqade. 25 Kodiar “Barjo yisa nashimmakkonka iam kinin shedaa wodaka ogodettsin yerin payyan ina ki hayade; eensa shaarinte idar dohon ooshimbhenam ki shiishade” ko hamade.
Yesusin Adhadhenam Gabreelin Giyoono
26 Elsaabeth konin sirmonsa laskoa arpeaka Barjo yisa gaanaa Gabreelam Galila peen Naazret hambhen katamandar, 27 Dawtsa muldhara Yoseep hambhea yinin seeson anngika wodhaamon naandar kiam ki yittsade. Naan ogosa naabeno Mayriyam koda hambhe. 28 Barjosa gaanaar kokal nivayse, “Ya Barjosa nashadhoono, payyamo hana ko dee; Barjo hambetene. [Ya maanasa shaarinte gobshadhoonone]” kona ki hamade. 29 Kodiar kisa dhalqinka kattsi targadhayse, “Kono hamin dohoono nagaymakkone?” hamayse ko qaabade.
30 Ogora Barjosa gaanaar kona yin ki giyade: “Mayriyam, Barjosa birante gobshi hanin haaponna kurtumbhaabhode. 31 Shedaa! Ya sirmaada sirme; naasi anngiar adhaada adhe; kisa naabenamaar Yesus hamayse hada wode. 32 Kidi eedi gebhi kida maate; kanka Wuldara Sagea Barjo Naasine koda hambhe. Imbaa Barjo kisa imbaa Dawtsa bitamon borkotonam kina kida ime. 33 Yayqoobsa muldhandar rooro wulna lay kida bitime; kisa bitamonsaar macchi qolehe” kona ki hamade.
34 Mayriyamaar Barjosa gaanaana “Inta anngika wodhayse inin dhesaamonna, ogono hamin ko yin dee?” kina ko hamade. 35 Kidiar kona yin ki giyade: “Manpas Gazano hadar niva ko nive; Wuldara Sagea Barjosa kantano hadar koda shipe. Ogonante hanin adhea gazaa naasa Barjo Naasine kida hambhe. 36 Shedaa! Hasa muldhano Elsaabethaar ta yisa gecchamondar naasi anngi kodi sirmidine; seekine hambhayno ko sirmaysaka kono kosa arpi laskone. 37 Harrna hambhidianna, Barjoam bashea yer qolehe” kona ki hamade. 38 Mayriyamaar, “Barjosa waadiman edono intane. Hanin giyondettsi ina ko dee” kina ko hamade. Barjosa gaanaar kokalanka edimayse ki yivade.
Mayriyam Elsaabethaam Shedo Konin Yivoono
39 Ogo wodanka Mayriyam dhaabhayse Yiwda peente dhukanka dohon katama kallondar saana yivayse, 40 Zakkariassa ooninte ardayse Elsaabethaam ko nagaysade. 41 Elsaabethaar Mayriyamin nagaysenam konin qansenka, iinte kosa dahaa naasa kattsi ki ruqumade; Elsaabethaar Manpas Gazanka ko thoothade. 42 Kodiar upsi gebhika yin ko giyade: “Ya mansen naana wulra gobshadhoonone; hanin adhea naasaar gobshadhaane. 43 Barjoyn qaadhaa Imbaam adhayno ikal hanin nivayno hamin dohoono ina gobshine. 44 Shedaa! Hanin nagaysenam qansite i daaka, isa iinte dahaa naasa wozaka ki ruqumade. 45 Barjo Imbayn hana giyon wulam maata ko maate hamayse hanin tiyonna, ya gobshadhoonone!” kona ko hamade.
Mayriyam Barjoam Konin Gobshoono
46 Mayriyam yin ko giyade:
“Isa sadano Barjo Imbaam koda gobshe;
47 isa woylammoar iam Dhacchea Barjoka koda wozadhe.
48 Inin wozadhayno Barjo i ko tokaa maaton yisa waadiman edonam kinin haaponnane.
Kinara yedayse adhadhino wul gobshadhoono iam koda hame.
49 Ogonoar kantanka dahaa Barjo ina yer gebhi kinin hayonnane;
naabenoar kisa gazane.
50 Barjoam kurtumbhen eenna
adhadhira adhadhinka yekka,
Barjo kena burqadhayse yer payya kida haye.+
51 Kidi yisa kantanka gebhi waadima haydine.
Yisa bhocchinka poorimbhaynaam kidi kekalanka thar thar haydine.
52 Peen wottsaynaam kesa bitamora keam hanchidine;
yirk hamaynaam gobshika keam dheg haydine.
53 Daaqardhaanaam yer payyaka kidi micchidine;+
wodimma eenaam aan guuri keam ki yittsade.
54-55 Barjo wosa eykena Abraambee kisa muldhanabena
‘Rooro wul lay yena burqadhayse yer payya ida haye’
hamayse kinin giyon wozanam bhocchintaka,
kina waadadhayna Israveel eenaam kidi kelshidine”
ko hamade.
56 Mayriyamaar Elsaabeth ooninte arpi makkamaddha dooqayse yisa oonindar maatate ko yivade.
Shivea Wannissa Adhadhidino
57 Elsaabethaar adhiman arpin kosa yeskaysaka naasi anngi ko adhade. 58 Kosa gurdan eenabee muldhanabe Barjo yisa nashimmakkonam kona thoosayse kinin hayonam qansayse kombesana kinka ke wozadhade. 59 Kediar lankaysoa rooroaka naasasa qaamanam taxana ke nivade; imbaasa naabenka Zakkarias hamayse kisa naabenam wodana ke qaabade. 60 Indano “Yin dehehe; nammo kisa Wannisne” kena ko hamade. 61 Kediar “Hasa muldhante naabea agaaka eldhea hay ki hannaar qolehe” kona ke hamade.
62 Ogora imbaam “Hasa naasaam hay hamayse eldhoadettsi ha nashe?” hamayse milkitka kiam ke oysade. 63 Zakkariasaar milkitka yer thaapi thaapadhea oysayse, “Kisa nammo Wannisne” hamayse ki thaapade. Eeno wulaar targadhidine. 64 Ogo wodanka saanawa Zakkariassa apono ko bulimade; Barjoamaar gobshaate dhalqan ki yedade. 65 Gurdante dohon een wulna kurtumbhe ko maatade. Ogono yerro wul Yiwda peen dhukanka dohon wul gidir ko giidhade. 66 Qansaana wulaar, “Ta naasa kaa hamin hamea ki doo?” hamayse yisa woylaminte ke yedade; ogonoar Barjosa kantano kimbesana kinka konin dohonnane.
Zakkarias Hamota Dohonam Kinin Giyoono
67 Naasasa imbaa Zakkarias Manpas Gazanka thoothayse hamota dohonam yin giyan ki yedade:
68 “Israveel eenasa Barjo Imbaa wo kisa eedanakal nivayse
wodar dohon bazanam kashayse
woam kinin dhacchonna ki gobshadhe.
69 Yisa waadiman ea Dawtsa muldhara dhacchea kanta eam kidi dhaasidine;
70 enara yedayse Barjokala qansayse eenna giyayna gazana eenasa aponka kinin giyondettsi,
71 woam jibbaynabee wosa banqin eenabe wulsa aanira woam dhacchidine.+
72 Ogoamaar yin kinin hayoono wosa eykenana burqadhayse yer payya hayotabee
yinin giyon gazan yisa mallanam bhocchintakabene.
73 Ogo yisa mallanam eykea wosa Abraambesana kinin ardoono
74-75 woam jibbaynasa aanira dhaqayse
wonin dehen rooron wulka kurtumbhe qolma
Barjosa birante gazamobee tipamobeka kina wonin waadadhoadettsine.
76 Ta ya naasa kaa, Wuldara Sagea Barjokala qansayse eenna giyeane hada hambhe.
Ogonoar kisa goynam ashkana Barjo Imbasa birante hada yive.+
77 Ogona kesa seesono kena ko shidhe hambhenam Barjokalanka kenin haapen dhaqintasa timmirinam keam hada dhettse.
78 Ogono yin konin dohoono Barjo eedisa seesonam kinin garenbee kisa lemmakkonbekane.
Ogonante dhaqintasa hay cecira wona utana koda haye.+
79 Thipante dahayse diyanna dohon een wulna kidi shaaka ki shaake;+
roonam wosa payyan goyndar kida entse”
ki hamade.
80 Naasaar gebhidine. Woylaminkaar ki wocchimbhade. Israveel eenana yinin haapadhenka yekka, darante ki dooqade.
+ 1:17 Milki 4:5-6. + 1:50 Maz 103:17. + 1:53 Maz 107:9. + 1:71 Maz 106:10. + 1:76 Milki 3:1. + 1:78 Milki 4:2. + 1:79 Isi 9:2.