14
Pangigagánge ra ta Ámmapáte ra kâ Apu Kesu
Mattiu 26:1-5; Lukas 22:1-2; Kuan 11:45-53
1 Á ajjan duá nga ággaw paga lage na piestá na pattalebarán nayù daroban, nga pakkákád da ta pán nga awán ta állapparán na. Á yù ira kátannangán nga pári na Kudio ánna yù ira mesturu ta tunung, alerad da yù paggápù da kâ Apu Kesu nga awán ta makánnámmu, tapè papatáyad da.
2 Yáyù gapu na nga makkakátabarang ira, á kinagi ra, “Arát tam lábbì gubatan sù keggá ra nga makipiestá, marakè akkuád da ittam nayù ira tatolay.”
Denuán na Babay si Apu Kesu
Mattiu 26:6-13; Kuan 12:1-8
3 Á minay di Apu Kesu ta ili na Bitania, ta bale ni Simon nga naggoggong ngaw. Á pakkákád da, minay yù babay sù gián ni Apu Kesu, nga nanangngal ta boteliá nga napadday ta puraw nga batu, nga napannu ta denu nga bábbanguk nga naggapu ta gamù na nardu, nga kitanginá. Á pikká nayù babay yù bullo na boteliá, á inibubbù na yù denu ta ulu ni Apu Kesu.
4 Ngam yù ira káruán nga makasingan, napporay ira. Á nakkaká-ubobuk ira, á kinagi ra, “Kengá lâ yù bábbanguk. Ngattá, ta initabbà na?
5 Mapiá nakuan nu meláku ta maturù nga tallu gatù nga pesù ta meyawâ nakuan sù ira pobare,” kud da. Á gimmá ra yù babay.
6 Ngam simibbák si Apu Kesu nira, á kinagi na, “Arán naw akkuán. Ngattá, ta pasiránán naw? Napiá yù kingnguá na nikán.
7 Maggián gemma ta áddè sù gián naw yù ira pobare, á awayyá naw ira abbágán, nu anni nga ággaw nga gustu naw nga mangabbák nira. Ngam sikán, aringà maggián nikayu ta áddè.
8 Á kingnguá nayù babay yù lâ awayyá na nga akkuan. Arán na iniddagán yù patè, ta jinenuán na yù baggì, nga paránan na ta ketanam ku.
9 Á kurugán yù kagiak ku nikayu, maguray lâ ta dabbuno yù pangilayalayatán sù napiá nga dámak, mepakánnámmu gapay yù kingnguá nayù babay nikán, ta panaddamán nayù ira tatolay kuna.”
Pangigagánge ni Kudas ta Pappagápù na kâ Apu Kesu
Mattiu 26:14-16; Lukas 22:3-6
10 Á si Kudas Iskariote, nga mebiláng sù ira mapulu duá nga sinullà ni Apu Kesu, minay laguk sù gián nayù ira kátannangán nga pári na Kudio, tapè makitarátu nira ta ipagápù na si Apu Kesu.
11 Á pakaginná ra sù kinagi na, nagayáyâ ira, á initabbá ra ta iddád da ta kuártu. Á inalek na laguk ni Kudas yù awayyá na nga mappagápù kâ Apu Kesu nira.
Yù Pallalálláng di Apu Kesu sù Panaddamád da sù Pattalebák nayù Daroban
Mattiu 26:17-25; Lukas 22:7-14, 21-23; Kuan 13:21-30
12 Á jimittál yù olu nga ággo nayù piestá, nga pakkákád da ta pán nga awán ta állapparán na, ánna pappárti ra ta karneru. Á iniyabbû da kâ Apu Kesu nayù ira tudduán na, “Sisaw ikáyâ mu nga papparánám mi ta pakkákanát tam?”
13 Á jinok ni Apu Kesu yù duá nga tudduán na, á kinagi na nira, “E kayu bì tuke ili, á maratang naw yù laláki nga mangáttu ta ammutu. Á tumuttul kayu kuna.
14 Á sù balay nga tallungán na, kagian naw yaw sù makábbalay, ‘Iyabbû nayù Mesturu nikaw nu sisaw gián nayù paggianán na álliuk, tapè umay sangaw kumán ta panaddamán ta pattalebák nayù daroban, aggina ánna yù ira tudduán na?’ kun naw sangaw kuna.
15 Á ipasingan na nikayu sangaw yù aláwa nga lágum ta utun. Á dán nga naparán sù lágum yù ngámin nga awágan naw. Paránan naw tán yù kanat tam,” kun ni Apu Kesu sù ira duá.
16 Á nánaw yù ira duá, á minay ira ta ili. Á naratang da ngámin nga kunnay sù kinagi na, á pinarád da yù kanad da nga panaddamán ta pattalebák nayù daroban.
17 Á ta pajjibbà, limibbè di Apu Kesu ánna yù ira mapulu duá nga tudduán na.
18 Á pallalálláng da paga, kinagi ni Apu Kesu nira, “Kurugán yù kagiak ku nikayu, ajjan nikayu yù mappagápù nikán, nga mepallálláng nikán kunangane.”
19 Á pakaginná ra karanniaw, inikáddagâ da lâ naraddam. Á nattutubbâ ira nga nangiyabbû kuna, á kinagi ra, “Ari nga sikán, unè?”
20 “Wan, tádday nikayu, nga mepasuddà ta pán sù tangalosá nga jigu.
21 Matayà gemma, sikán nga Kaká na ngámin na tatolay, ta yáyù inipetúrâ ni Namarò sù dán nga netúrâ, ngam kábbi yù tolay nga mappagápù nikán. Mapiá nakuan nu ari neyanâ.”
Yù Pamúgák di Apu Kesu, nga Panaddamát tam ta Pate na
Mattiu 26:26-30; Lukas 22:14-20; 1 Korinto 11:23-25
22 Á sù pakkákád da paga, inâ ni Apu Kesu yù pán. Á kabalin na nabbalabálà kâ Namarò, giddigidduá na yù pán nga iniyawâ na nira. Á kinagi na, “Mangâ kayu sawe, ta kanan naw. Yawe yù baggì.”
23 Á inâ na yù tangapassuelu nga binaráyáng nga naggapu ta tabbuk na úbas. Á pabbalabálà na kâ Namarò, iniyawâ na nira, á aggira ngámin mininum kuna.
24 Á kinagi na nira, “Yawe yù dágà nga mebubbù ta ketapil ku megapu ta aru nga tatolay, tapè pakomán ni Namarò ira ta liwiliwâ da. Yù dágà yù panákkilalán ta napasigaggà ánna mekatalà yù bagu nga tarátu ni Namarò sù ira tatole na.
25 Kurugán yù kagiak ku nikayu, arák kin ulian nga inuman áddè ta inumak ku noka yù bagu sù pammagurayán ni Namarò.”
26 Á nakkansion ira ta áddáyo ra kâ Namarò. Kabalid da nakkansion, nánaw ira nga minay sù puddul nga namulán ta káyu nga olibo.
Nipalappâ ni Apu Kesu yù Panájji ni Eduru kuna
Mattiu 26:31-35; Lukas 22:31-34; Kuan 13:36-38
27 Á pallakalakák da, kinagi ni Apu Kesu sù ira tudduán na, “Sikayu ngámin yù manájji nikán sangaw nu mappanà yù ággiák ku. Ta ajjan yù netúrâ nga kinagi ni Namarò nga kunniaw:
‘Papatáyak ku yù mináppárák,
á mewarawarâ yù ira karneru, gapu ta awán ta manaron nira.’
28 Ngam maginnanolayà, á ta paginnanolè, mapolungà ánnè nikayu nga umay túrin ta purubinsia na Galilia.”
29 Á pakkagi ni Apu Kesu ta táttájjiád da, kinagi ni Eduru kuna, “Mássiki nu aggira ngámin yù mánaw nikaw, ngam sikán lápay, arát taka tájjián.”
30 Á kinagi ni Apu Kesu kuna, “Kurugán yù kagiak ku nikaw, lage na mamidduá magittarákkò yù manù sangaw nu gabi, mamillu ka nga makkagi ta arám mà ammu.”
31 Ngam initaggâ ni Eduru nga kinagi, “Mássiki nu sitta duá yù matay, arák ku ilímak ta ammu taka.” Á kunnian yù kinagi ra ngámin nga katággitádday.
Makimállà si Apu Kesu sù Kamulán ta Getsemani
Mattiu 26:36-46; Lukas 22:39-46
32 Á labbè di Apu Kesu ta kamulán nga mangngágan ta Getsemani, kinagi ni Apu Kesu sù ira tudduán na, “Magiddak kayu saw, ta ek ku bì tán nga makimállà kâ Namarò.”
33 Ngam inipulù na yù ira tallu lâ, si Eduru, ánna si Ime kâ Kuan. Á inikáddagâ na lâ ni Apu Kesu napábbaw ánna naburung.
34 Á kinagi na nira, “Mággekà mappassì sù kepallà nga daddam ku. Maggián kayu saw nga matturá.”
35 Á nallillì si Apu Kesu ta baddì paga nira, á namalittúkak, á nakimállà kâ Namarò tanu awayyá na, ari nakuan mesimmu kuna yù jigâ nga umay kuna.
36 Á kinagi na, “Ammò ku, Ammò ku, sikaw ngámin yù makáwayyá. Ilillì mà sù jigâ nga umay nikán. Ngam arám mu anugutan yù urè nu ari galâ yù urem,” kun na kâ Namarò.
37 Á ta kabalin na nga nakimállà, nattoli si Apu Kesu sù ira tallu nga kábulun na, á naratang na ira nga makkaturuk. Á kinagi na kâ Eduru, “Simon, makkaturuk ka? Ari ka panò makapatturá ta mássiki lâ tangoras?
38 Matturá kayu nga makimállà, tapè arán na kayu appútan na liwâ. Ta mássiki nu molang kayu malliwâ, ngam makapi yù baggi naw.”
39 Kabalin na nga nilukák ira, nallillì si Apu Kesu má, á inuli na má yù ákkimállà na kâ Namarò.
40 Á nanoli má nira, á naratang na ira má nga makkaturuk, ta arád da magimmúlák yù matá ra. Á arád da ammu nu anni yù itabbák da nakuan kuna.
41 Á namillu nga nanoli si Apu Kesu nira, á iniyabbû na nira, “Makkaturuk kayu paga nga magibannák? Kustu ngin. Jimittál ngin yù oras nga kagápù ku, á iyawâ dangà sù ira minálliwâ, sikán nga Kaká na ngámin na tatolay.
42 Gumikkáng kayu, ta et tamin. Innan nawè. Ajjanin yù mappagápù nikán.”
Gaputad da si Apu Kesu
Mattiu 26:47-56; Lukas 22:47-53; Kuan 18:3-12
43 Á sù arán na paga kabalin nga nagubobuk ni Apu Kesu nira, dagarágâ nga limibbè si Kudas, nga mebiláng sù ira mapulu duá nga tudduán na. Á nepulù kâ Kudas yù ira kitáru nga nagármas ta badáng ánna palù. Aggira ngámin yù jinok nayù ira kátannangán nga pári na Kudio ánna yù ira mesturu ta tunung ánna yù ira karakalán.
44 Á pattatarátu ra gangù, kinagi ni Kudas nira yù panákkilalád da kâ Apu Kesu. “Yù tolay nga ummaták ku, aggina yù gaputan naw sangaw. Á ipáno naw, á taronán naw ta napiá.”
45 Á pakáddè da ta kamulán, dagarágâ nga jimikkì si Kudas kâ Apu Kesu. Á kinagi na, “Apu,” á inummatán na.
46 Á ginápù da si Apu Kesu, á inigaggak da ta napiá.
47 Ngam ajjan yù tádday nga kabbulun na, á inilayâ na yù badáng na, á kittak na yù aripan nayù pári nga kátannangán, á nalasápán yù talingá na.
48 Á kinagi ni Apu Kesu sù ira naggápù kuna, “Kagian naw panò ta tulisánà, ta umay kayu maggápù nikán nga nagármas ta badáng ánna palù?
49 Á kággággaw, naggiánà nikayu nga mangituddu sù mangilin nga bale ni Namarò, á arán nawà ginápù. Ngam mesimmu yaw, tapè matuppál yù inipetúrâ ni Namarò sù dán nga netúratán.”
50 Á ngámin yù ira nga sinudduán ni Apu Kesu, nattálaw ira, á nánawád da.
51 Á ajjan tán gapay yù bagitolay nga nagulolà. Á yù ira mangikeká, ginápù da.
52 Ngam bittáng na nira lâ yù ulà na, á nagilongán nga nattálaw.
Yù Pangiyabbû nayù ira Kudio kâ Apu Kesu
Mattiu 26:57-68; Lukas 22:54-55, 63-71; Kuan 18:13-14, 19-24
53 Á inituluk da laguk si Apu Kesu ta bale nayù kátannangán nga pári. Á ngámin ira nga káruán nga kátannangán nga pári ánna yù ira karakalán, á yù ira mesturu ta tunung, naggagammung ira tán.
54 Á jimináddán si Eduru ta arayyu ta likuk da. Á labbè da ta bale nayù kátannangán nga pári, simillung si Eduru sù nálitukán nga námmuák, á minay nepagitubang nga nepaggirínu sù ira magguárdiá.
55 Á yù ira kátannangán nga pári ánna ngámin ira nga mammaguray, alerad da yù ipangikeká ra kâ Apu Kesu, tapè ajjan yù awayyá ra nga mamapátay kuna, ngam awán ta nálek da.
56 Ta aru yù ira nga nassirisiri nga nangikeká kuna, ngam ari naggigittá yù kinagi ra.
57 Á manganánnuán, ajjan yù ira káruán nga minay nga mangikeká kuna, á nassirisiri ira gapay, á kinagi ra,
58 “Naginná mi yù kinagi na. Kinagi na ta iwarâ na yù mangilin nga bale ni Namarò nga pidde na tolay, á nu mapasá tallu nga ággaw, patáddagan na yù tanakuán nga arán na pidde na tolay.”
59 Á mássiki nu kunnian yù pangikeká ra, ari negittá yù kinagi ra.
60 Á limikkâ yù kátannangán nga pári ta tangngá ra, á iniyabbû na kâ Apu Kesu, “Awán panò ta itabbák mu sù ira mamaliwâ nikaw?”
61 Ngam ari bulubugá nakkituk si Apu Kesu. Awán bulubugá ta itabbák na nira. Á iniyabbután na má nayù kátannangán nga pári, “Sikaw panò yù MakKiristu, nga Anâ ni Namarò?”
62 Á kinagi ni Apu Kesu,
“Wan, sikán. Á masingan nawà nga Kaká na ngámin na tatolay,
nga magitubang sù ággitubangán nayù maráyaw,
ta jiwanán ni Namarò nga Makáwayyá ta ngámin.
Á masingan nawà nga umay nga mepulù ta maddalingáráng nga kunam ta lángì.”
63 Á pakaginná nayù kátannangán nga pári sù kinagi ni Apu Kesu, pinisil nayù pári yù bisti na nga apaddu, gapu ta napátu yù nonò na. Á kinagi na, “Awánin ta máwák tam nga magalek paga ta tolay nga makkagi ta liwâ na.
64 Naginná naw yù kinagi na, nga aggina yù Anâ ni Namarò. Anni yù ure naw nga meyannung kuna?” kun nayù pári nira. Á aggira ngámin, kinagi ra ta ikáru na yù liwâ na ta pate na.
65 Á pakaginná nayù ira káruán ta mapapátay si Apu Kesu, nilutábád da. Á kinallabád da yù mammang na, á sinultù da, ánna kinagi ra kuna, “Labbúnam mu yù manultù nikaw.” Á ed da laguk inâ nayù ira magguárdiá, ánna lippilippák da.
Ilímak ni Eduru yù Pakánnámmu na kâ Apu Kesu
Mattiu 26:69-75; Lukas 22:56-62; Kuan 18:15-18, 25-27
66 Á paggián ni Eduru paga ta námmuák, minay yù babay nga aripan nayù kátannangán nga pári.
67 Á pakasingan nayù babay kâ Eduru nga mepaggirínu, inimámmatán na, á kinagi na kuna, “Sikaw gapay yù kabbulun nayù tolay nga taga Nasaret.”
68 Ngam inilímak ni Eduru, á kinagi na, “Arák ku ammu. Arák ku kánnámmuán yù kagiam mu nikán.” Á nallillì si Eduru nga minay ta puertá nayù alitù. Á dagarágâ nagittarákkò yù manù.
69 Á manganánnuán, nasingan na má nayù babay, á kinagi na sù ira tatolay nga nanáddak tán, “Aggina gemma yù kabbulud da.”
70 Ngam inilímak na má ni Eduru. Á manganánnuán, á yù ira káruán nga ajjan tán, kinagi ra gapay kâ Eduru, “Sikaw yù kabbulun na, ta taga Galilia ka gemma gapay.”
71 Ngam inigagek ni Eduru yù baggi na, á nappagássingán kâ Namarò ta kurugán yù kagian na. Á kinagi na nira, “Arák ku ammu yawe nga laláki nga kagian naw.”
72 Á inikáddagâ pidduá nayù manù nagittarákkò. Á dagarágâ, nanonò ni Eduru laguk yù kinagi ni Apu Kesu kuna, nga “Sangaw nu gabi, lage na mamidduá magittarákkò yù manù, mamillu ka nga makkagi ta arám mà ammu.” Pakanonò ni Eduru karannian, inigabbuâ na nga nakkulè.