13
Benabéemútsí Tsáorómá uwáábótújkenúne
1 Áijyúhjáa Ajtiokííari íjcyáné cahcújtso múnáama ijcyámé Píívyéébé ihjyú uwáábojte ílluúme: Diibye Benabéee, Tsimóó dííbyere ‘Cúúvéébeé’ némeííbyee, Tsirééne múnáajpi Róótsioo, Manaéé Gariréá iiñújɨ́ avyéjuube íjcyaabéhjáa Heróódema tsaíjyú píívyeébee, Tsáoroo, éhdume. Áámedítyúhjáa tsaate úwáábohíjcyá Jetsóoke cáhcújtsótúmeke. Áánetúhjáa tsijtye úwáábohíjcyá tsúúca dííbyeke cáhcújtsómeke.
2 Aaméhjáa tsájcoojɨ májchotúmé Píívyéébeke dúúrúvámeke dííbyé Apííchó nééhií:
—Óóma mémeménú Benabéemútsikye Tsáorómá tsúúcajátújucóo diityétsidyítyú o ɨ́jtsámeíñé wákimyéí diityétsí imyéénuki.
3 Ahdújucóhjáa diityétsí hallúvú íhyótsɨne ipícyóóne ditye táúmeíñé pɨáábó Píívyéébeke. Átsihdyúhjáa ipítyájcómútsikye ílluréjuco ditye wálloóne.
Benabéemútsí Chííperéri úwaabóne
4 Aamútsíhjyáa Píívyéébé Apííchó túkévéjtsóneri péé Tsereóótsiávu. Átsihdyúhjáa tsahííyí peemútsí ‘Chíípere’ némeíñé caapáhovu.
5 Aamútsíhjyáa ‘Tsaramína’ némeí mujcóvú úújetémútsí úwaabójucóó Píívyéébé ihjyu imúnaa jodíómú pihcyáávejááné pañévu. Áámútsimáhjáa ɨ́pɨááboobe Jóáa péé dííbyere ‘Máácoó’ némeííbye.
6 Aaméhjáa teene caapáhori péhijcyámé Páápó coomívú úújetémé tétsii ájtyumɨ́ tsaapi imúnáajpi Bajetsóoke ápííchoobe íjcyáábeke. Diibyéhjáa íllure iállíñe nehíjcyá Píívyéébé icyánéjcú uubállé imyéénuhíjcyáne.
7 Aabéhjáa ícyahíjcyá ávyéjuube Tsééjio Páorómá ímí dííbyema iñáhbévácatsíhíjcyánélliíhye. Diibyéhjáa ávyéjuube pɨ́uvá Benabéemútsikye Píívyéébé uwááboju illéébúcunúné iímíllenélliíhye.
8 Aamútsíhjyáa dííbyeke úwáábórónáa diibye ápííchoobe dííbyere ‘Erííma’ némeííbyé tsá ímílletú dibye cáhcujtsóné Píívyéébé ihjyu. Áánemáhjáa íllure téénetu bóíjcyuube dííbyeke.
9 Áánélliihyéhjáa Tsáoro dííbyere Páávoro íjcyáábé pañe Píívyéébé Apííchó íjcyaabe dííbyedívú ɨɨ́ɨ́téne nééhií:
—Muúbej, uu muurá állíu múnáajpi Naavénéj tsɨɨméné u íjcyaabe átéréejpi.
10 Aabe ¿múijyúikyé ú ɨ́hvéteé eene Ávyéjúúbedítyú íjcyáné uwááboju ɨ́mɨáájú u tútávátsohíjcyánetu?
11 Ahdícyane ícyooca Píívyéébere nééjuri tsáhájuco u hállúváityúne. Ehdúhjáa dibye néénemáyé tsáhájuco dibye állúvatúne. Áánemáhjáa tsaatéké neebe ditye itsájtye dííbyeke.
12 Aanéhjáa ávyéjuube Tsééjio Páoro iájtyúmɨ́ne ílluréjuco cáhcujtsóné Píívyéébeke.
Páávorómútsi Ajtiokííari
13 Átsihdyúhjáa Páávoro íñahbénujtétsima Páápótu péé tsahííyí Pajpííriá iiñújɨri íjcyacóómí Pééjévuú. Áámútsidítyúhjáa tétsihdyu Jóáa oomí Jerotsaréevu.
14 Ááné boonéhjáa iiyéjuco péémutsi úújeté Ajtiokííavu Pitsíídiá iiñújɨri íjcyácoomívu. Aamútsíhjyáa téhulle wáyeéévejcóójɨ́ íjcyamútsí péé imúnáá pihcyáávejávu.
15 Áánáacáhjáa tééjá avyéjujte Píívyéébé ihjyu iéévene ɨnɨ́jkevádú néé tsaatéké ditye idíllo dityétsí íhjyúváíhajchííjyu. Áánélliihyéhjáa nééme diityétsikye:
—¿Ava tsá ámúhtsidi tsáné túkevéjtsoju íjcyatú múúhakye ámuhtsi menééiyóne? Tenévá íjcyáhajchíí múúhakye mene.
16 Áánélliihyéhjáa diibye Páávoro iíjyócúúvéne íhyójtsɨri néé ditye cúúvéhulléré iíjcyaki. Átsihdyúhjáa neebe diityéke:
—Ámuúha tamúnaa ijraéémuj, cáhawáá ímíñeúvú mélleebúcunu ámúhakye o nééiñe íñe múhdumé Píívyéébeke ámuha maávyejúúllémeke.
17 Muuráhjáa méɨhdé múnáaúvú Piivyéébé idyé íjcyaabe ihñéjté Ejíhtó iiñújɨri íjcyámeke llíyaatétsó diityékée iñéhdújuco. Áámekéhjáa muurá ɨ́ɨhnáhoori ijchívyétsoobe tééné iiñújɨtu.
18 Aaméhjáa múhdurá ícyahíjcyáronéhjɨ́ iáábúcúne diityéké pɨ́áábohíjcyaabe panévatúré 40 píjcyá hajchótá ditye ɨ́ɨ́néubárá píívyétúné iiñújɨri ijcyácoóca.
19 Ááné boonéhjáa Canaáá iiñújɨvúréjuco péémeke idyé dibye pɨ́áábónej tééveríyé táhjahíjcyámé 7 coomíva múnaa tééné iiñújɨri íjcyámeke. Diityékéhjáa ibóáyóné boone iiyéjuco ditye cáávácuhíjcyáné diityé iñújɨ́ɨ́ne. Ehdúhjáa muurá méénuhíjcyámé Píívyéébé pɨááboríye.
20 Áámekéhjáa túkévétsohíjcyaabe ímítyúnéhjɨ́ ímibájcho múnáaj tééveri 450 píjcyá hajchótá íhjyú uubálle múnáajpi Tsamoéeréjuco íjcyájcoojɨ́vu.
21 Aaméhjáa idyé táúmeí Píívyéébeke dibye imyéménu tsáápiikye diityé avyéjuube íjcyáííbyeke dibye diityéké ityúkévéjtsoki. Ahdújucóhjáa dibye mémenúné ‘Bejamíi’ némeíñé dohjɨ́ba múnáajpi Tsíí hajchi Tsaóoke dibye iíjcya ávyéjuube 40 píjcyá hajchóta.
22 Áábekéhjáa iíjchívyétsóné boone Dabíikyéréjuco dibye tsiiñe pícyoone diityé avyéjuube dibye iíjcyaki. Dííbyedítyúhjáa muurá neébe: “Ópée o tújkevéélléébeke ó ájtyumɨ́ Itsaíí hajchi Dabíikye.”
23 Diibyéhjáa muurá Dabííj tsɨɨménémúháábedítyú Píívyéébe meménú Jetsóoke mee ijraéémuma pámé Pájtyetétsoobe íjcyáábeke tsúúcajátújucóhjáa iñéhdújuco.
24 Áábé ɨhdéhjáa Jóáa úwáábohíjcyá memúnaa ijraéémuke. Aabéhjáa nehíjcyá ímítyú iícyahíjcyánéhjɨ́ ɨɨ́hvéjtsóne ditye ɨ́mɨánejcúvuréjuco ipájtyéne ílluréjuco itsójtsótsámeíki.
25 Aabéhjáa teene íuwáábó nɨjkévaríjyuco íjcyaabe nééhií: “Tsá muurá o íjcyatú eene ámuha meɨ́tsúcunúhíjcyaábe. Táhboonétúi ihdyu úwáábóiíbye. Áábeke muurá tsá íjtyúhápáájɨ́ubáré o tácórɨúcúítyuróne.”
26 Ehdúhjáa iñétsihdyu Páávoro nééhií:
—Ámuúha, Aavaráaúvúj tsɨɨménémúháábema múhdumé tsíjtye múnaa Píívyéébeke cáhcujtsómej, muurá pajtyété uwááboju méwáábyuta.
27 Muuráhjáa Jerotsaréeri íjcyame memúnaa íavyéjujtémáyé tsá wáájácutú diibyéjuco Mépájtyetétsoobe Jetsóó íjcyane ténevá wáyeéévéjcoojɨ́vadúné Píívyéébé ihjyú uubálle múnáá uwááboju dííbyedítyú íhjyuváné éévehíjcyaróme. Aamée muurá íllure ɨ́cúbahrá dííbyedi tsúúcajátújuco tene dííbyedítyú némeídyújuco.
28 Tsáháturóhjáa ɨ́ɨ́né imítyúné dibye méénutú tééné hallútú ditye dííbyeke llííhyánúiyóne. Árónáacáhjáa nééme Piráátoke dibye illííhyánútso dííbyedívu.
29 Ehdúhjáa dííbyedítyú tene cáátúnúmeídyújuco ditye méénune dííbyeke. Áábeúvú ɨɨtémehóhjáa tsíjtyeréjuco páwachéketu iñíítyétsóne cúúune.
30 Áróóbekée muurá Píívyéébere bóhɨɨtsóhi.
31 Aabéhjáa píváijyúvá bóhówáávehíjcyá Gariréatúhjáa Jerotsaréevu dííbyema péhíjcyámedívu. Aame muurá íñe úúbállehíjcyá mɨ́amúnáake dííbyedítyu.
32 Aane íñe ámúhakye muha méúúbállehíjcyá ɨ́mɨá uwááboju tsúúcajátújucóhjáa méɨhdé múnáaúvuke úúbállémeíhijcyáne.
33 Muuráhjáa meke diityéúvúj tsɨɨménémúháábeke iñéhdújuco Píívyéébe bóhɨɨtsóné Jetsóoke. Muurá Tsááamóháámɨtu nééneé: “Uu Hájchíwu u íjcyáábeke uke ó bóhɨɨtsóhi.”
34 Ehdúhjáa Píívyéébe néé dííbyeke ibóhɨ́ɨ́tsoíñé dííbyej pi ɨɨ́cúbáhrámeítyuki. Áhdure idyé tsiiñe neébe: “Ámúhakye ó pɨ́ááboó panévatúré Dabíiúvukée o néhdújuco.”
35 Téhdure idyé tsiiñe Tsááamóháámɨtu nééneé: “U íjcyátúcoocájɨ́ɨ́va néhi dɨ́ɨɨcúve múnáajpi íjcyáábej pi tóócuúhi.”
36 Aanéhjáa muurá diibye Dabíiúvuke Píívyéébe iñéhdújuco ímí ɨ́ɨ́cúvehíjcyáné mɨ́amúnáake dibye íjcyáijyu íjcyámeke. Aabéhjáa muurá dsɨ́jɨ́véébeke cááníúvú úníutu ditye cúúúúbej pi ɨ́cúbáhrámeíhi.
37 Áánetúu Jetsóoke Píívyéébe bóhɨ́ɨ́tsóóbej pi tsá ɨ́cúbáhrámeítyúne.
38 Aane ihdyu ámuha tamúnaa méwaajácúiyá diibyée dsɨ́jɨ́vénej tééveri tsúúca pámeere mɨ́amúnáá imítyuháñé Píívyéébe ábájɨ́ɨ́véné uwááboju.
39 Aane muurá íñe múhdumé dííbyeke cáhcújtsómé imítyuháñé tsúúca ábájɨ́ɨ́vémeíhi. Áánetu teene cáhcújtsotúmé Píívyéébéhjáa Moitséeúvuj tééveri méénúné taúhbajúré úráávyehíjcyámé imítyuháñé tsá ábájɨ́ɨ́vémeítyúne.
40 Ahdícyane téɨɨbúwá méíjcyaco. Ámúhakye pajtyédíñé éhnéhjáa Píívyéébé ihjyú uubálle múnaa íllu nééneé:
41 Ámuúhaj, múúnedi íllure úúhɨ́vatéhijcyámej, wa ihdyu méwágóóóvecoj. Muurá ɨ́htsútuube Píívyéébe o íjcyaabe panéváré o méénune tsaate ámúhakye úúballéjúcooróné tsá ámuha mecáhcútsohíjcyatúne.
42 Ehdúhjáa Páávoro pihcyáávéjá pañévú úwáábóné tsujáávevu tsaate dííbyeke néé tsiiñe dibye wáyeéévejcóójɨ́ itsááne iúwááboki.
43 Áánemáhjáa diityétsima nahbévahíjcyámé Píívyéébeke ímí úráávyehíjcyámé jodíómuu, tsijtye jodíómú íjcyátúmedítyuu, íjcyame. Áámekéhjáa túkévétsohíjcyamútsí Jetsóodítyú íjcyáné uwááboju dityétsí úwaabóné ímí diityéké búuuvémé diityétsikye náhbévámeke. Aamútsíhjyáa nehíjcyá diityéké Píívyéébé pɨáábori ímí ditye iúráávye dííbyeke.
44 Átsihdyúhjáa tsííñé tsemáánaréjuco déjúcóóvéneri wáyeéévejcóójɨ́ íllúhwu pácoomí múnaáré dóbééverá Píívyéébé uwááboju illéébúcunúki.
45 Ááneríhjyáa avyéjujte mítyane iñómíutááváne Páávoródítyú ihjyúvá dííbyé uwáábó icyátúhtsónema.
46 Áámekéhjáa núhnévétumútsíyé diibye Páávorómá Benabéemútsí nééhií:
—Muurá ihdyu tehdújúcooro íñe Píívyéébé uwááboju Jetsóodítyú íjcyane mee jodíómudítyú úwáábómeí tujkénújúcooróné tsá ámuha meímílletú mecáhcújtsóne meímíbaavyéné múijyú medsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨ́ ámuha meújcuki. Áánéllii muhtsi mepéé jodíómú íjcyátúme éllevu diityékeréjuco muhtsi meúwááboki.
47 Muurá Píívyéébe íhjyú uubálle múnáaj tééveri nééhií:
Ukée ó picyóó peetédú u néébedítyú pajtyété uwááboju itsújááve pámeere ííñújɨri íjcyáné mɨ́amúnáadívu.
48 Ehdúhjáa dityétsí nééneri jodíómú íjcyatúmé ímíjyuuvéhi. Aaméhjáa nehíjcyá Jetsóodítyú íjcyáné uwááboju ɨ́mɨááné íjcyane. Áánemáhjáa cáhcujtsómé eenée múhdumé múijyú ɨdsɨ́jɨ́véítyúne bóhɨ́ iújcúíñejcúvuréjuco pájtyeme.
49 Ehdúhjáa tééné iiñújɨri úwáábómeíñé Ávyéjúúbedítyú íjcyáné uwááboju.
50 Árónáacáhjáa pihcyáávéjá túkevéjtsojtémá ɨ́htsutúmé íjcyáné walléémú néé técoomí avyéjujtéké diityémá tsaméhjɨ́ iíjchívyétso diityétsikye tétsihdyu. Ahdújucóhjáa ditye íjchívyetsóné diityétsikye tééné iiñújɨtu páhduváré idyárɨ́ɨ́vémútsikye.
51 Áánélliihyéhjáa ílluréjuco dityétsí diityédívú íjtyúhááñe ííñú ipíchóújcóne pééne Icóónióvu.
52 Árónáacáhjáa ihdyu tétsíi múnaa múhdumé tsúúca Jetsóoke cáhcújtsómé pañe Píívyéébé Apííchó íjcyame mítyane ímíjyuuvéhi.