Dónbeenì páaníi fĩnle vũahṹ Luki 7

Ɓa dásíwá ɲúhṹso ton-sá wɛɛ́ró bìo

(Matiye 8.5-13; Zãn 4.46-54)

1 Bìo ó o Yeesu bía hɔ̃́n bíoní so ɓúenɓúen á nɔn ɓa zã̀amáa yi vó, ó o wà van ho *Kapɛɛnayuumu. 2 Mu pã̀ahṹ ká ho *Oroomu dásíwá ɲúhṹso ɓúi wi bĩ́n á ton-sá nì-kéní na ó o ɓɛ̀ntĩ́n wa làa sòobɛ́ɛ á lò yí here día mu húmú ɲii wán. 3 Bìo ɓa dásíwá ɲúhṹso mu ɲá a Yeesu bìo, ó o tonkaa ɓa *zúifùwa nì-kĩ́a nùwã yɛn ɓúi le ɓa vaa fìo wo le o ɓuee wɛɛ́ mí ton-sá. 4 Á bán wà van o Yeesu cɔ̃́n á vaá wee ɓónɓóní a ká ɓa à bío làa wo: «O nìi mu na tonkaa wɛn ɓɛ̀ntĩ́n ko lè ũ séeníi, 5 lé bìo ó o wa wa nìpomu. Orɛ́n lé yìa léra mí níi yi á séenía wɛn á sonnáa wa kàránló zĩi.» 6 Ó o Yeesu dɛ̀ɛnía bò làa ba á ɓa wà. Bìo ɓa vaá sùaráa o nìi mu zĩi à bṹn ò o tĩ́n tonkaa mín bɔ̃́nlowà le ɓa lée bío na a yi: «Ɲúhṹso, yí sɛɛ́ ũten ĩ bìo yi. Ũ ɓuenló ĩ zĩi yi lée bìo na á ĩ yí koráa. 7 Lé bṹn bìo yi á ĩ yí heníanáa ĩ sĩi á yí ɓuara ũ cɔ̃́n ĩten. Na le ɲii á ĩ ton-sá pa à wa. 8 Ĩnɛ́n ĩ bɛɛre ɲúnása wi á ĩ wee bè bíoní yi. Á ĩnɛ́n mún wi ɓa ɓúi ɲúhṹ wán, á bán mún wee ɲí ĩ cɔ̃́n. Ĩ le yìa va hen à wón va bĩ́n, ĩ le o ɓúi ɓuen ò o dɛ̀ɛní ɓuen. Ĩ le ĩ ton-sá wé bìo na, ò o dɛ̀ɛní wé mu mí lahó yi.» 9 Bìo ó o Yeesu ɲá hɔ̃́n bíoní so, ó o wó coon o nìi mu bìo yi, ó o yèrèmáa khíi bía lè ɓa zã̀amáa na bò a yi: «Le ĩ bío na mia: O *Isirayɛɛle nìpomu ɓúenɓúen yi á ĩ dĩǹ yí fò mín làa nùpue na sĩidéró miì yú yìa kà yi.» 10 Á ɓa dásíwá ɲúhṹso ɓàn bɔ̃́nlowà bĩnía khíɓon á vaá yú ò o ton-sá mu wan.

O Yeesu vèenía o Naɲɛɛ mahã́a za

11 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu wà wee va ho lóhó ɓúi na ɓa le Naɲɛɛ. Ó o nì-kenínia lè ɓa zã̀amá-kúii bò làa wo. 12 Bìo ó o vaá dɔ̃n ho lóhó ɲii, ó o fò mín làa nùpua ɓúi à ɓa ɓuan mí nì-hío wà vaá nùu. Yìa húrun lée mahã́a ɓúi te mí za kéní. Ho lóhó nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ ló á bò là a hã́a mu. 13 Bìo ó o Ɲúhṹso mɔn o hã́a mu ó o màkárí ɓuan wo yi. Ó o bía làa wo: «Hã́a mu, yí yáa ũ yilera.» 14 Ò o wà vaá ɓó ɓa yi á lá mí níi bò le khã̀are wán á bìa ɓuan o nì-hío dĩ̀n. Ó o Yeesu bía: «Yàrónza, lii hĩ́ní, lé mi bía mu.» 15 Ó o dɛ̀ɛnía lií hĩ́nɔn yòó kará wee bío. Ó o Yeesu hóonía wo yòó dó ɓàn nu níi yi. 16 Á bìa wi bĩ́n ɓúenɓúen zã́na á ɓa wee khòoní le Dónbeenì kà síi: «Yìa kà màhã́ lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro binbirì á wa yú. Le Dónbeenì ló ɓuara á wà ɓueé fení mí nìpomu.» 17 O Yeesu bìo na ó o wó kà dɛ̀ɛnía ɲá ɓa *zúifùwa kɔ̃hṹ ɓúenɓúen yi á dà khíi zon hĩ̀a làa ba ɓó mín yi mún.

O Yeesu zéenía mí ɓuenló ɲúhṹ nɔn o Zãn Batiisi yi

(Matiye 11.2-6)

18 O Zãn Batiisi nì-kenínia vaá bía bìo wó ɓúenɓúen á nɔn wo yi. Bṹn mɔ́n ó o von ɓa nùwã ɲun ɓúi ɓa tĩ́ahṹ 19 á tonkaa le ɓa vaa tùa o Yeesu yi: «Ũnɛ́n lé yìa á wa ɲá bìo le fo ko ũ ɓuen lée, tàá wa pá ko à wa lòoní nì-veere?» 20 Á bán wà vaá yú a Yeesu á bía nɔn wo yi: «O Zãn Batiisi tonkaa wɛn ũ cɔ̃́n le wa ɓuee tùa foǹ le lé fo lé yìa ko ũ ɓuen lée, tàá wà pa nì-veere?» 21 Á mu wã́a wó se à ɓa ɓueé dɔ̃n ò o lan wee wɛɛ́ ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ na mu vã́mú lè mí sìíwà tò. O mún wee ɲa ɓa cĩ́náwa lén bìa ɓa wi yi, á mún wee hɛ́n ɓa muiiwà yìo à hã mi wéréwéré. 22 Bṹn wéró mɔ́n, ó o màhã́ yèrèmáa wee bío là a Zãn tonkarowà: «Mi lɛ́n vaa zéení bìo mí mɔn làa bìo mí ɲá à na a Zãn yi: Lé ɓa muiiwà yìo wee mi, á ɓa mùamúawà hĩ́nɔn wee varáka, ɓa ɓùeréwà wan, ɓa bekewà ɲikɔ̃nna wee ɲí mu bìo, ɓa nì-hía wee vèe, á le bín-tente wee bue na ɓa nì-khenia yi.* 23 Yìa yí pã́ ĩ bìo ká a tà mu yi se wón ɓànso ɲúhṹ sĩ.»

O Yeesu wee bío o Zãn Batiisi bìo

(Matiye 11.7-11)

24 Bìo ó o Zãn tonkarowà bĩnía wà, ó o Yeesu wã́a wee bío o Zãn mu bìo lè ɓa zã̀amáa kà síi: «Lée webio á mi van vaá lora le dùure yi? Lé ho konkohó na ho pinpiró wee hɛ́ɛ vĩ́nvã lée? Ɓùeé. 25 Á lée webio mi vaá lora? Lée nùpue ɓúi na sĩ̀a hɔ̃̀nbɔ̃̀nɔ̀n le? Hɔ̃́n sĩ̀-sení ɓànsowà so lé ɓa pã̀amá-beera zĩní á ɓa wi yi. 26 Á lé o yɛ́n mi van bìo yi? Lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro lée? Ká mu lé wón se mi tũ̀iá sĩ. O yàá pá po wón, le ĩ bío mu na mia. 27 Orɛ́n lé yìa le Dónbeenì fèra bía bìo mí vɔ̃nna yi: ‹Ĩ ì tonka ĩ tonkaro o ò dí ũ yahó á ɓueé wíoka ũ wɔ̃hṹ.›† 28 Le ĩ bío mu na mia: Ɓa nùpua na ho dĩ́míɲá yi ɓúenɓúen á yìa ɲúhṹ wi po a Zãn wón mía. Ɛ̀ɛ ká le *Dónbeenì bɛ́ɛnì zàwa mɔ́n-dí màhã́ pá po a.

(Matiye 11.16-19)

29 «Ɓa nùpua ɓúenɓúen, hàrí ho *lànpó féwá á hĩ́a wee ɓuee ɲí a Zãn cɔ̃́n. Á ɓa tà zũńna le le Dónbeenì bìo bon á ɓa wee ɓuen o cɔ̃́n ò o bátízé ɓa. 30 Ká ɓa *Farizĩɛwa lè ho *làndá bìo zéenílowa bán yí tà bìo le Dónbeenì le mí ì wé è na ɓa yi, á ɓa ɓɛ̀n mún pã́ à Zãn *bátɛ́ɛ̀mù bìo.» 31 Ó o Yeesu bĩnía bía: «Ho zuia nùpua na kà á ĩ dà à tèé lè ɓa yɛ́n? Lé ɓa yɛ́n á ɓa bìo ɓonnáa mín? 32 Ɓa ka lè ɓa háyúwá na lée kará ɓa nùpua fèmínló lahó yi, á wee háaní na mí ninzàwa na zoó le ɓonfónii yi kà:

Wa ɓúa hã sĩ̀a san,

à mi le mi máa lée yo.

Wa bó le yèni,

á mi le mi máa wá.

33 Bìo ó o Zãn Batiisi ɓuara á yí máa dí dĩ́n-poni, á mún yí máa ɲu *dìvɛ̃́n, á mi le o cĩ́ná wi o yi. 34 Á bìo ó o *Nùpue Za ɓɛ̀n ɓuara wee dí, á mún wee ɲu ho dìvɛ̃́n á mi mún yí tà bṹn, à mi wee bío bìo kà: ‹Mi loń! O nìi na kà yí máa wé bìo ɓúi ká mu yínɔń dĩ́nló díró làa ɲa-ɲunló. O lé ɓa *lànpó féwá lè ɓa bè-kora wérowà ɓàn bɔ̃́nlo.› 35 Ɛ̀ɛ ká bìa ɓúenɓúen na mu bè-zũńminì wi yi bìo bon, bán wé è wé mu bè-zũńminì mu ɓàn wárá.»

O bá-fé na bè-kora sɛ́ra día bìo

(Matiye 26.1-13; Zãn 12.1-8)

36 Wizonle ɓúi ó o Farizĩɛ ɓúi von o Yeesu le o ɓuee dí mí zĩi. Ó o Yeesu van á ɓa vaá khónkaa dũmaka‡ wee dí. 37 Hón pã̀ahṹ so yi ò o hã́a ɓúi na á ho lóhó nùpua ɓúenɓúen zũ bá-fénló bìo á ɲá bìo ó o Yeesu wi o nìi mu zĩi, ó o ɓuan mí dɛ̀ɛ ɓúi na yàwá here na sú lè ho ɲiló na sãmu sĩ á ɓuararáa bĩ́n. 38 Bìo ó o ɓueé zon, ó o bánbáa khíi hùerá a Yeesu mɔ́n ò o wee wá, ó o yèn-caa wee lii o Yeesu mu zení wán. Ó o ɲún-vãní lé dìo ó o wee bĩní sùuka làa hã, bṹn mɔ́n ó o wee bĩní yɛ̀ɛ hã ká a kúee ho ɲiló mu hã wán.

39 Á bìo ó o Farizĩɛ na ó o wi zĩi á mɔn mu, ó o wee bío mi yi: «Yìa kà cén lá lée Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro kɛ̃́nkɛ̃́n, ó o lá a zũń o hã́a mu na wee lanláka a zení léeníi, là a bè-wénia.» 40 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Simɔn, ĩ ì bío bìo ɓúi á à na foǹ.» Ó o Simɔn le: «Ɲúhṹso, bío.»

41 Ó o bía làa wo: «Nùpua nùwã ɲun hĩ́a kon nàfòró ɓànso ɓúi wárí. O nì-kéní lée wɛ́n-hãani khĩá-hònú, ò o nì-kéní na so lée wɛ́n-hãani ɓúará-ɲun làa pírú. 42 Bìo á yìa ɓa kon le cɔ̃́n zũ à ɓa yí dà le máa wĩ́, ó o ɓó ɓa mí nùwã ɲun kení. Àwa! Ɓa nùwã ɲun mu tĩ́ahṹ, á ũ wee leéka le lé o yɛ́n ǹ wań o nìi mu á à poń mí ninza.» 43 Ó o Simɔn bía: «Ĩ wee leéka le lé yìa ó o día le kee na ɓùaa nɔn yi.» Ó o Yeesu le: «Ũ bìo bon, fo mà ho tũ̀iá.»

44 Ò o yèrèmáa khíi sánsáa o hã́a mu ò o wee bío là a Simɔn: «Fo yí mɔn le: ĩ ɓueé zon hen coon à ũ yí le ɓa ɓua mu ɲumu ɓuee sɛɛ le ĩ zení, ò o hã́a na kà wón wá siinía hã á bĩnía sùukaa lè mí ɲún-vãní. 45 Bìo á ĩ ɓueé dɔ̃n ũ zĩi, á ũ yí hĩ́nɔn yí wìira mi á yí yɛ̀ɛra níi, ò orɛ́n lè mí ɓuee zoró hen á ĩ zení lé hón ó o wìira lè ho yɛ̀ɛró. 46 Fo mún yí kúaa ɲiló ĩ ɲúhṹ wán á yí dóráa ho cùkú miì, ò orɛ́n wón lé ho ɲiló na sãmu sĩ ó o kúaa ĩ zení wán.§ 47 Lé bṹn nɔn à ĩ ì bío mu á à na foǹ: Bìo ó o hã́a mu ɓa sɛ́ra bè-kora cɛ̀rɛ̀ɛ día lé bṹn nɔn ó o waminì wárá booráa. Ɛ̀ɛ ká yìa bè-kora na sɛ́ra día ka cĩ́inú, wón waminì wárá na o ò zéení à ɓɛ̀n ǹ kɛń cĩ́inú.»

48 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu bía nɔn o hã́a yi: «Ũ bè-kora sɛ́ra día.» 49 Á bìa làa wo páanía wee dí wee bío mí yiwa: «O nùpue mu lée wée á wee hení mí sĩi à bío le mu bè-kora sɛ́ra día?» 50 Ó o Yeesu bía nɔn o hã́a yi: «Fo wã́a yú ho hɛ́ɛrà, hĩ́ní lɛ́n, ũ sĩidéró miì á fenía fo.»

* 7:22 Mi loń Ezayii vũahṹ 35.5; 61.1 † 7:27 Mi loń Malasii vũahṹ 3.1 ‡ 7:36 O Yeesu pã̀ahṹ ká ɓa zúifùwa le mí ì dí, à ɓa khón daráka kĩ́ní ho dĩ́nló yi díráa. § 7:46 Le níi yɛ̀ɛró, hã zení sɛɛró lè ho ɲiló kúeeró ho ɲúhṹ wán, bṹn ɓúenɓúen lé bìo á ɓa zúifùwa fù wee wé à déráa ho cùkú mí nì-hãní yi.