6
Ho Nazarɛɛte lóhósa yí tà a Yeesu bìo
(Matiye 13.53-58; Luki 4.16-30)
Bṹn mɔ́n ó o Yeesu ló hón lahó so yi á wà van ho lóhó na ó o dɔ̃n yi. Ó o nì-kenínia bò làa wó. Bìo ho Sabaa dɔ̃n ó o zoó kàránna ɓa nùpua ɓa *zúifùwa kàránló zĩi yi. Ɓa minka nùpua na ɲá a bíoní á wó coon dàkhĩína. Á ɓa wee bío: «Bìo kà ɓúenɓúen ó o yú wen? O bè-zũńminì lè mu yéréké bìowa na ó o wee wé ó o yú wen? Yínɔń orɛ́n lé o ɓùɛn-khɛ̀ɛro le? Á ɓàn nu yínɔń o Mari le? O Zaaki là a Zozee là a Zude là a Simɔn, bán so yínɔń ɓàn zàwa le? Á ɓàn hĩ́nni làa wɛn yí wi mín wán hen le?» Lé bṹn nɔn á ɓa yí tàráa o Yeesu bìo. Ká a Yeesu màhã́ bía nɔn ɓa yi: «Le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro wé yí le kɔ̃̀nbii lùa ɓúenɓúen yi. Ká ɓàn kùrú lóhó mí bɛɛre nùpua, lè ɓàn temínlowà lè ɓàn zĩ-ɲúhṹ nùpua bán máa wé kɔ̃̀nbi o.» O Yeesu yí wó yéréké bìo bĩ́n, ká mu yínɔń ɓa vánvárowà nùwã yɛn na ó o bò mí níní wán á wɛɛ́ra. Bìo ɓa yí dó mí sĩa wo yi á wó a coon.
O Yeesu tonkaa mí nì-kenínia lè ɓa nùwã ɲun ɲun
(Matiye 10.5-15; Luki 9.1-6)
Bṹn mɔ́n ó o Yeesu tò hã lórá na bã́makaa bĩ́n yi, á wee kàrán ɓa nùpua. O von mí nì-kenínia pírú ɲun á wee tonka lè ɓa nùwã ɲun ɲun. O nɔn ho dàńló ɓa yi, à ɓa wé kĩ̀kã́náa ɓa cĩ́náwa yi, á bía bìo kà nɔn ɓa yi: «Mi yí ɓua dɛ̀ɛ à láráa ho wɔ̃hṹ ká mu yínɔń le bũ̀in-za mí dòn. Mi yí ɓua bè-dínii, tàá puure. Mi yàá pá yí ɓua wárí. Mi zĩ́ hã nakãa ká a ɓúi yí ɓua báká ɓúi à séení hìa ó o zã́.» 10 Ò o bĩnía bía: «Mi wé vaá zon lóhó lée lóhó yi, à le zĩi na mí làara yi lé bĩ́n à mi kɛɛní yi fúaa mi léró ho lóhó mu yi. 11 Ká lóhó na sa wé pã́ le mi máa làa mí wán, tàá ká ɓa pã́ le mí máa ɲí mí cɔ̃́n, ká mi wee lé ho yi, à mi púaa mi zení khṹnkhũnì kúia bĩ́n.* Á bṹn ǹ zéení làa bán le ɓa wó khon.» 12 Á ɓa ɓɛ̀n wà dén ɲii so wán, á vaá wee hɛ́ɛ bue mu na ɓa nùpua yi le ɓa yèrèmá mí yilera lè mí wárá. 13 Ɓa cĩ́náwa cɛ̀rɛ̀ɛ ɓa wee ɲa lén bìa ɓa wi yi, á mún wee khìi ho ɲiló lè ɓa vánvárowà cɛ̀rɛ̀ɛ, à wɛɛ́ ɓa.
O Zãn Batiisi ɓúeró bìo
(Matiye 14.1-12; Luki 9.7-9)
14 Bṹn ǹ wé ò o bɛ́ɛ *Heroode ɲá a Yeesu bìo, lé bìo ó o yèni ló hã lùa ɓúenɓúen yi. Ɓa nùpua ɓúi wee bío le lé o Zãn Batiisi á vèera, le lé bṹn nɔn ó o dà mu yéréké bìo wee wéráa. 15 Ká ɓa ɓúi bán ɓɛ̀n wee bío le mu lé o *Elii. Ɓa ɓúi yàá ɓɛ̀n wee bío le mu lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà na yáanía nì-kéní. 16 Bìo ó o Heroode ɲá mu kà, ó o le éee! Le o Zãn Batiisi na mínɛ́n nɔn le ɲii ɓa kúio ɲúhṹ lé wón bĩnía vèera le.
17-20 Bìo kà lé bìo mu wóráa: O Heroode hĩ́a fó mín za Filiipu ɓàn hã́a Herodiade yan. Ó o Zãn bía nɔn wo yi: «Mìn za ɓàn hã́a á fo yí ko à ũ fé ya.»§ Bìo ó o Herodiade ɲá mu ó o sĩi cã̀ a Zãn yi, á wi ò o cà a ɓúeró yahó ká a màhã́ yí dàńna mu yí wó, lé bìo ó o Heroode mu fù wee hézɔ̃́n o Zãn. O zũ le o lée nì-tente na bìo sã̀ le Dónbeenì yi, ó o ɓɛ̀ntĩ́n fù pan o bìo. Hen ká a wee ɲí a bíoní, ò o máa zũń bìo o ò wé sese, ò o ɲɔǹ pá wa a bíoní ɲíló. Ká bṹn pá yí hò bìo ó o nɔn le ɲii á ɓa wìira a Zãn mu can dó ho kàsó yi, á wɛɛ́raráa o Herodiade sĩi.
21 Á nɔ̀nzoǹ na ó o Heroode mu teró wizonle bánbáa ɓueé dɔ̃n yi, ó o Herodiade wã́a bò bṹn yi á wóráa bìo ó o lá wee leéka. Mu zoǹ ó o Heroode wó ho sɔ̃́n-beenì ò o von mí bɛ́ɛnì nì-beera, á von ɓa dásíwá ɲúnása lè ho Kalilee kɔ̃hṹ bá-zàwa. 22 Mu zoǹ ó o Herodiade hĩ́nló á wà zon hen na ɓa wee dí ho sã́nú yi, á zoó yon. Ó o bìo wɛɛ́ra a Heroode làa bìa ó o von sĩa. Ó o Heroode wã́a bía nɔn o hĩ́nzoró yi: «Bìo fo le fo ò cà à ũ zéení, á ĩ na mu foǹ.» 23 Fúaa o hĩ́a báa á bía bìo kà: «Bìo ɓúenɓúen na á fo le fo o cà á ĩ ì na foǹ, hàrí mu wé ĩ bɛ́ɛnì ɓàn sanka màní, á ĩ pá à na mu foǹ.» 24 Ó o hĩ́nzoró wã́a wà lée tùara mín nu yi: «Lé mu yɛ́n á ĩ ko à ĩ bío le o *Heroode na miì coon?» Á wón bía nɔn mí hĩ́nló yi: «Lɛ́n zo o bío le o Zãn Batiisi ɲúhṹ lé hìa ò o na foǹ.» 25 Ó o hĩ́nzoró dɛ̀ɛnía yèrèmáa bánbáa zon o bɛ́ɛ cɔ̃́n á zoó bía bìo kà nɔn wo yi: «O Zãn Batiisi ɲúhṹ lé hìa à ũ wã́a dé ho lɛnɓuɛn yi na miì.» 26 Ó o bɛ́ɛ sãnía ɓúenɓúen yòó tò. Ká a màhã́ yí wi ò o pĩ́ bìa ó o von yahó bìo ó o báa bìo yi. 27 Mí lahó yi ó o dɛ̀ɛnía tonkaa mí dásí nì-kéní, á nɔn le ɲii yi le o vaa kúii o Zãn Batiisi ɲúhṹ ɓua ɓuennáa. Ó o dásí nìi wà van ho kàsó zĩi yi, á vaá kúio o Zãn Batiisi ɲúhṹ, 28 á dó ho lɛnɓuɛn yi á ɓueé nɔn o hĩ́nzoró yi, á wón ɓuan vaá nɔn mín nu yi. 29 Bìo ó o Zãn Batiisi nì-kenínia ɲá mu, á ɓa ɓueé lá a vaá nùuna.
O Yeesu díinía ɓa minka zã̀amáa
(Matiye 14.13-21; Luki 9.10-17; Zãn 6.1-14)
30 Ɓa tonkarowà vaá bĩnía ɓuara a Yeesu cɔ̃́n, á ɓueé fɛɛra bìo ɓa wó làa bìo ɓa kàránna ɓúenɓúen lè ɓa nùpua á nɔn wo yi. 31 Ɓa nùpua na wee ɓuen ká ɓa bĩní lɛ́n á boo dà, fúaa o Yeesu lè mi tonkarowà yí yú ho pã̀ahṹ máa díráa. Lé bṹn nɔn ó o bíaráa bìo kà nɔn ɓa yi: «Mi ɓuen le wa khɛ̀n lé à mi lée yí vũń cĩ́inú.» 32 Á ɓarɛ́n mí dòn wã́a zon ho woohṹ á khɛ̀ra ló van hen na á nùpue mía yi. 33 Ká nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ màhã́ mɔn ɓa lɛ́nló, á zũna ɓa. Á ɓa lóka hã lórá ɓúenɓúen yi á ɓùunia dú a Yeesu lè mí tonkarowà yahó van ho lahó mu yi. 34 Bìo ó o Yeesu zoó ló ho woohṹ yi, ó o mɔn ɓa minka zã̀amáa. Á ɓa màkárí ɓuan wo yi, lé bìo ɓa ɓonmín lòn pia na paro mía. Ó o wã́a kàránna ɓa làa bìo cɛ̀rɛ̀ɛ. 35 Bìo le wii wee tè, ó o Yeesu nì-kenínia vá ɓueé ɓó a yi á bía nɔn wo yi: «Le wii tò, à hen na wa wi yi, á nùpue mía yi. 36 Bío le ɓa nùpua mu lɛ́n va hã manawà lè hã lórá na sùarákaa hen, à vaa yà mu bìo dí.» 37 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Minɛ́n miten na mu bè-dínii ɓa yi.» Á ɓa bía nɔn wo yi: «Hàrí wa vaa yà wɛ́n-hãani* khĩá-ɲun búurú ɓuee na ɓa yi, á hon pá máa yí ɓa.» 38 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Mi vaa loń le lée búurú bìo yɛn ká mi cɔ̃́n.» Bìo ɓa van ɓuara, á ɓa bía nɔn wo yi: «Lée búurú bi-zàwa bìo hònú làa cezàwa bùaa ɲun.» 39 Ó o Yeesu wã́a nɔn le ɲii mí nì-kenínia yi le ɓa sanka ɓa nùpua le ɓa kɛɛní lè mi kuio le ɲí-sio wán. 40 Á ɓa kará lè mí kuio. Ɓa ɓúi lé ho khĩmàni khĩmàni, ɓa ɓúi lé ho ɓúará-ɲun làa pírú pírú. 41 Ó o Yeesu wã́a fó ho búurú bi-zàwa bìo hònú lè ɓa cezàwa bùaa ɲun ɓuan, ò o hóonía mí yahó ho wáayi á wee fìo, ò o dó le Dónbeenì bárákà, ò o cɛ̀ɛkaa ho nɔn mí nì-kenínia yi le ɓa sanka na ɓa nùpua yi. O mún sankaa ɓa cezàwa bùaa ɲun nɔn ɓa ɓúenɓúen yi. 42 Ɓa lè mi nì-kéní kéní yú dú á sù. 43 Ho búurú lè ɓa cezàwa na là ká á ɓa nì-kenínia khuiira, á mu sú hã sàkíwá pírú ɲun. 44 Bìa dú mu, á ɓa báawa mí dòn á yú ho muaaseé hònú.
O Yeesu wee varáka ho vũ-beenì ɲumu wán
(Matiye 14.22-33; Zãn 6.15-21)
45 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu dɛ̀ɛnía kĩ̀kã́a mí nì-kenínia yi le ɓa zo ho woohṹ à dí mí yahó khí ho vũ-beenì mɔ́n lè ho Bɛtesayidaa lóhó cɔ̃́n, ká minɛ́n ǹ na ho wɔ̃hṹ ɓa zã̀amáa yi á ɓa à ɓoka. 46 Bìo ɓa saawaa mín yi vó, ó o vaá yòora le ɓúee ɓúi wán á wà yòó fìo le Dónbeenì yi. 47 Ho tá á à bío le mí ì hĩ, à bṹn ho woohṹ na ó o nì-kenínia zon á zoó wi ho vũ-beenì sĩi yi. Ò o Yeesu mí dòn lée dĩ̀n le ɓónɓóore yi. 48 Ó o mɔn ò o nì-kenínia lò wee be lè ho woohṹ pàró, lé bìo ho pinpiró wee sĩ́ ɓa yahó. Hã tá-tĩa yi, ó o Yeesu wee varáka mu ɲumu wán á mà ɓa, á wà vaá nikhĩí ɓa. 49 Bìo ɓa mɔn wo ò o wee varáka mu ɲumu wán, á ɓa wee leéka le o lée nì-hɔ̃́nbóní. Á ɓa wee wãamaka. 50 Ɓa ɓúenɓúen á yìa yí mɔn wo mía. Á ɓa zɔ̃́nkaa dàkhĩína. Ká a Yeesu dɛ̀ɛnía bía làa ba: «Mi hení mi sĩa, mu lé ĩnɛ́n, mi yí zɔ̃́n bìo.» 51 Ò o yòó zon ho woohṹ yi làa ba, á ho pinpiró dĩ̀n. Ó o nì-kenínia wó coon dàkhĩína. 52 Ɓa yí zũna mu yéréké bìo na ó o wó lè ho búurú ɓàn kúará, lé bìo ɓa tun mí yiwa.
53 Ɓa kã́a ho vũ-beenì khíi dɔ̃n ho lahó na ɓa le Zenɛzarɛɛte kɔ̃hṹ, á ɓa can mí woohṹ mu ɲumu ɲii. 54 Bìo ɓa zoó ló ho woohṹ yi á ɓa nùpua na mɔn o Yeesu dɛ̀ɛnía zũna a, 55 á ɓa hɛ́ɛra bía a bìo. Á ɓa nùpua wee lé lùa ɓúenɓúen yi à ɓua mí vánvárowà ká ɓa wi mí dãmu sĩ̀a wán, à varáa o cɔ̃́n hen na ɓa wee ɲí le o wi yi. 56 Lùa ɓúenɓúen na ó o Yeesu wee va yi, hã ló-zàwa lè hã ló-beera lè hã manawà, á ɓa nùpua wee ɓua mí vánvárowà à varáa ho fèmínló lara yi ká ɓa yanka a le o día le ɓa tṹiika a dà-zĩ́nii ɲi-kã́a yi. Á bìa wee yí le tṹii yi, bán ɓúenɓúen wee wa.
* 6:11 Mi loń Matiye vũahṹ 10.14 6:14 O Heroode na ɓa bía bìo hen lé o Heroode Ãntipaasi. 6:17-20 O Filiipu na ɓa bía bìo hen lé yìa hĩ́a wi ho Oroomu lóhó yi. Wón wi mí dòn là a Filiipu na fárá ho Sezaaree lóhó. O Heroode hĩ́a fó ɓàn hã́a yan ká a yìo wi lua. § 6:17-20 Mi loń Levii nùwã vũahṹ (Lévitique) 18.16 * 6:37 Le wɛ́n-hɔ̃nló dà-kéní wee yí o nùpue nì-kéní wizon-kùure sámú sàáníi.