6
Jisas i kure no Bung na Sinangeh.
(Matiu 12:1-8; Mak 2:23-28)
+Tike Bung na Sinangeh Jisas ga hanana nalamin ta tike lalong na wit. Ma ira nuno bulu na harausur di ga rarus leh ari, di gom guluane ma ira luma di ma di gom en. +Iesene ari ta ira Parisi di ga tange, “Ura biha be mu gil hobi? Mu lake no harkurai utano Bung na Sinangeh.”
+Jisas ga tange ta di, “Mu gate was ter ing Dawit ma ira nuno harwis di ga gil ing be di ga taburungan. +Io, Dawit ga lala tano hala tane God ma iga en no beret di gate tabar God ma ie. No harkurai i tange be ira pris sene mon di na en ikino beret, iesene iga tabar bileng ira nuno harwis.” Io, iga tange ta di, “Nong a Turadi ie i kure no Bung na Sinangeh.”
Jisas ga hamanis be no Bung na Sinangeh i ura harahut ira turadi.
(Matiu 12:9-14; Mak 3:1-6)
Tike mes na Bung na Sinangeh baling Jisas ga hana lala tike hala na lotu gar na Iudeia igom harausur. Ma iga mon tike turadi kaia iga mat no kata na lumana. Ma ira tena harausur ta ira harkurai tane Moses ma ira Parisi di ga sip be di na silihe ta burwana be di nage tung Jisas. Io kaie, di gom nanaas hutate be na haralon ra Bung na Sinangeh. Ma sene be Jisas gate nunure ira nudi lilik igom tange tano luma mat, “Tut nalu, nuge tur ra matmataan ta di bakut.” Io, iga taman tut igom tur kaia.
Ma ne Jisas ga tange ta di, “Iou ni tiri mu be aso ira harkurai tane Moses i tange be da gil ra Bung na Sinangeh? Be da harahut be da harangungut? Be da halon tikenong be da bing ie?”
10 Be igate nes di bakut iga tange tano luma mat be, “Tuluse no lumam.” Be iga gil hobi io, no lumana ga tahut baling. 11 Ma di ga manga bala ngalngaluan, di gom wowor harbasie ta di be di na gil hohaam tane Jisas.
Jisas ga gilamis ira apostolo.
(Matiu 10:2-4; Mak 3:16-19; Apostolo 1:13)
12 Tike pana ta kike ra bung Jisas ga hana leh igom hana utuma ra uladih be na sasaring. Ma ta ikino bung bakut ra bung iga saasaring tupas God. 13 Ma be igate malane iga tato ira nuno bulu na harausur ma iga gilamis leh a sangahul ma iruo nalamin ta di. Ma iga kilam di be a apostolo di. 14 Io, iga gilamis Saimon (nong Jisas ga kilam ie be Pita), ma no tesne Andru, Jemes, Jon, Pilip, Batalomiu, 15 Matiu, Tomas, Jemes no natine Alpias, ma ne Saimon nong di ga kilam ie be no Selot.* 16 Iga gilamis bileng Iudas no natine Jemes ma ne Iudas Iskariot nong na ter leise Jisas.
No haridan na kis ta ira maris ma ira watong di na maris.
(Matiu 5:3-12)
17 Jisas ga hanasur tikai ma di gom tur kaia ra malabuo. Ma kaia bileng a haleng ira nuno bulu na harausur tikai ma ra tamat na matanabar sakit. Ma di gate hanawat metuma ta ira tamtaman na Iudeia, metuma Ierusalem, ma mekaia Tair ma Saidon ra gagena tes. 18 Di gate hanawat be di na hadade ie ma be na halangalanga di sukun ira nudi minaset. Ma di ing ira sana tanuo ga ubal di, di ga tahut baling. 19 Ma ira matanabar di ga walar be di na sigire ie kinong ira dades ga hananasur mekaia ho ie gom hangalanga di bakut. 20 Iga nes ira nuno bulu na harausur igom tange horek:
“No haridan na kis ta mu, mu ira maris
kinong a numu no kingdom tane God.
21 +No haridan na kis ta mu ing mu taburungan kakarek
kinong mu na hahos baak.
No haridan na kis ta mu ing mu suah kakarek
kinong mu na riris.
22 +Be ira matanabar di malentakuane mu, be di tange hagae mu, be di tange be mu ira ut na sana kinong mu murmur Nong a Turadi ie, io, no haridan na kis ta mu. 23 Taitus ikino pana bung i tahut be mu na laro ma be mu na karwas ma ra larolaro kinong ira tamat na puspusno ira numu mangason ruma i kis ter ra mawe. Ma i tale be mu na laro hobi ta ikino pana kinong ira hintubu di, di git gilgil hagae ira tangetus bileng hobi.
24 Iesene maris ta mu ira watong
kinong mu te hatur kawase um ira linge i halaro mu.
25 Maris ta mu ing mu hahos kakarek,
kinong mu na taburungan baak.
Maris ta mu ing mu riris kakarek,
kinong mu na tapunuk ma mu na suah baak.
26 Maris ta mu ing be ira turadi bakut di tange be a tahut mu
kinong ira hintubu di, di git gilgil bileng hobi ta ira tangetus harabota.
Dait na sip ira nudait ebar.
(Matiu 5:39-42)
27 “Iesene ta mu ing mu hadade iou, iou tange horek: I tahut be mu na sip ira numu ebar ma mu na gil ra tahut ta dong ing di malentakuane mu. 28 I tahut be mu na saring God be na haidane dong ing di gil ra gingilaan ura hagae mu. Ma mu na sasaring uta dong ing di gil ra sana ta mu. 29 Ma ing be tikenong na paser tike bobola hoom, io, nu ter bileng nong tike palpal. Ma be tikenong i kap leh no num mol nu bala ter ie be na kap bileng no num sigasige. 30 Ma be ta tikenong i saring ugo ta tike linge, nu bala ise ter ie tana. Ma nong i kap leh ira num linge, waak u saring pukus ie. 31 +Mu na gil ta ira mes hoke mu sip be di na gil ter ta mu. 32 Ma ing be mu sip sene mon dong ing di la sipsip mu, pa dale tange be mu te gil ra tahut. Pata. Ira ut na sana bileng di sip ira turadi ing di la sipsip di. 33 Ma ing be mu gil ra tahut ta dong ing di gil ra tahut ta mu, io, pa dale tange be mu te gil ra bilai na linge. Pata. Ira ut na sana di la gilgil bileng hobi. 34 Be mu bala ter ari linge ta nong i saring mu kinong mu lik be na balu pukus, io, pa dale tange be mu te gil ra tahut. Pata. Ira ut na sana bileng di bala ter ta linge ta ira mes na ut na sana waing di bileng di nage kap pukus haruat ma ing di ga bala ter. 35 Iesene, i tahut be mu na sip ira numu ebar ma mu na gil ra tahut ta di. Mu na tabar di ma pa mu nale sip ta binabalu. Ing be mu na gil hobi no numu kunkulaan na tamat ma mu na natine God Nong i Lie Harsakit kinong aie iat i gil ra bilai bileng ta ira sana turadi ing di nes habulbul ira nuno harharahut. 36 Mu na harmarsai hoke no numu Mama i harmarsai.
Waak u kure hagae tikenong.
(Matiu 7:1-5)
37 +“Waak mu tange hagae tikenong be mu na kure hagae tikenong, mu nahula tur bileng ra harkurai. Mu na lik luban leise ira sasana di gil ta mu. Ing be mu na gil hobi, God na lik luban leise bileng ira numu. 38 +Mu na hartabar ma ne God na tabar mu. Ma no nuno hartabar pai nale huat kot. Na tamat sakit ma ina lake ira numu sinisip. Na manga habukas mu. God na hapupuo ira nuno hartabar ter ta mu hoke mu tabar ira mes.”
39 +Io, Jisas ga hinawase bileng di ma kin ra nianga harharuat. Iga tange horek: “Hohaam, i tale be tike pulo na lamus habaling tike pulo? Pata. Dur bakut dur na puko ta tike tungtung. 40 +Tike bulu na harausur paile tamat ta dur ma no nuno tena harausur. Sene be tiketike ite hapatam no nuno harausur na haruat ma no nuno tena harausur. 41 Urah u nes no not no pet na dahe tano matana no hinsaam ma paule lik leh baak no poona dahe ke hono matam iat? 42 Waak be nu tange tano tasim be, ‘Tasigu, ni kap leise no not no pet na dahe ke hono matam.’ Waak u gil hobi kinong augo baak bileng paule nes no poona dahe ike tano matam. A ut na harababo ugo! Nu kap ise hanalalie baak no poona dahe tano matam iat. Kaie, nuge nanaas timaan ura kapkap leise no not no pet na dahe nong i kis ter tano matana no hinsaam.
Tikenong na tange ira linge nong no tingana i hung ter me.
(Matiu 7:16,18,20)
43 “Pata ta bilai na dahe be na huei ira sana puspusno. Hobi bileng, ira sana dahe pa di nale huei ira bilai na puspusno. 44 Ira dahe bakut di la nesnes kilam di ta ira hunuei idi iat. Pa di lale dikdik ira papus mekaia tike dahe i mon tukulno. Ma pa di lale dikdik bileng ira gamara ta ira hino i mon tukulno. 45 No tahut na turadi i tange ira bilai na linge ing i bukas ter tano tingana. Ma no sana turadi i tange ira sana linge ing i bukas ter me. Io, tikenong na tange ira linge nong no tingana i bukas ter me.
Ira iruo ut na pakila hala.
(Matiu 7:24-27)
46 +“Ura biha mu kilam iou be, ‘Watong! Numem Watong!’ ma pa mu na taram ira nugu nianga? 47 Nesi tikenong i hana tupas iou ma i hadade ira nugu nianga ma i taram, io, iou ni hamanis ta mu be a mangana turadi so ie. 48 I haruat ma tike turadi nong ga so hasur ira kasong tano nuno hala utusu napu ra ula hot. Ma be ira taho ga tahit, io, no taho ga sel ter ta ikino hala ma pai gale hamagile ie kinong no turadi igate so dit ter ie. 49 Iesene nesi tikenong i hadade ira nugu nianga ma paile gil haruatne, io, i haruat ma no tunana nong ga so hagalogalo te mon no nuno hala. No taho ga sel ter tana ma kaie iat mon iga tamarupuk ma iga tamadure saasa.”
+ 6:1 Lo 23:25 + 6:2 Jon 5:10 + 6:3 1Sml 21:1-6 + 6:4 WkP 24:5-9 * 6:15 I nanaas be di ga kilam ie hobi kinong aie tikenong ta dong ing di git sipsip be Israel na tur sene sukun Rom waing Rom pai nale kure di. + 6:21 Ninanaas 7:16-17; Sam 126:5-6; Ais 61:3 + 6:22 Jon 15:19; 16:2; 1 Pita 4:14 + 6:31 Matiu 7:12 + 6:37 Matiu 6:14 + 6:38 Mak 4:24 + 6:39 Matiu 15:14 + 6:40 Matiu 10:24-25 + 6:46 Matiu 7:21