Kitabu cha kadatu cha Musa kikemigwa
Mbuli za Walawi
Ulongozi
Kitabu cha Mbuli za Walawi mduganyo wa malagizo gawagweleligwe iwanhu wa Izilaeli na Imulungu kubitila Musa. Malagizo gano mbuli ya ulavaji nhosa na sadaka. Vivija malagizo gano golava vija viilondigwa kutambika mdihema da mting'hano. Kabila da Walawi dijo kabila disaguligwe na Imulungu na digweleligwa sang'hano za ulava nhosa na kudilola goya dihema. Kwa mbuli ayo wanhu oifunza mbuli za Bibilia otogola kamba kitabu kino cha Walawi, hamoja na vitabu viyagwe va malagizo, Mwanduso na Kulawa na Kupetigwa na Kumbukumbu da Malagizo, vandikigwa na mtula ndagu Musa. Ukweli uno olagusigwa na maandiko ga kitabu chenyego, “Mndewa Imulungu kamkema Musa na kalonga na heyo hana dihema da mting'hano” (Walawi 1:1). Wayagwe otogola kamba kitabu kino chandikigwa kwa kuduganya vitabu vose va umwaka mwiikaline ya 5-6 Kilisito yang'hali kuvumbuka, kipindi wanhu wa Izilaeli viwakalile muuhamizo ako Babeli.
Mwanduso wa kitabu cha Walawi, tosoma vinhu fulani va sadaka na nhosa Imulungu ziyalagize zilavigwe na walava nhosa. Mna izinhosa zilavigwe ziyagwe zilavigwa kamba nhosa ya kusoma moto mbuli ya nzambi za iwanhu, nhosa ziyagwe zilavigwa kwa unogelo wa awo wazilavile kwa Imulungu wao. Mna igose gago, ikala mbuli ya muhimu ng'hani kwa sadaka iyolava munhu inoge ng'hani, itelele na sikuiwe na kilema chochose. Kweli malagizo gano galagusa ukung'ala kwa Imulungu na viyatelele. Muuhelelo wa kitabu kino, cholonga mbuli ya malagizo gawagweleligwe iwanhu wa Izilaeli hamoja na walava nhosa mbuli ya kukala wang'halile na kuisunha kamba hana mbuli ilawilila. Mbuli ng'hulu ya kitabu kino cholagusa kamba Imulungu kang'ala na kwa kugakweleleza geli mna ikitabu kino iwanhu wa Izilaeli wahadahile kukala muukulu wa Imulungu.
Mbuli zili mkitabu.
1 Sula 1 mbaka 7 yolava malagizo mbuli kulava sadaka na nhosa ziyagwe.
2 Sula 8 mbaka 10 yolagusa mbuli ya Haluni na wanage viwasaguligwe na kutendigwa walava nhosa.
3 Sula 11 mbaka 16 yolagusa malagizo mbuli ya ndiya zing'alile na zifitile, na vivija mitamu.
4 Sula 17 mbaka 27 yolava malagizo gayagwe mbuli ya vinhu viyagwe vingi viigala na mbuli za ndiya, nyimwilinyimwili, viilondigwa kukala goya na miyaka ya kubwihila.
1
Nhosa za kusoma moto
1 Abaho Mndewa Imulungu kamkema Musa na kalonga na heyo hana dihema da mting'hano. Kamulongela,
2 “Walongele Waizilaeli mbuli zino, ‘Kamba munhu komulavila Mndewa Imulungu nhosa ya mnyama, mnyama ayo yamulave mna ikibumbila chake cha fugo ya ng'ombe hebu ng'hondolo hebu mbuzi.
3 “ ‘Kamba munhu kolava bofu da ng'ombe mbigalo kamba nhosa ya kusomigwa moto kulawa mdibumbila da fugo yake, yasagule mnyama yelibule kilema chochose. Yamgale hana ulwivi lwa dihema da mting'hano ili munhu ayo yatogoligwe na Mndewa Imulungu.
4 Munhu ayo yeke mkono wake mdipala da ng'ombe ayo yolavigwa nhosa, avo nhosa ayo yotogoligwa kamba nhosa ya kulohola nzambi zake.
5 Munhu ayo yamchinje ng'ombe ayo kuulongozi wa Mndewa Imulungu, abaho iwalava nhosa weli ulelo wa Haluni wasole idamu na kuimiza banzi zose za uupango wa kulavila nhosa ako kuulwivi lwa dihema.
6 Abaho munhu ayo yamchune ayo ing'ombe na yamkanhe vihande vihande.
7 Abaho awo iwalava nhosa weli ulelo wa Haluni weke ngodi muupango wa kulavila nhosa na wabwinhe moto.
8 Abaho awo iwalava nhosa wasole ivihande va inyama hamoja na dipala na mavuta gake, wavike uchanha ya umoto muupango wa kulavila nhosa.
9 Munhu ayo yasunhe kwa mazi ivinhu va mgati va ing'ombe na imigong'ho, na mulava nhosa yamsome kwa moto ing'ombe wose muupango wa kulavila nhosa. Nhosa ayo ya kusoma moto yolava mnung'ho umnogeza Mndewa Imulungu.
10 “ ‘Kamba munhu kolava ng'hondolo hebu mbuzi kamba nhosa ya kusoma moto, mnyama ayo yalawe mkibumbila cha fugo yake na yawe mnyama wa kimbigalo yelibule kilema chochose.
11 Munhu ayo yamchinjile mnyama ayo ubanzi wa kasikazini wa upango wa kulavila nhosa uli kuulongozi wa Mndewa Imulungu. Abaho awo iwalava nhosa weli ulelo wa Haluni wamize idamu banzi zose za uupango wa kulavila nhosa.
12 Abaho munhu ayo yamkanhe mnyama ayo vihande vihande, na mulava nhosa yavike muumoto ivihande na dipala na gamavuta mna uupango wa kulavila nhosa.
13 Munhu ayo yasunhe kwa mazi ivinhu va mgati va imnyama na imigong'ho, na mulava nhosa yamsome kwa moto imnyama wose muupango wa kulavila nhosa. Nhosa ayo ya kusoma moto yolava mnung'ho umnogeza Mndewa Imulungu.
14 “ ‘Kamba munhu kolava ndege kamba nhosa ya kusoma moto, avo ndege ayo yawe huwa hebu kinda da njiwa.
15 Mulava nhosa yamgale ayo indege muupango wa kulavila nhosa, na yambote isingo na idamu ivuzile mwambu umoja wa upango wa kulavila nhosa na yadisome moto dipala muupango wa kulavila nhosa.
16 Abaho yadilave tundu melo na uchafu wose yavasile mwambu wa kudilawila zuwa wa upango wa kulavila nhosa, ako kujasilagwa iditozi.
17 Abaho yamgoge gamabawa na yambalule mna imhambaga, abaho yamsome kwa moto uli muupango wa kulavila nhosa. Nhosa ayo ya kusoma moto yolava mnung'ho umnogeza Mndewa Imulungu.