7
Ieisu toluavia edi tovamatana ena tofewa giveaqiaqiea
(Madiu 8:5-13)
Ieisu ena vona tomotau ʼidia niʼa luʼovoia ʼinega nogedi ta lugu ʼabaga Kafaneumi ʼinaya. Ta ʼabaga nana ʼinaya toluavia me Loma edi tovamatana taha me ena tofewa itoatoa. Tovamatana nana ena tofewa baʼe veyoluba aqiaqiea, ta vihiqa qiduana lobea be tuta goyona naʼaliga. Ta tovamatana nana Ieisu ena mai valena noqolia. ʼInega vaina me Diu taudi ʼabaga ana tovanugwetayavo vetunedi Ieisu ʼinaya ina noqiei namai be ena tofewa nagiveaqiaqiea. Ta kaiwabu diavona niʼau imai Ieisu ʼinaya ta ivenoqiea ivonaya, “Kaiwabu, nuanuama qiduana una mai kana tauya iama taha ʼinaya, ta ana vita una givemeaqania, mana tauna ʼoloto aqiaqina ta me Diu qabuma veveyolubema, ta wese ema vanue tafwalolo niʼau yoqonia weaqima.”
ʼInega Ieisu awafela ta maega itautauya. Tuta goyona ina ʼifoqe tovamatana nana ena vanuea, ʼinega wese enavo vaina vetunedi Ieisu ʼinaya sabi awatayana ta imai ivoneaya, “Kaiwabu, ema tovamatana vonaya oʼa ʼoloto qiduau ʼinega ge daluaqiaqieu be una lugu ena vanuea. Ta wese ge daluaqiaqieu be tauna maega ʼedaya ona veloba. Ta nuanuana baʼade una vonamo ta ʼinega ena tofewa naveaqiaqi. Mana tauna wese niʼa alamania luvine ana ʼabiboda weaqina ta ana tovamatana qiduqiduadi ʼabiʼabibodedi. Ta wese ena toluaviayavo luluvinedi, ta ʼeguma taha navoneaya, ‘Utauya!’ e natauya, ta ʼeguma taha wese navoneaya, ‘Umai!’ e namai. Ta wese ʼeguma ena tofewa taha navoneaya, ‘Baʼe uviaqi!’ e ʼinega naviaqia.”
Baʼe vona diavona Ieisu niʼa noqolia, ta nuana voqana aqiaqi, ʼinega tunugivila tomotau qabudi iʼabiʼabibodea ʼidia ta vonedi vonaya, “Vonahaqiaqi, lova ge wese taha toga eda ʼita lobei me Isileli ʼimiega ena vetumaqana ʼoloto baʼe ʼidewani!”
10 ʼInega tovamatana enavo iʼevivi itauya ena vanuea, ta tofewa nana iʼitea niʼau veaqiaqi.
Ieisu wadaʼe natudi meʼolotona ʼaligega giveyaʼitoto ʼeviviea
11 Ta ge tuta kuena ʼabibodanaya Ieisu tauya taha ʼabaga ʼinaya ana wawa Neini. Ta ana toʼabibodayavo be wese yoʼo qiduadi iʼabibodea. 12 ʼInega ʼifoqe ʼabaga nana ana ʼebelugu ʼiawanaya, ʼinega taha toʼaliga tomotau iʼavalei iʼifoʼifoqe miea ʼabagega. Ta toʼaliga nana tauna wadaʼe natuna meʼolotona ʼaidega otaqina. ʼInega wadaʼe nana tomotau qabudi maega ʼabagega itautauya sabi tavunina. 13 Tutana Ieisu wadaʼe nana ʼitea ʼinega nuakolokoloyea voneaya, “Ge una dou.” 14 ʼInega vanaqo ta toʼaliga nana ana uma gitonovia ta toʼavala dina iveutovolo. ʼInega Ieisu vonaya, “Kilakai, yavoneu uyaʼitoto!” 15  * ʼInega ʼaligega yaʼitoto ʼevivi ta veʼale veqae. ʼAbo Ieisu kilakai nana inana nei ʼeviviedi.
16  * Omoʼe ʼinaya tomotau qabudi me edi ʼamayaba Yaubada imwaninivea ta iawatuboya ivonaya, “Tovesimasimana qiduana niʼau ʼifoqe mai nuanidaya. Baʼe Yaubada ena iula itaʼa ena tomotauyavo ʼidaya.”
17 Ta Ieisu Valena yani baʼe weaqina iyawalea diʼwe Iudia ʼabaganavo ʼidia, ta wese diʼwe taha taha ʼidia.
Ioni Togivebabitaiso ena vetalaʼai Ieisu weaqina
(Madiu 11:2-19)
18 Ta Ioni ana toʼabibodayavo Ieisu ena viaqayavo weaqina isimanea ʼinaya. ʼInega Ioni ana toʼabiboda magilafudi gabedi imai 19  * ta luvetunedi ina tauya Kaiwabu ʼinaya ta ina vetalaʼaiea ina vonaya, “Nage oʼa Toʼetoyavua nana tauna weaqina abaʼebaʼe, nage mali ʼoloto weaqina ana baʼebaʼeyea?” ʼAbo itutuvila itauya.
20-21 Ta omoʼe tutana ʼinaya Ieisu tovevihiqayavo adi vihiqa taha taha ʼidiega giveaqiaqiedi, ta wese niboana luveifadi tomotau ʼidiega ʼwavi ʼifoqeyedi. Ta wese matadi kwayakwayana giveaqiaqiedi. ʼInega tuta nana magilafudina imai Ieisu ʼinaya ivoneaya, “Ioni Togivebabitaiso vetunema amai sabi vetalaʼaieu nage oʼa Toʼetoyavua nana, nage mali ʼoloto ana baʼeyea?”
22  * ʼInega magilafudi edi vetalaʼai Ieisu veʼiea vonaya, “Ona ʼevivi be Ioni ona vematamagilafuyea yani diavona niʼau onoqolidi ta oʼitedi weaqina, mana matadi kwayakwayana niʼa iʼita aqiaqi be, ʼaqedi belubeluna itauya aqiaqi be, ʼwagoʼwagoidi niʼa ʼwafidi veʼevau ʼevivi be, teniqadi kwavana vona niʼa inoqolia be, toʼaliga iyaʼitoto ʼevivi mayawaidi, ta wese lukwalukwadi vale aqiaqina niʼau inoqolia. 23 ʼInega ona tauya Ioni ona vonea weaqigu ge navenuana magilafu, mana ʼeguma taha toga ena vetumaqana ʼiguya ge nadawalili e tauna naqaiawa.”
Ieisu simana Ioni weaqina
24 Ioni ana toʼabibodayavo niʼa iʼevivi itauya, ʼinega Ieisu veʼale tomotau qabudi ʼidia Ioni weaqina simana vonaya, “Lova qabumi diʼwe tomotau geqana ʼinaya otauya Ioni ena vona sabi noqolina, ta tolaʼai nuanuami vonigo oda ʼitei? Nage taha ʼoloto dawalilina kavona didiala yaqina yueyuea oʼitea? Gebu! 25 Nage otauya taha ʼoloto ana kaleko kaikaiwabuna sabi ʼitana? Gebu, mana taudi ma adi kaleko kaikaiwabuna ta edi kulufa qiduana toluvine qiduqiduadi edi vanue ʼenaʼenaʼina ʼidia itoatoa. 26  * ʼInega tolaʼai weaqina otauya diʼwe tomotau geqana ʼinaya? Nage onuaia vonigo tovesimasimana taha oda ʼitea, waisa? Vonahaqiaqi, ʼoloto nana niʼa oʼitea tovesimasimana qabudi veqidua vaʼinedi. 27  * Ioni nana weaqina lova Yaubada Buki Nugwenugweina ʼinaya baʼe ʼidewani maduvonayea,
‘Egu tovaleʼewa ena vetunei nanugweta,
be eu ʼeda naqadalia.’ ”
28 ʼInega Ieisu wese vonaya, “Ioni tauna totoa bwaʼobwaʼo qabudi veqidua vaʼinedi, ta tomeqabu Yaubada ena ʼEbeluvine gamonaya itoatoa taudi Ioni iveqidua vaʼinea.”
29  * ʼInega yoʼo dina ta wese takesi ana toʼewayavo Ieisu ena vona baʼe inoqolia ta Yaubada ena ʼeda iʼawahaqiaqiea ta iawatuboya, mana taudi lova Ioni givebabitaisodi. 30  * Ta Falisiavo be luvine ana toalamaniavo Yaubada ena nuanua weaqidi inogea, mana taudi ge nuanuadi lova Ioni dagivebabitaisodi.
31 ʼInega Ieisu vonedia, “Omiʼa lagata baʼe ʼitaga maʼoda otoatoa ʼaiqa, ta maʼoda ʼinega ena giveleleqa ʼaiqemi emi ilivu weaqina? 32 Nage ena vonemi omiʼa kavona gogama ʼebevegimwane gamonaya ilahalaha ta ediavo ʼidia ivegabagaba ivonaya,
‘Emavo maʼoda, imaʼa alavulavua
ta ge oda ouou,
ta wese aʼewaʼewabamu
ta ge oda doudou.’
33 Baʼe ʼebevetalatutula nana niʼa yavonemi, mana Ioni Togivebabitaiso mai ta beledi ge daʼaiʼai ta ʼoine ge danumanuma. Ta ʼinega omiʼa ovonaya be Ioni niboana luveifana daʼwahali. 34  * Ta yaʼa Tomotau Natuna yamai yaʼaiʼai ta yanumanuma ta wese weaqigu olugwae ovonaya, ‘ʼOloto baʼe ʼai ʼavana ta wese numa ʼavana, ta wese takesi ana toʼewayavo be tomotau luveluveifadi veiaianedi.’ 35 Tomeqabu Yaubada ena alamani qiduana ialamani aqiaqiea, e taudi alamani nana wese iʼawahaqiaqiea ta iʼabiʼabibodea.”
Taha vavine toluveifana Ieisu ʼaqena dedeʼwega iwaqia
36 Taha tuta Falisi taha ana wawa Saimoni Ieisu ʼebeʼewei maega ina ʼai. ʼInega Ieisu lugu ena vanuea ta toabui sabi ʼai. 37  * Ta omoʼe ʼabaga nana ʼinaya taha vavine ena ilivu luveifana toatoa. Vavine nana niʼau alamania Falisi ena vanuea Ieisu ʼaiʼai. ʼInega dedeʼwa meilana aqiaqina ta ana maisa agona ma botolina miea viaviaqina alabasita ʼinega. 38 ʼInega lugu ta tuqatuqanega sobadi Ieisu ʼaqenaya doudou ta mataelunega Ieisu ʼaqena vebutea ta debana kuena ʼinega talaveayea, ta wese Ieisu ʼaqena yaoqia ʼinega ʼabiboda dedeʼwa nana ʼewei ta ʼaqena iwaqia. 39 ʼInega Falisi nana nuana tonovea Ieisu weaqina ta taunega vonaya, “ʼOloto baʼe ʼeguma tauna tovesimasimana, e ʼinega nahalamania vavine baʼe niʼa gigitonovia tauna toluveifana.”
40 Ta Ieisu voneaya, “Saimoni, nuanuagu taha yani weaqina ena voneu.”
Ta Saimoni vonaya, “Kaiwabu, uvonegu.”
41 ʼInega Ieisu voneaya, “Tomotau magilafudi iloaga tovekaikaiwabu taha ʼinaya. Taha tomotau ana aga qiduana kavona yaʼwala ʼaidegina nafewa ana veʼia ʼidewani. Ta wese iana ana aga tufwana goyona kavonaya waiʼena ʼaidegina nafewa ana veʼia ʼidewani. 42 Ta magilafudina adi aga ge adi fata ina veʼiei, ʼinega kaiwabu nana magilafudina adi aga nuavetavunia. ʼInega ena vetalaʼaieu magilafudina ʼidiega togama kaiwabu nana nalukaiwa qiduana ʼinaya?”
43 ʼInega Saimoni Ieisu ena vona veʼiea vonaya, “Nage ʼoloto nana tauna ana aga qiduana nalukaiwa qiduana kaiwabu nana ʼinaya.”
Ta Ieisu voneaya, “Vonahaqiaqi, eu nuanua tunutunuqina.”
44 ʼInega Ieisu tunugivila vavine nana ʼinaya ta vonaya, “Saimoni, baʼe vavine nana ena viaqa weaqigu uʼitea gebu ʼidewani oʼa, mana eu vanuea yaluguwai ta goʼila ʼaqegu ana ʼutu weaqina gebu uda neigu. Ta vavine baʼe mataelunega ʼaqegu ʼutudi ta debanega talaveayedi. 45 Ta wese eu lukaiwa ge uda veʼitayei ʼiguya yaoqega, ta ʼesi tauna tuta nana yaʼifoqe veʼale ʼaqegu ʼeyaoyaoqidi. 46 Ge wese dedeʼwa uda iwaqia ʼiguya ta tauna ena dedeʼwa meilana aqiaqinega ʼaqegu iwaqidi. 47 Tauna ena luveifana qabuna niʼau yanuavetavunidi, ʼinega veveyolubegu qiduana. Ta ʼeguma togama ena luveifana goyona ena nuataqoya, ʼinega wese ena veyoluba ʼiguya goyona.”
48 ʼInega Ieisu vavine nana voneaya, “Eu luveifana niʼau yanuataqoya.”
49 Ta tomotau diavona nawale iʼaiʼai Ieisu ena vona inoqolia ta taudiega iveveqae ivonaya, “Isana toʼoloto baʼe, mana luveifana qabuna nuanuataqodi?”
50  * ʼInega Ieisu vavine nana voneaya, “Eu vetumaqana ʼinega niʼau ʼetoyavua ulobea, ʼinega me eu nuadaumwala una tauya.”
* 7:15 1Kin 17:23; 2Kin 4:36 * 7:16 Lk 1:68 * 7:19 Same 40:7; Mal 3:1; Ve 1:8 * 7:22 Ais 35:5-6; 61:1; Lk 4:18 * 7:26 Lk 1:76 * 7:27 Mal 3:1 * 7:29 Lk 3:12 * 7:30 Md 21:32 * 7:34 Lk 15:2 * 7:37 Md 26:7; Mk 14:3; Ion 12:3 * 7:50 Lk 8:48; 18:42