13
Tamlohi Hapor̃ahi Matea
(Mk 4.1–9; Lk 8.4–8)
Hitahu hin rani atu, Iesu mo malue na ima, ale mo sivo mo sakele na pahisa tasi. Ale matan vao tavera la mai la lo turu porotia, Iesu mo vele na boti matea mo sakele hinia, ale vao tari sei la lo turu na oneone. Moiso mo verera na hinau matuvana na titileu mara, “Tamlohi hapor̃ahi matea mo vano vara i hapor̃ahi te piri. Mo pa lo hapor̃ahi na piri, tatuara la jovi na malele, ale maji avuavu la mai la hani vevuhira. Tatua piri la jovi na vatuvatu, lepa mo tavinvin purongo, ale la tuvu vahatea matan mo tavinvin, pani alo mara mo vele mo sulira, ale la mahoa matan la sopo wariha. Tatua piri tinapua la jovi na livuha vipahai ngar̃ngar̃iha, ale la vipahai ngar̃ngar̃iha atu la ulua la punira. Tatua piri tinapua la jovi na lepa r̃uhu la namaha, hai la tikeli vaha ngavu sangavulu (100) hai vaha ngavulu limarave (60) hai vaha ngavulu tolu (30) hin haratu mo lo hapor̃ahira tiroma. Haratu mo peroha i tapurongo!”
Retiusia Matan Titileu Atu
(Mk 4.10–12; Lk 8.9–10)
10 Nona tamlohi usuri la mai la verea isana lara, “Mata sava ko lo retireti na titileu isara?”
11 Moiso mo r̃aramira mara, “Isamim God mo majinga vara ha pa levosahi na hina luhu matan mauri atu God mo aulu hinia, pani isara, mo sopo majinga. 12 Matan isan haratu mo lavi te lelevosahi na mapuna, God i pa sile na lelevosahi i lo masurere isana, pani isan haratu mo sopo te lelevosahi na mapuna, sava hinau mo rongoa, i pa tihai. 13 Na lo retireti na titileu isara matan harihi, matan la lo hitea, pani la pa sopo rongovosahia, la lo rongoa, pani la pa peropero, ale la pa sopo levosahia. 14 Varar̃uhu, sava Isaiah mo reti mangovia hinia moiso mo masese hinira vara,
‘Ha pa rongoa,
pani ha pa sopo er̃i levosahia,
ale ha pa hitea,
pani ha pa sopo er̃i rongovosahia.
15 Matan mapura la mai la praprasa,
perora la peroputu,
ale matara la pelati,
matan vara la pa sopo hite na matara, teni rongo na perora,
ale la rongovosahi na mapura
matan vara la er̃i posi la mai isaku
matan vara a vai mamahuni
na mapura na nora rojoa.’ Isa 6.9–10
16 Pani la matamim sei, la avulahi tavera mata sava la er̃i hitea, ale peromim la er̃i rongovosahi na sava la lo rongoa. 17 Varar̃uhu na verea isamim, tuai pr̃ovet matuvana peresi na tamlohi tataholo la opoia vara la er̃i hite na sava ka lo hitea, pani la sopo hitea, ale vara la rongo na sava ka lo rongoa, pani la sopo rongoa.
Iesu Mo Vereuli Titileu Atu
(Mk 4.13–20; Lk 8.11–15)
18 Ha tapurongo na r̃arami titileu matan tamlohi hapor̃ahi atu: 19 Vara tea mo rongo na reti matan mauri atu God mo aulu hinia, pani mapuna mo sopo levosahia, ale Tiapolo mo mai mo reve nar̃ihi na sava mo lavoa na mapuna. Haranike enia piri sei mo lavoa na malele. 20 Hin haratu mo lavoa na lepa r̃ilangi, haranike enia haratu sei mo rongo na Retir̃uhu, ale vahatea purongo mo lavia na avulahi, 21 pani matan mo sopo te nona jara turu, mo turu makomona purongo, ale vara rani r̃ilangi mo mai teni la tipahia mata Retir̃uhu, vahatea purongo i pa rovo na nona rasua. 22 Hin haratu mo lavoa na livuha vipahai ngar̃ngar̃iha, enia haratu mo rongo na Retir̃uhu, pani masalo mauri peresi na r̃omr̃omi tavtav mo turuhoro na Retir̃uhu, ale mo sopo namaha. 23 Pani hin haratu mo hapor̃ahia na lepa r̃uhu, enia haratu mo rongo na Retir̃uhu, ale mo rongovosahia. Enia mo namaha mo tavera, hin tea i pa tikeli vaha ngavu sangavulu (100x) hai mo tikeli vaha ngavulu limarave (60x) ale hai mo tikeli vaha ngavulu tolu (30x) hin haratu mo lo lavoa.”
Titileu Mata Pongi Hitahu
24 Mo mele verera na titileu tinapua matea mara, “Mauri atu God mo aulu hinia, mo sohena tamlohi matea mo lo hapor̃ahi na piri r̃uhu na lolo isana, 25 pani na rani nona tamlohi voko la juruvi r̃omaliho, nona meresahi mo mai mo hapor̃ahi na piri r̃uvu hin isa wit atu moiso mo mele r̃ovo.
26 Ale lara la tuvu, ale la namaha r̃uvu sohena la pala.
27 Moiso volitusi non tamlohi tavera mata ima la mai isana lara, ‘Tamlohi tavera, avei, kama r̃om vara ko hapor̃ahi na piri r̃uhu purongo na isam, pani sohena sava natu, r̃uvu la tuvu hinia?’
28 Ale mo verea isara mara, ‘Noku meresahi matea mo vai hinau sei.’
Ale nona volitusi lara, ‘Ale ko opoia vara kama vano kama saputira?’
29 Pani mo verea mara, ‘Mo vono! Mo sopo r̃uhu vara ha saputira matan ha pa er̃i saputi na wit peresira. 30 Ha tinar̃ihira la ulua jara matea vavano i tikeli na rani asitauni. Na rani asitauni a pa vere na tamlohi asitauni vara la saputi na r̃uvu tiroma, ale la otira matan vara la pa sulira, pani la pa takonahi na wit na noku ima wit.’ ”
Pira Paka
(Mk 4.30–32; Lk 13.18–21)
31 Mo mele vere na titileu tinapua matea isara mara, “Mauri atu God mo aulu hinia mo sohena piri paka matea sei tamlohi matea mo lavia mo hapor̃ahi na isana. 32 Piri atu enia mo rihirihi mo jeu na piri tari, pani vara mo ulua, mo mai mo tavera mo jeu na vipahai tari, ale maji avuavu na masapa la mai la vai na taura na rangarangana.”
33 Mo mele vere na titileu tinapua matea isara mara, “Mauri atu God mo aulu hinia mo sohena isi sei har̃ai matea mo lavia, ale mo hoia na flaua vavano isi sei mo vaia mo sohi.”
Mo Vujangira Na Titileu
(Mk 4.33–34)
34 Hinau tari nike, Iesu mo verea isan vao atu na titileu: varar̃uhu, mo sopo vere te hinau hatea isara vara mo sopo verea na titileu. 35 Harihi mo mar̃ivisi na sava pr̃ovet la verea tuai sei vara,
‘A pa vujangi na tamlohi na titileu,
a pa vereuli na sava la luhu
na tapulo varama mo tikeli nake.’
Psa 78.2
36 Ale mo malue hin vao atu mo unu na ima. Moiso nona tamlohi usuri la mai isana lara, “O to vere mamahuni kamam na titileu mata r̃uvu hin isa atu.”
37 Iesu mo r̃aramira mara, “Haratu mo lo hapor̃ahi na piri r̃uhu enia Natun Tamlohi. 38 Isa sei enia varama, moiso piri r̃uhu enia la haratu sei la lavi mauri atu God mo aulu hinia, ale r̃uvu atu enia la haratu sei la tamlohi non haratu mo sasati, 39 ale meresahi atu mo lo hapor̃ahira, enia Tiapolo. Asitauni enia pongi hitahu, ale tamlohi asitauni enira angelo.
40 Sohena la saputi na r̃uvu, ale la sulira na hapu, i pa sohena na pongi hitahu. 41 Natun Tamlohi i pa r̃ule na nona angelo, ale la pa lavi nar̃ihi na hinau tari sei la lo vai na tamlohi la hehe peresi la haratu tarea la lo tope na leu na lolo jara sei enia mo aulu hinia, 42 ale la pa pulahira la sulira hin jara atu mata hapu. Hin jara atu, la pa tangi, ale la pa ngar̃ngar̃ori na hur̃ura na rongohaji tavera. 43 Moiso haratu la tataholo la pa mera sohena alo hin mauri atu na suihan Tamara. Haratu la peroha, ha tapurongo!
Titileu Mata Tavtav Matea
44 Mauri atu God mo aulu hinia mo sohena tavtav tavera matea, tamlohi matea mo jarohia na lepa matea, ale tamlohi tinapua matea mo tapaia, ale mo mele tavuhoroa. Moiso mo avulahi tavera, mo vano mo har̃ehi vevuhi na nona hinahinau matan vara i er̃i voli lepa atu.
Hur̃utavila R̃uhur̃uhu Matea
45 Ale mele vahatea, mauri atu God mo aulu hinia mo sohena tamlohi ar̃ear̃ehi matea mo lo aleale hur̃utavila r̃uhu, 46 ale enia mo vilei na hur̃utavila matea mo r̃uhur̃uhu jea, mo vano mo har̃ehi vevuhi na nona hinahinau, ale mo volia nona.
Titileu Mata Tara Matea
47 Ale mele vahatea, mauri atu God mo aulu hinia mo sohena tara sei la pulahia na tasi, ale maji tinatinapua tari la kali hinia. 48 Mara mo mar̃ivi, tamlohi la reve hosohia, ale la sakele la vir̃oni nar̃ihi na hina r̃uhu la sohonira na tanga, pani haratu la sati la pulahira. 49 I pa sohena na pongi hitahu. Angelo la pa mai la asehi la haratu la sasati hin la haratu la tataholo, 50 ale la pa pulahira na jara mata hapu. Hin jara atu, la pa tangi, ale la pa hatihati na hur̃ura.
51 Ka lo rongovosahi la hinau sei?”
La r̃aramia lara, “He'e.”
52 Ale mo verea isara mara, “Ale matana, tamlohi vujangi mata leu tari sei la lavi na lelevosahi mata usuri mauri atu God mo aulu hinia, enira la pa sohena tamlohi tavera mata ima matea sei mo lavi nar̃ihi na nona tavtav vara i vujangira isana tamlohi, hina paro peresi na hina tuai.”
Mara Nazareth La R̃ohu Hinia
(Mk 6.1–6; Lk 4.16–30)
53 Iesu mara mo isoiso hin la titileu atu, mo malue hin jara atu, 54 mo mai na jarana mo vujangira na nora ima lotu, ale la mar̃urahi hinia lara, “Tamlohi nike, mo lavi na nona lelevosahi epu, mo pa lavi na suiha vara i vai na hina r̃uhur̃uhu epu? 55 Pani enia mo sopo natun tamlohi tapatu atu? Ale tinana la tovia Mary, ale tasina sei, James, Joseph, Simon peresi Judas. 56 Ale vetasina tari la lo toho peresir̃a nike, sava jara natu, tamlohi nike mo pa lavi na suiha vara i vai la hinau sei hinia?”
57 Ale la lo r̃ohu hinia, pani Iesu mo verea isara mara, “Pr̃ovet matea i pa sopo er̃i lavi na oloolo na jarana teni na lolo imana.”
58 Ale mo sopo vai te hina r̃uhur̃uhu matuvana ea matan la sopo rasua.