10
Aleksander Epifanes i makim Jonatan bilong i stap hetpris
Long yia 160 Aleksander Epifanes, pikinini bilong Antiokus, i kam long taun Tolemes na em i kisim dispela taun. Ol pipel i welkamim em, na em i bosim gavman bilong dispela taun. Taim King Demitrius i harim tok long dispela samting, em i bungim wanpela bikpela lain ami bilong pait long Aleksander. Na Demitrius i ting long salim wanpela gutpela pas i go long Jonatan bilong grisim em. Em i gat tingting olsem, “Mi mas sekan hariap wantaim Jonatan. Nogut em i sekan wantaim Aleksander pastaim, na tupela wantaim i pait long mi. Mi save, Jonatan i tingim yet ol rong mipela i bin mekim long em na long ol brata na ol pipel bilong em.” Olsem na Demitrius i orait bai Jonatan i ken kirapim wanpela lain ami, na kisim ol samting bilong pait, na em i tok olsem Jonatan i ken i stap poroman bilong em. Em i tok olsem ol i mas lusim ol man i stap kalabus long strongpela haus bilong Jerusalem, na ol i ken go bek long Jonatan. Jonatan i kam long Jerusalem na em i ritim dispela pas long ai bilong ol manmeri na ol soldia i was long strongpela haus. Taim ol i harim olsem king i bin givim pawa long Jonatan bilong kirapim wanpela lain ami, ol i kirap nogut. Na ol wasman bilong strongpela haus i givim ol kalabusman long Jonatan, na em i larim ol i go bek long papamama bilong ol.
10 Orait Jonatan i sindaun long Jerusalem na em i kirapim wok bilong stretim taun. 11 Em i givim tok long ol wokman i mas kisim ol ston i gat stretpela kona na wokim banis bilong taun na strongim banis i raunim maunten Saion. Na ol i mekim olsem em i tok. 12 Ol man bilong ol arapela lain i bin i stap long ol strongpela kem Bakides i bin wokim, ol i ranawe i go. 13 Olgeta i lusim ples na i go bek long kantri bilong ol yet. 14 Sampela man i bin sakim ol tok bilong lo, ol i stap yet long taun Betsur. Em i ples hait bilong ol.
15 Orait King Aleksander i harim tok long ol promis Demitrius i bin mekim long Jonatan. Em i kisim ripot long ol pait Jonatan wantaim ol brata bilong en i bin kirapim, na long ol bikpela wok ol i bin mekim, na long ol hevi ol i bin karim. 16 Na em i tingting olsem, “Ating i no gat narapela strongpela man kain olsem Jonatan. Mobeta em i mas i stap pren na poroman bilong mipela.” 17 Na em i salim pas i go long Jonatan i gat tok olsem, 18 “King Aleksander i givim gude long brata bilong em Jonatan. 19 Mipela i harim pinis olsem, yu strongpela man tru bilong pait, olsem na yu inap i stap pren bilong mipela. 20 Olsem na nau mipela i makim yu bilong i stap hetpris bilong ol lain manmeri bilong yu. Mipela i kolim yu ‘Pren Bilong King.’ Yu mas i stap poroman na pren bilong mipela.” Na Aleksander i kisim wanpela retpela klos na wanpela hat bilong king ol i wokim long gol, na salim i go long Jonatan. 21 Long Ol Bikpela De Bilong I Stap Long Haus Win, long mun namba 7,* Jonatan i putim klos bilong hetpris. Na em i bungim planti soldia na em i givim planti samting bilong pait long ol.
Jonatan i helpim Aleksander Epifanes
22 Taim Demitrius i harim tok long Jonatan i kamap hetpris, em i bel nogut na em i tok olsem, 23 “Bilong wanem na mipela i larim Aleksander i go pas long mipela? Em i kamap pren pinis wantaim ol Juda na ol i poromanim em. 24 Mi tu bai mi raitim wanpela pas i swit moa na bai mi kisim helpim bilong ol tu. Na bai mi givim namba na presen tu long ol.” 25 Na em i raitim pas olsem, “King Demitrius i givim gude long ol manmeri bilong Judia. 26 Mipela i amamas long harim olsem yupela i bin holim promis bilong yupela, na yupela i stap pren wantaim mipela, na yupela i no bin poroman wantaim ol birua bilong mipela. 27 Sapos yupela i stap gutpela pren bilong mipela, bai mipela i mekim gut long yupela. 28 Bai mipela i katim planti takis bilong yupela na givim ol arapela presen tu long yupela. 29 Nau mi tokaut long yupela ol Juda olsem, yupela i no mas baim sampela kain takis, em takis bilong baim sol na takis bilong king stret. 30 Na + bipo yupela i save givim namba 3 hap bilong ol wit na hap bilong ol prut bilong diwai. Tasol stat long nau yupela i no mas givim moa. Stat long nau na i go inap oltaim mi no ken kisim ol dispela kain takis long graun bilong Judia na long ol tripela nupela distrik ol i bin rausim long distrik Samaria na Galili na skruim long Judia. 31 Mi makim Jerusalem wantaim ol hap ples nabaut long en olsem ples holi, na em i fri long olgeta kain takis. 32 Mi yet mi laik lusim wok bilong bosim strongpela haus bilong Jerusalem, na mi laik putim dispela wok long han bilong hetpris. Em yet i ken makim ol soldia bilong lukautim dispela haus.
33 “Mi pinisim kalabus bilong ol soldia bilong Judia i stap long olgeta hap bilong kantri bilong mi. Yupela i no mas baim ol bek. Ol bai i go fri nating. Na tu, bai i no gat takis moa long ol bulmakau na ol sipsip na ol arapela samting bilong ol dispela kalabusman. 34 Long ol de Sabat na long ol bikpela de bilong nupela mun na long ol arapela bikpela de bilong lotu, i tambu long ol man long olgeta hap bilong kantri bilong mi i no ken kisim takis long ol man bilong Juda. Na tu i tambu long kisim takis long tripela de bipo na tripela de bihain long ol bikpela de bilong lotu. 35 Long ol dispela de ol man i no ken tru singaut long pe o mekim yupela i wari long wanpela samting.
36 “Inap long 30,000 man bilong lain Juda i ken joinim ami bilong king. Na ol i mas kisim wankain pe olsem ol arapela soldia. 37 Sampela i ken i stap long ol strongpela kem bilong king, na sampela i ken kisim ol bikpela wok insait long gavman. Ol i ken bihainim ol pasin tumbuna bilong ol, olsem king i bin tok orait long ol Juda bipo.
38 “Tripela distrik bilong Samaria ol i bin bungim wantaim Judia, nau bai i kamap hap tru bilong Judia. Olsem na bai i gat wanpela gavman tasol, na bai ol i stap long han bilong hetpris stret. 39 Mi givim takismani ol i save kisim long taun Tolemes na ol graun bilong en olsem presen bilong mekim wok bilong ples holi long Jerusalem. 40 Na mi promis long givim 15,000 mani silva long olgeta yia, na dispela mani bai i kam long haus mani bilong king. 41 Inap long sampela yia gavman i bin pasim mani em i bin makim bilong helpim wok bilong haus holi, tasol nau mi laik bekim ol dispela mani. Na stat long nau, pe bai i kamap stret long olgeta yia.
42 “Na tu mipela i no moa laik pulim 5,000 mani silva olsem takis bilong ol wok lotu long olgeta yia. Dispela mani i ken i stap, long wanem, em i bilong baim ol pris i wok long Tempel. 43 Wanem man long kantri bilong mi i gat dinau long king o long narapela man, na em i ranawe i go hait long tempel o long graun bilong tempel, orait dispela man i no ken i stap kalabus. Na ol i no ken rausim olgeta samting bilong em.
44 “Mani bilong kirapim bek na stretim ol banis bilong tempel i mas i kam long king yet. 45 Olsem tu king yet i mas baim ol wok bilong kirapim na strongim ol banis i raunim taun Jerusalem, na ol arapela taun bilong Judia.”
Jonatan i givim baksait long Demitrius
46 Jonatan wantaim ol manmeri i no laik bilipim olgeta tok ol i harim pinis, long wanem, ol i tingim yet ol bikpela rong Demitrius i bin mekim long ol bipo, na ol bikpela hevi em i bin putim long ol. 47 Ol i laik holim tasol kontrak ol i bin mekim wantaim Aleksander, long wanem, em i bin sekan wantaim ol pastaim. Na ol i stap pren wantaim em i go inap long taim em i dai.
48 Orait King Aleksander i bungim bikpela lain ami na em i putim kem stret long ai bilong Demitrius. 49 Tupela king i bung bilong pait na ol ami bilong Demitrius i ranawe. Aleksander i ranim ol na i winim ol. 50 Ol i pait strong inap long san i go daun, na Demitrius i dai long dispela de.
Aleksander i maritim Kleopatra
51 Bihain Aleksander i salim sampela man bilong bringim tok i go long Tolemi, king bilong Isip. King Aleksander i tok olsem, 52 “Mi kam bek pinis long kantri bilong mi. Na nau mi sindaun long sia king bilong ol tumbuna bilong mi. Mi bin stretim gavman bilong mi na nau mi bosim kantri. 53 Mi bin brukim strong bilong Demitrius wantaim ol ami bilong em, na nau mi bosim kantri bilong em tu. 54 Nau mi laik pasim kontrak wantaim yu. Yu ken orait long mi maritim pikinini meri bilong yu. Na bai mi givim presen inap long namba bilong yutupela.” 55 King Tolemi i bekim tok olsem, “Mipela i amamas long de yu bin i kam bek long kantri bilong yu, na yu kamap king olsem ol tumbuna bilong yu. 56 Mi orait long askim bilong yu, na yu ken maritim pikinini meri bilong mi. Tasol yu mas kam bungim mi long taun Tolemes, na bai mi ken save gut long yu, na yu ken save gut long mi.” 57 Olsem na long yia 162 Tolemi wantaim pikinini meri bilong em Kleopatra i lusim Isip na tupela i kam long taun Tolemes. 58 King Aleksander i bungim tupela, na Tolemi i givim Kleopatra long em long marit. Tupela i marit long taun Tolemes wantaim planti naispela bilas olsem ol king i save laikim.
Aleksander i makim Jonatan olsem namba wan ofisa bilong ami
59 Aleksander i raitim wanpela pas long Jonatan na i askim em long kam lukim em. 60 Olsem na Jonatan i putim planti bilas na i go long taun Tolemes na em i bungim tupela king. Em i presen long tupela long silva na gol. Em i givim sampela presen tu long ol ofisa bilong tupela king. Na ol manmeri i tok amamas long Jonatan. 61 Tasol long dispela taim tu sampela ol Israel nogut i laik mekim trabel na ol i sutim tok nating long Jonatan. Tasol King Aleksander i no putim yau long dispela tok. 62 King i tok olsem Jonatan i mas pasim retpela klos bilong king. 63 Na tu, king i mekim em i sindaun long tebol long han sut bilong em, na em i tokim ol ofisa bilong em olsem, “Yupela kisim Jonatan i go namel long taun. Na yupela toksave long ol manmeri olsem ol i no ken tru kotim em long wanpela samting. Na i no gat wanpela i ken givim wari long em.” 64 Taim ol man bilong sutim tok i harim dispela toksave na ol i lukim biknem king i givim long Jonatan, na ol i lukim retpela klos bilong em, ol i ranawe i go. 65 Olsem tasol king i givim biknem long em, na i makim em olsem “Namba Wan Pren Bilong King,” na i putim em i stap namba wan ofisa bilong ami na namba wan bilong provins. 66 Amamas i pulap long bel bilong Jonatan na em i stap bel isi tru na em i go bek long Jerusalem.
Jonatan i win long Apolonius
67 Long yia 165 Demitrius namba 2, em pikinini bilong Demitrius namba wan, em i lusim ailan Krit na i go long kantri Siria, em as ples bilong ol tumbuna bilong em. 68 King Aleksander i harim tok long Demitrius i kam bek, na em i bel hevi na em i go bek long Antiok, em biktaun bilong Siria. 69 Demitrius i makim Apolonius olsem namba wan gavman bilong provins Koelesiria. Apolonius i kirapim strongpela lain ami na em i go wokim kem klostu long taun Japne. Na em i salim dispela tok i go long hetpris Jonatan, 70 “Yu wanpela tasol yu wok long pait long mi. Olsem na yu rabisim mi long ai bilong ol manmeri. Bilong wanem yu mekim olsem? 71 Sapos yu bilip tru long strong bilong ol ami bilong yu, orait yu lusim ples maunten na yu kam daun bungim mi long pait hia long ples stret. Na bai mitupela i ken traim strong bilong yumi. Na tingim gut. Ol ami bilong ol taun ol i sanap wantaim mi. 72 Yu wet, bai yu painimaut mi husat, na husat i sambai wantaim mi. Yu no inap long mi, long wanem, tupela taim ol papa bilong yu i bin lus na ranawe long pait long kantri bilong ol yet. 73 Yu ting bai yu winim mi olsem wanem? Mi gat ol soldia i save sindaun long ol hos na traipela lain ami na long dispela stretpela ples i no gat wanpela liklik ston yu ken hait long en, na i no gat wanpela rot bilong ranawe.”
74 Jonatan i harim dispela tok bilong Apolonius na em i kros nogut tru. Em i kisim 10,000 nambawan soldia na em i lusim Jerusalem. Na brata bilong em, Saimon, em tu i bringim ol soldia i kam. Na tupela lain i wokim kem ausait long taun Jopa. 75 Tasol ol man bilong taun ol i pasim ol dua bilong taun, long wanem, wanpela lain soldia bilong Apolonius i stap insait long Jopa. 76 Tasol maski, Jonatan i kirapim pait long Jopa. Na ol man bilong taun i pret na ol i opim ol dua na Jonatan i kisim taun. 77 Taim Apolonius i harim tok long Jonatan i kisim Jopa pinis, em i bungim 3,000 soldia i save sindaun long ol hos wantaim bikpela lain ami na em i giaman olsem em i laik ranawe long taun Asdot. Em i laik yusim bikpela lain soldia i sindaun long ol hos, olsem na em i kirap i go long ples i stret. 78 Jonatan i bihainim em i go inap long Asdot na long dispela hap tupela ami i kirapim pait. 79 Tasol Apolonius i bin putim 1,000 soldia i sindaun long ol hos i hait i stap long baksait bilong Jonatan. 80 Na Jonatan i painimaut trik bilong Apolonius. Long wanem, tupela lain ami bilong Apolonius i banisim ol ami bilong em, na stat long moningtaim i go inap long apinun tru, ol i sutim ol spia na ol i kam pundaun long ol soldia bilong Jonatan. 81 Tasol ol soldia bilong Jonatan i harim tok bilong em na ol i sanap strong. Na ol hos bilong ol birua i tait, na strong bilong ol i pinis.
82 Orait Saimon i kamap wantaim ol ami bilong em. Em i kirapim pait na i wilwilim tru ol soldia bilong Apolonius. Ol lain i bruk bruk nabaut na i ranawe i go. 83 Ol soldia i sindaun long ol hos ol i longlong nabaut long ples pait. Ol i ranawe i go inap long Asdot, na ol i hait i stap long haus lotu bilong Dagon, em giaman god bilong ol. 84 Tasol Jonatan i kukim taun Asdot na ol liklik taun nabaut. Na em i mumutim ol gutpela samting bilong ol. Na em i kukim tu haus lotu bilong Dagon wantaim ol man i bin i go hait insait long en. 85 Namba bilong ol man i dai long bainat wantaim ol man i dai long paia i go inap long 8,000. 86 Bihain Jonatan i lusim dispela ples na i go mekim kem long taun Askelon. Ol man bilong dispela taun i kam ausait na ol i bungim em long rot. Ol i givim biknem tru long em. 87 Na bihain Jonatan wantaim ol lain bilong en i go bek long Jerusalem na ol i karim ol gutpela samting bilong ol birua i go wantaim.
88 King Aleksander i harim ol stori bilong ol pait na em i givim biknem moa long Jonatan. 89 Em i salim wanpela hat ol i bin wokim long gol i go long em. Ol i save givim dispela kain bilas long ol “Wanblut Bilong King” tasol. Em i givim tu taun Ekron wantaim ol hap graun i stap klostu long en, bai em i stap olsem taun bilong Jonatan stret.
* 10:21 Namba 7 mun bilong ol Juda em i save kamap long mun Septemba na Oktoba bilong yumi. + 10:30 1 Mkb 11.34