Weng Miit Kufatap-dakamin
A,a
Aket fal-siki-lomdip God ami kukaalin (repent) Kaali, tunum ayo God ami aket konba-kup, almi ban kemin kukup ayo utamaya, Atin mafaknu kala-lomda kela, tildak God almi miit tem talemin kaata ko. Ap 2:38
Aket lukuya kewa-laamin; kukan-tela-lom lukuya una-tala kemin (Forgive) Kaali, tunum ban kep-ta aket lokola taa! Kulakamin kemin, kaami miit kaa asuk yak maan tiimin disa. Kol 3:13
Alabasta ket o, kalbip (Alabaster) Kaali, ket akal almi kusnum kemin, tunum ili kaata, talal-bamdiwa mafek mafek abuumin ket ke-laabip o. Mak 14:3
Alokso weng; God ami kama weng; Kama weng kuka-dakamin (Covenant) Sawaayak kawu, God ayo almi weng kaali, unang tunum imi kutiiyinsa. Kata, unang tunum iyo taang kala kutal fuku-lomdip God ami miit tem tam banolip disa ke-bisip. Am ma daanale kawu, God ayo weng alokso kusnum so, almi dong dakaayin so, kiili unang tunum imi kuyilala, dok nolin unang tunum iyo kuluu dikiwa-unokomip namti, ili tam God ami miit tem tam unen-umbip o. 1Kor 11:25
Am awak awem; Juda am diilim (Temple) Kaali, Juda kayaak imi God ami lotu kamaalin am awem dukum Jerusalam kaptamu desip. Kaa awaalik Solomon ata ilula desa. Kemin, am awem kaptamu bokis awem uyo kutii-bomdip, God ami lotu kamaan-bam ale, taloop kulii-tal kukaan-bam kemsip. La, am kamala kaata kaa God ami numi tiling tem mok ineya yam-talala-laaba kaata ko. 1Kor 6:19
As kiinin abip (Hell) Kaali, ban kemin unang tunum ili God ami aket kolin dinim imi mafiing mafiing am daanaya, yak kabaaku suunkup ilokomip kaata ko. Mat 18:9
Awem tunum imi kamokim pris o kalbip (Chief Priest) Awem tunum pris o kebip ami minlo tem kawu bomdip iyo ami wok dong dakaalin tunum ale, ali imi kamokim. Luk 23:13
Awem tunum pris o kebip (Priest) Kiili tunum tilipla, God ata Livai tunum kiita-kup, ulelna ita-kup tiltam awem tunum ke, tam God ami lotu am diilim kaptam-ami wok fuku-bom unang tunum iyo oltii God ami kukaan-bamdip talal-tang ayo tam God ami diim une-bisa kiita ko. Mak 8:4
B,b
Ban kemin (Sin) Kaali, God ami weng awem lo kaata, duul-bamdup God almi, Kaata kanumin o, kalsa ayo dikiwa-unokin disa kemin kaata ko. Rom 6:23
Beya (Bear) Beya yo, kalbip kaali, taloop dukum kemin, ami angtiil kaali, tuku-taka, ami kalim kaa batbat, ami ima kaa aniing aa, as lap katip katip aye, taloop kusnum aye, kiita alik-kup inipyaap. Ali ti atin atul-kup tabasa; ali tunum kaata aaloma. Kemin, ami kalim tuku-taka kemin, daam ma kaali, duut, daam ma kaata, namaal ke, daam ma kaata, nuup, kanolin o. Rev 13:2
Bulumaki (Cow) Bulumaki kaali, taloop dukum; ali balasaal kon-kup inin. Unang tunum iyo bulumaki yikis umi muuk ok kaa laa-bam in-bom ale, tiil akal in-bom ken-umbip ko. Hib 9:13
D,d
Daang bakaalin tunum (Disciple) Kii, tunum ilmi dabom atin aket kola fan o, aka-lom almi kanumin o, yinba kaata-kup, weng san kutal-fuku-unemin tunum kiita ko. Mat 8:23
Dabak as diim daa-lom aaliwa taan-laamin (Crucify) Kaali, Rom imi kukup. Tunum ma ilmi kamok Sisa ami weng kutiisa kaami minlo tem unokin daa kela weng kuyang saak-telip namti, kaami uluum kaali, tunum kaa dibii-tal-ilomdip biiwaka-bilip mepso ti taanakin tap kela, almi dabak as diim daalokomip as tiim uluum kaayo, ukduu kuyak telip kulii-tal abip dukum ami saaklo talale, Rom soldiya ilta taba-lom unang tunum iyo yim-bak as diim daa sil biki-lomdip as so, unang tunum so, iyo kuluu kufo-lom kumo-laabip. Kemin, as diim kabaku unang tunum kii kelip bii am asuumano e, am atalingkal e, ke saaka-laamsip ko. Mak 15:13
Dan (frankincense) As dan o kalbip kaali, as abuulmin o, kala-laabip. Kemin, ami tang tangbal kaali, kuut tang tap kanolin kemin. Rev 18:13
Disa masiim kawu dong dakaayilin (Grace) Kaa, God almi mafek mafek alik aket olenin dukum kuya-som, Sinik Tambal so, suunkup ilin so, ban kemin umi uktaaya-yaamin so, numi kuya-laaba. Nuta ami okok ke-bulupla, God ata kii, kuyila-laaba disa. Lale, kaa disa masiim-kup God ata kukaayila-laaba. Kemin, kaa kanoyi nalmi unang tunum imi yam-titil-saani no kala, kukaayimba ko. Ef 2:8-9
Disa sok de-yimulip bomdip okok kemin unang tunum; Masiim wok fukulin (Slave) Kaa, disa masiim wok fukulin kaa miit alep kemin, ma kaali yak abip kusnum kawu tal-une-bam unang tunum foko kutal daa-lomdip saak kang miyaan tap keya disa masiim wok fakayin o kala, yim-bak wok diimin. Ale, tunum kanta sisol uktiip-na namti, almi man e, kalel e, iyo yak kusnum imi kuyiple, ita sisol mobip-kup yim-bak disa masiim wok tikilip okok-bilip bii, wasital bukupkal ke-som disa masiim wok fukusip ayo tildaa keya-laamsip o. Kol 3:22
Disanang bokon (Desert) Disanang tel bokon kaa, wok dinim; bokon as katip katip iip kulu tolna tolna kesa. Kanolin bokon atamalap, tel disanang kaa, tunum so ma kawu ilin disa; kaa kalok-no-som daa: Ok inin ayo katip ke-som ale, bokon kaa tangbal kelaya kata, lang kaa, dikimalip disa; tawaal mafak kemin. Mat 4:1
Dukum Ami Man (Son of Man) Kaa, Yesus almi win ma kaata ali God. Yale, asuk tunum kesa. Ali ban kemin dinim; atin tunum tambalim. Mak 14:62
E,e
Ensel (Angel) Ili God ata talalu-yimulala, ami wok fokola ilin ale, God aso maakup ilin. Mat 2:13
F,f
Falosi (Pharisee) Ili Falosi tunum ma kii yakal kanun-umbip. Kabak kalok ata daa: ilmi kukumin tunum ilta weng miit dukum dukum ayo kukuya yakyak una-biliwa, kemin ale, ili tunum taansip kii asuk tiltam tiin baalokomip. Kemin kiita no. Kemin, ili Yesus ami aalum o kemsip, atan kiinse kabaaku Falosi so, aket maakup ke-lom kala-silip te! Mak 12:18
Falosi tunum (Pharisee) Kiili, Juda kayaak tunum miit ma kemin, ili weng sawaa awem alik uyo atin katip so ma kulaa-laamin dinim; alik ti kutal fukusip. Ili kanumsip kata, ili God ami weng sawaa kaata-kup kutal fukulin disa; aa ti ilmi weng sawaa so, kaata talalu kukuyim-bilipla, unang tunum iyo talalu kutal fukulamip dinim ke-lom atin fiitsip ko. Luk 1:26-28
Fan kanumin tunum (faithful) Kaa, tunum unang malo ma yakal tunum ami kukup atafii-bam, U, fan ali kanumin tunum u, kala tiin tii-yak ami diim daa-yilin kaata ko. 1Tim 1:12
G,g
God (God) God kaa, kanta ma duusip dinim ale, kanum yakaba toop kaali, disa kelama dinim; ali ti kano suunkup ilin God. Ali ti sawaayak kaptoowu bom-bisa, aa kamala kalaakal tiin-bombe, bii kaptoop kaptoop kakal ti kano ilokoba. Aa, yak mafek mafek alik kii, alalta talalu kutiisa. Kemin, mafek mafek alik dotu kutiisa kaa, ilta ma tiltam abasip disa. 1Jon 4:16
God almi unang tunum tiin saanin; God ami miit tem talemin (Kingdom of God) Kaa God almi unang tunum ulelna bom ilin so, almi mafek mafek alik talalusa so, imi tiin mo bombe. Kiita kemin, unang tunum kanta Yesus Kraist kaa fan o kala-lomda, God almi miit tem talokoma kaata, ali tildak God almi alik-daap kelokoma no. Jon 18:30
God ami iintang am (Sabbath) Sarare kaa, am fet diim kaami atan diim kaali, Juda kayaak imi am atan kaa kabaaku fanang daka-bam, God ami fanang dakalin o, kala-laabip. Imi kanun-umbip kaa kalok kata daa: imi funu-laamin am kaali, am awak Fraide o kebip kaami atan kaali, tem banula kawu, am bukup Sarare yo kebip ayo, tiltam taba-laabale, Sarare kaami atan kaali, tem banule kawu, God ami iintang am uyo disa ke-laabu no. Hib 4:9
God ami lotu kamaalin; fet dola ami fiyaap ayo duumin; God ami win kufuumin (Worship) Kaa, God atam suun daa ami miit tem bom, ami win-kup kufon-bam fiyaap don-bam, aket kukaan-bam, almi wok-kup fokon-bam kemin kaata ko. Jon 4:24
God ami uldaa-dabuula kamokim kesa tunum (Messiah) Mesaya kaa, Israel imi weng ale, Kraist kaa Grik unang tunum imi weng. Jon 1:41
God ami weng de kutiisa kaami mafek mafek bokis (Ark of the covenant) Kaali, sawaayak kaami mafek mafek Moses ata tuum diim kabaku weng awem God ata dolna kuluusa so, Aron ami malal so, ima mana so, kiita foko-lom bokis kabaaku abuu-lom kulii tam Juda imi am diilim awem kaami atin ti abiin awem kaptamu kutii-bom bisip kaata ko. Rev 11:19, Hib 9:4
H,h
Hos (horse) Hos kaali, taloop sakbaalim dukum kau tap kemin, kutii-bom bina tal-unemin tunum iyo tiin-laamin baan iyo dotu kulii tam daang kun diim ayo kuyak teda tunum ayo ami daang kun diim tam tiin tal-unemin ale, kabaku tiin-ilom yak bokon kusnum ayo waasi dinin iyo ami daang kun diim tiin-bom tal-une-bamdip dinan-unbip o. Unang tunum iyo mafek mafek men kaa ilta kulii-tal-unemin disa; ti kutam ami diim kabaku kutiiliwa, kulii-tal-unen-umbip o. Rev 6:2
I,i
Ibakamin salap god (Idol) Ibakamin salap kaali, tunum ililta mafek mafek God ata dotusa kuliita foko-lomdip kaa awem kela kayi, kalale, salap kela aman dakaan-bam ilin kaata, ale tunum ali God ami aket kolin disa ke-lomda saak yak kalok nolin mafek mafek ma kaami aket dukum-kup konsa namti, kaali ti tifan ami god kensa ko. 1Kor 8:4
Ipnaal bo-kukan-tiimin (Circumcision) Kaa Juda kayaak imi ban bomin kukup. Tam man waal ipnaal boliwale, tiltam God almi tunum kelokoba no kala kanumsip kaata ko. Rom 2:28
J,j
Juda lotu am (Synagogue) Kaa Juda kasel imi God ami win kufumin am kemin, ili unang tunum alik iyo abip samaan samaan kawu bomdiwa kemin, yaap tam lotu am diilim kawu God ami win kufolalip dinim o, ke-bamdiwa kemin, ili ilmi abip kulu lotu am katip ma de-lomdip kaptamu tam God ami win kufon-bam, lo yo kalin sawaa ayo bakan-umbip o. Luk 4:16
K,k
Kalaan tunum (Apostle) Kiili, Yesus ata tunum ulelna Sinik Tambal ata taba-lom iyo iiya, yam-titil-diila weng kulii yang unang tunum bakayila yakmin tunum kiita ko. Ap 1:26
Kamel (Camel) Kamel kaali, taloop bulumaki kaa, akaala atin ti famanim dukum. Ale, ami daang kun diim kaa kun asalam dukum kemin, ami tiip diim kawu tunum ita sel am de-laabip. Bokon disanang bokon kawu bomda ima dinim, wok dinim kemin, wok so, ima so, kaa almi daang kun diim kabaaku kutiisip kemin, tunum ili ami daang kun diim kawu, mafek mafek kutam tii yak-bam ken-umbip. Mat 19:24
Kamokim (Lord) Kaali ti miit alep ko. Miit katip fut (k) kulaali tawaal diim kaldaak-ami kamokim ale, fut dukum (K) atale Kamokim Yesus kaata ko. Fpai 2:11
Kau imak (Ox) Kaali, taloop dukum ale, ali titil-kup tabin taloop kemin, ali baan dotu kutii kuyak diilip sisii gili-gili kulii yak-bamda langabip tawaal an-wakelbi kutiilala, inin-inin san iyo kulii-din dabakan-umbip ko. Luk 14:19, Rev 4:7, 1Tim 5:18
Kristen unang tunum; Kraist ami unang tunum (Church) Kaa, Kristen unang tunum tala-tala-ke, kuyak mim-daa-bom God ami win kufon-bam ap-tum dap-titil mola-mola kemin, kaali ti Yesus ata imi dabom kelale, unang tunum ita ami tiil kelip ke-bom-bilip ko. Ef 5:23
Kufatap-dakamin unang tunum (Prophet) Kaali, Sinik Tambal ata unang tunum imi tiiwa-yimulaya, God ami weng kanum bokola kayi kal-bom weng bakamin unang tunum kiita ko. 2Pit 1:19
Kufatap-dakamin weng; God ami weng kukaayilin (Prophecy) Kaali, God alalta akal almi weng kusnum ata unang tunum imiin o kala, lom dulun imi diim bokoya-lom bom ilom kaa, kanun tiltam abokomu kayi! yakan-kaa-bam visin tem weng bakayin ensel ayo fatap-kup bakayin-bala, atafii-bam nulmi kanubup kaami bakayin-bam ken-unba kaata ko. 1Kor 14:39
Kukup tangbal-kup kukolin; dong dakaayim-bam kemin (Bless) Kaali, God ayo tunum dap-titil-diila ayo tiltam bung kayaak ke-lom kukup tangbal fukuyilin so, God almi masiim wok dinuya kulii-tabemin so, kiita ko. Mak 10:16
L,l
Layon (Lion) Layon ali taloop dukum; ami angtiil kaali imuul; ali ti busi alaltap yale, ami faman kaali, ti kang aalap tap la, ata tam lo so; ami atul kaa saamin ami atul kaa layon ata akaalin ale, ali tambanin; ali unang tunum inipyaap ko. 1Pit 5:8
Lepat (Leopard) Lepat o kalbip kaa, busi yale, ali atin dukum; kang kulaa ata akaala tambanin; ali tunum kaata yaap aaloma; ami kalim kaa duut ale, tuku-taka sipying sapyang o. Rev 13:2
Livai (Levite) Livai kaa tunum miit; Aron ali Livai ami loop kemin, God ayo Aron uldaa dabuula tiltam bokol men kayaak tap ke tunum awem ke-bomda ilsa. Ami loop kaptoop ata-kup tiltam awem tunum ke-som; as tang tangbal uyo kiin-bam ale, taloop an-kutii fuu-bam God ami kukaalin o, ke-bisip. Livai malii ma ita as kuyak dakamin kabaak-ami wok-kup fukumsip. Yale, yak am awem diilim o kalbip iso, yak kaa ma fuku-laamsip disa ko. Jon 1:19
Lo Awem (Law) Lo kaa, God ata Moses kola kulii tildaak unang tunum kukuyila utam, Awu, dok kanolin kuuta mafak, dok nolin kuuta tangbal, kala-lomdip iyo ban kemin dinim tambal-kup ilin o, kala kuyinsa kaata ko. Rom 8:3
M,m
Meya; Ok tang tangbal (Myrrh) As dan kaali, atin ti fip tang tangbal fuunin kemin, kaami wok kaata talal-bam unang tunum imi angtiil iliknip ilmi angtiil tang tambal tabemin o, kala nun-umbip ko. Mat 2:11
N,a
Naam (breastplate) Naam kaa, tiling kaami akiimin; tunum iyo waasi dinan-unum o kalbip-kup tam kuluu dildaak tini une-bamdip waasi dinan yaksip. Kaali ili nakan miit kaata, fak-duu faa-lom kulaak tini dinan-tal-unemsip ko. Ef 6:14
Naat (Nard) Naat o, kalbip kaali, as katip sakap la, ami tang tangbal fuunin kaa akal akal ma; tunum ili kaata, talal-bam tikii dan tap kaata, dot-bamdiwa, ilmi angtiil kaayo, kaa-bilip ilmi angtiil uyo tang tangbal tabemak o, kal-bom kanun-umbip. Jon 12:3
O,o
Oliv kaami matak wok (olive oil). Oliv matak wok kaali, as oliv lap kaata, talala-laabip kemin, oliv lap kaali, duut ale, ami lap kaa tam saaksaak kaami sok miit lap kanolin. Rev 18:13
P,p
Pasova (Passover) Kaali, Juda kayaak ilmi wasital maakup maakup ami diim kawu bret faskaamin dinim inum o kala, sipsip so, ima so, kiita inan-umbip kaata kemin, kanun-umbip kaali, ilmi sawaayak Moses ayo foko kuliila Isip bokon kelalip tiltamba tilsip kaami aket kaata fanang daa kanun-umbip ko. Imi kanun-umbip kaali, bret yiis dinim so, sipsip man imak so, maang atul so, kiita inan-umbip. Kemin, kaa kalok noliwa daa; bret yiis so fuulokomip namti, abiltap-siik Isip kulaa kela unokomip disa kala-lomdip, bret yiis dinim kaa, fuulakin kaali, abiltap-siik fuu inalup unokin o, kal-bom kanolin aket kaata fanang dakan-umbip kaa, sipsip man imak kiim kulii yak ilmi amitom ayo til-dakan tal-unebi kelip ensel ayo tal kiim kaata, atam-ilom yelama disa kesa kaami aket kaata, fukun-bam kanun-laabip o. Maang atul kaami inan-umbip kaami miit kaali, ilmi Isip bokon kabaku bomdip angtiil yol dukum dakamsip kaami aket kaata, fukun-bamdip kanun-umbip ko. Jon 13:1
S,s
Sadusi tunum (Sadducee) Sadusi kiili, tunum miit Juda kayaak imi dabom dabom la, malo ma ili bokol men tiin moyilin tunum kesip. Ili tunum taansip kii, asuk tiltam tiin baalokomip disa yo kala, iyo yak sawaa malo kaa, Awu kalolip dinim kala-lom ilmi ti God almi sawaa kaata ti, tabuu-yaabip ko. Luk 20:27
Sang tambal (Gospel) Kaa, God ami Man Yesus dabaala tildaak tunum nultap kela numi abiin kuluula, God ata taba-lom numi ban kiili, takan-tiiya suunkup ilin o, kala-lomda kanoyase sang kaata ko. 1Kor 15:1-5
Setaan; tunum mafakim; Makalim (Satan) Kaa, sinik mafak mafakmin imi kamokim dukum ke-bomda, God so, tunum so, numi waasi keyila-yaaba kaata ko. Ali kamasi kaa God alta dotusa. Lale, ali tam God akaala, Nata dukum keliya kala kanum tabon e; abiil tikiin lo kawu God ata fotabamnala, tildaak tawaal kalaba talsa kaata ko. Rev 12:9
Sinik mafak (Evil spirit) Kiili, tunum mafak aso, ban ke-bilip, God ata taba-lom kiili, fotaba tildaak tawaal kaldaku bom, tunum mafakim ami wok fukula bom, kukup mafak kutal-fukun-unbip kiita ko. Mat 10:1
Sinik Tangbal (Holy Spirit) Kaa, God almi Sinik ale, alalta God; Atok God alalta weng baayila kuyokomi no, kalsa nam, fan Yesus ayo tam banale, ami abiin kuluu dabaala talse. Ali numi tik-daayila ilin; ali numi diim fewa ilin ale, ali numi kukuyin o. Jon 14:16-26
Suunkup bom ilin (Eternal life) Kaa, tam God so bomdup, kano ti kukup tangbal so, fiyaap duumin so, kawu tiin-bom kulii-daak abu kelalup dinim o. Rom 6:23
T,t
Taloop aye, ima kiili, kufuulip kiin-bala, God ami kukaalin (Sacrifice) Kaa, mafek mafek kulii-tal God ami kola, ban kemin takan-tiiyak o kala kulii-tal awem tunum talal tang tamkaalin imi kuyip kulii tam am awem diilim kaptamu God ami kukaansip. Kemin, imi kanumsip kaa, Yesus as diim taanse kaami abiin kuluusa kaata ko. Mak 12:33
Tunum tituun-kup tabin (Righteous) Tunum kaa, God almi kanuman o, anba ti ami yaan tem-kup dikela-unemin kaata ko. 1Jon 3:7
Tunum unang miit kusnum (Gentile) Kiili, unang tunum kalo abip ma kawu tal Juda kayaak imi tem unip bom imi kukup tabu-bomdip imi ban bomin aye, waal matum bomin aa, yak sikil yaan wok diingmin kaami kukup kaa, kanumin disa kiita no. Rom 3:9
Tuum tem (Tomb) Kaa, Juda kayaak imi kukup kanumin kemin, tunum saakna kala, kala-lom dibii-din tuum tem balkaamsip. Kemin, Yesus kaa kanola dibii-din tuum tem kawu duusip ko. Luk 24:2
V,v
Visin (Vision) Kaali, lom bomin ultap kemin, tunum ayo akan-unemin disa; kuno tiin kabiila God ami kukup kukuyin kaata ko. Ap 9:10
W,w
Wain wok (Wine) Wain wok talalbip kaa, lap almi sok diim-kup abuumin. Umi lap kaa, tak-nuu-bam, wok ilu kutiilip bii atul taba kaa kalale, atam-laabip. Katale, Yesus ali alokso wain wok kaata kemin, unang tunum iyo yaap inamnolip. Kanimin o kala daa; atin wok kaali, tangbal kemin o. Jon 2
Weng kutiimin; weng kukulu-dakamin (Promise) Kaali, kap-tunum weng tik-daala: Nali ti kanolokomi kayi! kala, kanola-laamin kaata ko. Hib 10:23
Y,y
Yesus/God maakup ata-kup taba-lomda numi ban kemin kukan-tii kamboyila angtiil yol kaa ma kuluulokomip dinim; yaap kelokomip (salvation) Kaali, unang tunum alik nuli ban kemin titil umi kiil tem un-buluwa; Yesus ata as diim saaka yak unang tunum kanta fan kalbip imi dong dokoyila kiilba kensa kaata ko. Ap 4:12
Yiis (Yeast) Yiis o, kalbip kaali, yek tap kemin, flawa so, yiis o, abuu wok so, kela an-sikilip yiis ata ilela yak tildak ke-lomda, fasuu yakyak tiltam senga-laaba, ali ti almi kanola flawa yiis so, an-sikilip ayo, aalap dukum fasuu tiltam tiltam ke fas-kaan-unan-sala kiinale kawu, fas-kaamin ayo disa ke-laaba ko. Mak 8:15