Kitabo kya
Nsi̱mo
Kwanjula
Nsi̱mo sikani̱ye mu kitabo kini Mukama Solomooni̱ niiye akasihandiika haai nga myaka 1000 Ki̱li̱si̱to atakabyahuwe. Basaasa banji baa magheji otaayemu Mukama Hejekiya bakahandiika simui haa nsi̱mo sini.
Kitabo kya Nsi̱mo kini kilimu kuhanuulila kwa bu̱li̱ kilo. Kili nga bitabo binji bya magheji ebili mu Bbai̱bbu̱li̱. Kitabo kini ki̱bu̱ghi̱yʼo magheji aghalu̱ghi̱ye ewaa Luhanga kandi kwetegheeleli̱ya kwa bu̱li̱ kilo kwa bantu mu mbeela syona sya bwomi̱i̱li̱.
Nsi̱mo ni ebu̱gha lya magheji elili lyamajima, bhaatu nsyambaghani̱ja na kulaghani̱ja kedha bulangi̱. Kyakulolelʼo, Nsi̱mo 22:6 lukughilagha luti, “Weegheesi̱ye mwana waawe kukola ebi̱hi̱ki̱ye, nankabha akula taakubileka.” Nahabweki lu̱si̱mo luni, takuli kulaghani̱ja ngu taaliyo ekikubhiiya kedha kughenda kubhi mu bwomi̱i̱li̱ bwa mwana oghu baku̱li̱i̱ye kusemeeye. Bhaatu ni kuhanuulila kusemeeye okusighikiiye haa majima.
Kitabo kya Nsi̱mo kyonini ki̱bu̱ghi̱yʼo kighendeleluwa kya nsi̱mo mu nsuula 1:2-6. Kighendeleluwa kya nsi̱mo sini ni kukoonela abali na magheji ghakee na baajongo kumanya magheji na kuhanuuliluwa kusemeeye kandi bantu bagheji kweyongela kuba bagheji.
1
Mughaso ghwa nsi̱mo
1 Nsi̱mo sya Solomooni̱, mukama wa I̱saaleeli̱, mutabani̱ wa Dhau̱dhi̱:
2 Sikukoonela bantu kumanya magheji, kuhana
kandi kwetegheeleli̱ya bighambo bya bantu baa magheji.
3 Sikugubha ku̱kwegheesi̱ya niikuwo okole bya magheji,
ebi̱hi̱ki̱ye, bya bwengani̱ja kandi byamajima.
4 Sikugubha kufoola abatali na magheji kutunga magheji
kandi baajongo kutunga kwetegheeleli̱ya.
5 Muntu mugheji akaaku̱u̱ghu̱wagha nsi̱mo esi eeyongela kwegha.
Oghu eetegheleei̱ye eeyongela kuba mugheji.
6 Akukengagha lu̱si̱mo kandi makulu ghaaluwo.
Eetegheeleli̱ya bighambo kandi bikolokombani̱ya bya bantu bagheji.
Kuhabula batabhana
7 Ku̱hu̱ti̱ya Mukama niiyo ntandiko ya kwetegheeleli̱ya,
bhaatu badhoma baghaya magheji kandi kuhabuluwa.
8 Mwana wanje, ooghu̱waghe ebi si̱ye so waawe nkukuhabula
kandi otaghaya ebi njoko waawe aku̱kwegheesi̱ya.
9 Ebi tu̱ku̱kwegheesi̱ya bikuleka obe na ngeso sisemeeye,
ngoku sipeewa esemeeye kandi kakwanji bi̱ku̱ku̱semeli̱yagha.
10 Mwana wanje, basi̱i̱si̱ mbaanakwoheei̱ye,
otasi̱i̱ma.
11 Mbanaku̱ghi̱li̱ye bati, “Wiise tughende,
twebi̱se kandi tukwate bantu abatali na musango tubaate,
12 tukubasanga bali boomi̱i̱li̱ kandi bali kusemeeye,
bhaatu tukubaata kandi tubamalilʼo kimui.
13 Tukutunga bintu bya mughaso,
tu̱u̱su̱li̱ye manumba ghaatu,
14 wiise tughende hamui,
byona ebi tukwibha tukubitambulana.”
15 Mwana wanje, otaghenda na bantu aba
kandi otakpeeti̱ya kighele kyawe mu kihanda kyabo.
16 Bakwanguuyagha kukola kintu ki̱bhi̱i̱hi̱ye
kandi baakala beetekaniije kwita bantu.
17 Takili na mughaso kutegha kati̱mba,
noni̱ eghi okubbala kukwata enaku̱loli̱ye.
18 Bantu ngʼaba bakweleetelejagha lu̱ku̱,
nanga baku̱kwi̱lagha mu bikoluwa byabo.
19 Eki niikiyo kikubaaghʼo abali na mululu ghwa sente,
ghukubaleetelejagha ku̱ku̱wa.
Kuteelelela haa kubhenga magheji
20 Wamagheji*1:20 Mu Luhebbulaayo Wamagheji bamulengeesani̱i̱ye na mukali̱ ahi̱ki̱li̱i̱ye oghu akuhanuulilagha bantu. Olole dhee Nsi̱mo 3:13-18 kandi 9:1-12. akwete kubilikila nʼelaka lyamaani̱ mu nguudhe,
niibuwo aabu̱gha bhyani mu butale.
21 Akwete kubilikila nʼelaka lyamaani̱ haa maageeti̱ ghaa kibugha
kandi hambali bantu bakwekumaani̱li̱yagha.
22 Akwete kughila ati, “Enu̱we abatali na magheji, mu̱ku̱hi̱ki̱ya haa kuukala mutali na magheji?
Enu̱we abali na mighayo mu̱ku̱hi̱ki̱ya haa kuukala nimunaghaya?
Enu̱we badhoma mu̱ku̱hi̱ki̱ya haa kwoha kumanya?
23 Mu̱u̱ghu̱we ebi nkubahabula.
Nkubahanuulila kusemeeye
kandi mbaghambile byeli̱li̱kano byanje.
24 Nkubabilikilagha, ngila nti mwise ewanje,
bhaatu mubhenga ku̱ntegheeleli̱ya
kandi tamukufuwaaghʼo.
25 Mukaghaya ebi naabahanuliiye byona
kandi tamukubbalagha si̱ye kubasoghosa.
26 Obu mulitunga bijibu, nanje dhee ndiseka
kandi mbawawani̱ye obu muliba nimubona-bona.
27 Ndibaseekeelela obu kubona-bona kulibahi̱kʼo nga kyegha,
obu bijibu bilibahi̱kʼo nga mpwegha yamaani̱,
nimwatandika kusaaliluwa kandi kutuntula.
28 Nahabweki mulimbilikila, bhaatu tandibakuukamu.
Mulimbala hoona-hoona, bhaatu tamulimbona.
29 Nanga mukooha magheji
kandi mwabhenga ku̱hu̱ti̱ya Mukama.
30 Mukabhenga ebi naabahanuliiye
kandi mutaafuwʼo kuleka ebyaleki̱ye naabasoghosa.
31 Nahabweki mulitunga mpeela haabwa mulingo ghu̱bhi̱i̱hi̱ye mwakaayemu
kandi bintu bi̱bhi̱i̱hi̱ye ebi mwakolagha.
32 Bantu abateetegheleei̱ye baku̱ku̱waagha nanga kubhenga magheji
kandi badhoma bahwelekeelela haabwa kutafuwʼo kwabo.
33 Bhaatu weena oghu aku̱ntegheeleeli̱ya akuukala mu bu̱si̱nge
kandi akuukala ateekaane,
atali na nsonga eghi ekuleka noobaha.”
*1:20 1:20 Mu Luhebbulaayo Wamagheji bamulengeesani̱i̱ye na mukali̱ ahi̱ki̱li̱i̱ye oghu akuhanuulilagha bantu. Olole dhee Nsi̱mo 3:13-18 kandi 9:1-12.