Gutnius
Luk i raitim
Tok i go pas
Long Gutnius Luk i raitim yumi lukim Jisas em i man bilong kisim bek ol Israel na ol arapela lain manmeri tu. Long taim Jisas i laik kirapim wok bilong en, em i tokim ol manmeri olsem, Holi Spirit i kirapim em bilong autim gutpela tok bilong God long ol rabisman (lukim 4.18). Na tru tumas, long dispela buk Luk i stori planti long Jisas i sori long ol manmeri i karim olkain hevi, na em i mekim gut long ol.
Ol samting Jisas i mekim, ol i mekim ol lain bilong em i amamas tru long em. Long taim Maria i karim em, ol manmeri i amamas (lukim 1.42-48 na 2.10), na long pinis bilong buk, long taim Jisas i go antap long heven, ol i amamas moa yet (lukim 24.52).
Planti samting bilong laip bilong Jisas Luk wanpela tasol i stori long en. Tok bilong ol dispela samting i no i stap long ol arapela buk. Luk tasol i stori long ol planti samting i bin kamap long taim Jisas i kamap long graun. Luk tasol i raitimtok piksa Jisas i bin autim i stori long man bilong Samaria i helpim man i painim birua long rot, na tok piksa i stori long pikinini i lusim papa na i go paul nabaut, na ol arapela tok piksa bilong Jisas tu. Luk tasol i stori long samting i bin kamap long Sakius, dispela man bilong kisim takis.
Sampela samting Luk i gat planti tok long en, em pasin bilong beten strong, na wok bilong Holi Spirit, na pasin bilong God long lusim sin bilong ol manmeri. Luk i gat planti tok tu long ol samting ol meri i bin mekim.
Tok bilong Luk i no pinis long dispela buk. Nogat. Luk tasol i bin raitim dispela buk yumi kolim Wok bilong ol Aposel, em buk i stori long ol samting ol aposel i bin mekim long taim Jisas i go pinis antap long heven.
Sapta 1
Luk i raitim dispela stori long Tiofilus
Bikman Ap 1.1 Tiofilus, bipo planti man i traim han bilong ol long raitim stori bilong olgeta samting God i bin mekim i kamap namel long mipela. Ol Jo 15.27, Hi 2.3, 1 Pi 5.1, 1 Jo 1.1 i bihainim tok bilong ol man i bin lukim ol dispela samting long ai bilong ol, stat long taim ol dispela samting i bin kirap. Ol dispela man i stap olsem wokman bilong tok bilong God, na ol i givim dispela stori long mipela. Olsem Ap 1.1, 11.4, 15.18, 15.28 na mi tu mi laik raitim dispela stori na salim i kam long yu. Mi bin wok longpela taim long askim gut long as bilong dispela olgeta samting. Nau mi raitim stret tasol, olsem ol dispela samting i bin kamap. Yu ritim na bai yu ken save gut olsem, dispela tok ol i bin lainim yu long en, em i tru olgeta.
Stori bilong ol samting i bin kamap long taim Elisabet i karim Jon Bilong Baptais na Maria i karim Jisas
(Sapta 1.5—2.52)
Ensel i tokim Sekaraia olsem Jon bai i kamap
Taim 1 Sto 24.10 Herot i stap king bilong Judia, wanpela pris i stap, nem bilong en Sekaraia. Em i pris bilong ol lain bilong Abiya. Meri bilong en em i bilong lain bilong Aron, na nem bilong meri em Elisabet. Tupela Stt 17.1, 1 Kin 9.4, Ap 23.1, Fl 3.6 i stap stretpela long ai bilong God. Tupela i save bihainim olgeta lo na olgeta tok bilong Bikpela, na tupela i no gat asua long ai bilong en. Tasol tupela i no gat pikinini, long wanem, Elisabet i no inap karim pikinini. Na tupela i lapun pinis.
Wanpela 1 Sto 24.19, 2 Sto 8.14, 31.2 taim ol lain bilong Sekaraia i go mekim wok pris, na Sekaraia tu i mekim wok pris long ai bilong God. Orait Kis 30.7-8, 1 Sml 2.28, 2 Sto 29.11 ol i pilai satu bilong painimaut wanem pris i mas go insait long haus bilong Bikpela, bilong mekim ofa bilong smok i gat gutpela smel. Na long dispela pasin ol i makim Sekaraia, na em i go insait bilong mekim ofa. 10 Long Wkp 16.17, KTH 8.3-4 dispela taim bilong mekim ofa, ol bikpela lain manmeri i bung i stap ausait long haus bilong God na ol i beten i stap. 11 Orait na wanpela ensel bilong Bikpela i kamap long Sekaraia na i sanap i stap long han sut bilong alta bilong ofa bilong smok i gat gutpela smel. 12 Sekaraia Het 6.22, Dan 10.8, Lu 1.29, Ap 10.4 i lukim ensel na em i kirap nogut na i pret. 13 Tasol ensel i tokim em olsem, “Sekaraia, yu no ken pret. God i harim pinis prea bilong yu. Meri bilong yu Elisabet bai i karim pikinini man. Na yu mas kolim nem bilong en Jon. 14 Bai bel bilong yu i stap gutpela, na bai yu amamas. Na planti manmeri bai i amamas long taim dispela pikinini i kamap, 15 long Nam 6.3, Het 13.4, Jer 1.5, Ga 1.15 wanem, em bai i gat biknem long ai bilong Bikpela. Em bai i no ken dring wain na bia samting. Taim em i stap yet long bel bilong mama, Holi Spirit bai i pulap long em. 16 Em Mal 4.5-6 bai i mekim planti manmeri bilong Israel i tanim na i go long God, Bikpela bilong ol. 17 Em Mal 3.1, 4.5-6, Mt 11.14, 17.11-13, Mk 9.12 bai i kisim pasin na strong bilong Elaija na wokabaut i go pas long Bikpela. Em bai i mekim ol papa na ol pikinini i kamap wanbel. Na em bai i stretim tingting bilong ol man bilong sakim tok, na ol bai i kisim gutpela tingting olsem bilong ol stretpela man. Em bai i redim ol man na ol i stap redi long Bikpela i kam.”
18 Na Stt 18.11 Sekaraia i tokim ensel olsem, “Olsem wanem na mi ken save dispela tok bilong yu i tru? Mi lapun pinis, na meri bilong mi em tu i lapun.”
19 Na Dan 8.16, 9.21, Mt 18.10, Hi 1.14 ensel i bekim tok olsem, “Mi Gebriel, na mi save sanap long pes bilong God. God yet i salim mi na mi kam bilong tokim yu, na bilong bringim dispela gutpela nius long yu. 20 Orait Ese 3.26, 24.27, Lu 1.45 yu harim. Yu no bin bilipim tok bilong mi, olsem na nau maus bilong yu bai i pas na bai yu no inap toktok, inap long taim dispela olgeta samting i kamap pinis. Dispela tok bilong mi bai i kamap tru long taim God i makim.”
21 Ol manmeri i wet yet long Sekaraia, na ol i tingting planti long wanem samting i kamap na em i stap longpela taim insait long haus bilong God. 22 Na bihain em i kam ausait na em i no inap mekim toktok long ol. Olsem na ol i save, em i bin lukim narakain samting insait long haus bilong God. Em i mekim toktok long ol long han bilong en tasol. Na maus bilong en i pas i stap. 23 Bihain, 1 Sto 9.25 taim bilong wok bilong Sekaraia em i pinis, na em i go bek long ples bilong en. 24 Na bihain meri bilong en Elisabet em i gat bel. Na em i hait i stap inap long 5-pela mun. Elisabet i tok olsem, 25 “Bikpela Stt 30.23, Ais 4.1, 54.1, 54.4 i bin marimari long mi. Em i mekim dispela samting i kamap long mi bilong pinisim sem bilong mi long ai bilong ol manmeri.”
Ensel i tokim Maria olsem Jisas bai i kamap
26 Long namba 6 mun bilong Elisabet i gat bel, God i salim ensel Gebriel i go long wanpela taun bilong Galili, nem bilong en Nasaret. 27 Em Mt 1.18, Lu 2.5 i go long wanpela yangpela meri ol i bin makim bilong maritim wanpela man bilong lain bilong King Devit, nem bilong en Josep. Nem bilong dispela yangpela meri em Maria. 28 Orait Het 6.12, Dan 9.23, 10.19 Gebriel i go long em na i tok olsem, “Gude, meri. Bikpela i stap wantaim yu, na em i bin blesim yu na mekim gut long yu.” 29 Maria i harim dispela tok, na em i kirap nogut na i ting, “Dispela em i wanem kain tok?”
30 Na ensel i tokim em olsem, “Maria, yu no ken pret. God em i belgut tru long yu. 31 Harim. Ais 7.14, Mt 1.21, Lu 2.21 Yu bai kisim bel na karim wanpela pikinini man. Na yu mas kolim nem bilong en Jisas. 32 Em Sng 132.11, Jer 23.5, Mk 5.7 2 Sml 7.12-16, Ais 9.7 bai i stap bikman. Na bai ol i kolim em Pikinini bilong God Antap Tru. Na God bai i putim em i stap king olsem tumbuna bilong en Devit. 33 Em Dan 2.44, 7.14, 7.27, Mai 4.7, Jo 12.34, Hi 1.8 bai i stap king bilong ol lain bilong Jekop oltaim. Na wok king bilong en bai i no inap pinis.”
34 Na Maria i askim ensel olsem, “Dispela samting bai i kamap olsem wanem? Mi no marit yet long wanpela man.”
35 Na Mt 1.20, 14.33, Jo 1.34, Ap 8.37 ensel i bekim tok bilong en olsem, “Holi Spirit bai i kam long yu, na strong bilong God Antap Tru bai i karamapim yu. Olsem na dispela pikinini bihain bai yu karim, em bai i stap gutpela na stretpela man bilong God, na ol bai i kolim em Pikinini Bilong God.
36 “Harim. Kandere bilong yu Elisabet em i lapun pinis, tasol em i gat bel na em bai i karim pikinini man. Bipo ol i save tok em i no inap karim pikinini. Tasol nau em i gat bel, na 6-pela mun bilong en i go pinis. 37 I Stt 18.14, Jer 32.17, Sek 8.6, Mt 19.26, Ro 4.21 no gat wanpela samting God i no inap mekim.”
38 Na Maria i tok olsem, “Harim. Mi wokmeri bilong Bikpela. Em i ken mekim long mi olsem yu tok.” Orait ensel i lusim em na i go.
Maria i go lukim Elisabet
39 Long dispela taim Maria i kirap na i hariap i go long ples maunten, long wanpela taun bilong distrik Judia. 40 Na em i go insait long haus bilong Sekaraia na i givim gude long Elisabet. 41 Elisabet Lu 1.15 i harim gude bilong Maria, na pikinini i stap long bel bilong Elisabet em i kalap. Na Holi Spirit i pulap long Elisabet, 42 na Lo 28.4, Het 5.24 em i singaut strong tumas, na i tok, “God i bin mekim gut tru long yu na givim yu blesing i winim blesing em i givim long ol arapela meri. Na dispela pikinini i stap long bel bilong yu, em tu i kisim blesing bilong God. 43 Mi husat na mama bilong Bikpela bilong mi em i kam long mi? 44 Harim. Taim yau bilong mi i harim gude bilong yu, orait pikinini i stap long bel bilong mi em i amamas na i kalap. 45 Yu Lu 1.20 bin bilip olsem Bikpela bai i mekim olsem em i bin tokim yu, olsem na yu ken amamas tru.”
Song bilong Maria
46 Maria 1 Sml 2.1-10, Sng 34.2-3, Hab 3.18 1 Sml 2.1-10 i tok olsem,
“Bel bilong mi
em i litimapim nem
bilong Bikpela.
47 Na spirit bilong mi
em i amamas long God,
em i Helpim bilong mi
na em i save mekim mi
i stap gut tru.
48 Mi 1 Sml 1.11, Sng 138.6, Mal 3.12, Lu 1.25, 11.27 wokmeri bilong en,
mi samting nating,
tasol em i lukim mi
na em i marimari long mi.
Nau na bihain tu
bai olgeta lain manmeri i tok
long God i bin givim
bikpela amamas long mi.
49 God Sng 71.19, 111.9, 126.2-3 i gat bikpela strong,
em i bin mekim
narakain samting tru
bilong helpim mi,
na nem bilong en i stap holi.
50 Em Kis 20.6, Sng 103.13-18 i save marimari
long ol manmeri i aninit long em.
Em bai i mekim olsem tasol
long ol manmeri i stap nau,
na long ol manmeri i kamap bihain
inap oltaim oltaim.
51 Han 2 Sml 22.28, Sng 33.10, 98.1, Ais 40.10, 1 Pi 5.5 bilong en
i bin mekim strongpela wok.
Ol man i save ting ol i nambawan tru
na i litimapim nem bilong ol yet,
em i bin rausim ol i go nabaut.
52 Em 1 Sml 2.6, Jop 5.11, 12.19, Sng 113.6, 147.6 i daunim ol strongpela king,
na em i litimapim ol man
i no gat nem.
53 Em 1 Sml 2.5, Sng 34.10, 107.9 i givim planti gutpela samting
long ol man i hangre,
na bel bilong ol i pulap tru.
Tasol ol man i gat planti samting,
em i rausim ol i go nating.
54-55 Em Stt 17.7, 17.19, 18.18, 22.17, Sng 98.3, 132.11, Ais 41.8, Mai 7.20, Ro 11.28, Ga 3.16 i helpim wokman bilong en,
Israel,
na em i tingim yet promis
em i bin mekim long Abraham
na long ol tumbuna bilong yumi,
long em bai i marimari oltaim
long ol lain bilong ol
i kamap bihain.”
56 Maria i stap wantaim Elisabet inap tripela mun samting, na bihain em i go bek long ples bilong en.
Elisabet i karim Jon
57 Taim i kamap bilong Elisabet i karim pikinini, na em i karim pikinini man. 58 Ol wanples na ol wanlain bilong Elisabet ol i harim nius long Bikpela i bin marimari tru long em, na ol i amamas wantaim em.
59 Orait ol i wet wanpela wik, na Stt 17.12, Wkp 12.3, Lu 2.21 ol i kam bilong katim skin bilong pikinini. Ol i laik givim nem Sekaraia long em, olsem nem bilong papa. 60 Tasol Lu 1.13 mama bilong pikinini i tok, “Nogat. Yumi mas kolim nem bilong en Jon.” 61 Na ol i tokim em, “I no gat wanpela bilong ol wanlain bilong yupela i gat dispela nem.” 62 Na ol i mekim toktok long han, na ol i askim papa, em i laik givim wanem nem long pikinini. 63 Em i tokim ol long bringim wanpela samting bilong em i ken raitim tok long en, na em i raitim tok olsem, “Nem bilong en Jon.” Na ol i tingting planti. 64 Na wantu tasol maus bilong Sekaraia i no pas moa, na em inap toktok gen. Orait na em i toktok, na i litimapim nem bilong God. 65 Na olgeta wanples bilong em, ol i lukim dispela narakain samting i bin kamap na ol i pret. Na nius bilong dispela olgeta samting i go nabaut long olgeta ples i stap long ples maunten bilong Judia. 66 Olgeta Stt 39.2, Sng 80.17, Ap 11.21 man i harim dispela nius, ol i tingting planti na ol i askim olsem, “Bihain dispela pikinini bai i kamap wanem kain man?” Ol i save, strong bilong Bikpela i stap wantaim em.
Sekaraia i autim tok profet
67 Orait Jol 2.28 Holi Spirit i pulap long Sekaraia, papa bilong dispela pikinini, na em i mekim tok profet olsem, 68 “Yumi Sng 41.13, 72.18, 106.48, Lu 7.16 litimapim nem bilong God, Bikpela bilong Israel. Em i kam na i helpim yumi manmeri bilong en, na em i kisim bek yumi. 69 Long Sng 18.2 lain bilong wokboi bilong en Devit, Bikpela i kamapim wanpela strongpela man bilong kisim bek yumi, 70 olsem Jer 23.5-6, Dan 9.24, Ap 3.21, Ro 1.2 bipo yet em i bin tok long maus bilong ol profet bilong en. 71 Em Sng 106.10 i tok bai em i kisim bek yumi long han bilong ol birua bilong yumi, na long han bilong ol man i bel nogut tru long yumi. 72 Em Stt 17.1, 17.7, Wkp 26.42, Sng 105.8-9, 106.45 i marimari long ol tumbuna bilong yumi na i helpim ol. Na em i tingim yet dispela kontrak bipo em yet i mekim. 73 Em Stt 22.16-17, Mai 7.20 i tok tru antap long tumbuna bilong yumi Abraham. Na nau em i laik mekim long yumi olsem bipo em i tok. 74 Em Ro 6.18, 6.22, Hi 9.14 i laik kisim bek yumi long han bilong ol birua, na yumi ken holim wok bilong em, na yumi no ken pret. 75 Olsem Ef 4.24, 2 Ti 1.9, Ta 2.12-14, 1 Pi 1.15, 2 Pi 1.4 na olgeta taim yumi stap laip, yumi ken wokabaut long ol pasin i stret long ai bilong em, na yumi ken pulap long ol gutpela gutpela pasin em i laikim. 76 Na Ais 40.3, Mal 3.1, 4.5, Mt 3.3, 11.10 yu, pikinini, bihain bai ol i kolim yu profet bilong God Antap Tru. Bai yu go pas long Bikpela, bilong redim rot bilong en. 77-78 Bai Jer 31.34, Ais 60.1-2, Mk 1.4, Lu 3.3 yu lainim ol manmeri bilong en na bai ol i save, long bikpela marimari bilong en, God i laik rausim sin bilong ol na kisim bek ol. Bai em i salim tulait bilong heven i kam long yumi, 79 bilong Ais 9.2, 49.9, 58.8, Mt 4.16, Ap 26.18 givim lait long ol man i stap long ples tudak. Bai em i stiaim lek bilong yumi, na bai yumi wokabaut long rot bilong bel isi.”
80 Bihain Mt 3.1, 11.7, Lu 2.40 dispela pikinini i kamap bikpela, na spirit bilong en i kamap strong. Em i go i stap long ples i no gat man, inap long taim em i kamap ples klia long ai bilong ol Israel.

1:1: Ap 1.1

1:2: Jo 15.27, Hi 2.3, 1 Pi 5.1, 1 Jo 1.1

1:3: Ap 1.1, 11.4, 15.18, 15.28

1:5: 1 Sto 24.10

1:6: Stt 17.1, 1 Kin 9.4, Ap 23.1, Fl 3.6

1:8: 1 Sto 24.19, 2 Sto 8.14, 31.2

1:9: Kis 30.7-8, 1 Sml 2.28, 2 Sto 29.11

1:10: Wkp 16.17, KTH 8.3-4

1:12: Het 6.22, Dan 10.8, Lu 1.29, Ap 10.4

1:15: Nam 6.3, Het 13.4, Jer 1.5, Ga 1.15

1:16: Mal 4.5-6

1:17: Mal 3.1, 4.5-6, Mt 11.14, 17.11-13, Mk 9.12

1:18: Stt 18.11

1:19: Dan 8.16, 9.21, Mt 18.10, Hi 1.14

1:20: Ese 3.26, 24.27, Lu 1.45

1:23: 1 Sto 9.25

1:25: Stt 30.23, Ais 4.1, 54.1, 54.4

1:27: Mt 1.18, Lu 2.5

1:28: Het 6.12, Dan 9.23, 10.19

1:31: Ais 7.14, Mt 1.21, Lu 2.21

1:32: Sng 132.11, Jer 23.5, Mk 5.7

1:32: 2 Sml 7.12-16, Ais 9.7

1:33: Dan 2.44, 7.14, 7.27, Mai 4.7, Jo 12.34, Hi 1.8

1:35: Mt 1.20, 14.33, Jo 1.34, Ap 8.37

1:37: Stt 18.14, Jer 32.17, Sek 8.6, Mt 19.26, Ro 4.21

1:41: Lu 1.15

1:42: Lo 28.4, Het 5.24

1:45: Lu 1.20

1:46: 1 Sml 2.1-10, Sng 34.2-3, Hab 3.18

1:46: 1 Sml 2.1-10

1:48: 1 Sml 1.11, Sng 138.6, Mal 3.12, Lu 1.25, 11.27

1:49: Sng 71.19, 111.9, 126.2-3

1:50: Kis 20.6, Sng 103.13-18

1:51: 2 Sml 22.28, Sng 33.10, 98.1, Ais 40.10, 1 Pi 5.5

1:52: 1 Sml 2.6, Jop 5.11, 12.19, Sng 113.6, 147.6

1:53: 1 Sml 2.5, Sng 34.10, 107.9

1:54-55: Stt 17.7, 17.19, 18.18, 22.17, Sng 98.3, 132.11, Ais 41.8, Mai 7.20, Ro 11.28, Ga 3.16

1:59: Stt 17.12, Wkp 12.3, Lu 2.21

1:60: Lu 1.13

1:66: Stt 39.2, Sng 80.17, Ap 11.21

1:67: Jol 2.28

1:68: Sng 41.13, 72.18, 106.48, Lu 7.16

1:69: Sng 18.2

1:70: Jer 23.5-6, Dan 9.24, Ap 3.21, Ro 1.2

1:71: Sng 106.10

1:72: Stt 17.1, 17.7, Wkp 26.42, Sng 105.8-9, 106.45

1:73: Stt 22.16-17, Mai 7.20

1:74: Ro 6.18, 6.22, Hi 9.14

1:75: Ef 4.24, 2 Ti 1.9, Ta 2.12-14, 1 Pi 1.15, 2 Pi 1.4

1:76: Ais 40.3, Mal 3.1, 4.5, Mt 3.3, 11.10

1:77-78: Jer 31.34, Ais 60.1-2, Mk 1.4, Lu 3.3

1:79: Ais 9.2, 49.9, 58.8, Mt 4.16, Ap 26.18

1:80: Mt 3.1, 11.7, Lu 2.40