Muqeddes Kalam (latin yéziq) Matta 2

Danishmenlerning ziyariti

1 Eysa Hérod padishah höküm sürgen künlerde Yehudiye ölkisining Beyt-Lehem yézisida dunyagha kelgendin kéyin, mana bezi danishmenler meshriqtin Yérusalémgha yétip kélip, puqralardin:□ ■ 2 Yehudiylarning yéngidin tughulghan padishahi qeyerde? Chünki biz uning yultuzining kötürülgenlikini körduq. Shunga, uninggha sejde qilghili kelduq, — déyishti.□ 3 Buni anglighan Hérod padishah, shuningdek pütkül Yérusalém xelqimu alaqzadilikke chüshti. 4 U pütkül bash kahinlar we xelqning Tewrat ustazlirini chaqirip, ulardin «Mesih qeyerde tughulushi kérek?» — dep soridi.□ 5 Ular: «Yehudiyediki Beyt-Lehem yézisida bolushi kérek, — chünki peyghember arqiliq shundaq pütülgen: —□

6 «I Yehudiye zéminidiki Beyt-Lehem,

Xelqing Yehudiye yétekchilirining arisida eng kichiki bolmaydu;

Chünki sendin bir yétekchi chiqidu,

U xelqim Israillarning baqquchisi bolidu» — déyishti.■

7 Buning bilen, Hérod danishmelerni mexpiy chaqirtip, yultuzning qachan peyda bolghanliqini sürüshtürüp biliwaldi. 8 Andin: «Bérip balini sürüshte qilip tépinglar. Tapqan haman qaytip manga xewer qilinglar, menmu uning aldigha bérip sejde qilip kéley» — dep, ularni Beyt-Lehemge yolgha saldi.

9 Danishmenler padishahning sözini anglap yolgha chiqti; we mana, ular sherqte körgen héliqi yultuz ularning aldida yol bashlap mangdi we bala turghan yerge kélip toxtidi. □ 10 Ular héliqi yultuzni körginidin intayin qattiq shadlinishti 11 hem öyge kirip, balini anisi Meryem bilen körüp, yerge yiqilip uninggha sejde qilishti. Andin, xezinilirini échip, altun, mestiki, murmekki qatarliq sowghatlarni sunushti. 12 Ulargha chüshide Hérodning yénigha barmasliq toghrisidiki wehiy kelgenliki üchün, ular bashqa yol bilen öz yurtigha qaytishti.

Misirgha qéchish

13 Ular yolgha ketkendin kéyin, Perwerdigarning bir perishtisi Yüsüpning chüshide körünüp:

Ornungdin tur! Bala we anisi ikkisini élip Misirgha qach. Men sanga uqturghuche u yerde turghin. Chünki Hérod balini yoqitishqa izdep kélidu — dédi. 14 Shuning bilen u ornidin turup, shu kéchila bala we anisi ikkisini élip Misirgha qarap yolgha chiqti. 15 U Hérod ölgüche shu yerde turdi. Shundaq boldiki, Perwerdigarning peyghember arqiliq aldin éytqan: «Oghlumni Misirdin Men chaqirdim» dégen sözi emelge ashuruldi. □ ■

Hérodning oghul bowaqlarni öltürüshi

16 Hérod bolsa danishmenlerdin aldan’ghanliqini bilip, qattiq ghezeplendi. U danishmenlerdin éniqlighan waqitqa asasen, ademlerni ewetip Beyt-Lehem yézisi we etrapidiki ikki yash we uningdin töwen yashtiki oghul balilarning hemmisini öltürguzdi. □ 17 Shu chaghda Yeremiya peyghember arqiliq éytilghan munu söz emelge ashuruldi: —

18 «Ramah shehiride bir sada,

Achchiq yigha-zarning pighani anglinar,

Bu Rahilening baliliri üchün kötürgen ah-zarliri;

Balilirining yoq qiliwétilgini tüpeylidin,

Tesellini qobul qilmay pighan kötüridu».□ ■

Misirdin qaytip kélish

19 Emdi Hérod ölgendin kéyin, Xudaning bir perishtisi Misirda turghan Yüsüpning chüshide körünüp uninggha: —

20 Ornungdin tur! Bala we anisini élip Israil zéminigha qayt! Chünki balining jénini almaqchi bolghanlar öldi, — dédi. 21 Buning bilen Yüsüp ornidin turup bala we anisini élip Israil zéminigha qaytti. 22 U Arxélausning atisi Hérod padishahning ornigha textke olturup Yehudiye ölkisige hökümranliq qiliwatqinidin xewer tépip, u yerge qaytishtin qorqti; we chüshide uninggha bir wehiy kélip, Galiliye zéminigha bérip, 23 Nasaret dep atilidighan bir yézida olturaqlashti. Shuning bilen peyghemberler arqiliq: «U Nasaretlik dep atilidu» déyilgini emelge ashuruldi.□ ■

Matta
<
2
>

□2:1 «Hérod padishah höküm sürgen künlerde» — «Hérod padishah» toghruluq «Qoshumche söz» we «Tebirler»nimu körüng. «Mana bezi danishmenler meshriqtin Yérusalémgha yétip kélip...» — «danishmenler» — Grék tilida «magoy» dégen söz bilen ipadilinidu. Eslide bu söz munejjimlerni yaki pir-ustazlarni körsitetti; Daniyal peyghember Babilda mundaq kishilerge «pirlarning piri» bolup yol körsetkendin kéyin (Tewrat, «Daniyal» dégen qisimni körüng) «magoy»larning közqarashliri we hésabliri asasen xurapat boyiche emes, belki Tewrattiki bésharetler boyiche bolghan bolushi mumkin. «meshriqtin Yérusalémgha yétip kélip...» — Yérusalém qedimki Israilning paytexti idi.

■2:1 Luqa 2:4.

□2:2 «Chünki biz uning yultuzining kötürülgenlikini körduq» — «uning yultuzi» — démek, «uning tughulghanliqidin bésharet béridighan yultuzi». «biz uning yultuzining kötürülgenlikini körduq» — yaki «biz uning yultuzini sherqte körduq».

□2:4 «Mesih qeyerde tughulushi kérek?» — «Mesih» — peyghemberler aldin éytqan, Xuda teripidin tallan’ghan, haman bir küni kélip hem nijat keltüridighan hem kéyin menggü hökümranliq qilidighan Kutquzghuchi-Padishahni körsitidu. «Tebirler»nimu körüng.

□2:5 «peyghember arqiliq shundaq pütülgen...» — «peyghember» mushu yerde Tewrattiki Mikah peyghemberni körsitidu («Mik.» 5:2).

■2:6 Mik. 5:1, 2; 1Sam. 16:1; Yuh. 7:42.

□2:9 «ular sherqte körgen héliqi yultuz» — yaki «ular u kötürlgende körgen héliqi yultuz».

□2:15 «Perwerdigarning peyghember arqiliq aldin éytqan: «Oghlumni Misirdin Men chaqirdim» dégen sözi emelge ashuruldi» — Tewrat, «Hosh.» 11:1.

■2:15 Hosh. 11:1.

□2:16 «Hérod... etrapidiki ikki yash we uningdin töwen yashtiki oghul balilarning hemmisini öltürguzdi» — démek, u tughulghan bala köp dégende ikki yashqa kirgen, dep hésablighanidi.

□2:18 «Ramah shehiride bir sada, achchiq yigha-zarning pighani anglinar» — «Ramah yurti» yaki «Ramah shehiri» Beyt-Lehemdin yiraq emes. «Ramah shehiride bir sada, achchiq yigha-zarning pighani anglinar, ... balilirining yoq qiliwétilgini tüpeylidin, tesellini qobul qilmay pighan kötüridu» — pütkül bésharet «Yer.» 31:15de tépilidu.

■2:18 Yer. 31:15

□2:23 «U Nasaretlik dep atilidu» — bu muhim bésharetlik söz toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng.

■2:23 Yesh. 11:1; 60:21; Zek. 6:12.