Yuⱨanna «3»
1
«Rosul Yuⱨanna yazƣan üqinqi mǝktup»
Mǝnki aⱪsaⱪal ɵzüm ⱨǝⱪiⱪǝttǝ sɵygǝn sɵyümlük Gayusⱪa salam! I sɵyümkük dostum, jening güllǝngǝndǝk, ⱨǝmmǝ ixliringning güllinixigǝ wǝ teningning salamǝt boluxiƣa tilǝkdaxmǝn. «I sɵyümkük (dostum), jening güllǝngǝndǝk, ⱨǝmmǝ ixliringning güllinixigǝ wǝ teningning salamǝt boluxiƣa tilǝkdaxmǝn» — «jeningning güllǝngǝndǝk...»: — demǝk, Gayusning iqki dunyasi intayin bay, roⱨiy bayliⱪliri naⱨayiti kɵp.
Bu ayǝtkǝ ⱪariƣanda, Hudaning ɵz pǝrzǝntlirigǝ bolƣan iradisini omumǝn eytⱪanda ularning tenining saƣlam boluxi, degili bolidu.
Ⱪerindaxlar kelip, sǝndǝ bolƣan ⱨǝⱪiⱪǝt toƣruluⱪ guwaⱨliⱪ bǝrgǝndǝ, mǝn intayin bǝk huxallandim; qünki sǝn ⱨǝⱪiⱪǝttǝ dawamliⱪ mengiwatisǝn. «sǝndǝ bolƣan ⱨǝⱪiⱪǝt toƣruluⱪ guwaⱨliⱪ bǝrgǝndǝ,...» — yaki «sening toƣrangdǝ ⱨǝⱪiⱪǝt boyiqǝ guwaⱨliⱪ bǝrgǝndǝ,...». Manga nisbǝtǝn, ǝziz balilirimning ⱨǝⱪiⱪǝttǝ mengiwatⱪanliⱪini anglaxtinmu qong huxalliⱪ yoⱪtur. «Manga nisbǝtǝn, ǝziz balilirimning ⱨǝⱪiⱪǝttǝ mengiwatⱪanliⱪini anglaxtinmu qong huxalliⱪ yoⱪtur» — «ǝziz balilirim»: — bu ayǝttin bizgǝ roxǝnki, Gayus (bǝlkim heli burunla) rosul Yuⱨanna arⱪiliⱪ hux hǝwǝrni ⱪobul ⱪilƣan wǝ xundaⱪla uning «ǝziz baliliri»din biri bolup ⱪalƣan.
 
Hux hǝwǝr hizmitidǝ bolidiƣanlarƣa yardǝm berix
Sɵyümlük dostum, yeningƣa barƣan ⱪerindaxlarƣa (gǝrqǝ ular sanga natonux bolsimu) ⱪilƣanliringning ⱨǝmmisidǝ ihlasmǝnliking ispatlinidu. «Sɵyümlük dostum, yeningƣa barƣan ⱪerindaxlarƣa (gǝrqǝ ular sanga natonux bolsimu) ⱪilƣanliringning ⱨǝmmisidǝ ihlasmǝnliking ispatlinidu» — bu ⱪerindaxlar jamaǝtlǝrgǝ tǝsǝlli-riƣbǝt yǝtküzüx, tǝlim berix wǝ hux hǝwǝrni tarⱪitix üqün yaⱪa yurtlarƣa qiⱪⱪan. 7-ayǝtni kɵrüng. Ular jamaǝt aldida sening bu meⱨir-muⱨǝbbiting toƣrisida guwaⱨliⱪ bǝrdi. Ularni yǝnǝ Hudaning yoliƣa layiⱪ sǝpirigǝ uzitip ⱪoysang, yahxi ⱪilƣan bolisǝn. «Ular jamaǝt aldida sening bu meⱨir-muⱨǝbbiting toƣrisida guwaⱨliⱪ bǝrdi» — «jamaǝt» muxu yǝrdǝ muǝllipning ɵz jamaitini kɵrsǝtsǝ kerǝk. «Ularni yǝnǝ Hudaning yoliƣa layiⱪ sǝpirigǝ uzitip ⱪoysang, yahxi ⱪilƣan bolisǝn» — «Ularni ... sǝpirigǝ uzitip ⱪoysang...»: — bu ayǝtning hǝwirigǝ ⱪariƣanda, bu ⱪerindaxlar hux hǝwǝrni tarⱪitixⱪa qiⱪⱪanda, burun bir ⱪetim Gayus tǝripidin kütüwelinƣan. Xuningdin keyin ular Yuⱨannaning, xundaⱪla ɵz jamaitining yeniƣa ⱪaytip kǝldi, Gayus toƣruluⱪ guwaⱨliⱪ bǝrdi. Ular ⱨazir ⱪaytidin sǝpǝrgǝ qiⱪⱪan, Yuⱨanna Gayusⱪa yazƣan uxbu hǝtni bǝlkim sǝpǝrgǝ qiⱪⱪanlar Gayusⱪa tapxuruxⱪa elip baridu. Qünki ular sǝpǝrdǝ yat ǝllik etiⱪadsizlardin ⱨeq nemǝ almay, xu mubarǝk nam üqün yolƣa qiⱪti. «Qünki ular (sǝpǝrdǝ) yat ǝllik etiⱪadsizlardin ⱨeq nemǝ almay, xu mubarǝk nam üqün yolƣa qiⱪti» — «yat ǝllik etiⱪadsizlar» muxu yǝrdǝ «yat ǝlliklǝr» yaki «yat ǝllǝr» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu. Adǝttǝ bu sɵz «Yǝⱨudiy bolmiƣan ǝllǝr»ni kɵrsitidu, lekin muxu yǝrdǝ «etiⱪadsizlar» degǝn kɵqmǝ mǝnidǝ ixlitilidu.
«Xu mubarǝk nam üqün» — grek tilida pǝⱪǝt «nam» bilǝn ipadilinidu; qünki Yuⱨanna wǝ xu ⱪerindaxlar üqün pǝⱪǝt birla nam mǝwjut idi (yǝni birdinbir Mǝsiⱨning namidur). Mǝsilǝn, «1Yuⱨ.» 2:12nimu kɵrüng).
Xunga, ⱨǝⱪiⱪǝt bilǝn hizmǝtdax bolup tǝng ixligüqi bolux üqün biz xundaⱪlarni ⱪollap-ⱪuwwǝtliximizgǝ toƣra kelidu. «Xunga, ⱨǝⱪiⱪǝt bilǝn hizmǝtdax bolup tǝng ixligüqi bolux üqün biz xundaⱪlarni ⱪollap-ⱪuwwǝtliximizgǝ toƣra kelidu.» — «ⱨǝⱪiⱪǝt bilǝn hizmǝtdax bolup tǝng ixligüqi bolux üqün» — buningƣa ⱪariƣanda «ⱨǝⱪiⱪǝt» degǝn ibarǝ «Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨi», yǝni Muⱪǝddǝs Roⱨning Ɵzini kɵrsitidu.
«Ⱪollap-ⱪuwwǝtlǝx» — grek tilida «ⱪobul ⱪilix»degǝn peil bilǝn ipadilinidu wǝ ɵydǝ kütiwelixini qoⱪum ɵz iqigǝ alidu.
«Biz xundaⱪlarni ⱪollap-ⱪuwwǝtliximizgǝ toƣra kelidu» — bu ayǝttiki «biz» xübⱨisizki, barliⱪ etiⱪadqilarni ɵz iqigǝ alidu.
Bu toƣruluⱪ jamaǝtkǝ mǝktüp yazdim. Lekin ularning arisida ɵzini qong tutup, jamaǝtkǝ bax bolux tǝmǝsidǝ bolƣan Diotrǝpǝs bizni ⱪobul ⱪilmaydu. «Bu toƣruluⱪ jamaǝtkǝ mǝktüp yazdim. Lekin ularning arisida ɵzini qong tutup, jamaǝtkǝ bax bolux tǝmǝsidǝ bolƣan Diotrǝpǝs bizni ⱪobul ⱪilmaydu» — roxǝnki, bu ayǝttǝ tilƣa elinƣan «jamaǝt» Yuⱨanna yaki Gayus bilǝn munasiwǝtlik jamaǝt ǝmǝs, bǝlki Gayus turƣan yurtⱪa yeⱪin jaylaxⱪan bir jamaǝt idi. 10 Xuning üqün mǝn barƣanda, uning ⱪilƣan ǝskiliklirini, yǝni uning bizning üstimizdin ⱪilƣan rǝzil sɵzliri bilǝn ƣǝywitini yüzigǝ salimǝn; u uningliⱪ bilǝnla tohtap ⱪalmaydu, yǝnǝ sǝpǝrdiki ⱪerindaxlarni ⱪobul ⱪilmayla ⱪalmay, ⱪobul ⱪilmaⱪqi bolƣanlarnimu tosidu wǝ ⱨǝtta ularni jamaǝttin ⱪoƣlap qiⱪiriwatidu. «Xuning üqün mǝn barƣanda, uning ⱪilƣan ǝskiliklirini, yǝni uning bizning üstimizdin ⱪilƣan rǝzil sɵzliri bilǝn ƣǝywitini yüzigǝ salimǝn» — «yüzigǝ salimǝn» grek tilida «ǝslitimǝn» bilǝn ipadilinidu. Yuⱨanna bu yamanliⱪni Diotrǝpǝstin baxⱪa ⱨeqkimgǝ ǝslǝtmǝydu! «U uningliⱪ bilǝnla tohtap ⱪalmaydu, yǝnǝ (sǝpǝrdiki) ⱪerindaxlarni ⱪobul ⱪilmayla ⱪalmay...» — bu «ⱪerindaxlar» yuⱪirida tilƣa elinƣan hux hǝwǝrni tarⱪitix üqün yolƣa qiⱪⱪan ⱪerindaxlardur. «... ⱪerindaxlarni ⱪobul ⱪilmayla ⱪalmay, ⱪobul ⱪilmaⱪqi bolƣanlarnimu tosidu wǝ ⱨǝtta ularni jamaǝttin ⱪoƣlap qiⱪiriwatidu» — Diotrǝpǝsning jamaǝtkǝ aⱪsaⱪal bolƣan-bolmiƣanliⱪi eniⱪ ǝmǝs, ixⱪilip jamaǝt iqidǝ heli tǝsiri bar adǝm bolsa kerǝk.
11 I sɵyümlük dostum, yamanliⱪtin ǝmǝs, yahxiliⱪtin ülgǝ alƣin. Yahxiliⱪ ⱪilƣuqi Hudadindur. Yamanliⱪ ⱪilƣuqi Hudani ⱨeq kɵrmigǝndur. Zǝb. 37:27; Yǝx. 1:16; 1Pet. 3:11; 1Yuⱨa. 3:6.
12 Demitriusni bolsa ⱨǝmmǝylǝn, ⱨǝtta Ⱨǝⱪiⱪǝtning ɵzi yahxi guwaⱨliⱪ berip tǝriplǝydu. Bizmu uningƣa guwaⱨliⱪ berimiz wǝ guwaⱨliⱪimizning ⱨǝⱪiⱪǝt ikǝnlikini sǝnmu bilisǝn. «Demitriusni bolsa ⱨǝmmǝylǝn, ⱨǝtta ⱨǝⱪiⱪǝtning ɵzi yahxi guwaⱨliⱪ berip tǝriplǝydu» — mumkinqiliki barki, Demitriusning ɵzi Yuⱨannaning yenidin yolƣa qiⱪⱪan «hux hǝwǝrqi ⱪerindaxlar»ning biri (ⱨǝtta ularning baxliⱪi) idi.
«Ⱨǝⱪiⱪǝtning ɵzi... guwaⱨliⱪ beridu» — Bizningqǝ muxu yǝrdǝ «ⱨǝⱪiⱪǝt» xübⱨisizki, «Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨi», yǝni Muⱪǝddǝs Roⱨning ɵzini kɵrsitidu. Demǝk, Muⱪǝddǝs Roⱨ bilǝn tolƣan ⱨǝrbir kixi Demitrius bilǝn uqraxⱪanda, ɵzining roⱨida Demitriusning ⱪandaⱪ adǝm ikǝnliki toƣruluⱪ Muⱪǝddǝs Roⱨtin bolƣan guwaⱨliⱪi bolidu. «Ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.
«ⱨǝⱪiⱪǝt ikǝnlikini sǝnmu bilisǝn» yaki «ⱨǝⱪiⱪǝt ikǝnlikini silǝrmu bilisilǝr».
 
13 Sanga yazidiƣan yǝnǝ kɵp sɵzlirim bar idi; lekin ⱪǝlǝm bilǝn siyaⱨni ixlǝtkǝndin kɵrǝ, «lekin ⱪǝlǝm bilǝn siyaⱨni ixlǝtkǝndin kɵrǝ, ...» — grek tilida «lekin siyaⱨ wǝ ⱪǝlǝmni ixlǝtkǝndin kɵrǝ, ...» deyilidu.   2Yuⱨa. 12. 14 Sǝn bilǝn pat arida didar kɵrüxüxni arzu ⱪilimǝn; xu qaƣda dǝrⱪǝmdǝ sɵzliximiz. 15 Sanga hatirjǝmlik yar bolƣay! Dostlardin sanga salam. Sǝnmu u yǝrdiki dostlarƣa isim-famililiri boyiqǝ mǝndin salam eytⱪaysǝn. «Sanga hatirjǝmlik yar bolƣay! Dostlardin sanga salam» — «dostlar» Yuⱨannaning yenidiki barliⱪ ⱪerindaxlarni kɵrsǝtsǝ kerǝk. Yuⱨanna «sening dostiliring» yaki «mening dostlirim» demǝydu. Ⱨǝⱪiⱪiy ⱪerindax bolsa ⱨǝrbir baxⱪa ⱪerindaxⱪa, yǝni Hudani sɵygüqilǝrning ⱨǝmmisigǝ dosttur. Sǝnmu u yǝrdiki dostlarƣa isim-famililiri boyiqǝ mǝndin salam eytⱪaysǝn» — yuⱪirida eytⱪinimizdǝk, «dostlar» muxu yǝrdǝ Gayusning yenidiki barliⱪ ⱪerindaxlarni kɵrsitidu.

1:2 «I sɵyümkük (dostum), jening güllǝngǝndǝk, ⱨǝmmǝ ixliringning güllinixigǝ wǝ teningning salamǝt boluxiƣa tilǝkdaxmǝn» — «jeningning güllǝngǝndǝk...»: — demǝk, Gayusning iqki dunyasi intayin bay, roⱨiy bayliⱪliri naⱨayiti kɵp. Bu ayǝtkǝ ⱪariƣanda, Hudaning ɵz pǝrzǝntlirigǝ bolƣan iradisini omumǝn eytⱪanda ularning tenining saƣlam boluxi, degili bolidu.

1:3 «sǝndǝ bolƣan ⱨǝⱪiⱪǝt toƣruluⱪ guwaⱨliⱪ bǝrgǝndǝ,...» — yaki «sening toƣrangdǝ ⱨǝⱪiⱪǝt boyiqǝ guwaⱨliⱪ bǝrgǝndǝ,...».

1:4 «Manga nisbǝtǝn, ǝziz balilirimning ⱨǝⱪiⱪǝttǝ mengiwatⱪanliⱪini anglaxtinmu qong huxalliⱪ yoⱪtur» — «ǝziz balilirim»: — bu ayǝttin bizgǝ roxǝnki, Gayus (bǝlkim heli burunla) rosul Yuⱨanna arⱪiliⱪ hux hǝwǝrni ⱪobul ⱪilƣan wǝ xundaⱪla uning «ǝziz baliliri»din biri bolup ⱪalƣan.

1:5 «Sɵyümlük dostum, yeningƣa barƣan ⱪerindaxlarƣa (gǝrqǝ ular sanga natonux bolsimu) ⱪilƣanliringning ⱨǝmmisidǝ ihlasmǝnliking ispatlinidu» — bu ⱪerindaxlar jamaǝtlǝrgǝ tǝsǝlli-riƣbǝt yǝtküzüx, tǝlim berix wǝ hux hǝwǝrni tarⱪitix üqün yaⱪa yurtlarƣa qiⱪⱪan. 7-ayǝtni kɵrüng.

1:6 «Ular jamaǝt aldida sening bu meⱨir-muⱨǝbbiting toƣrisida guwaⱨliⱪ bǝrdi» — «jamaǝt» muxu yǝrdǝ muǝllipning ɵz jamaitini kɵrsǝtsǝ kerǝk. «Ularni yǝnǝ Hudaning yoliƣa layiⱪ sǝpirigǝ uzitip ⱪoysang, yahxi ⱪilƣan bolisǝn» — «Ularni ... sǝpirigǝ uzitip ⱪoysang...»: — bu ayǝtning hǝwirigǝ ⱪariƣanda, bu ⱪerindaxlar hux hǝwǝrni tarⱪitixⱪa qiⱪⱪanda, burun bir ⱪetim Gayus tǝripidin kütüwelinƣan. Xuningdin keyin ular Yuⱨannaning, xundaⱪla ɵz jamaitining yeniƣa ⱪaytip kǝldi, Gayus toƣruluⱪ guwaⱨliⱪ bǝrdi. Ular ⱨazir ⱪaytidin sǝpǝrgǝ qiⱪⱪan, Yuⱨanna Gayusⱪa yazƣan uxbu hǝtni bǝlkim sǝpǝrgǝ qiⱪⱪanlar Gayusⱪa tapxuruxⱪa elip baridu.

1:7 «Qünki ular (sǝpǝrdǝ) yat ǝllik etiⱪadsizlardin ⱨeq nemǝ almay, xu mubarǝk nam üqün yolƣa qiⱪti» — «yat ǝllik etiⱪadsizlar» muxu yǝrdǝ «yat ǝlliklǝr» yaki «yat ǝllǝr» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu. Adǝttǝ bu sɵz «Yǝⱨudiy bolmiƣan ǝllǝr»ni kɵrsitidu, lekin muxu yǝrdǝ «etiⱪadsizlar» degǝn kɵqmǝ mǝnidǝ ixlitilidu. «Xu mubarǝk nam üqün» — grek tilida pǝⱪǝt «nam» bilǝn ipadilinidu; qünki Yuⱨanna wǝ xu ⱪerindaxlar üqün pǝⱪǝt birla nam mǝwjut idi (yǝni birdinbir Mǝsiⱨning namidur). Mǝsilǝn, «1Yuⱨ.» 2:12nimu kɵrüng).

1:8 «Xunga, ⱨǝⱪiⱪǝt bilǝn hizmǝtdax bolup tǝng ixligüqi bolux üqün biz xundaⱪlarni ⱪollap-ⱪuwwǝtliximizgǝ toƣra kelidu.» — «ⱨǝⱪiⱪǝt bilǝn hizmǝtdax bolup tǝng ixligüqi bolux üqün» — buningƣa ⱪariƣanda «ⱨǝⱪiⱪǝt» degǝn ibarǝ «Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨi», yǝni Muⱪǝddǝs Roⱨning Ɵzini kɵrsitidu. «Ⱪollap-ⱪuwwǝtlǝx» — grek tilida «ⱪobul ⱪilix»degǝn peil bilǝn ipadilinidu wǝ ɵydǝ kütiwelixini qoⱪum ɵz iqigǝ alidu. «Biz xundaⱪlarni ⱪollap-ⱪuwwǝtliximizgǝ toƣra kelidu» — bu ayǝttiki «biz» xübⱨisizki, barliⱪ etiⱪadqilarni ɵz iqigǝ alidu.

1:9 «Bu toƣruluⱪ jamaǝtkǝ mǝktüp yazdim. Lekin ularning arisida ɵzini qong tutup, jamaǝtkǝ bax bolux tǝmǝsidǝ bolƣan Diotrǝpǝs bizni ⱪobul ⱪilmaydu» — roxǝnki, bu ayǝttǝ tilƣa elinƣan «jamaǝt» Yuⱨanna yaki Gayus bilǝn munasiwǝtlik jamaǝt ǝmǝs, bǝlki Gayus turƣan yurtⱪa yeⱪin jaylaxⱪan bir jamaǝt idi.

1:10 «Xuning üqün mǝn barƣanda, uning ⱪilƣan ǝskiliklirini, yǝni uning bizning üstimizdin ⱪilƣan rǝzil sɵzliri bilǝn ƣǝywitini yüzigǝ salimǝn» — «yüzigǝ salimǝn» grek tilida «ǝslitimǝn» bilǝn ipadilinidu. Yuⱨanna bu yamanliⱪni Diotrǝpǝstin baxⱪa ⱨeqkimgǝ ǝslǝtmǝydu! «U uningliⱪ bilǝnla tohtap ⱪalmaydu, yǝnǝ (sǝpǝrdiki) ⱪerindaxlarni ⱪobul ⱪilmayla ⱪalmay...» — bu «ⱪerindaxlar» yuⱪirida tilƣa elinƣan hux hǝwǝrni tarⱪitix üqün yolƣa qiⱪⱪan ⱪerindaxlardur. «... ⱪerindaxlarni ⱪobul ⱪilmayla ⱪalmay, ⱪobul ⱪilmaⱪqi bolƣanlarnimu tosidu wǝ ⱨǝtta ularni jamaǝttin ⱪoƣlap qiⱪiriwatidu» — Diotrǝpǝsning jamaǝtkǝ aⱪsaⱪal bolƣan-bolmiƣanliⱪi eniⱪ ǝmǝs, ixⱪilip jamaǝt iqidǝ heli tǝsiri bar adǝm bolsa kerǝk.

1:11 Zǝb. 37:27; Yǝx. 1:16; 1Pet. 3:11; 1Yuⱨa. 3:6.

1:12 «Demitriusni bolsa ⱨǝmmǝylǝn, ⱨǝtta ⱨǝⱪiⱪǝtning ɵzi yahxi guwaⱨliⱪ berip tǝriplǝydu» — mumkinqiliki barki, Demitriusning ɵzi Yuⱨannaning yenidin yolƣa qiⱪⱪan «hux hǝwǝrqi ⱪerindaxlar»ning biri (ⱨǝtta ularning baxliⱪi) idi. «Ⱨǝⱪiⱪǝtning ɵzi... guwaⱨliⱪ beridu» — Bizningqǝ muxu yǝrdǝ «ⱨǝⱪiⱪǝt» xübⱨisizki, «Ⱨǝⱪiⱪǝtning Roⱨi», yǝni Muⱪǝddǝs Roⱨning ɵzini kɵrsitidu. Demǝk, Muⱪǝddǝs Roⱨ bilǝn tolƣan ⱨǝrbir kixi Demitrius bilǝn uqraxⱪanda, ɵzining roⱨida Demitriusning ⱪandaⱪ adǝm ikǝnliki toƣruluⱪ Muⱪǝddǝs Roⱨtin bolƣan guwaⱨliⱪi bolidu. «Ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. «ⱨǝⱪiⱪǝt ikǝnlikini sǝnmu bilisǝn» yaki «ⱨǝⱪiⱪǝt ikǝnlikini silǝrmu bilisilǝr».

1:13 «lekin ⱪǝlǝm bilǝn siyaⱨni ixlǝtkǝndin kɵrǝ, ...» — grek tilida «lekin siyaⱨ wǝ ⱪǝlǝmni ixlǝtkǝndin kɵrǝ, ...» deyilidu.

1:13 2Yuⱨa. 12.

1:15 «Sanga hatirjǝmlik yar bolƣay! Dostlardin sanga salam» — «dostlar» Yuⱨannaning yenidiki barliⱪ ⱪerindaxlarni kɵrsǝtsǝ kerǝk. Yuⱨanna «sening dostiliring» yaki «mening dostlirim» demǝydu. Ⱨǝⱪiⱪiy ⱪerindax bolsa ⱨǝrbir baxⱪa ⱪerindaxⱪa, yǝni Hudani sɵygüqilǝrning ⱨǝmmisigǝ dosttur. Sǝnmu u yǝrdiki dostlarƣa isim-famililiri boyiqǝ mǝndin salam eytⱪaysǝn» — yuⱪirida eytⱪinimizdǝk, «dostlar» muxu yǝrdǝ Gayusning yenidiki barliⱪ ⱪerindaxlarni kɵrsitidu.