26
Isⱨaⱪning Gǝrarda musapir bolup turuxi
Ⱪanaan zeminida Ibraⱨimning waⱪtidiki aqarqiliⱪtin baxⱪa yǝnǝ bir ⱪetimliⱪ aqarqiliⱪ yüz bǝrdi. Xuning bilǝn Isⱨaⱪ Gǝrar xǝⱨirigǝ, Filistiylǝrning padixaⱨi Abimǝlǝkning ⱪexiƣa bardi. «Abimǝlǝk» — xu waⱪitta Gǝrar padixaⱨining omumiy unwani idi. Bu «Abimǝlǝk» Ibraⱨimning waⱪtidiki «Abimǝlǝk» (20-bab) ǝmǝs. Pǝrwǝrdigar uningƣa kɵrünüp mundaⱪ dedi: — Sǝn Misirƣa qüxmǝy, bǝlki Mǝn sanga kɵrsitip beridiƣan yurtta turƣin. «Sǝn Misirƣa qüxmǝy» — Gǝrar xǝⱨiri Ⱪanaan zeminining iqidǝ bolup, Misir zeminiƣa baridiƣan yol üstidǝ idi. Moxu zemindin qiⱪmay musapir bolup turƣin; xuning bilǝn Mǝn sǝn bilǝn billǝ bolup, sanga bǝht-bǝrikǝt ata ⱪilimǝn; qünki Mǝn sǝn wǝ nǝslinggǝ bu zeminlarning ⱨǝmmisini berip, atang Ibraⱨimƣa bǝrgǝn ⱪǝsimimni ada ⱪilimǝn; Yar. 13:15; 15:18. nǝslingni asmandiki yultuzlardǝk awutimǝn wǝ nǝslinggǝ bu zeminlarning ⱨǝmmisini berimǝn; yǝr yüzidiki barliⱪ ǝl-yurtlar nǝslingning nami bilǝn ɵzlirigǝ bǝht-bǝrikǝt tilǝydu; «yǝr yüzidiki barliⱪ ǝl-yurtlar nǝslingning nami bilǝn ɵzlirigǝ bǝht-bǝrikǝt tilǝydu» — yaki «yǝr yüzidiki barliⱪ ǝl-yurtlar nǝslingning wasitisi bilǝn bǝht-bǝrikǝt tapidu».   Yar. 12:3; 18:18; 22:18. Qünki Ibraⱨim Mening awazimƣa ⱪulaⱪ selip, tapiliƣinim, ǝmrlirim, bǝlgilimilirim wǝ ⱪanunlirimni bǝja kǝltürdi, — dedi.
Xuning bilǝn Isⱨaⱪ Gǝrarda turup ⱪaldi. Əmma u yǝrlik kixilǝr uning ayali toƣrisida sorisa u: — Bu mening singlim bolidu, — dedi; qünki Riwkaⱨ intayin qirayliⱪ bolƣaqⱪa, Isⱨaⱪ ɵz-ɵzigǝ: «Bu mening ayalim bolidu», desǝm, bu yǝrlik adǝmlǝr Riwkaⱨning sǝwǝbidin meni ɵltürüwetǝrmikin, — dǝp ⱪorⱪti.
Lekin u xu yǝrdǝ uzaⱪ waⱪit turƣandin keyin xundaⱪ boldiki, Filistiylǝrning padixaⱨi Abimǝlǝk dǝrizidin ⱪariwidi, mana Isⱨaⱪ wǝ ayali Riwkaⱨ bir-birigǝ ǝrkilixip turatti. «Isⱨaⱪ wǝ ayali Riwkaⱨ bir-birigǝ ǝrkilixip turatti» — yaki «Isⱨaⱪ ayali Riwkaⱨni silap turatti». Andin Abimǝlǝk Isⱨaⱪni qaⱪirip: — Mana, u jǝzmǝn sening ayaling ikǝn! Sǝn nemǝ dǝp: «U mening singlim», deding? — dewidi, Isⱨaⱪ uningƣa: — Qünki mǝn ǝslidǝ uning sǝwǝbidin birsi meni ɵltürüwetǝrmikin, dǝp ǝnsirigǝnidim, — dedi.
10 Abimǝlǝk uningƣa: Bu bizgǝ nemǝ ⱪilƣining? Tas ⱪaptu hǝlⱪ arisidin birǝrsi ayaling bilǝn birgǝ bolƣili?! Undaⱪ bolƣan bolsa sǝn bizni gunaⱨⱪa patⱪuzƣan bolatting! — dedi.
11 Andin Abimǝlǝk ⱨǝmmǝ hǝlⱪⱪǝ buyrup: — Kimki bu kixigǝ wǝ yaki hotuniƣa ⱪol tǝgküzsǝ jǝzmǝn ɵltürülmǝy ⱪalmaydu, — dǝp yarliⱪ qüxürdi.
12 Isⱨaⱪ u zeminda teriⱪqiliⱪ ⱪildi: u xu yili yǝrdin yüz ⱨǝssǝ ⱨosul aldi; Pǝrwǝrdigar uni bǝrikǝtligǝnidi. 13 Bu kixi bax kɵtürüp, barƣanseri rawaj tepip, tolimu katta kixilǝrdin bolup ⱪaldi. 14 Uning ⱪoy-kala padiliri wǝ ɵyidiki ⱪulliri intayin kɵpǝydi; Filistiylǝr uningƣa ⱨǝsǝt ⱪilƣili turdi.
15 Bu sǝwǝbtin uning atisi Ibraⱨimning künliridǝ atisining ⱪulliri koliƣan ⱪuduⱪlarning ⱨǝmmisini Filistiylǝr etip, topa bilǝn tinduruwǝtti. «ⱪuduⱪlarning ⱨǝmmisini Filistiylǝr etip, topa bilǝn tinduruwǝtti» — aqarqiliⱪ bolƣan waⱪtida bundaⱪ ⱪilix yaman ix ⱨesablinatti ⱨǝm ⱨamaⱪǝtlik bolatti.
16 Abimǝlǝk Isⱨaⱪⱪa: — Sǝn bizdin ziyadǝ küqiyip kǝtting, ǝmdi arimizdin qiⱪip kǝtkin, — dedi.
17 Isⱨaⱪ u yǝrdin ketip, Gǝrar wadisiƣa qedir tikip, xu yǝrdǝ turup ⱪaldi. 18 Ibraⱨim ⱨayat waⱪtida ⱪulliri birmunqǝ ⱪuduⱪlarni ⱪazƣanidi; biraⱪ Ibraⱨim ɵlgǝndin keyin, Filistiylǝr bularni topa bilǝn tinduruwǝtkǝnidi. Isⱨaⱪ bu ⱪuduⱪlarni ⱪaytidin kolitip, ularƣa atisi ilgiri ⱪoyƣan isimlarni yǝnǝ ⱪoydi. 19 Isⱨaⱪning ⱪulliri wadida ⱪuduⱪ kolawatⱪanda suliri urƣup qiⱪip aⱪidiƣan bir ⱪuduⱪni tepiwaldi. 20 Lekin Gǝrardiki padiqilar Isⱨaⱪning padiqiliridin uni talixip: — Bu su bizningkidur, — dedi. Ular Isⱨaⱪ bilǝn jedǝllǝxkǝqkǝ, u bu ⱪuduⱪni «Esǝk» dǝp atidi. «Esǝk» — «majira». 21 Ular yǝnǝ baxⱪa bir ⱪuduⱪni kolidi, ular yǝnǝ bu ⱪuduⱪ toƣrisida jedǝllǝxti. Xuning bilǝn Isⱨaⱪ buning ismini «Sitnaⱨ» dǝp atidi. «Sitnaⱨ» — «ⱪarxiliⱪ».
22 Andin u u yǝrdin ketip, baxⱪa yǝrgǝ berip, xu yǝrdimu yǝnǝ bir ⱪuduⱪ kolidi; ǝmdi Gǝrardikilǝr bu ⱪuduⱪni talaxmidi. Bu sǝwǝbtin u uning etini «Rǝⱨobot» ⱪoyup: «Əmdi Pǝrwǝrdigar biz üqün jay bǝrgǝnikǝn, bu zeminda mewilik bolimiz», — dedi. «Rǝⱨobot» — «azadǝ yǝr».
23 Andin u u yǝrdin qiⱪip Bǝǝr-Xebaƣa bardi. 24 Pǝrwǝrdigar xu keqisi uningƣa kɵrünüp: — Mǝn bolsam atang Ibraⱨimning Hudasidurmǝn; ⱪorⱪmiƣin, qünki Mǝn sǝn bilǝn billimǝn, seni bǝht-bǝrikǝtlǝp, nǝslingni ⱪulum Ibraⱨimning sǝwǝbidin awutimǝn, — dedi.
25 U xu yǝrdǝ bir ⱪurbangaⱨ yasap, Pǝrwǝrdigarning namiƣa nida ⱪilip ibadǝt ⱪildi. U xu yǝrdǝ qedirini tikti, Isⱨaⱪning ⱪulliri xu yǝrdǝ bir ⱪuduⱪ kolidi.
 
Isⱨaⱪning Abimǝlǝk bilǝn padixaⱨ kelixim tüzüxi
26 Əmdi Abimǝlǝk, aƣinisi Aⱨuzzat bilǝn lǝxkǝrbexi Fikol birgǝ Gǝrardin qiⱪip, uning ⱪexiƣa bardi. 27 Isⱨaⱪ ularƣa: — Manga ɵqmǝnlik ⱪilip, meni aranglardin ⱪoƣliwǝtkǝndin keyin, nemǝ üqün mening ⱪeximƣa kǝldinglar? — dedi.
28-29 Ular jawabǝn: — Biz Pǝrwǝrdigarning sǝn bilǝn billǝ bolƣinini roxǝn bayⱪiduⱪ, xuning bilǝn biz sening toƣrangda: «Otturimizda bir kelixim bolsun, yǝni bizlǝr bilǝn sǝn bir-birimizgǝ ⱪǝsǝm berip ǝⱨdǝ ⱪilixayli» deduⱪ; xu wǝjidin sǝn bizgǝ ⱨeqⱪandaⱪ ziyan-zǝhmǝt yǝtküzmigǝysǝn; biz sanga ⱨeq tǝgmiginimizdǝk, xundaⱪla sanga yahxiliⱪtin baxⱪa ⱨeqbir nemǝ ⱪilmiƣinimizdǝk (bǝlki seni aman-esǝnlik iqidǝ yolungƣa ǝwǝtkǝniduⱪ) sǝnmu xundaⱪ ⱪilƣaysǝn. Mana ⱨazir sǝn Pǝrwǝrdigar tǝripidin bǝht-bǝrikǝt kɵrüwatisǝn! — deyixti. «ǝⱨdǝ ⱪilixix» — «ǝⱨdǝ kesix» degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilinidu (15:10ni kɵrüng).
30 Xuning bilǝn u ularƣa bir ziyapǝt ⱪilip bǝrdi. Ular bolsa yǝp-iqti. 31 Ətisi tang sǝⱨǝrdǝ ular ⱪopup bir-birigǝ ⱪǝsǝm ⱪilixti; andin Isⱨaⱪ ularni yolƣa selip ⱪoydi; ular uning ⱪexidin aman-esǝn kǝtti.
32 U küni xundaⱪ boldiki, Isⱨaⱪning ⱪulliri kelip, uningƣa ɵzi koliƣan ⱪuduⱪ toƣrisida hǝwǝr berip: «Biz su taptuⱪ!» dedi. 33 U uning namini «Xibaⱨ» ⱪoydi. Bu sǝwǝbtin bu xǝⱨǝrning ismi bügüngiqǝ «Bǝǝr-Xeba» dǝp atilip kǝlmǝktǝ. «Xebaⱨ» wǝ «Xeba» — bu ikki sɵz «ⱪǝsǝm» degǝnni bildüridu. «Bǝǝr-xeba» degǝnning mǝnisi «ⱪǝsǝmning ⱪuduⱪi». Bu bǝlkim xu yǝrdiki ikkinqi ⱪuduⱪ boluxi mumkin; Ibraⱨim ǝslidǝ ohxap ketidiƣan ix tüpǝylidin xu yǝrgǝ ohxax isim ⱪoyƣanidi (31:21nimu kɵrüng).
 
Əsawning yat ⱪǝbilidin alƣan ayalliri
34 Əsaw ⱪiriⱪ yaxⱪa kirgǝndǝ, Ⱨittiylardin bolƣan Bǝǝrining ⱪizi Yǝⱨudit bilǝn Ⱨittiylardin bolƣan Elonning ⱪizi Basimatni hotunluⱪⱪa aldi. 35 Əmma bular Isⱨaⱪ bilǝn Riwkaⱨning kɵngligǝ azab elip kǝldi. Yar. 27:46.
 
 

26:1 «Abimǝlǝk» — xu waⱪitta Gǝrar padixaⱨining omumiy unwani idi. Bu «Abimǝlǝk» Ibraⱨimning waⱪtidiki «Abimǝlǝk» (20-bab) ǝmǝs.

26:2 «Sǝn Misirƣa qüxmǝy» — Gǝrar xǝⱨiri Ⱪanaan zeminining iqidǝ bolup, Misir zeminiƣa baridiƣan yol üstidǝ idi.

26:3 Yar. 13:15; 15:18.

26:4 «yǝr yüzidiki barliⱪ ǝl-yurtlar nǝslingning nami bilǝn ɵzlirigǝ bǝht-bǝrikǝt tilǝydu» — yaki «yǝr yüzidiki barliⱪ ǝl-yurtlar nǝslingning wasitisi bilǝn bǝht-bǝrikǝt tapidu».

26:4 Yar. 12:3; 18:18; 22:18.

26:8 «Isⱨaⱪ wǝ ayali Riwkaⱨ bir-birigǝ ǝrkilixip turatti» — yaki «Isⱨaⱪ ayali Riwkaⱨni silap turatti».

26:15 «ⱪuduⱪlarning ⱨǝmmisini Filistiylǝr etip, topa bilǝn tinduruwǝtti» — aqarqiliⱪ bolƣan waⱪtida bundaⱪ ⱪilix yaman ix ⱨesablinatti ⱨǝm ⱨamaⱪǝtlik bolatti.

26:20 «Esǝk» — «majira».

26:21 «Sitnaⱨ» — «ⱪarxiliⱪ».

26:22 «Rǝⱨobot» — «azadǝ yǝr».

26:28-29 «ǝⱨdǝ ⱪilixix» — «ǝⱨdǝ kesix» degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilinidu (15:10ni kɵrüng).

26:33 «Xebaⱨ» wǝ «Xeba» — bu ikki sɵz «ⱪǝsǝm» degǝnni bildüridu. «Bǝǝr-xeba» degǝnning mǝnisi «ⱪǝsǝmning ⱪuduⱪi». Bu bǝlkim xu yǝrdiki ikkinqi ⱪuduⱪ boluxi mumkin; Ibraⱨim ǝslidǝ ohxap ketidiƣan ix tüpǝylidin xu yǝrgǝ ohxax isim ⱪoyƣanidi (31:21nimu kɵrüng).

26:35 Yar. 27:46.