Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Yǝxaya 20

Misir toƣruluⱪ yǝnǝ bir bexarǝt

1 Asuriyǝning sǝrdari bolƣan «Tartan» Axdod xǝⱨirigǝ kelip muⱨasirǝ ⱪilƣan yili Asuriyǝ padixaⱨi Sargon uni ǝwǝtkǝn (u Axdodⱪa ⱪarxi jǝng ⱪilip uni ixƣal ⱪildi): —□

2 — Xu qaƣda Pǝrwǝrdigar Amozning oƣli Yǝxaya arⱪiliⱪ sɵz ⱪilƣanidi.

U uningƣa: —

«Qatriⱪingdin bɵz iq tambilingni seliwǝt, putungdiki kǝxingni seliwǝt» — degǝnidi;

U xundaⱪ ⱪildi; yalingaq wǝ yalang ayaƣ mengip yürdi.□

3 Wǝ Pǝrwǝrdigar ahirida mundaⱪ dedi: —

«Mening ⱪulum Yǝxaya Misir wǝ Efiopiyǝ toƣruluⱪ hǝwǝr beridiƣan bexarǝt ⱨǝm karamǝt süpitidǝ bolux üqün yalingaq ⱨǝm yalang ayaƣ üq yil mengip yürgǝndǝk, 4 Ohxaxla Misirliⱪ ǝsirlǝr wǝ Efiopiyǝlik sürgünlǝr yax bolsun, ⱪeri bolsun, yalingaq ⱨǝm yalang ayaƣ, kasisi oquⱪ ⱨalda Asuriyǝ padixaⱨi tǝripidin Misirni xǝrmǝndiliktǝ ⱪaldurup, yalap epketilidu. □ 5 Ular bolsa ⱪorⱪuxup, ɵz tayanqisi bolƣan Efiopiyǝdin wǝ pǝhri bolƣan Misirdin ümidsizlinip ketidu. 6 Xuning bilǝn bu dengiz boyidikilǝr: —

«Mana bu Asuriyǝ padixaⱨining wǝswǝsidin ⱪorⱪup baxpanaⱨliⱪ izdǝp barƣan tayanqimizƣu, bizlǝr ǝmdi ⱪandaⱪmu ⱪutulalaymiz?» — deyixidu»». □

□20:1 «Asuriyǝning sǝrdari bolƣan «Tartan» Axdod xǝⱨirigǝ kelip muⱨasirǝ ⱪilƣan yili» — miladiyǝdin ilgiriki 715-yili Filistiylǝrning bir paytǝhti bolƣan Axdod Misirning ⱪutritixi bilǝn Asuriyǝ imperiyǝsidiki asarǝtlǝrni buzup isyan kɵtürdi. Ikki yil iqidǝ ular yǝnǝ mǝƣlup boldi. Misir tohtimay ularni ⱪutritip, ⱪoralliⱪ yardǝm berixni wǝdǝ ⱪilip, ǝlqilǝrni Moabⱪa, Edom ⱨǝm Yǝⱨudaƣa ǝwǝtti, Asuriyǝ imperiyǝsigǝ ⱪarxi bir ittipaⱪni otturiƣa qiⱪarmaⱪqi boldi. Biraⱪ miladiyǝdin ilgiriki 711-yili Asuriyǝ imperiyǝsi Axdod xǝⱨirini ixƣal ⱪildi. Misir ularƣa ⱨeq yardǝm ⱪilmidi. Huda Yǝxaya arⱪiliⱪ Israilƣa hudasiz, tayanqisiz Misirƣa tayinixning toƣra ǝmǝslikini ⱨǝm mundaⱪ ⱪilixning biⱨudǝ ix ikǝnlikini kɵrsitidu.

□20:2 «Xu qaƣda Pǝrwǝrdigar Amozning oƣli Yǝxaya arⱪiliⱪ sɵz ⱪilƣanidi..» — muxu 20-babtiki bexarǝt naⱨayiti ⱪisⱪa waⱪit iqidǝ ǝmǝlgǝ axurulƣan. Bexarǝtning ǝmǝlgǝ axurulixini kɵrgǝn kixilǝr yuⱪiriⱪi 19-babtiki ahirⱪi zamanlarni kɵrsitidiƣan (Asuriyǝ wǝ Misir toƣruluⱪ) bexarǝtning ahirida muⱪǝrrǝr ǝmǝlgǝ axurulidiƣanliⱪidin ⱨeq guman ⱪilmasliⱪi kerǝk. «Pǝrwǝrdigar ... uningƣa: — «Qatriⱪingdin bɵz iq tambilingni seliwǝt...» degǝnidi. U xundaⱪ ⱪildi; yalingaq wǝ yalang ayaƣ mengip yürdi» — buningdin kɵrüxkǝ boliduki, Yǝxaya adǝttǝ bɵz kiyim kiyip yüridiƣan boluxi mumkin. Yǝxayaning ⱨǝⱪiⱪǝtǝn «ⱪipyalingaq» yaki pǝⱪǝt «kaltǝ ixtanliⱪ» ikǝnlikigǝ bir nemǝ deyix tǝs.

□20:4 «Misirliⱪ ǝsirlǝr wǝ efiopiyǝlik sürgünlǝr yax bolsun, ⱪeri bolsun... kasisi oquⱪ ⱨalda Asuriyǝ padixaⱨi tǝripidin ... yalap epketilidu» — xu bexarǝt bǝlkim 701-yili, yǝni Asuriyǝ bilǝn Misir soⱪuxⱪan Əltǝkǝⱨ degǝn yǝrdǝ bolƣan jǝngdǝ ǝmǝlgǝ axurulƣan. Asuriyǝ Misirdiki ⱨǝm Efiopiyǝdiki nurƣun ǝsirlǝrni epkǝtkǝn.

□20:6 «bu dengiz boyidikiliri — Filistiyǝliklǝr ⱨǝm Yǝⱨudaliⱪlarni kɵrsitidu.