6
«Nazariylar»ning nizami
Pǝrwǝrdigar Musaƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: —
Sǝn Israillarƣa eytⱪin: «Mǝyli ǝr yaki ayal bolsun, «Ɵzümni Pǝrwǝrdigarƣa atap, nazariylardin bolimǝn» degǝn alaⱨidǝ bir ⱪǝsǝmni iqkǝn bolsa,«Nazariy» — «nazariy» degǝn sɵz «(Hudaƣa) atiƣan» degǝn mǝnini bildüridu. undaⱪta u ɵzini ⱨaraⱪ-xarabtin ayrip pǝrⱨiz tutsun; ⱨaraⱪ-xarab bilǝn ixlǝngǝn sirkinimu iqmisun yaki ⱨǝrⱪandaⱪ üzüm xǝrbitini iqmisun wǝ ⱨɵl-ⱪuruⱪ üzümlǝrnimu yemisun. Ɵzini Pǝrwǝrdigarƣa atiƣan barliⱪ künlǝrdǝ, üzüm telidin qiⱪⱪan ⱨǝrⱪandaⱪ nǝrsini, mǝyli üzüm uruⱪi bolsun, posti bolsun, ularni yeyixkǝ bolmaydu.«Nazariy bolimǝn» — «Nazariy bolimǝn» dǝp ⱪǝsǝm ⱪilƣan kixilǝr ɵzini mǝlum bir mɵⱨlǝttǝ yaki ɵmürwayǝt Hudaƣa ataydu (mǝsilǝn, «Ⱨak.» 13:5, «Luⱪa» 1:15ni kɵrüng).
Ɵzümni Pǝrwǝrdigarƣa atidim dǝp ⱪǝsǝm ⱪilƣan künliridǝ, ularning bexiƣa ustira tǝgküzüxkǝ bolmaydu; ɵzini Pǝrwǝrdigarƣa atiƣan künlǝr ɵtüp bolmiƣuqǝ, u muⱪǝddǝs boluxi kerǝk; ular qaqlirini uzun ⱪoyuxi kerǝk.«qaqlirini uzun ⱪoyuxi kerǝk» — bu ixta (a) matǝm bildürüxtǝ qaqlirini qüxürüx mǝn’i ⱪilinidu; (ǝ) ɵzigǝ birhil nomusluⱪ kǝltüridu (qünki u ayaldǝk kɵrünidu). Xuning bilǝn ɵzini ⱪǝsǝm iqip Hudaƣa atiƣanliⱪini ⱨǝmmǝ adǝmgǝ ayan bolidu.  Ⱨak. 13:5; 1Sam. 1:11 U ⱪǝsǝm iqkǝn barliⱪ künliridǝ ⱨeqⱪandaⱪ ɵlüklǝrgǝ yeⱪinlixixⱪa bolmaydu.«ɵlüklǝr» — bu sɵz ⱨaywanlarning taplirinimu ɵz iqigǝ alidu. Uning ɵz atisi, anisi, ⱪerindixi yaki ⱨǝdǝ-singilliri ɵlüp ⱪalƣan bolsa, ularni dǝp ɵzini napak ⱪilmasliⱪi kerǝk; qünki bexida Pǝrwǝrdigarƣila has bolimǝn dǝp bǝrgǝn wǝdisining bǝlgisi bolidu.«ɵzini napak ⱪilmasliⱪi» — oⱪurmǝnlǝrgǝ ayanki, kim bir jǝsǝtkǝ tǝgkǝn bolsa waⱪitliⱪ «napak» dǝp ⱨesablinidu (uning muⱪǝddǝs jayƣa yeⱪinlixixiƣa yaki ⱪurbanliⱪ ⱪilixiƣa bolmaytti. «Lawiylarning dǝsturi» 5:2-3, 11-babni kɵrüng). «bexida... bǝlgisi bolidu» — uzun qaqliri, demǝk. Ɵzini Hudaƣa atiwǝtkǝn barliⱪ künlǝrdǝ u Pǝrwǝrdigar aldida muⱪǝddǝs bolup tursun.
Mubada bir kixi uning yenida tuyuⱪsiz ɵlüp ⱪelip, ɵzini Pǝrwǝrdigarƣa atiƣanliⱪning bǝlgisi bolƣan bexi bulƣanƣan bolsa, u ɵzini paklax küni wǝ keyinki yǝttinqi künimu qeqini aldursun. 10 Sǝkkizinqi küni u ikki pahtǝkni yaki ikki baqkini elip jamaǝt qedirining dǝrwazisi aldida kaⱨinƣa tapxursun. 11 Kaⱨin birini gunaⱨ ⱪurbanliⱪi, yǝnǝ birini kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ süpitidǝ sunup, ɵlük sǝwǝbidin napak bolup ⱪalƣan gunaⱨini tilǝp kafarǝt ⱪilsun; nazariy xu künning ɵzidǝ ɵz bexini ⱪaytidin muⱪǝddǝs-pak ⱪilsun, 12 u ɵzini Pǝrwǝrdigarƣa atiƣan künlirini yengiwaxtin baxlisun, xuning bilǝn bir yaxliⱪ bir ǝrkǝk ⱪozini itaǝtsizlik ⱪurbanliⱪi ⱪilip sunsun; ilgiriki künliri bolsa inawǝtsiz ⱨesablansun; qünki uning ɵzini Pǝrwǝrdigarƣa atiƣan ⱨaliti bulƣanƣan.
13 Nazariylardin biri ɵzini Pǝrwǝrdigarƣila atiƣan künlǝr toxⱪan künidǝ u toƣruluⱪ ⱪanun-bǝlgilimǝ mundaⱪ: — Kixilǝr uni jamaǝt qedirining dǝrwazisi aldiƣa ǝkǝlsun; 14 u ɵzi Pǝrwǝrdigarƣa sunulidiƣan kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ üqün bir yaxliⱪ bejirim ǝrkǝk ⱪozini, gunaⱨ ⱪurbanliⱪi üqün bir yaxliⱪ qixi bejirim bir ⱪozini, inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪi üqün bejirim bir ⱪoxⱪarni kǝltürsun, 15 xundaⱪla bir sewǝt petir nan, zǝytun meyi ilǝxtürülgǝn esil undin pixurulƣan toⱪaqlar ⱨǝmdǝ zǝytun meyi sürülüp mǝsiⱨlǝngǝn petir ⱨǝmǝk nanlar wǝ xu ⱪurbanliⱪlarning ⱪoxumqǝ axliⱪ ⱨǝdiyǝliri wǝ xarab ⱨǝdiyǝlirini kǝltürsun.«toⱪaqlar» — ibraniy tilida bu sɵz yaki ⱨalⱪisiman yaki qǝkküq bilǝn texilgǝn birhil nanlarni kɵrsitidu. 16 Kaⱨin bularni Pǝrwǝrdigarning ⱨuzuriƣa kǝltürüp, Nazariyning xu gunaⱨ ⱪurbanliⱪi bilǝn kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪini sunsun; 17 u Pǝrwǝrdigarƣa atalƣan inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪi süpitidǝ ⱪoxⱪarni sunsun, uningƣa ⱪoxup bir sewǝt petir nanni sunsun; kaⱨin xular bilǝn tǝng Nazariy ⱪoxup tǝⱪdim ⱪilƣan axliⱪ ⱨǝdiyǝ bilǝn xarab ⱨǝdiyǝni kǝltürüp sunsun. 18 Nazariy jamaǝt qedirining dǝrwazisi aldida ɵzini Pǝrwǝrdigarƣa atiƣanliⱪiƣa bǝlgǝ ⱪilip ⱪoyuwǝtkǝn qeqini qüxürüp, qeqini elip inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪi astidiki otⱪa ⱪoysun.Ros. 21:24 19 Nazariy xu tǝriⱪidǝ ɵzini Pǝrwǝrdigarƣila atiƣanliⱪ qeqini qüxürüp bolƣandin keyin, kaⱨin ⱪaynap pixirilƣan ⱪoxⱪarning bir aldi ⱪolini ⱨǝm sewǝttin bir petir nan bilǝn bir petir ⱨǝmǝk nanni elip kelip Nazariyning ⱪoliƣa tutⱪuzsun. 20 Kaⱨin bularni Pǝrwǝrdigarning aldida pulanglatma ⱪurbanliⱪ süpitidǝ ɵrüsun; bular pulanglatma ⱪurbanliⱪ süpitidǝ sunƣan tɵx bilǝn kɵtürmǝ ⱨǝdiyǝ ⱪilinƣan aldi ⱪol bilǝn ⱪoxulup, muⱪǝddǝs dǝp ⱨesablinip kaⱨinƣa berilsun; andin keyin Nazariy xarab iqsǝ bolidu.Mis. 29:27
21 Xular bolsa ⱪǝsǝm iqkǝn Nazariy toƣrisida, ɵzini Pǝrwǝrdigarƣa ataxta sunux zɵrür bolƣan ⱪurbanliⱪ-ⱨǝdiyǝlǝr toƣrisida bekitilgǝn ⱪanun-bǝlgilimidur; xuningdǝk uning ⱪoli nemigǝ yǝtsǝ xuni sunsimu bolidu; u iqkǝn ⱪǝsimi boyiqǝ, yǝni ɵzini Hudaƣa atax wǝdisi toƣruluⱪ xu nizam-bǝlgilimǝ boyiqǝ ⱨǝmmǝ ixni ada ⱪilsun; wǝdisigǝ ǝmǝl ⱪilsun.
 
Kaⱨinlarning bǝht-bǝrikǝt tilǝp ⱪilƣan sɵzi
22 Pǝrwǝrdigar Musaƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: —
23 Sǝn Ⱨarun bilǝn uning oƣulliriƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ degin: — Silǝr Israillarƣa mundaⱪ bǝht-bǝrikǝt tilǝnglar: —
24 «Pǝrwǝrdigar silǝrgǝ bǝht-bǝrikǝt ata ⱪilƣay, silǝrni Ɵz panaⱨida saⱪliƣay;
25 Pǝrwǝrdigar yüzini silǝrning üstünglǝrdǝ yorutup, silǝrgǝ xapaǝt ⱪilƣay;
26 Pǝrwǝrdigar yüzini üstünglarƣa ⱪaritip kɵtürüp, silǝrgǝ hatirjǝmlik bǝrgǝy!» — dǝp tilǝnglar.
27 Ular xundaⱪ ⱪilip namimni Israillarning üstigǝ ⱪonduridu wǝ Mǝn ularƣa bǝht-bǝrikǝt ata ⱪilimǝn.
 
 

6:2 «Nazariy» — «nazariy» degǝn sɵz «(Hudaƣa) atiƣan» degǝn mǝnini bildüridu.

6:4 «Nazariy bolimǝn» — «Nazariy bolimǝn» dǝp ⱪǝsǝm ⱪilƣan kixilǝr ɵzini mǝlum bir mɵⱨlǝttǝ yaki ɵmürwayǝt Hudaƣa ataydu (mǝsilǝn, «Ⱨak.» 13:5, «Luⱪa» 1:15ni kɵrüng).

6:5 «qaqlirini uzun ⱪoyuxi kerǝk» — bu ixta (a) matǝm bildürüxtǝ qaqlirini qüxürüx mǝn’i ⱪilinidu; (ǝ) ɵzigǝ birhil nomusluⱪ kǝltüridu (qünki u ayaldǝk kɵrünidu). Xuning bilǝn ɵzini ⱪǝsǝm iqip Hudaƣa atiƣanliⱪini ⱨǝmmǝ adǝmgǝ ayan bolidu.

6:5 Ⱨak. 13:5; 1Sam. 1:11

6:6 «ɵlüklǝr» — bu sɵz ⱨaywanlarning taplirinimu ɵz iqigǝ alidu.

6:7 «ɵzini napak ⱪilmasliⱪi» — oⱪurmǝnlǝrgǝ ayanki, kim bir jǝsǝtkǝ tǝgkǝn bolsa waⱪitliⱪ «napak» dǝp ⱨesablinidu (uning muⱪǝddǝs jayƣa yeⱪinlixixiƣa yaki ⱪurbanliⱪ ⱪilixiƣa bolmaytti. «Lawiylarning dǝsturi» 5:2-3, 11-babni kɵrüng). «bexida... bǝlgisi bolidu» — uzun qaqliri, demǝk.

6:15 «toⱪaqlar» — ibraniy tilida bu sɵz yaki ⱨalⱪisiman yaki qǝkküq bilǝn texilgǝn birhil nanlarni kɵrsitidu.

6:18 Ros. 21:24

6:20 Mis. 29:27