15
Crístu mi̱sa̱subeda diibyimusiy
Rajechipitya jiryejyu̱ra samitu̱choda, ratyeryi̱veda, jiryatiy ratyu̱choda jiryivara, jiryatiy jiryi̱mutya̱jadara, ramutiy jiryeryadeda surra variy ramusiy. Ramusintyi, jiryeryamityanirya jijyuuchuveda murichiryantiy jiryetyi jiryiryi̱sarara ratyu̱choda, netimyu̱ ne rama̱cho̱ mitya jiryetyuva̱choda ramuntiy. Radyetyadoda ji̱ta jirye munatyara jiryatiy ri̱mutya̱jadara, nu̱tyu sabatyeda Crístu vu̱jyuuchuveda murichirya jiyadaju̱, daryatiy nu̱chara Ju̱denu niquejadamu darya. Radyetyadodantiy nu̱tyu ru̱muchoda variñi̱ Crístu, nu̱tyuntiy mumurundamimyusiy sami̱sadeda Ju̱denu diibyimusiñi̱, darya nu̱charani̱day saniquejadamu darya. Sami̱sa̱subedivasiy jidyityadoda simu Pyítruyu, sataryi̱veda nusu̱byimimyu jarye. Jadchintyi sadityadoda mityamusiy ruumu tadajyo pacha nijya̱nvayu, jiryatiy sasiityari̱vadyeryi; rajuu rityevay ma̱cho̱jada jnu̱vye diye sa̱ra̱ju̱, rime̱mya̱ rityevay diiyadamu day. Jadchintyi sadityadoda Santiyácumuyu, tavay sansu̱byimimyuju̱ntiy ti̱ta̱ju̱. Tamitya ji̱ta nu̱tyu raryivyicha raryupeda rundajisiy rupi̱, sadityadoda rimuntiyu. Ray ji̱ta vichasara tamityi̱ sansu̱byimimyusiy, ne racha̱ra̱ riryi jtay Jesús nusu̱byi ray, jiryatiy ra̱vatyanu̱yada riy Ju̱denu siityari̱vajyuu. 10 Mitya Ju̱denu va̱ta̱damusiy rañi̱cha daryatiy rañi̱cha. Ne rá̱ma̱cho̱ mitya sava̱ta̱da rañijyu̱, jiryatiy rivaayada ji̱ta paru̱cha̱riy jaryiñu̱ ruumusiy ratyevay nusu̱byimidye, dañumamu̱y ne raryi jvaarya, Ju̱denu va̱ta̱da ji̱ta jvaachara rimusidyerya. 11 Dañuma ratyu̱choda ray jiryivara, varimyata rityu̱choda ratyevay jiryivara, daryatiy nu̱tyu̱chusarara, jiryetyuva̱choda ramu daryantiy.
Diibyimusiy mi̱sa̱subedanchiy
12 Vu̱tyi tu̱chusara Crístunchiy jiryatiy sami̱sa̱subeda diibyimusiy, ¿nu̱tyichiy rityu̱chujaya̱ jiryetyevay, nu̱tyichiy? ne tara jna̱y diibyimusiy mi̱sa̱subeda. 13 Netimyu̱ ne rani̱cha diibyimusiy mi̱sa̱subeda, daryantyamu̱y ne sami̱sa̱subeda Crístu diibyimusintyi. 14 Netimyu̱ ne sami̱sa̱subeda Crístu diibyimusiy, ra̱ma̱cho̱ mitya variy vu̱tyu̱choda ranchintyi, jiryetyuva̱choda jarye ra̱ma̱cho̱ mityantiy. 15 Netimyu̱ ne rani̱cha diibyimusiy mi̱sa̱subeda, ne sami̱sadeda Ju̱denu variñi̱ Crístu, vu̱jerye ma̱cho̱ tu̱chuvay quivu̱vye, jiryatiy vu̱tyu̱chu sanchiy: Sami̱sadeda Ju̱denuni̱ Crístu diibyimusiy. 16 Tapi netimyu̱ ne rimyi̱sa̱sumichara diibyimiy, daryantyamu̱y ne sami̱sadeda Ju̱denuni̱ Crístu. 17 Netimyu̱ ne sami̱sadeda Ju̱denuni̱ Crístu, raryi ma̱cho̱sara mitya jiryetyuva̱choda simu, jiryeme̱cho̱sara juuchatavay varintyi. 18 Netimyu̱ ne saryi mi̱sa̱subeda Crístu, jiryatiy ridyiiye̱yada simu tuva̱chuvay, ripyaruteda ti̱ta̱ju̱ variy. 19 Vu̱ryityi nutuy sa̱jiju̱ Crístu vuryeyada rá̱ñuju̱ vinu jirya mucadincha jnu̱yada sa̱ra̱ju̱, vu̱vyichasara ju̱bavye ti̱ta̱ju̱ nijya̱nvamyusiy.
20 Diye ji̱ta savichasara Crístu mi̱si̱ diiyadamusiy, sani̱cha munatyi̱ diivye cabyimu, jiryatiy rirya̱mi̱sa diibyimusintyidye. 21 Tapi nu̱tyu rajo̱ta̱da diiyada ti̱quinchiy, daryamusiy rajo̱ta̱da diiyadamusiy mi̱sa̱da ti̱quinchintyi. 22 Daryani̱ vu̱dyiichara ti̱ta̱ju̱ nijya̱nvay vu̱myunatyi̱ Ará̱bamyusiy, daryaday sa̱mi̱sanichara Ju̱denu Crístumusintyivyu̱y. 23 Nu̱ñi ti̱quimusiy sa̱mi̱sanichara Ju̱denu, daryatiy sabayada vu̱jyu̱. Crístu vichasara munatyi̱, rivasiy ji̱ta rirya̱mi̱sa sasiityari̱vajyuu sivi̱ma̱da sa̱ra̱ju̱. 24 Sa̱numatiy paruta Crístu ti̱ta̱ju̱ra tavay nusu̱yada, nusu̱vye jarye, ridyetya̱da jarye risa̱ju̱, jadchiy ji̱ta ra̱jto̱ rarunda varityi sa̱sa̱y Crístura yinsu̱yada jijye̱ Ju̱denumu. 25 Sa̱ntya nusu̱chara Crístu jasicha̱ra̱ju̱tiy sabamya̱ Ju̱denu riy samityasimyi ti̱ta̱ju̱ jiñumutujare. 26-27 Sa̱parutasara tamityara jimyityasiy jiryatiy diiyada darya, sa̱saboniy Ju̱denu daryaju̱ ti̱ta̱ju̱ Cristu numutujareju̱ra. Jiryatiy su̱teda: Ra̱sabonicharara ti̱ta̱ju̱, vandanuma vu̱jyu̱ra jiryatimyu̱ ne sa̱saboniyu, ni̱tiy saboniy ti̱ta̱ju̱ra. 28 Ra̱numatiy ma̱cho̱ ti̱ta̱ju̱ sabuchara Crístumu, sa̱sabuy ji̱ta Crístu variy jijye̱myuntidye, ni̱tiy saboniy ti̱ta̱ju̱ simura tara, sa̱tidye vichasara Ju̱denu ti̱ta̱ju̱ ju̱na̱reju̱.
29 Netimyu̱ ne rimyi̱sasara nijya̱nvay diiyadamusiy ¿ta̱raju̱ra riityú̱y tavay diibyimiy jiyadaju̱, ta̱raju̱? Netimyu̱ ne rimyi̱sasara diiyadamusiy, ¿ta̱ju̱rana̱ riityú̱y riyadaju̱, ta̱raju̱? 30 Nu̱jerye, ¿ta̱raju̱na̱ nu̱vyichajaya̱sara suvu̱charamo̱muju̱, ta̱raju̱? 31 Radyiijeya̱ nta ti̱ta̱ju̱ rundamu, si̱tenuni̱ ri̱tay darya jiryiva, ratyeryi̱veda, jiryatiy ri̱chana̱tyasara jiryeyadaju̱, ri̱chana̱tyasara Jesucrístumu jiryatiy Vu̱yntyityu̱ dañi̱. 32 Ratyi jachipiya̱sara nu̱tyu nijya̱mi̱ nta, ¿ta̱ra ra̱ca̱na̱y raryityi toti sisa̱ jmyirya jiyu Evésumu, netimyu̱ ne ra̱mi̱sa rivasintyi? Samivya̱ju̱ variy vu̱ryi jtachara: Vurya̱ma̱ jmyi, vurya̱jatu risa̱ju̱ntiy, vurya̱tiy diichara variy rata̱rimyusiy.
33 Ne jirya̱quivu̱chu darya jachipiya̱jadatayu. Vu̱tyi rupi rusa̱ nicyara̱y jachipiya̱vay, ra̱jarapu̱chara vu̱vyicha̱da ru̱co̱siy. 34 Jirya̱ma̱ jidyojasumiy vase vicha̱damuju̱, ne jirya̱juuchuvañu̱day, tapi rivyichasara jiryetyevay datyi̱sa̱miy Ju̱denumusiy. Ri̱tay jirya̱na̱daju̱ yiva.
¿Nu̱tyuramusiy rirya̱mi̱sa̱sumiy diibyimiy, nu̱tyuramusiy?
35 Sa̱jtaja̱nu dyetya variy ti̱: ¿Nu̱tyuramusiy rimyi̱sa̱sumiy diibyimiy, nu̱tyuramusiy? ¿Nu̱tyura vu̱tavay rirye̱chasara, nu̱tyura? 36 ¿Ne jiryedyetya nutasara tadinchiy? Jiryatiy jiryentara ratadi, ne radipuvachara netimyu̱ ne radi munatya, ra̱tidye ti̱tuy variy nutasara ntaju̱. 37 Jiryatiy vu̱yntasarara tara, ne vu̱ynta vi̱tarara jiryatiy ra̱dipuvadye, vu̱ynta ji̱ta mitya tadira, nu̱tyu jaruusiy varimyata tarasintyi. 38 Ju̱denu ji̱ta sa̱rya ravi̱, daryatiy sava̱ta darya, sabarya ravi̱ nu̱ñi nutasara tadiju̱, jiryatiy samirya raju̱ darya.
39 Ne ravichasara taraquide sasaviy. Ne ravichasara nijya̱mi̱ saviy nu̱tyu java̱da saviy darya, dantyamu̱y ne nu̱tyu nipya̱ti̱ saviy, dantyamu̱y ne nu̱tyu quiva̱ savintyi. Sabayada Ju̱denu jaryedora richaviy ti̱ta̱ju̱. 40 Jasintyirya rivyu̱ Ju̱denu tuunu vichavantyi. Rivyu̱ ji̱ta vandatará jarichumu vicha̱daju̱, vu̱vyu̱ntiy ratarya vandatara jiryatiy samirya jirya mucadimu vicha̱daju̱ darya. 41 Jiñi̱da ji̱ta jaryi vanda day, jarimyuni̱da ji̱ta ne jaryi darya day, dantyamu̱y ne jdarichidya. Jdarichiy cabyimuntiy, ti̱qui vichasara jaryi vandanu̱y, nu̱ntiy ne sanu̱y jaryidye, daryani̱ ti̱ta̱ju̱ ravichasara.
42 Daryani̱ ravichasara diiyadamusiy mi̱sa̱subeda. Vu̱vyu̱ jiryatiy rirya̱nutá mucojarirya, rirya̱nuta puuryara. Vu̱vyu̱ ji̱ta jiryatiy ra̱mi̱sa̱sumiy diiyadamusiy, ra̱day mi̱sa̱sumiy ne diiyasara. 43 Jiryatiy rirya̱nuta javityiye̱chi̱ni̱, sa̱mi̱sa̱sumiy vandanu̱; jiryatiy rirya̱nuta vadiiryo̱ni̱, sa̱mi̱sa̱sumiy vanu̱rya varintyidye. 44 Rirya̱nutara vu̱vyu̱ diiyasara, sa̱mi̱sa̱sumiy diiyadamusintyi, ne diiyasi̱ju̱nu̱day, mitya, jiryatiy Ju̱denu Jnutu vichasara siva daryaju̱. Jasirya vu̱vyu̱ diiyasarantiy, jasintyirya vu̱vyu̱ jiryatimyu̱ ne diiyasara darya. 45 Ramuni̱ nu̱chara Ju̱denu niquejadamura:
Su̱ndejada Ju̱denuni̱ vu̱myunatyi̱ jiyanti̱ Ará̱bay. Savichasara vu̱vyu̱musiy jnu̱ñu.
Tamityi̱ Ará̱ ji̱ta vichasara jnutu jnu̱tyanirya, Crístu jtyati̱. 46 Jirya̱jnu̱y, ne savichasara jiyanti̱ vuryi̱ntu munatyi̱; savicha̱da jiyanti̱ vu̱myunatyi̱ mi̱musiy vuryi̱mutya̱ra vu̱vyu̱; rivasiy ji̱ta savicha̱da vu̱myunatyi̱ ni̱tiy jnu̱tyanicharani̱ vuryi̱ntu. 47 Savicha̱da mucadi jurumusiy nijya̱nvay munatyi̱, jiryatiy riyanti̱ savicha̱da. Jarichumusiy ji̱tani̱ vu̱myunatyi̱ tamityi̱. 48 Daryatiy savicha̱da vu̱myunatyi̱ mucadi jurumusi̱, daryaday vu̱vyichasara mucadi jurumusivye ti̱ta̱ju̱ntidye; daryatiy savicha̱da nu̱ jarichumusi̱ntidye, daryaday rirye̱chasara rityi sabachara Ju̱denu jarichumu vichavajyu̱ntidye. 49 Daryatiy vu̱vyichasara sa̱ntyasi̱ mucadi jurumusi̱, daryaday vurye̱chasara sa̱ntyasi̱ jarichumusi̱ntidye.
50 Ri̱tay ji̱tara jirya, ratyeryi̱veda: Ne vana̱y vuryi̱mutya̱ra Ju̱denu nusu̱yada jiryatiy vu̱ñi̱cha nijya̱mi̱ savityavay, nudatavay jarye risa̱ju̱ vu̱y; daryantyamu̱y ne vana̱y vuryi̱mutya̱ra ju̱na̱reju̱ jnu̱yada vu̱vyu̱ diiyasaramu. 51-52 Jirya̱tuva̱chura jiryatiy ra̱tu̱chu jiryivara dutyasara datya̱da: Dañumamu̱y ne vurya̱ma̱y ti̱ta̱ju̱ diiyadamu, vurye̱cha ti̱tunusavay ti̱ta̱ju̱, mityamusiy, vu̱me̱chiryuya̱jadamu, tamitya natutya̱ suuyadamu jarye. Ra̱suy daryaju̱ natutya̱, rirya̱mi̱sa̱sumiy diibyimiy variy ranchiy, ne rirye̱cha diiyasavañu̱day, vu̱y ji̱ta ra̱cha ti̱tunusavadye. 53 Tapi vu̱vyu̱ paruti̱sara, ra̱ti̱tuy ju̱na̱reju̱ jnu̱yadaju̱. Jiryatiy vu̱ñi̱cha diiyasavay, vurye̱cha variy ne diiyasavañu̱dantyi. 54-55 Variñi̱ ji̱ta, jiryatiy vu̱vyu̱ paruti̱sara ra̱ti̱tuy ju̱na̱reju̱ jnu̱yadaju̱, vu̱vyu̱ diiyasara jarye ra̱chasara ne diiyasara nu̱day, sa̱jto̱taniy Ju̱denu varirya yiteda, jiryatiy nu̱charara:
Raramichusa̱danuma diiyada, Ju̱denu ca̱na̱yadamuju̱yu. ¿Tera variy diyera jiryatiy jivyuunusara nu̱y, diiyada, te? ¿Tena̱ jipyurichiy, diiyada, te?
56 Diiyada purichiy ji̱ta juuchuveda day. Ju̱denu jtedamusiy vu̱dyetyara vu̱jyuuchuveda, vu̱dyetyantiy vurya̱diiy ru̱co̱siy. (Vu̱ñumatiy juuchuvay, rasu̱y diiyada jipyurichitya vu̱y, vu̱dyiiy variy ru̱co̱siy. Jiryatiy su̱bay Ju̱denu yitedamu juuchuvedajisivyu̱y, vu̱jyuuchuvaryu̱y jaryi variy ru̱co̱siy.) 57 Vuryi̱chana̱tyasarani̱ Ju̱denu ni̱tiy ca̱na̱tyaniy Vu̱yntyityu̱ Jesucrístumusivyu̱y. Saca̱na̱tyaniy juuchuvedanijyu̱, parutedanijyu̱ jarye.
58 Ramuni̱, ratyeryi̱veda jaryi ravya̱tasavay, jirya̱ma̱ vichasara suru̱vye, ne siquityavay jijechipiya̱jadamu. Jirya̱ma̱ jasa̱chujaya̱ra yivaayada Ju̱denumu, jiryedyetyi̱satya daryaju̱: Ne ra̱ma̱cho̱ mitya Ju̱denumu vuryivaayada paru̱cha̱rimyusiy.