BALUWA YA KAIDI YA PAULO KWA
WAKOLINTO
ULONGOZI
Baluwa ya kaidi kwa Wakolinto yawandikagwa ni msigilwa Paolo mgati mo mhilimo wa 55 AD (1:1). Ino ni yakaidi mwe izibaluwa zakwe mbili chinanazo ziwandikwe ni Paolo kwe bunga dya wamzumile Kulisito uko Kolinto. Wasomile wazumila kugamba Paolo kulongozi uko awandikaga baluwa kwa Wakolinto. Hachina chikudaha kulagisa ibaluwa ino atimlize 2:3-4. Baluwa ya kaidi ya Paolo kwa Wakolinto vyaligana kugamba yawandikagwa umo ekekala Makedoniya (2:13).
Baluwa ya kaidi ya Paulo kwa Wakolinto yesimisa kwaviya ni chimntu vitendese naho ya chimoyomoyo. Paolo atambalisa chinyemi chakwe chikulanga ulosi wedi ahokele kulaila kwa Tito ukulanga bunga dya wamzumile Kulisito uko Kolinto. Mwe baluwa ino chawona pwilili mahinyo jejeje alavize kulaila Lagano hya, hantu Paolo akulavya malagiso wachisanye hela zigalwe zikambize wamzumile Kulisito komzi wa Yelusalemu (8-9). Vyawoneka kugamba wawoni wadanti wamwenga kulaila kuse kwedibunga dya wamzumile Kulisito wajeseza usankani wa wantu wasiku mwe idibunga dya wamzumile Kulisito wamhige Paolo kwa ulozo wawo. Nendile wajela nkama udahi wa Paolo, uwo mafani usunguza kumtenda atoge chindendedi mo udahi wakwe enga msigilwa ywa Yesu Kulisito kuhinga ko uhelo we baluwa ya kaidi ya Paolo kwa Wakolinto.
Vimndani
Paolo akonga kwa kuwalamsa wantu wa bunga dya wamzumile Kulisito (1:1-7).
Ukajika atamwila kulanga mihitwile yo mwalo we ntambo yakwe na ulosi ahokele kuwalanga wowo na ivyo wakungwa wadamanye kuligana ne baluwa ye nkongo (1:8-7:16).
Ukajika aho Paolo alavya malagiso ya kuchisanya hela kwa chausa cha wamzumile Kulisito wa Yelusalemu (8:1-9:15).
Uhelo Paolo alavya fingo kwa wasigilwa weyawe na kuwenka mafundo mo utafi wakwe ukwiza (10:1-13:10).
1
Miye Paolo msigilwa ywa Kulisito Yesu kwa ungi wa Chohile na mlukolo Timoseo chawalamsani, chawawandikilani,
Bunga dya wamzumile Kulisito wa uko Kolinto, na kwa wantu wa Chohile wose mwe isi yoseni ya mkoa wa Akaya.
Chohile Tati yetu na Zumbe dyetu Yesu Kulisito awawoneleni mbazi na utondowazi.
Paolo amhongeza Chohile
Chohile Tati ywa Zumbe dyetu Yesu Kulisito atogolwe, Tate ywa mbazi, Chohile mwambizi wa suwe choseni! Achambiza mwe nkunto zetu zoseni, vikuleka chikudaha kuwambiza watuhu wata nkunto zoseni ze simile, kwa wambizi udya chihokele kwa Chohile. Iviya masulumizo ya Kulisito yakutendesa mwetu, niivyo navyo Chohile akuchambizisa kwa sila ya Kulisito. Uneva chikasulumila, ni kwa wambizi na kuhonywa kwenyu. Uneva chambizwa, nyuwe nanywi mwambizwa nakujelwa nguvu ya kujijimiza na ugoji wa masulumilo ayadya suwe chikusulumila. Elo msuhi wetu utoga, kwaviya chivimanya kugamba saviya mkutenda hamwenga mwe masulumizo yetu, niivyo navyo mkutenda hamwenga mwe kujelwa moyo.
Walukolo weyangu, chaunga mmanye nkunto chipatile mo mkowa wa Asiya. Nkunto izo zikulisa kwetu kujinka nguvu zetu vyaleka chifa chevu cha kwikala. Nachikala saviya wantu wakantilwe file, chani chihinywe kumsinya Chohile akuyusa wantu, chikaleka kwesinya wenye. 10 Uyo kachihonya mwe nkondo nkulu ya file, naho nachihonye, msuhi wetu suwe nikugamba nachihonye naho. 11 Umo mkachambiza kwa malombezo, nivyo vikunga chani malombezo yalozize yakahitulwa, Chohile naye nachijimbike, naho walozize nawamhongeze Chohile kwachausa chetu.
Paolo ahitwila viya aungile kujesa
12 Mbuli chikwefenyeza nino, ukuzi wetu mwe umanyi wa kusagula kugamba kwa ulenguso na ung'azi wa myoyo kulaila kwa Chohile, suko kwa umanyi wa chimwili mna kwa wedi wa Chohile chikala mwe isi vitendese mwenyu. 13 Chawandika kwenyu viya mkudaha kusoma na kukombaganya. Nina msuhi kugamba namkombaganye vyedi vidala, 14 kwaviya kubula haluse mwakombaganya hadodo du. Chivimanya kugamba namwize mchikombaganye vyedi, chani mwe dizuwa dya Zumbe dyetu Yesu mkachefenyeza saviya suwe chikunga nachitende kwenyu.
15 Nami hatenda na msuhi uwo nasunga kubula kwenyu aho nkongo, chani mjimbikwe kaidi. 16 Nasunga kuwatalamkilani umo ni mwe sila kubula ko mkowa wa Makedoniya naho umo naho hauya, chani mnambize mwe ntambo yangu kubula Yudeya. 17 Togola, umo haliganya vino, nasitenda kihituhitu? Hegu ayo huliganya, nayaliganya chimntu kugamba nalonga “Heye” na “Bule” aho? 18 Chohile ni mkanuni, chiwagambile nyuwe siyo mbuli ya “Heye” na “Bule.” 19 Kwaviya Yesu Kulisito, Mwana ywa Chohile, miye Siliwano na Timoseo, chimlonga kwenyu, nasuyo mntu ywa “Heye” na “Bule”, mna uyo mazuwa yoseni ni “Heye” ya Chohile, 20 kwaviya ni “Heye” kwa ndagano zose za Chohile. Vino nivyo vikuleka “Taile” yetu yalongwa kwa sila ya Yesu Kulisito kumwinka Chohile Ukulu. 21 Chohile mwenye nuyo akuchitogeza suwe na nyuwe mo kulungana na Kulisito, naho nuyo akuchihaka mavuta yalenguke, 22 achijeile hula dyakwe, naho achinkile Muye wa Chohile mwe myoyo yetu chani chilajiso kwa yadya yoseni achikiye.
23 Chohile nuyo akuniukwila, kamanya umoyo wangu! Sizile vituhu Kolinto kwa kuwawonelani mbazi. 24 Hachikunga kuwakankalisa mwo uzumizi wenyu, chivimanya kugamba mtoga mwe viya mkuzumila. Mna chadamanya ndima hamwenga na nyuwe kwa kwelelwa kwenyu wenye.