15
Raj wach re riglesia kakimol kibꞌ Jerusalem
Chupa taq riꞌ laꞌ la qꞌij xebꞌopon Antioquía jujun achijabꞌ e petinaq Judea y xkijeq kekꞌutun chikiwach ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo, jewaꞌ kakibꞌiꞌij: «We na kakoj ta ri retalil re circuncisión che alaq jelaꞌ pachaꞌ rutaqanik kan ri Moisés, riꞌ na kakolobꞌetaj ta alaq» kechaꞌ.
Ekꞌu ri Pablo y ri Bernabé lik xebꞌek chunimal puwi wa kꞌutunik kukꞌ waꞌchijabꞌ. Kꞌisbꞌal re, konoje xkichꞌobꞌ raqan saꞌ ri kakiꞌano; e ketaq bꞌi ri Pablo y ri Bernabé kukꞌ jujun chik chaꞌ kebꞌek Jerusalem re kebꞌeꞌchꞌaꞌt chwi waꞌ kukꞌ ri e taqoꞌn re ri Jesús y jujun chik e aj wach re riglesia.
E taq kꞌu ri etaqom bꞌi kuma riglesia re Antioquía, xebꞌikꞌow pa taq ri tinamit re Fenicia y re Samaria, y chujujunal luwar xkitzijoj suꞌanik ri na e ta aj judiꞌabꞌ kiyaꞌom kan ri kibꞌinik re ojertan chaꞌ e kakitaqej ri Dios. Ruma kꞌu riꞌ waꞌ, konoje ri hermanos xetaw re, lik xekiꞌkot che.
Echiriꞌ xebꞌopon Jerusalem, xekꞌul kuma taq ri hermanos, ri e taqoꞌn y jujun chik e aj wach re riglesia. Xkitzijoj kꞌu chike ronoje ri uꞌanom ri Dios kukꞌ. Pero e kꞌo jujun chike ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo e kukꞌil ri aj fariseos, rike xeyaktajik y jewaꞌ xkibꞌiꞌij:
—Lik chirajawaxik kakoj ri retalil re circuncisión chike taq ri na e ta aj judiꞌabꞌ kakikoj rubꞌiꞌ ri Dios yey ketaq che kakiꞌan janipa ri kubꞌiꞌij ri Tzij Pixabꞌ re ri Moisés —xechaꞌ.
Xkimol kꞌu kibꞌ ri e taqoꞌn y jujun chik e aj wach re riglesia chaꞌ kechꞌaꞌt chwi waꞌ. Lik naj kꞌut xkichapalaꞌ kibꞌ chikiwach puwi waꞌ. Tekꞌuchiriꞌ, ri Pedro xyaktajik y xubꞌiꞌij chike:
—Hermanos achijabꞌ, ralaq etaꞌam alaq jampa chi lo qꞌij waꞌ ikꞌowinaq chwi xinuchaꞌ lo ri Dios chaꞌ chi nuchiꞌ riꞌin, ri na e ta aj judiꞌabꞌ kakita ri Utzilaj Tzij y kakikoj kꞌu rubꞌiꞌ ri Cristo. Ri Dios, ri retaꞌam saꞌ ri kꞌo chupa ri kanimaꞌ ri tikawex, e xkꞌuluw ke ri na e ta aj judiꞌabꞌ kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo. Yey xukꞌut waꞌ echiriꞌ xuya lo ri Santowilaj Ruxlabꞌixel chike rike jelaꞌ pachaꞌ xuꞌan qukꞌ riꞌoj. Y junam xeril rike qukꞌ riꞌoj, ma xujosqꞌij ri kanimaꞌ che ri mak ruma ri kubꞌulibꞌal kikꞌuꞌx.
10 »Ekꞌu woꞌora, ¿suꞌchak kapetisaj alaq royowal ri Dios ruma ri keya alaq chuxeꞌ ukꞌiyal taqanik ri na e ta aj judiꞌabꞌ kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo? Waꞌ e pachaꞌ eqaꞌn kakoj alaq chikiqul. Yey wa eqaꞌn, na xkichꞌij tane rukꞌaxik ri qatiꞌ-qamam ojertan y na qachꞌijom tane rukꞌaxik riꞌoj. 11 Noꞌj kꞌu riꞌoj e kaqajikibꞌaꞌ uwach waꞌ: Xa ne ruma ri unimal rutzil ukꞌuꞌx ri Qanimajawal Jesús kojkolobꞌetaj riꞌoj* Na jinta junoq kuriq ri kolobꞌetajik xa ruma kutaqej taqanik. Ef. 2:8-9 jelaꞌ pachaꞌ rike —xchaꞌ.
12 Konoje kꞌu riꞌ rukꞌiyal tikawex xetzꞌinkaꞌnik y xkiya kixikin chike ri Bernabé y ri Pablo, ma kakitzijoj ri nimaq taq kꞌutubꞌal re chuqꞌabꞌ uꞌanom ri Dios kuma rike chikixoꞌl ri na e ta aj judiꞌabꞌ.
13 Echiriꞌ xkikꞌis kechꞌaꞌt rike, ri Jacobo jewaꞌ xubꞌiꞌij:
—Hermanos, chinta na pe alaq: 14 Ri Simón xutzijoj puwi ri nabꞌe laj echiriꞌ ri Dios xuqꞌalajisaj ribꞌ chikiwach ri na e ta aj judiꞌabꞌ Ri nabꞌe laj echiriꞌ ri Dios xutaq lo ri Ruxlabꞌixel pakiwi ri na e ta aj Israel e pa rocho ri Cornelio. Hch. 10:24-48 chaꞌ chikixoꞌl rike kebꞌuchaꞌ janipa ri kebꞌuꞌana utinamit. 15 Y waꞌ kuꞌana xaqi jun rukꞌ ri kitzꞌibꞌam kan ri qꞌalajisanelabꞌ puwi ri ubꞌiꞌim lo ri Dios:
16 Ikꞌowinaq kꞌu waꞌ, kintzelej loq
y kanyak tanchi ri rocho ri rey David wuluwubꞌinaq bꞌi, Waꞌ e jun kꞌambꞌal naꞌoj. Keꞌelawi ri Dios kukoj jun nimalaj taqanel pukꞌaxel ri rey David, waꞌ e ri Qanimajawal Jesucristo.
kankꞌojoj kꞌu ri tzaqinaq bꞌi che y kanꞌan kꞌakꞌ che.
17 Kanꞌan waꞌ chaꞌ ri nikꞌaj chik tikawex kakitzukuj ri Dios,
waꞌ e taq ri tinamit na e ta aj judiꞌabꞌ,
konoje ri e nuꞌanom nutinamit chike ma kikojom ri nubꞌiꞌ.
18 E waꞌ ri xubꞌiꞌij ri Dios Qajawxel, yey e ri uqꞌalajisam chi lo ojertan. Am. 9:11-12
19 Ruma kꞌu laꞌ, chinuwach riꞌin na utz taj we kaqasachisaj kinaꞌoj ri na e ta aj judiꞌabꞌ kikojom rubꞌiꞌ ri Qanimajawal. 20 Ri qaꞌanaꞌ e chojtzꞌibꞌan pan chike y qayaꞌa pan kinaꞌoj chaꞌ kakesaj kibꞌ che taq ri kachꞌulan re junoq pachaꞌ taq ri ikꞌowisam chwa juna tiox, chaꞌ na kaketzꞌabꞌej ta uwa kiqꞌij kukꞌ jujun chik na kikꞌulel taj, chaꞌ na kakitij ta tiꞌij ke awaj xa ejitzꞌam y chaꞌ na kakitij ta kikꞌ. 21 Ma xex wi chwi lo ojertan, ronoje qꞌij re uxlanibꞌal pa taq sinagogas e kꞌo ri kebꞌajilan re y ketzijon puwi ri Tzij Pixabꞌ tzꞌibꞌital kan ruma ri Moisés —xcha ri Jacobo.
Ri carta re pixabꞌanik chike ri na e ta aj judiꞌabꞌ
22 E taq ri e taqoꞌn y ri jujun chik e aj wach re riglesia kukꞌ konoje ri hermanos, xukꞌul kikꞌuꞌx ri kechaꞌ jujun achijabꞌ chikixoꞌlibꞌal re ketaq bꞌi pa ri tinamit Antioquía rukꞌ ri Pablo y ri Bernabé chaꞌ kakikꞌam bꞌi jun carta re pixabꞌanik chike ri na e ta aj judiꞌabꞌ kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo. Ekꞌu xekichaꞌ ri Judas ri kabꞌiꞌx Barsabás che y ri Silas, ma lik chom ilitajinaq ri kibꞌinik kisilabꞌik chikiwach ri hermanos. 23 Xyaꞌ kꞌu bꞌi ri carta pakiqꞌabꞌ, jewaꞌ kubꞌiꞌij:
E riꞌoj oj taqoꞌn re ri Cristo kukꞌ ri e aj wach re riglesia y konoje ri hermanos wara Jerusalem, kaqaya pan rutzil wach alaq hermanos, ri kꞌo alaq chupa ri tinamit Antioquía y pa taq ri tinamit re Siria y re Cilicia. Kaqatzꞌibꞌaj kꞌu che ralaq, ri na alaq ta aj judiꞌabꞌ yey kojom alaq rubꞌiꞌ ri Cristo.
24 Riꞌoj qatom e kꞌo jujun ebꞌelinaq chiqaxoꞌl riꞌoj, tobꞌ na oj ta xojtaqaw bꞌi ke; yey rike ketajin che ukojik ri na utz taj pa jolom alaq rukꞌ ri kichꞌaꞌtem y jekꞌulaꞌ kisachisam ri naꞌoj alaq.§ E kꞌo jujun ebꞌelinaq bꞌi Jerusalem, xebꞌopon kꞌu pa taq riglesias ke taq ri na e ta aj judiꞌabꞌ yey xebꞌekitaq che ukojik ri retalil re circuncisión y che utaqexik ri kojobꞌal ke raj judiꞌabꞌ.
25 Ruma kꞌu laꞌ, xojchꞌaꞌt riꞌoj chiqawach puwi waꞌ, y ri xojkanaj wi e keqachaꞌ achijabꞌ y keqataq bꞌi ukꞌ alaq junam kukꞌ ri hermanos lik kꞌax keqanaꞌo, waꞌ e ri Bernabé y ri Pablo. 26 Waꞌ waꞌchijabꞌ kiyaꞌom kanimaꞌ tobꞌ ne kekam ruma ri kakitzijoj rubꞌiꞌ ri Qanimajawal Jesucristo. 27 Yey keqataq bꞌi ri Judas y ri Silas. Chikichiꞌ kꞌu rike kaqꞌalajin wi chiwach alaq ronoje wa xqataq ubꞌiꞌxikil che alaq.
28 Ma chwach ri Santowilaj Ruxlabꞌixel ri Dios y chiqawach riꞌoj, na utz taj kaqakoj juna chik eqaꞌn pawiꞌ alaq, xew kꞌu chirajawaxik taq waꞌ:** Kꞌo más pixabꞌanik taqal chiqe qonoje ri qakojom rubꞌiꞌ ri Cristo, pachaꞌ mojkamisanik, mojeleqꞌik, maqaꞌan raqꞌubꞌal chirij junoq, qaloqꞌoj kiqꞌij qachu-qaqaw, kꞌax cheqanaꞌa ri jujun chik. 29 Matij alaq ri ikꞌowisam chi chikiwach ri tiox;* 1 Co. 10:7, 14-18, 21 matij alaq kikꞌ,* Gn. 9:4; Lv. 17:10-16 matij alaq tiꞌij ke awaj xa ejitzꞌam;†† We xa jitzꞌam juna awaj, riꞌ kꞌa kꞌo kikꞌ chupa. y metzꞌabꞌej ne uwa qꞌij alaq kukꞌ jujun chik na alaq ta kꞌulan kukꞌ.‡‡ Pa kocho taq ri tiox e kꞌo tikawex kakibꞌiꞌtisij kibꞌ chike ri e aj tioxabꞌ chaꞌ kemakun kukꞌ, ma chikiwach rike waꞌ kukꞌul kikꞌuꞌx taq ri tiox. We kesaj kꞌu ibꞌ alaq che ronoje waꞌ,§§ Xyaꞌ taq wa pixabꞌanik chaꞌ ri kꞌakꞌ hermanos na e ta aj judiꞌabꞌ kakesaj kibꞌ che taq ri kiloqꞌnimaxik ri tiox. Jekꞌulaꞌ raj judiꞌabꞌ junam kukꞌ ri na e ta aj judiꞌabꞌ kekꞌojiꞌ chi utzil chomal pa riglesia. katajin alaq riꞌ che uꞌanik ri jusukꞌ.
Chila kꞌu ibꞌ alaq.
30 Ekꞌu ri echaꞌtalik xkimaj bꞌi kibꞌe pa ri tinamit Antioquía. Ekꞌuchiriꞌ kimolom chi kichiꞌ ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo, xkiya ri carta chike.
31 Echiriꞌ ri hermanos e kꞌo Antioquía xkajilaj wa carta, lik xekiꞌkotik ma ri tzꞌibꞌital chupa xukubꞌaꞌ kikꞌuꞌx. 32 Ekꞌu ri Judas y ri Silas, ruma e eqꞌalajisay runaꞌoj ri Dios, lik naj xechꞌaꞌt kukꞌ ri hermanos, xekipixabꞌaj chaꞌ lik kakichuqꞌubꞌej kibꞌ y jelaꞌ xkinimarisaj kikꞌuꞌx. 33 Xkikꞌowibꞌej kꞌu jujun qꞌij chiriꞌ.
Tekꞌuchiriꞌ, xetaq bꞌi chi utzil chomal kuma ri hermanos chilaꞌ, chaꞌ jelaꞌ ketzelej tanchi kukꞌ ri etaqayom lo ke. 34 Noꞌj ri Silas xuchꞌobꞌo utz kakanaj kan chiriꞌ. 35 Ekꞌu ri Pablo y ri Bernabé xekꞌojiꞌ pa ri tinamit Antioquía. Y junam kukꞌ ukꞌiyal kachbꞌiꞌil, xekꞌutun chwi Ruchꞌaꞌtem ri Dios y ri Utzilaj Tzij puwi ri Qanimajawal.
Rukalaj ubꞌenam ri Pablo che utzijoxik ri Utzilaj Tzij
36 Ikꞌowinaq chi kꞌu jujun qꞌij, ri Pablo xubꞌiꞌij che ri Bernabé: «Chojtzelej tanchi kukꞌ ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo pa taq ronoje ri tinamit pa qatzijom wi ri Utzilaj Tzij re ri Qanimajawal, chaꞌ kebꞌeꞌqilaꞌ saꞌ ri kiꞌanom» xchaꞌ.
37 Yey ri Bernabé xraj kukꞌam bꞌi ri Juan kukꞌ, waꞌ e ri kabꞌiꞌx Marcos che. 38 Noꞌj ri Pablo na xukꞌul ta ukꞌuꞌx keꞌek ri Marcos kukꞌ, ma ri Marcos xeroqꞌotaj kan pa taq ri luwar re Panfilia y na erachbꞌilam ta chi lo che ri chak.* Hch. 13:13 39 Xebꞌek kꞌu chunimal puwi waꞌ yey na jinta xeꞌela wi ri kichꞌaꞌtem chikiwach. Ruma kꞌu riꞌ, ri Pablo y ri Bernabé xkijach bꞌi kibꞌ. Ri Bernabé xukꞌam bꞌi ri Marcos rukꞌ. Xebꞌek kꞌu pa barco y xebꞌopon pa ri isla Chipre.
40 Yey ri Pablo xuchaꞌ bꞌi ri Silas chaꞌ karachbꞌilaj bꞌi che rubꞌenam. Ekꞌu ri hermanos e kꞌo Antioquía xkiꞌan orar y xkitzꞌonoj bꞌi ri unimal rutzil ukꞌuꞌx ri Dios pakiwiꞌ; tekꞌuchiriꞌ, xkimaj bꞌi kibꞌe. 41 Xebꞌikꞌow kꞌu pa taq ri luwar re Siria y re Cilicia, kakinimarisaj kan kikꞌuꞌx ri kakimol kibꞌ pa rubꞌiꞌ ri Cristo pa taq ri tinamit.

*15:11 Na jinta junoq kuriq ri kolobꞌetajik xa ruma kutaqej taqanik. Ef. 2:8-9

15:14 Ri nabꞌe laj echiriꞌ ri Dios xutaq lo ri Ruxlabꞌixel pakiwi ri na e ta aj Israel e pa rocho ri Cornelio. Hch. 10:24-48

15:16 Waꞌ e jun kꞌambꞌal naꞌoj. Keꞌelawi ri Dios kukoj jun nimalaj taqanel pukꞌaxel ri rey David, waꞌ e ri Qanimajawal Jesucristo.

§15:24 E kꞌo jujun ebꞌelinaq bꞌi Jerusalem, xebꞌopon kꞌu pa taq riglesias ke taq ri na e ta aj judiꞌabꞌ yey xebꞌekitaq che ukojik ri retalil re circuncisión y che utaqexik ri kojobꞌal ke raj judiꞌabꞌ.

**15:28 Kꞌo más pixabꞌanik taqal chiqe qonoje ri qakojom rubꞌiꞌ ri Cristo, pachaꞌ mojkamisanik, mojeleqꞌik, maqaꞌan raqꞌubꞌal chirij junoq, qaloqꞌoj kiqꞌij qachu-qaqaw, kꞌax cheqanaꞌa ri jujun chik.

*15:29 1 Co. 10:7, 14-18, 21

*15:29 Gn. 9:4; Lv. 17:10-16

††15:29 We xa jitzꞌam juna awaj, riꞌ kꞌa kꞌo kikꞌ chupa.

‡‡15:29 Pa kocho taq ri tiox e kꞌo tikawex kakibꞌiꞌtisij kibꞌ chike ri e aj tioxabꞌ chaꞌ kemakun kukꞌ, ma chikiwach rike waꞌ kukꞌul kikꞌuꞌx taq ri tiox.

§§15:29 Xyaꞌ taq wa pixabꞌanik chaꞌ ri kꞌakꞌ hermanos na e ta aj judiꞌabꞌ kakesaj kibꞌ che taq ri kiloqꞌnimaxik ri tiox. Jekꞌulaꞌ raj judiꞌabꞌ junam kukꞌ ri na e ta aj judiꞌabꞌ kekꞌojiꞌ chi utzil chomal pa riglesia.

*15:38 Hch. 13:13