12
Bakula anatoitaveyabina koyodiyavo adivona matalivulivuna.
Mad 21:33-46; Luk 20:9-19
1 Ada Yeisu vona matalivulivuna wagaidiya kaliva giifufuyedi, givona, “Kaliva seyana yana babi wagaine gileifi**Taidei ‘gileifi’ ani gitabotabo seyana bulava giveveguwa wagaine, ada adiloi ibakubakulidi bakula seyana wagaine. Guwana bikabikana ke vutona digadigagina. Gileifi guwana moyaidi ina vagafuwafuwadi ke vutona ina vaina ada waini ina faifaisewana. bulavadi analoi gibakulina. Bakula-nai gikalififina ada olu giyala giobu kabisona gileifi anaebavagafuwafuwa faina. Ada vada tulatulana giyogona e ada tofaisewa getane ina miyamiya aku matadi inasege ina nudadana bakula-nai anayavaga faina. Ada toni bakula gaitoma moyaina gibubudi giavaina, muliya kaliva tufodi nodi iveimeya ke bakula ina kidewedewena ada ina itaveyabina, aku ikolu anatoveya toni bakula-nai anavutuvutuga guwa ina velevelena. Aku tauna ani yana melala gisege ginau mali fafaliya gimiya. 2 Ada imiyamiya aku gileifi anaikolu anatova giyegemona, ada tonibakula-nai yana togugai seyana giimilina ginanau bakula anatoitaveyabina wagaidiya vaita anavutuvutuga gileifi guwana gina vaina, anafaiweya gavaiyamu yadi awaegena tova-nai veimeya ibubuna wagaine. 3 Ada togugai-nai ginau wagaidiya aku toitaveyabina ikiveyabi ilumalimaliwavuna, ada keke idavele aku makagekagena iimili giyewa. 4 Ada kadu togugai anavelu giimilina toitaveyabina wagaidiya, aku banae kuluwana ilavuna ke idewa koyo-moena wagaine ada ikivevovomumuna. 5 Kaduwe togugai anaveto giimilina wagaidiya, aku banae iluvealikana. Ada kadu muliya tufona moyaidi giimilidi wagaidiya, aku tufodi ilumalimaliwavudi aku tufodi iluvealikadi. 6 Aku kaliva seya-moena gimiyamiya, banae natu aseasena. Muline-mwane banae toitaveyabina wagaidiya giimilina, givona, ‘Ida natuku, ada ina vemoimoinena.’
7 “Aku natuna ani tova-nai giyegemona ada toitaveyabina-dina iitana, taudiyavo iveifuifufu, ivona, ‘Ida tau-moena toni laova, ada aimo bakula taidei ginavai gina veimeyena. E ada wanaela kana luvealikana ada yana bakula kana vaina.’ 8 Ada au ikiveyabi iluvealikana ke itai iyegemonena gileifi anabakula wagaine.”†Ibel 13:11-12
9 Yeisu yana vona matalivulivuna giluyabuna aku gitolidadanedi, givona, “E ada tonibakula-nai gavana ginagai? Vona velemoena kaliva-nai ginaelai ada bakula anatoitaveyabina-dina gina luvealikadi, aku gileifi anabakula-nai ani toitaveyabina evagudi nimadiya ginasena. 10 Kai vona seyana Buki Tabu wagaine keke wada veyawa, givonaga,
‘Ogola-nai manuwa toiyogona idibusoyogena ani
banae gimidinagona ogola velugadiyavo wagaidiya.
11 Ida KAUVEYA yana gugai, ada matadeya ani iwaka-vagaina.’ ” †Sam 118:22-23, 1Pi 2:6-8
12 Ada meIsileli aditonagonayavo Yeisu yana vona matalivulivuna inogalina wagaine, nuwadi gimalina vaita badi faidiya givonavona. Tainei faina wai ilelena vaita ina kiveyabina, aku yoo imatausedi. E ada imadusege inau.
Takesi anayaudi faina Yeisu itolidadanena.
Mad 22:15-22; Luk 20:20-26
13 Ada tonagonayavo iimilidi Falisiyavo tufodi ke Elodi yana kalivayavo tufodi, e ada yadi tolidadana wagaine Yeisu ina vebavuna ke vona gina sidamanena. 14 Ada ielai Bana wagaine ivonena, “Tovewala, ime aalamanena Oye uvonavona velemoena. Keke uda vefwayafwaya. Ada kai kaliva anayegana lakaina o kai keke, keke uda nuwanuwa faine e ada keke uda venuwana gavaiyamu ina nuwanuwa, aku au Yaubada yana wai faina uvevewala tunutunugina. E ada gavaiyamu, ide meIsileli adaveimeya Mosese wagaine, ani giawaegeda ada Sisa wagaine takesi kana lufata o kai keke? Takesi-nai kada fatana kai keke?”
15 Aku Yeisu bademowa yadi meyalugaluga gialamanena, ada gitolidadanedi, givona, “Gavana faina wagaluvaluvaku? Nika, mani-nai wana aliye gana itana.” 16 Ada mani-moena ialiye ivelena. Bana gitolidadanedi, givona, “Gaito taidei anununa? Ada gaito taidei anayegana ivetokilumi?”
Badi ilufata ivona, “Sisa.”
17 Banae givonedi, givona, “Gavana Sisa yana gaitoma aga wana velena Sisa,†Lom 13:7 aku gavana Yaubada yana gaitoma aga wana velena Yaubada.” Ada Yeisu yana vona taidei faina meyadi gisidobodobona.
Yawa-vagila muline, nagi o keke?
Mad 22:23-33; Luk 20:27-40
18 Ada Sadusi tufodi ielai Yeisu wagaine, badi ivetumagana evona kaliva yadi alika muline keke inayawa-vagila.†Gug 23:8 Ada biyavo-dina itolidadanena ivona, 19 “Tovewala, Mosese veimeya seyana givetokilumina faideya givona, Kai kaliva seyana vavinena gina alikalovena aku keke tamo natuna, aga gilubodana kaliva-nai anatubuluga sikwana gina nagina, ada tubuiyana fatana faina natunavo gina vetubudi. Taidei wagaine ada toalika yana tubudelideli ina miyamiya.”†2Vei 25:5-6 20 Ada ebaita ivelena, ivona, “Seyana kaliva anatubulugayavo nodi adiseveni. Ada tomoinagona ginagi ada natunavo keke aku gialika. 21 Ada sikwana ani taina anavelu ginagina, ada natunavo keke aku gialika. Ada anafaiweya taina anaveto, natunavo keke aku gialika. 22 Ada kaduwe anafaiweya tainavo matatabudi, sikwa-nai inagina ani ialika aku natudiyavo keke. Muline-mwane kadu vavine gialika. 23 E ada yawa-vagila anatoveya ani gavakaliva vavinena? Faina adiseveni-dina vavine-nai inagina.”
24 Aku Yeisu gilufata wagaidiya, givona, “Taidei yami sidamana, faina Buki Tabu keke wada alamane ada kaduwe Yaubada yana toyogina keke wada alamane. 25 Faina tova-nai toalika inayawa-vagila, keke ina naginagi kadu keke ina vevenagi, aku au yadi miya vaita Yaubada yana aneloseyavo gabameya anafaiweya. 26 Aku toalika yadi yawa-vagila faina, maita waveyawana Mosese yana buki**Buki-dina Mosese givetokilumidi Buki Tabu wagaine ani taidei anafaiweya. Ebavevuvu, Iyegemona, Veimeya, Naba, ada Veimeya Anavelu.
Ada vona Dobu ani Nugana, Si Apwesa, Loina, Numera, ada Loina ‘Eruena. wagaine o kai keke? Tova-nai Mosese fafali kavovona wagaine ginunudadana, aku ai kabisona giyabeyabela wagaine-deya Yaubada bonana giyegemona bana wagaine, givona, ‘Iya Ebelaamo yana Yaubada, Aisake yana Yaubada, ke Iyakobo yana Yaubada.’†Iyeg 3:2-6 27 Ada Yaubada ani keke kaliva alialikadiyavo yadi Yaubada, aku velemoena Banae ani kaliva wayawaidi yadi Yaubada. Ada imi yami vewala gaitoma taidei faina ani wasidamanena velemoena.”
Ada vona Dobu ani Nugana, Si Apwesa, Loina, Numera, ada Loina ‘Eruena. wagaine o kai keke? Tova-nai Mosese fafali kavovona wagaine ginunudadana, aku ai kabisona giyabeyabela wagaine-deya Yaubada bonana giyegemona bana wagaine, givona, ‘Iya Ebelaamo yana Yaubada, Aisake yana Yaubada, ke Iyakobo yana Yaubada.’†Iyeg 3:2-6 27 Ada Yaubada ani keke kaliva alialikadiyavo yadi Yaubada, aku velemoena Banae ani kaliva wayawaidi yadi Yaubada. Ada imi yami vewala gaitoma taidei faina ani wasidamanena velemoena.”
Gava veimeya lakai-moena?
Mad 22:34-40; Luk 10:25-37
28 Ada Mosese yana veimeya anatovewala seyana gielai wagaidiya ada yadi vevonavona ginogalina. Ada kaduwe Yeisu yana laufata iwakana ginogalina, e ada bana kaduwe gitolidadana Yeisu wagaine, givona, “Veimeya moyaina Yaubada Mosese givelena wagaidiya ani gava veimeya lakai-moena?”
29 Ada Yeisu gilufata, givona, “Veimeya lakai-moena taidei anafaiweya. ‘Imi meIsileli wana nogalina. Yada KAUVEYA Yaubada anakaibe-mowa. 30 Ada KAUVEYA Banae ya Yaubada una nuwakabubuyena asease matatabuna wagaine ke aluwaluwa matatabuna wagaine, kadu nuwa matatabuna wagaine ke ya toyogina matatabuna wagaine.’ †2Vei 6:4-7 31 Ada veimeya lakaina anavelu ani taidei anafaiweya. ‘Kaliva una nuwakabubuyedi o tauni unuwakabubuyeni anafaiweya.’ †Vei 19:18, Lom 13:9-10, Gal 5:14Veimeya iluwei taidei, ani veimeya matatabuna itubusegedi.”
32 Ada veimeya anatovewala-nai Yeisu yana vona ginogalina ada givona, “Tovewala, ya vona tainei ani vona velemoena, faina Yaubada anakaibe-mowa ada keke tamo kaduwe. 33 Ada gilubodana kana nuwakabubuyena aseaseda matatabuna wagaine, ke nuwada matatabuna wagaine, ke yada toyogina matatabuna wagaine. Ada kaduwe kaliva kana nuwakabubuyedi ide taudeyavo kanuwakabubuyeda anafaiweya. Faina kai taidei veimeya-dina kana itaveyabidi velemoena, aga Yaubada matane taidei iwaka-moena ayo vebolavoi alaalai-yabudi ada velekavovo matatabudi kavelevelena.” †Ose 6:6, Mai 6:6-8, Mad 9:13
34 Ada Yeisu kaliva-nai yana laufata wa yana nuwauya ani ginogalina wagaine, givonena, “Oyeni bademowa uvelilivana Yaubada yana ebaveimeya wagaine.” Ada tayuwe yadayada-nai wagaine-deya, keke tamo gaito kaduwe gida asevatu ke Bana gida tolidadane. Au iilovau.
Mesaiya ani gaito natuna?
Mad 22:41-46; Luk 20:41-44
35 Ada Yeisu manuwa tabu wagaine givewavewala kaliva wagaidiya aku givona, “Gavaiyamu-yo veimeya anatovewalayavo ivona evona Banae Mesaiya ani Deivida yana tubudelideli seyana? 36 Faina Aluwaluwa Tabuna yana kivetuvetunu wagaine Deivida tauna givona,
‘Banae KAUVEYA Yaubada ani Iya yaku Kauveya
givonena, givona, “Aiyatagikuya una vetoga
analaba nibaimomo gana seobuyedi ada
yadi toyogina gina avaina velemoena.”; †Sam 110:1, Mad 22:43-44, Luk 20:42-43, Gug 2:34-35, Ibel 1:13
37 Au taidei anafaiweya Deivida tauna ani Mesaiya givewagana ‘yaku Kauveya’, aku gavaiyamu-yo Mesaiya aimo gitubuga Deivida yana tubudelideli seyana?” Ada Yeisu yana vewala yoo lakaina moyaidi nuwadi givaina.
Keke taudeyavo adayegana kana kilakaidi.
Mad 23:1-12; Luk 11:43, 20:45-47
38 Ada yana vewala-nai wagaine givonedi, “Wana itaveyabimi Mosese yana veimeya anatovewalayavo yadi dewa wagaine. Badi nuwanuwadi adinuya manamanawedi ina osedi aku ina nunudadana, ada nuwanuwadi kaliva wa yadi vemoimoina ina vesiuleyedi maketi wagaine. 39 Kaduwe nuwanuwadi manuwa ebavewala wagaidiya ina vetovetoga fafali-dina kaikaiwabudi wagaidiya, ada kaduwe kanibutu lakaidi aditoveya ani nuwanuwadi ina vetovetoga ebavetoga-dina isedi kaliva wa adivemoimoina faidiya. 40 Badiyavo tova ke tova kaliva matadiya ina veoveola-faila aku kaduwe sikwasikwa ifwayafwayadi e ada yadi manuwa ke yadi giba ina lemalemadi. Biyavo-dina taidei adimatavuloga vitana velemoena ina nuwagana.”
Sikwa seyadi yadi velekavovo isena.
Luk 21:1-4
41 Ada Yeisu givetoga maita tabae velekavovo anaebavedodoga wagaine, aku kaliva yadi velekavovo iboibou ani gimatawabuwabuyedi. Kaikaiwabudiyavo moyaidi ielai yadi velekavovo mani lakaina iboibou. 42 Ada kaduwe sikwa fanifanidi ielai ke yadi velekavovo mani kabisona iluwei idododi. Mani-nai vaita toya seyana anafaiweya. 43 Ada Yeisu yana tonogalayavo gidouwedi ielai ke givonedi, “Vona velemoena, sikwa taidei yadi velekavovo ani kaliva moyaidi yadi velekavovo gitubusegedi.†2Kol 8:12 44 Faina kaliva moyaidi ivele-kavovo ani yadi kaikaiwabu lakaina gimiyamiya aku anatufo kabisona isena. Aku badi fanifanidi ani mani-nai kabisona vaita gida lemedi ani matatabuna ise-yabuna.”
**12:1 Taidei ‘gileifi’ ani gitabotabo seyana bulava giveveguwa wagaine, ada adiloi ibakubakulidi bakula seyana wagaine. Guwana bikabikana ke vutona digadigagina. Gileifi guwana moyaidi ina vagafuwafuwadi ke vutona ina vaina ada waini ina faifaisewana.
†12:11 Sam 118:22-23, 1Pi 2:6-8
†12:19 2Vei 25:5-6
**12:26 Buki-dina Mosese givetokilumidi Buki Tabu wagaine ani taidei anafaiweya. Ebavevuvu, Iyegemona, Veimeya, Naba, ada Veimeya Anavelu. Ada vona Dobu ani Nugana, Si Apwesa, Loina, Numera, ada Loina ‘Eruena.
†12:26 Iyeg 3:2-6
†12:30 2Vei 6:4-7
†12:31 Vei 19:18, Lom 13:9-10, Gal 5:14
†12:33 Ose 6:6, Mai 6:6-8, Mad 9:13
†12:36 Sam 110:1, Mad 22:43-44, Luk 20:42-43, Gug 2:34-35, Ibel 1:13