No Pakpakat tane Pol tupas ira
KOLOSE
I nanaas be Pol ga kis ra hala na harpadano tusu Rom ing iga pakat ikin ra pakpakat tupas di ira Kolose tano katano Esia (nes Apostolo 28:16-21). Iga pakat ira iruo pakpakat tupas Pilemon ma ira Epesas ta ikino pana bung bileng. Pol pai gale so no lotu tusu Kolose. I nanaas be Epaparas ga hadade no tahut na hininaawas tane Pol tusu Epesas, igom hana utusu Kolose ma iga harpir kaia (Kolose 1:7-8 ma Apostolo 19:10). Pol ga pakat ikin ra pakpakat ura hakatom di ira Kolose ta ira tena harausur harabota. Di ga harakale uta ari haleng na mangana linge. Di ga bul hatamat ari mangana bung (Kolose 2:16) ma ira angelo (2:18). Di ga sip be ira turadi na kis ra hena ira harkurai (2:21) ma no tintalen na kut palatamaina turadi (2:11). Di ga hatamat ira nudi mangana lilik be aie no mangana minanes i lamus dait tano nilon (2:4; 2:8; 2:18). Iesene Pol ga manga bul hatamat Krais be aie sene mon i haruat be na halon ira turadi. Krais no malalar tane God (1:15). Krais ga hakisi ira linge bakut (1:16). Krais i balaure ira linge bakut (1:17). Krais no luaina ura tuntunut hut sukun ra minat (1:18). Krais i haruat harsakit ma ne God (1:19; 2:9). Krais na kap pukus ira linge bakut ukaia hone God (1:20-22). Io kaie, Krais i tamat ta ira linge bakut ma i manga haruat ura haalon dait, ma ikinong no surno ta ikin ra pakpakat.
1
1-2 Aiou Pol tike apostolo tane Krais Jisas haruat tano sinisip tane God, ma ne Timoti no tasi dait naramon tane Krais, mir tule karek ra nianga tupas mu ira matanabar tus tane God kaia Kolose, mu ira ut na nurnur tano numu kinkinis tane Krais.
A harmarsai ma ra malum tupas mu metuma hone God no nudait Mama.
Pol ga tanga tahut uta ira nurnur ma ira harmarsai ta ira Kolose, ma iga sasaring be di na nunure timaan God.
Epesas 1:15,16Mir la tangtanga tahut tane God no Mama tano nudait Watong Jisas Krais ing mir la saasaring uta mu. 4-6 Mir tanga tahut hobi tana kinong mir te hadade uta ira numu nurnur tane Krais Jisas ma uta ira numu harmarsai tupas di bakut ira matanabar tane God. Ma mu la harmarsai ma nurnur hobi kinong mu kis na nanahe ta ira haridan i kis taguro ter uta mu tuma ra mawe. Ma mu gate hadade ter kike ra haridan ing no nianga tutuno ga hana tupas mu, aie no tahut na hininaawas. Ikin ra tahut na hininaawas ila huhuei ma ila hanana hakakari tano ula hanuo bakut, hoke igate tatalen hobi kaia nalamin ta mu tur leh tano luaina bung mu ga hadade ie ma mu ga palai ta ira tutuno tano harmarsai tane God. Kolose 4:12; Pilemon 23Ma no numem bilai na harwis Epaparas nong i tur tikai ma mem tano pinapalim ma a bilai na ut na pinapalim ie tane Krais uta mu, aie nong ga hausur mu uta ikin. Aie nong ga hinawase mir utano numu tintalen na harmarsai nong no Halhaaliena Tanuo te tabar mu ma ie.
Epesas 1:16,17Karek ra linge no burwana be mir paile sangeh ma ra sinsaring uta mu tur leh tano bung mir ga ser leh no hininaawas uta mu. Mir la sarsaring God be na tabar mu ma ra tamat na minanes ta ira linge i haruat ma ira numu nilon na tanuo be mu nage hung ma ra minminanes utano nuno sinisip. 10-12  Epesas 1:11,18Ma mir sasaring bileng hobi be mu nage lon hoke i sip be mu na lon hobi ma be ta ira linge bakut ing mu la gilgil mu nage halaro ie horek: na mon puspusno ta ira numu bilai na gingilaan bakut, mu na tatahuat hanana ta ira numu minanes utana, mu na kap ira dades bakut haruat ma no nuno tamat na baso sakit be mu nage tur dades ma mu na bala malum ta ira tirih, ma be mu na tanga tahut tano nudait Mama ma ra gungunuama nong ite harahut mu be mu nage petlaar be mu na kap no pinalau ta mu tikai ma ira matanabar tus tane God ing di kis ter tano madares. 13  Luk 22:53; Epesas 2:2Ma aie nong ga halon dait sukun no nudait kinkinis ra hena no harkurai tano kadado ma iga hamaren dait ter ra hena no bilai na harkurai tano Natine nong i manga sip ie. 14  Epesas 1:7Ma no Natine iat nong ga kul halangalanga dait ing iga lik luban leise ira nudait sana tintalen.
Krais i tamat ta ira linge bakut ma ite hamaram tikane dait ma ne God.
15  2 Korin 4:4; Jon 1:18Ma aie no malalar tane God nong pa di lale nesnes ie. Aie hoke no luaina bulu kinong no nuno kinkinis i tamat sakit ta ira linge bakut ing God ga hakisi. 16 Ma no nuno kinkinis i manga tamat hobi kinong God ga hakisi ira linge bakut ma no lumane Krais, ira linge tuma ra mawe ma kira tano pu, ira linge da nes ma ing pa di lale nesnes, ma ira mangana tanuo hokakarek: ira lilie ma dong ing di manga dades ma dong ing di la harkurai. Di bakut kakarek, God ga hakisi di ma no lumane Krais ma ura hatamat Krais. 17  Jon 1:1; 8:58Krais iat ga kis menalalie ta ira linge bakut ma di bakut di kis timaan ter ra hena no nuno harbalaurai. 18  Epesas 1:22-23; Apostolo 26:23; Ninanaas 1:5Aie no ulno tano lotu, ma di ra matanabar na lotu, di no palatamaine. Aie no burwana ta ira nudi nilon kinong aie no luaina ura tuntunut hut sukun ra minat, ma iga huna tut hut hobi waing inage tamat sakit ta ira linge bakut. 19  Kolose 2:9Krais i ngan hobi kinong God ga laro be Krais na hung ma ira bilai na linge bakut ing God la hung ter me. 20  Epesas 1:10; 2:16Ma tano pinapalim tano Natine, God ga sip be na kap pukus ira linge bakut baling ukaia ho ie. Iga bul ra malum ma no de ne Krais tuma ra ula kabai, kaie igom kap pukus habaling ira linge bakut, ira linge kira tano pu ma tuma bileng ra mawe.
21  Rom 5:10; Epesas 2:12Nalalie mu ga kis sisingen talur God. Mu ga malentakuane ie ma mu git gilgil ira sana tintalen. 22  Epesas 2:14-16; 5:27Iesene kakarek God te hamaram leh mu ukaia ho ie ma no minat tano palatamaine Krais waing inage hatur mu ra matmataan tana ma mu na gamgamatien ma pata um ta bilinge be ta sasana ta mu. 23 Ma i tale be mu na tur ter hobi ing be mu na manga tur dikdikit ter tano numu nurnur tano tahut na hininaawas ma ing be pa mu nale kari talur no numu nanahe ma ra nurnur uta ira linge mu ga hadade tano tahut na hininaawas. Ma ikin ra tahut na hininaawas iat nong di ga harpir ma ie tupas ira matanabar kira ra ula hanuo. Ma iou Pol, iou tike tultule ta ikino tahut na hininaawas.
Pol ga manga papalim dades uta di ira matanabar na lotu.
24 Ma iou laro kakarek uta ira ngunngutaan i ubal iou uta mu. Ma iou puspusak kakarek ra ngunngutaan tano palatamaigu ura hapatam ira ngunngutaan tane Krais ing i kis ter baak. Ma iou la puspusak hobi utano palatamaine, mu ira matanabar na lotu. 25  Epesas 3:2,7-8Iou te kap no pinapalim na harharahut uta mu ira matanabar na lotu kinong God ga ter no nuno pinapalim tagu be ni gil ie haruat ma no nuno lilik ma be ni gil hobi ura hatahutne mu. Iga ter ie tagu be ni hadukduk timaan no nugu pinapalim na harpir ma no nuno nianga. 26  Rom 16:25-26; Epesas 3:5,9Ma ikin ra nianga nong ga susuhai ta ira turadi ta ira tintinohon menalalie ma sene ite hapuasne um ta ira nuno matanabar tus kakarek. 27 God ga sip be na hapalaine di be ikino linge nong ga susuhai na manga haidane timaan di ing pa dile Iudeia. Ma no surno ta ikino linge nong ga susuhai, aie horek, be Krais i kis ter ta mu, kaie mu nage nanahe ma ra nurnur be mu na lala tano tamat na minamar tana. 28 Ma mem la harpir utane Krais ta ira mangana turadi bakut. Mem hausur di ma mem hakatom di ma ra tamat na minminanes sakit waing di bakut di nage bilai harsakit tano nudi kinkinis naramon tane Krais ing mem lamus ter di ra matmataan tane God. 29  Epesas 3:7,20; Pilipai 4:13Ma ikinong no burwana be iou papalim dades. Iou manga baso haruat ma no nuno tamat na dades ing ila manga harahut iou ma ie be ni gil hobi.

1:3 Epesas 1:15,16

1:7 Kolose 4:12; Pilemon 23

1:9 Epesas 1:16,17

1:10-12 Epesas 1:11,18

1:13 Luk 22:53; Epesas 2:2

1:14 Epesas 1:7

1:15 2 Korin 4:4; Jon 1:18

1:17 Jon 1:1; 8:58

1:18 Epesas 1:22-23; Apostolo 26:23; Ninanaas 1:5

1:19 Kolose 2:9

1:20 Epesas 1:10; 2:16

1:21 Rom 5:10; Epesas 2:12

1:22 Epesas 2:14-16; 5:27

1:25 Epesas 3:2,7-8

1:26 Rom 16:25-26; Epesas 3:5,9

1:29 Epesas 3:7,20; Pilipai 4:13