6
Ta Kilu pa Nazareti se Zisu
(Matiu 13:53-58; Luke 4:16-30)
1 Taluarae vasina se Zisu si pule la pa Nazareti, meke lulia ri Nana disaepeli si Asa. 2 Meke sipu kamo sa rane Sabati, si podalae va tumatumae si Asa pa sinaqoqi. Meke soku tie pu avosia si magasa beto. Zama si arini, “Pavei vagi ni sa tie hie sari doduru pu gua hire? Na ginilagilana sa si ta poni nia Sa, meke vegugua ke boka va vura tinavete variva magasadi tu Sia? 3 Nake na kamada mo si Asa? Na tuna mo e Mere, meke na tasidia mo ari Zemisi, Zosepa, Ziudasi meke Saimone, meke sari na tasina vineki si koadia mo hire?” gua si arini. Ke lopu va hinokaria rini si Asa.
4 Meke zama se Zisu koarini, “Na poropita si ta pamaṉae koari doduru vasina, ba lopu pa nana popoa soti, na turaṉana, na nana tatamana soti,” gua si Asa.*Zn 4:44
5 Ke lopu soku tinavete variva magasadi si taveti Zisu vasina, ba va opo ni limana mo Sa si kaiqa tie mohodi, meke tava magogoso si arini. 6 Meke magasa sisigiti ni Zisu, sina lopu va hinokaria rini si Asa.
Garunu Vura ni Zisu sari ka Manege Rua Disaepeli
(Matiu 10:5-15; Luke 9:1-6)
Ke ene va tumatumae se Zisu koari na vasivasileana. 7 Meke tioko varigara mae ni Sa koa Sa sari ka manege rua disaepeli, meke paqaha rurua i Sa, meke garunu taloa ni. Poni ni ṉiniraṉira Sa, pude hipuru pani sari na tomate kaleadi, 8 meke tozi ni Sa, “Mi lopu palekia keketoṉa pa mia inene la, lopu paleke vinabeo, na huneke, loke poata pa mia vovoina, ba mi hopeke paleke kolu hodu mo.*Lk 10:4-11 9 Va sagei mia sadolo, ba lopu va sage varitomoi poko* Keke poko sote tomena na gelena si hoke va sagei rini. Be guana ibu sa popoa si hoke va sage varitomoe ni rini.. 10 Koasa vetu vasina va kamo gamu rini pude koa, si mi koa vasina osolae taluarae si gamu koasa vasileana asa. 11 Meke be korodia va kamo gamu na avoso gamu rina tie pa keke vasileana, si mi tavusu pania sa kavuru pa nene mia pana taluarae gamu, pude na vina balau la koa rini, sapu kaqu va kilasi Tamasa si arini,” gua si Asa.*TTA 13:51
12 Meke vura la si arini, meke tarae koari na tie, pude di kekere, na luara pani sari dia sinea. 13 Meke soku tomate kaleadi si hipuru pani rina disaepeli, meke va boboso ni oela rini sari na tie mohodi, pude ta salaṉa si arini pa ṉiniraṉira te Tamasa.*Zem 5:14
Sa Minate te Zone Papitaiso
(Matiu 14:1-12; Luke 9:7-9)
14 Meke avoso ni sa Baṉara Herodi sari doduru gua pu taveti Zisu, sina sa inavosona Sa si ele ta gilana pa doduru popoa. Kaiqa rina tie si zama, “Ele toa pule se Zone Papitaiso! Gua asa ke koa ia na ṉiniraṉira si Asa, pude taveti sari tinavete variva magasadi,” gua.*Mt 16:14; Mk 8:28; Lk 9:19
15 Kaiqa si zama, “Asa mo se Ilaiza,” gua. Ba ari kaiqa pule si zama, “Na poropita si Asa gugua tugo rina poropita pukerane,” gua.
16 Ba totoso avoso nia Herodi sapu gua asa, si zama si asa, “E Zone Papitaiso mo si Asa, sa tie sapu ele kupa pania rau batuna si toa pule!” gua. 17 Sina e Herodi mo garunu nia tie se Zone, pude pusia, meke vekoa pa vetu varipusi. Ta evaṉa si hie, koasa ginuana e Herodiasi, sa barikaleqe tanisa tasina sapu se Pilipi, ba haba vagia Herodi.*Lk 3:19-20 18 Ura tozi pilipule nia Zone Papitaiso se Herodi, “Lopu toṉoto koasa tinarae te Tamasa pude haba vagia goi sa barikaleqe tanisa tasimu!” gua.
19 Ke kukiti nia Herodiasi pude va mate ia se Zone Papitaiso, ba lopu boka, sina koa gua koe Herodi. 20 Matagutu nia Herodi se Zone Papitaiso, sina gilania sa sapu na tie toṉotona, na madina si asa. Ke lavelave nia sa pude lopu va matea e Herodiasi si asa. Totoso avosi Herodi sari zinama te Zone Papitaiso si hoke nunala si asa, gua ba hoke hiva avavoso nana koa sa.
21 Ba koasa rane podo te Herodi, si kamo sa lolomo leana sapu aqa nia Herodiasi. Sari na palabatu nomadi pa qinavuna, meke tadi na tie varipera, meke tadi na butubutu pa Qaleli, si ta ruvata la pude somana henahena koasa inevaṉa. 22 Meke totoso nuquru la pekapeka sa tuna vineki e Herodiasi, si qetu se Herodi meke sari na tie ta ruvatadi. Ke zama la koasa vineki sa baṉara, “Mu tozi nau sapu hiva nia goi, maqu ponigo,” gua si asa.
23 Meke zama va tokotokoro se Herodi koasa vineki, “Maqu tozi nigo, be tiṉitoṉa sa sapu hiva nia goi, si kote poni nigo mo rau, be kukuruna sa qua binaṉara gua goi, ba leana mo!” gua si asa.
24 Ke vura la nanasia sa vineki sa tinana, “Na sa si kote tepa ia rau?”
Meke olaṉa sa tinana, “Sa batuna e Zone Papitaiso,” gua si asa.
25 Meke tuturei ene pule la koasa baṉara si asa, meke zama, “Mu voi mae nia kamahire pa keke besini, sa batuna e Zone Papitaiso!” gua si asa.
26 Meke talotaṉa sisigiti se Herodi, ba lopu boka va karia sa si asa, sina koa gua koari nana zinama tokotokoro pa kenudia ri doduru tie ta ruvatadi. 27 Ke tuturei garunia sa sa solodia, pude paleke mae nia sa batuna e Zone Papitaiso. Ke topue la pa vetu varipusi sa solodia, meke la kupa vagia sa sa batuna e Zone Papitaiso. 28 Meke vekoa sa pa besini, meke la vala nia sa koasa vineki, meke la vala nia sa vineki koasa tinana. 29 Sipu avoso nia rina disaepeli te Zone Papitaiso sapu gua asa, si la palekia rini sa tinina, meke la vekoa pa keke lovu*Sari doduru lovu tadi na tie Ziu si na bae ta horena pa patu pa kali toqere, kekeṉoṉo sa lovuna Zisu..
Poni Zisu sari ka Lima Tina Tie
(Matiu 14:13-21; Luke 9:10-17; Zone 6:1-14)
30 Pule mae koe Zisu sari ka manege rua apositolo, meke tozi rini koa Sa sari doduru gua pu taveti na variva tumatumae ni rini. 31 Soku hola sari na tie pu ene la, mae, gua, ke loke nana totoso pude henahena paki se Zisu meke sari Nana disaepeli. Ke zama la koa rini si Asa, “Aria, mada la pa keke vasina ivuluna pude boka magogoso paki si gamu,” gua si Asa. 32 Ke suraṉa pa keke koaka si arini, meke la pa keke vasina ivuluna.
33 Ba sokudi rina tie pu koadi pa ninae vasileana si dogori tokadi, meke doṉo gilani rini, ke haqala rarata, meke kamo va kenue la koasa vasina pu kote la ia rini. 34 Totoso gore se Zisu pa masa, si dogoria Sa sa puku tinoni lavata, meke tataru sisigiti ni Sa, sina gua tugo rina sipi pu loke dia sepati d si arini. Ke soku tiṉitoṉa si va tumatumae ni Sa koa rini.*Nab 27:17; 1 Baṉ 22:17; 2 Koron 18:16; Izk 34:5; Mt 9:36
35 Totoso kamo sa veluvelu, si mae koa Sa sari Nana disaepeli meke zama, “Ele veluvelu sa popoa, meke na vasina ivuluna sa vasina hie. 36 Tozi ni sarini, pude la koari na vasivasileana tatadi, pude madi la holu gedi ginani,” gua.
37 Ba olaṉa se Zisu, “Poni mo gamu.”
Meke zama si arini, “Baṉara, hiva nia Goi pude karua gogoto poata siliva*Karua gogoto poata siliva si padana sa tinabara tana keke tie pa vesu sidara. si kaqu holu nia ginani gami, pude poni?” gua.
38 Ke nanasi Zisu, “Ka visa bereti si koa koa gamu? La mamu dogori ko.”
Meke sipu la dogori rini, si mae tozi nia rini si Asa, “Ka lima bereti, meke karua igana mo,” gua si arini.
39 Meke tozi ni Sa sari Nana disaepeli, pude paqapaqahi sari doduru tie meke va haboti koasa duduli buma. 40 Ke habotu si arini, kaiqa pukuna si keke gogoto, meke kaiqa si lima ṉavulu. 41 Meke vagi Zisu sari ka lima bereti, meke sari karua igana, meke doṉo sage la pa Maṉauru, meke mana ni Sa. Meke tiqe videvidei Sa, meke vala ni Sa koari na disaepeli, pude va hia lani koari na tie, meke gua tugo sari karua igana, si va hia beto lani Sa koari doduru. 42 Henahena sari doduru, meke deṉa valeana beto. 43 Meke pudiki va siṉi ni umumu bereti, na igana rina disaepeli sari ka manege rua pili. 44 Sa ninaedi rini pu ta poni, si ari ka lima tina tie, ba lopu ta nae sari na tamatina.
Ene pa Kolo se Zisu
(Matiu 14:22-33; Zone 6:15-21)
45 Meke beto asa si tozi ni Zisu sari Nana disaepeli pude suraṉa pa koaka, meke toka va kenue la pa Betiseda, pa kali karovona sa kopi Qaleli, meke Asa si koa pude garunu taloa ni sari na tie. 46 Sipu ele va taloai Sa sari na tie, si sage la pa keke toqere si Asa pude varavara.
47 Sipu kamo sa boṉi, si ele pa kokorapa lamana tu sa koaka, ba se Zisu si koa telena pa toqere. 48 Meke doṉo la i Sa si arini korapa qelu na qelu, sina ṉiṉira sa givusu kemua, ke pa kaiqa vari korapana ṉeta meke onomo koloko, si ene mae koarini pa kolo se Zisu. Meke totoso tata ene hola ni Sa, si arini, 49 si dogoria rini enena pa kolo si Asa, meke hokara na tomate gunia rini, ke gagaemana si arini. 50 Matagutu sisigiti sari doduru totoso dogoria rini si Asa.
Ba hinoqa zama la koarini se Zisu, “Mi koa varane! Arau mo, mi lopu matagutu!” gua si Asa. 51 Sipu suraṉa la pa koaka koarini si Asa, si bule nana sa givusu. Ke magasa sisigiti sari na disaepeli. 52 Dogoria rini sa tinavete variva magasana koasa pinonidi ri ka lima tina tie ba lopu ele tumae nia rini vea noma gua sa ṉiniraṉira te Zisu, na pupuhu nia rini pa dia binalabala si asa.
Salaṉi Zisu sari na Tie Mohodi pa Qenesareti
(Matiu 14:34-36)
53 Meke sipu karovia rini sa kopi, si mae hogoto si arini pa Qenesareti, meke sigotia rini sa dia koaka vasina. 54 Totoso taluarae rini koasa koaka, si doṉo gilania rina tie pa popoa sana se Zisu. 55 Meke haqala la si arini pude va enea sa inavoso pa doduruna sa popoa, ke be pavei vasina avoso nia rini koa si Asa, si paleki rini sari na tie mohodi pa teqe, meke mae koe Zisu. 56 Meke doduru vasina pu la i Zisu koari na vasileana nomadi na hitekedi, si paleke mae ni rina tie koari na vasina tana maketi sari na tie mohodi. Meke tepa koa Sa si arini pude di tiqua rini sa hukihukirina sa Nana poko, meke ari doduru pu tiquna Sa, si tava magogoso.
*6:9 Keke poko sote tomena na gelena si hoke va sagei rini. Be guana ibu sa popoa si hoke va sage varitomoe ni rini.
*6:14 Mt 16:14; Mk 8:28; Lk 9:19
*6:29 Sari doduru lovu tadi na tie Ziu si na bae ta horena pa patu pa kali toqere, kekeṉoṉo sa lovuna Zisu.
*6:34 Nab 27:17; 1 Baṉ 22:17; 2 Koron 18:16; Izk 34:5; Mt 9:36
*6:37 Karua gogoto poata siliva si padana sa tinabara tana keke tie pa vesu sidara.