17
Pol ne Saelas kəmian əpəh Tesalonaeka
1 Kən Pol ne Saelas kəmualiwək mian-pən əpəh e taon mil əh Amfipolis ne Apolonia, mueia miaet-pa e taon əh Tesalonaeka. Ikɨn əh, nimə rəha nuəfɨmɨnən kit əh-ikɨn rəha netəm Isrel. 2 Kən Pol təmol tahmen əm e itəm tatol nian mɨn, təmuwɨn əpəh imə e nimə əh. Kən e Sapat kɨsɨl ilat netəm əh noanol mɨn rəha Isrel kəmoatol nəghatən tepət o Naoa Rəha Uhgɨn. 3 In tatən kəm ilat məmə, “Naoa Rəha Uhgɨn tatən wɨr agɨn-əh məmə Kristo itəm Uhgɨn təmən məmə otahl-ipa, otəpanəto nahməən e nɨpətɨn, muwa mətoarus mɨmɨs, kən Uhgɨn otəpanosmegəh mɨn in e nɨmɨsən. Iesu u itəm iatən kəm itəmat, inu Kristo əh.” 4 Ilat neen kəmotən nɨpahrienən e nəghatən əh, kən kəmotətəu-pən Pol ne Saelas. Kən netəm Kris tepət itəm koatəfak kəm Uhgɨn, ne nɨpɨtan asol tepət itəm koatərəmərə e nɨpɨtan mɨn, kəmotətəu-pən ilau.
5 Məto netəm-iasol rəha noanol mɨn rəha Isrel, kəmotetəhak, kən motuwɨn moategəs-in netəm nol təfagə, əpəh e nɨkal suatɨp mɨn ne ikɨn mɨn, motuwa mɨnoatos ilat mɨn, kən mɨnoatol nəratən tepət əpəh e taon əh. Kən kəmotuwɨn e nimə rəha suah kit nərgɨn u Jeson, moteatəp nafiluə e nimə, moategəs-in Pol ne Saelas. Kəmotolkeike məmə okotɨləs-ipən ilau e nelmɨ kaonsel əh-ikɨn əh.
6 Nian kəməsotəplanən ilau, kən kəmotaskəlɨm Jeson ne piatat mɨn neen motəmki-pən ilat məmə okotətul aupən in netəm-iasol mɨn rəha kaonsel. Kən kəmotagət əfəməh moatən məmə, “Suah mil əh Pol ne Saelas kətioal nat tərat tepət e ikɨn mɨn, kən mɨnuea e taon rəhatat. 7 Kən suah u Jeson təmaun-in ilau kian iman ikɨn, məto ilat koatətgəhl lou rəha Sisa itəm tatərəmərə e nɨtən mɨn. Ilat koatən məmə Iərəmərə kit mɨn əh-ikɨn tətatɨg, nərgɨn u Iesu.”Luk 23:2; Jon 19:12 8 Nian noanol mɨn rəha Isrel kəmotən nəghatən əh, motol netəmim ne netəm-iasol mɨn əh kɨnotəruru əfəməh məmə okotol naka. 9 Kən netəm-iasol mɨn əh kəmotol Jeson ne piatat mɨn kəmotos-ipən məni neen, məmə in nəniəkɨsən kit məmə okəsotol mɨnən nat əh, kən motahl-ipən ilat koatuwɨn.
Pol ne Saelas kəmian əpəh Perea
10 Nian tɨnapinəp, kən piatat mɨn ikɨn əh kəmotahl-ipən Pol ne Saelas məmə okian e taon əh Perea. Nian kəmiaiet-pa ikɨn əh, kəmian e nimə rəha nuəfɨmɨnən rəha netəm Isrel. 11 Noanol mɨn rəha Isrel ikɨn əh nətəlɨgən rəhalat təwɨr, maprəkɨs-in netəm Tesalonaeka, məto-inu kotolkeike pɨk məmə okotətəlɨg-in nəghatən rəhalau. Kən nian rafin, koatafin wɨr e Naoa Rəha Uhgɨn, moategəs-in məmə nəghatən rəhalau tətuatɨp o kəp. 12 Məto-inu e nolən əh, kən tepət kəmotən nɨpahrienən e Iesu. Kən nɨpɨtan asol mɨn Kris tepət, ne netəm Kris tepət kəmotən nɨpahrienən e Iesu.
13 Məto nian noanol mɨn rəha Isrel əpəh Tesalonaeka kəmotəto məmə Pol tatən-iarəp mɨn nəghatən rəha Uhgɨn əpəh Perea, kən ilat kəmotuwa mɨn əpəh ikɨn mɨnoatol netəm Perea kɨnotol mɨn təməht kəm ilau. 14 Kən e nian əm əh, piatat mɨn kəmotahl-ipən mɨn Pol tuwɨn əpəh itəhəi muwɨn e nego muwɨn Atens, mapəs əm Saelas ne Timoti kətuatɨg əpəh Perea. 15 Kən netəmim itəm kəmotit Pol moatuwɨn Atens, kɨnoatɨtəlɨg-pa mɨn Perea, Pol tahləpis ilat məmə okotən-ipən kəm Saelas ne Timoti məmə okuaut uəhai əm mian muəplan mɨn in.
Pol əpəh Atens
16 Nian Pol təmatəsahgin Saelas ne Timoti əpəh Atens, in təməto tərat pɨk məto-inu nian taliwək mətan ikɨn əh, məplan ikɨn əh tərioah e narmɨ nat mɨn. 17 Məto-inu o nat əh, kən in tuwɨn əpəh e nimə rəha nuəfɨmɨnən rəha netəm Isrel ilat netəm Isrel ne Iaihluə mɨn itəm koatəfak kəm Uhgɨn, moatəghat pɨk o nat əh. Kən nian rafin in tatuwɨn ikɨn katol maket ikɨn matəghat kəm netəm əpnapɨn mɨn əm.Wək 18:19 18 Kən iəgətun mɨn neen netəm Kris, kətaun-in ilat Epikiurien ne Sɨtoik,*Epikiurien ne Sɨtoik - Iəgətun mɨn neen itəm koategəs-in nɨpahrienən. Ilat Epikiurien koatən məmə natɨmnat itəm tatol suah kit nɨkin tagien, inu nəukətɨn rəha nəmegəhən təwɨr. Ilat Sɨtoik koatən məmə təwɨr okəmə suah kit təsətoən nagienən ne nahməən e nɨkin. ilat mɨn koatəghat. Ilat neen koatən məmə, “?Suah əh təmɨləs əm nəghatən əpəh kit e suatɨp matən, kahrmə tatən naka əpəh?”
Kən netəmim neen kotəmə, “Itɨmat ekotəto məmə tatəghat-in uhgɨn mɨn rəha ikɨn pɨsɨn pɨsɨn mɨn.” Koatəghat nəhlan məto-inu Pol tatəghat-in Iesu, matən məmə təmɨmɨs məto Uhgɨn təmosmegəh mɨn.
19 Kən kəmotaun-in-pən Pol məmə otuwa mətul e nɨganəmtɨ kaonsel rəha netəm koatəpələh e nɨtot əh Areopakus. Kən kaonsel əh təmən-ipən kəm in məmə, “Ekotolkeike məmə ekotɨtun nɨpətɨ nəghatən wi itəm nakatən. 20 Nəghatən mɨn əh neen, ekotəto məmə tol pɨsɨn agɨn-əh, kən ekotolkeike məmə ekotɨtun nɨpətɨn.” 21 Kəmotəghat nəhlan məto-inu netəm Atens ne netəm ik pɨsɨn mɨn itəm kəmotuwa Atens, kotolkeike məmə okotəpələh əm katətəlɨg-in nəghatən wi mɨn əh, kən motəuhlin wɨr nənən lan.
22 Kən Pol tətul e nɨganəmtɨ netəm rəha kaonsel əh məmə, “Netəm Atens. Io enəplan rəkɨs məmə rəhatəmat nətəlɨgən tepət tatuwɨn o uhgɨn mɨn. 23 Nian io etaliwək ikɨn-u imatəmat ikɨn, matəplan ikɨn nəkoatəfak mɨn ikɨn ne narmɨ nat mɨn, kən eməplan nəghatən kit itəm itəmat nəmotəte-pən rəkɨs e kəpiel kit məmə, Inu ikɨn katəfak-pən kəm uhgɨn kit itəm itɨmat ekotəruru. Məto uhgɨn itəm itəmat nəkoatəfak kəm in, itəm nəkotəruru, Uhgɨn əh inəh itəm io iatən-ipɨnə kəm itəmat. 24 Uhgɨn əh inəh təmol nəptən u, ne natɨmnat rafin itəm koatatɨg lan, kən in matərəmərə e neai ne nəptən, in təsatɨgən e niməfak mɨn itəm kitat əm netəmim kəmotol. 25 Nat kit təsɨkəən ron itəm kitat netəmim kotɨtun nolən kos-ipən kəm in. Məto-inu in pɨsɨn əm tatos-ipa nəmegəhən kəm kitat kitiəh kitiəh, matos-ipa natɨmnat rafin kəm kitat.1 King 8:27; Wək 7:48 Sam 50:12 26 Aupən, aupən agɨn-əh, in təmol əm suah kitiəh əm. Kən netəm rafin ikɨn mɨn kəmotiet əm e suah əh, kən in pɨsɨn əm təmələhəu ilat rafin e ikɨn mɨn, kən in pɨsɨn əm təmən nian itəm ilat okotan lan, ne nuantən mɨn rəhalat. 27 Uhgɨn əh təmol nəhlan məmə kitat rafin okotəkəike kegəs-in məmə okotehm, tahmen e etəmim itəm tateameam əpnapɨn əm məmə otehm nat kit. Məto nɨpahrienən məmə Uhgɨn əh, sənəmə in isəu o kitat.Sam 145:18; Jer 23:23 28 Tahmen e itəm suah kit təmən aupən məmə, ‘Məto-inu kitat koatəkul-pən əm e Uhgɨn, kən moatos nəmegəhən, moataliwək, moatol natɨmnat rafin.’ Kən mahmen e suah kit rəhatəmat itəm təməte rəkɨs napuən kit məmə, ‘Kitat mɨn kitat nenətɨn mɨn.’
29 “Məto-inu kitat nenətɨ Uhgɨn, okol kitat kəsotənən məmə in tahmen e natɨmnat itəm netəmim koatol ilat e iaen u kol tatɨpɨt-ɨpɨt, ne silfa ne kəpiel. In sənəmə nat kit itəm suah kit tɨtun nol əmən e nelmɨn o e rəhan nenatɨgən. !Kəp!Aes 40:18-20; 44:10-17; Wək 19:26
30 “E nian əh aupən itəm netəmim kotəruru Uhgɨn, tahmen e itəm Uhgɨn təmahtosɨg-in nɨganəmtɨn məmə otəsəplanən nolən rat mɨn əh. Məto roiu tatən kəm kitat rafin e ikɨn mɨn rafin məmə, ‘Itəmat rafin onəkotəuhlin itəmat e rəhatəmat mɨn nolən rat mɨn.’ 31 In təmən nəhlan, meto inu in tɨnəmɨtəpun rəkɨs nian itəm in otakil nolən lan rəha netəmim, kən in otol əm e suatɨp itəm tətuatɨp. Uhgɨn tɨnɨtəpun rəkɨs etəmim itəm otakil nolən mɨn rəha netəmim, kən in tɨnəmol rəkɨs kəm netəmim məmə in otol nəhlan, məto-inu tɨnol rəkɨs suah əh təmegəh e nɨmɨsən.”Sam 96:13
32 Nian ilat kəmotəto nəghatən məmə Uhgɨn təmol suah kit təmegəh mɨn e nɨmɨsən, neen kəmotalah-əmnu, məto neen katən məmə, “Itɨmat ekotolkeike məmə ekotəto mɨn rəham nəghatən.” 33 Kən Pol təmiet e nəghatən əh rəha kaonsel. 34 Kən netəmim neen kotuwɨn kəkul-pən lan, moatən nɨpahrienən e Iesu. Netəm əh kit nərgɨn u Taionisiəs, in etəm kit rəha kaonsel əh, ne pətan kit mɨn nərgɨn u Tamaris, ne netəmim neen mɨn.
*17:18: Epikiurien ne Sɨtoik - Iəgətun mɨn neen itəm koategəs-in nɨpahrienən. Ilat Epikiurien koatən məmə natɨmnat itəm tatol suah kit nɨkin tagien, inu nəukətɨn rəha nəmegəhən təwɨr. Ilat Sɨtoik koatən məmə təwɨr okəmə suah kit təsətoən nagienən ne nahməən e nɨkin.
17:25: Sam 50:12
17:27: Sam 145:18; Jer 23:23
17:29: Aes 40:18-20; 44:10-17; Wək 19:26
17:31: Sam 96:13