□11:1 «بارغىن، خۇدانىڭ ئىبادەتخانىسى، قۇربانگاھى ۋە ئۇ يەردە ئىبادەت قىلىۋاتقانلارنى ئۆلچىگىن» ــ قىزىق يېرى شۇكى، يۇھاننا مۇقەددەس ئىبادەتخانىنى ۋە ئۇنىڭدا ئىبادەت قىلغۇچىلارنى ئۆلچىگىن دەپ بۇيرۇلغىنى بىلەن ئۇ بىزگە بۇلارنىڭ ئۆلچەملىرىنى ئېيتمايدۇ. بۇ ئىشنىڭ ئەھمىيىتى توغرۇلۇق «قوشۇمچە سۆز»ىمىزدە ئازراق توختىلىمىز. «مۇناسىۋەتلىك ئايەتلەر» ــ «ئەز.» 3:40 قاتارلىقلار، «زەك.» 1:2-4.

■11:1 ئ‍ەز. 40‏:3-49؛ ئ‍ەز. 41؛ ئ‍ەز. 42؛ ئ‍ەز. 43.

■11:2 ۋەھ. 13‏:5.

□11:3 «ئىككى گۇۋاھچىم... بۆز كىيىم كىيىپ...» ــ كونا زامانلاردا «بۆز كىيىم كىيىش» توۋا قىلىش ياكى ماتەم تۇتۇشنى بىلدۈرەتتى. شۈبھىسىزكى، بۇ ئىش ئۇلارنىڭ توۋا قىلىش ھەققىدىكى خەۋەرنى تەكىتلەش ئۈچۈن بولىدۇ.

□11:4 «مۇنساۋەتلىك ئايەتلەر» ــ «زەك.» 1:4-7.

■11:4 زەك. 4‏:14،3.

■11:6 مىس. 7؛ 8؛ 9؛ 10؛ 12؛ 1پاد. 17‏:1.

□11:7 «تېگى يوق ھاڭدىن چىقىدىغان دىۋە ئۇلار بىلەن ئېلىشىدۇ» ــ گرېك تىلىدا «تېگى يوق ھاڭدىن چىقىدىغان دىۋە ئۇلار بىلەن ئۇرۇشىدۇ».

■11:7 دان. 7‏:21؛ ۋەھ. 13‏:11،7.

□11:8 «روھىي جەھەتتىن سودوم ۋە مىسىر دەپ ئاتىلىدىغان شەھەر» ــ سودوم ئېغىر بۇزۇقلۇققا چۆمگەنىدى، مىسىر بولسا خۇدانىڭ بەندىلىرىگە نىسبەتەن ئەسلىدە ئۇلارنى ئەسىر قىلىۋالغان «بۇ رەزىل دۇنيا»نىڭ سىمۋولىدۇر. شەھەرنىڭ «روھىي جەھەتتىن» شۇ ناملاردا بولۇشى «رىم» ياكى «بابىل (بابىلون)»نى كۆرسىتىشى مۇمكىن؛ شەھەر ھەرھالدا ئاخىرقى زاماندا بۇ رەزىل دۇنيانىڭ كۈچ-قۇدرىتىگە ئەڭ چوڭ ناماياندە بولۇشى كېرەك. بەزى ئالىملار شەھەرنى يېرۇسالېم دەپ قارايدۇ.

■11:8 ۋەھ. 7‏:2، 5؛ 18‏:10.

□11:11 «خۇدادىن كەلگەن ھاياتلىق نەپىسى ئىككىيلەنگە كىردى...» ــ گرېك تىلىدا «نەپەس» ۋە «روھ» بىرلا سۆز بىلەن ئىپادىلىنىدۇ.

■11:11 ئ‍ەز. 37‏:10،5

□11:12 «ئۇلار ئىككەيلەنگە ئەرشتىن كەلگەن: ــ «بۇ ياققا چىق!» دېگەن يۇقىرى بىر ئاۋازنى ئاڭلىدى» ــ بەزى قەدىمكى كۆچۈرمىلەردە: «مەن ئۇلار ئىككىلىسى ئۆزلىرىگە ئەرشتىن كەلگەن: ــ «بۇ ياققا چىق!» دېگەن يۇقىرى بىر ئاۋازنى ئاڭلىدىم» دېيىلىدۇ.

□11:13 «يەتتە مىڭ كىشى ھالاك بولدى» ــ گرېك تىلىدا «يەتتە مىڭ نام ھالاك بولدى».

■11:14 ۋەھ. 8‏:13؛ 9‏:12؛ 15‏:1.

■11:17 ۋەھ. 1‏:4، 8؛ 4‏:18؛ 16‏:5.

■11:19 ۋەھ. 15‏:5.